Spreek je dialect

[GerritHondelink]

6 juni Norbertus van Xanten.

De baden die Sint Norbert geniet
zorgen dat het op aarde giet.

Mien grootva hef nen motor
één oet neegnteenhonderdtien.
Hee zut ter nog wa netjes oet
en löp op öllie en benzien.

Opa is 75... kras en kump oet Twente
steet mangs nog hoge op de trap.
Hee wol zo geerne nog is 'n maolke
met zienn mooin D.K.W. op stap.

Hee har dat ding a zovöl joar
op de del achter nen strobaal stoan.
Vrogger har e d'r völ op etufket
mer de leste joarn har e dreug estoan.

Hee scheuf de strobaaln an de kaant
en haaln'n motor veur 'n dag.
En met nen grootn stofdook van Dika
gung e duftig an 'n slag...!

Hee smeet ter benziene en öllie in
trok ne dikke boks an met ne klap.
En joawal heur, doar gung oons Opa
met zienn D.K.W. op stap.

De hoonder vleugn van schrik noar binn
'n hoond kreup in zien hok
En Dika stun mer al te schreewn
heanig an grootva... nig zo drok.

Mer Opa har d'r na völ wil an
reed alvedan rondjes um oons hoes.
Hee wus weer van gin ophoaldn
mer o jee... doar kwam oonze poes.

Den vleug em kats veur 'n motor hen
Opa dach... na bin 'k verkoch..!
Kwam an 't slingern... kon 't stuur nig hoaldn
en vleug met ne vaart op 't hoonderhok of.

En Dika stun a weer te schreewn
het stuur mut um... zo hef 't gin zin..!
Mer d'r veul niks meer te stuurn
hee vleug pardoes het hoonderhok in..!

De henn vleugn links en rechts
veern stown oaweral in 't roond.
En grootva lag tusken de eier
het eigel leup em um 'n moond.

De motor gung weer achter 't stro
ziene oonderboks in de was.
En Dika zee... a'k 't nig edach har
zo komt oale leu te pas.

De henn zitt weer in 't hoonderhok
mer ze wadn dage lang van slag.
Het doern dan ok wisse 14 dage
veur dat er weer 'n ei in de nuste lag..!
Zwaany Becude-Smit in 2010

Mo'w eers mar 's zeen, dan kö'w altied nog wieder kieken.

Gineen zo bleend as wel nich zeen wil. = Ziende blind zijn. Hier zit ok wat in van nen eagenwiezen kearl.

[GerritHondelink]

7 juni
Juniregen is Gods zegen.
Komt zonneschijn daarbij, dan maakt hij boer en stadslui blij.
Zo de eerste schoers trekt, trekt ze den helen zomer.


Zeag’n
Loaten, wat slecht is,
Doon, wat recht is,
Begeern, wat echt is,
Brenk zeag’n, den hecht is.

Ai ‘j gin lech zeent, he ‘j ook gin zorgen um de batteriejn.


Den kaank nich luchten(löchten) of zeen. Iemand niet kunnen luchten of zien. Een afkeer van iemand hebben.
Luchten is hier een werkwoord dat 'ruiken' betekent; het is al lange tijd verouderd.
Letterlijk wil iemand niet kunnen luchten of zien dus zeggen dat je iemand zó verschrikkelijk vindt dat je het zelfs niet kunt verdragen hem te ruiken of te zien. Je wilt deze persoon dus eigenlijk niet in je nabijheid hebben.

[GerritHondelink]

8 juni
1 ste Pinksterdag.
Pinksteren begint tien dagen na Hemelvaart en valt op de vijftigste dag van Pasen.
Christenen herdenken tijdens de Pinksterdagen de uitstorting van de Heilige Geest.
De naam 'Pinksteren' komt van het Griekse pentèkostè (πεντηκοστη), dat 'vijftigste' betekent.
Op 1e Pinksterdag is de traditionele Pinksterbruidjes-traditie in Borne een belangrijk onderdeel van de viering.
Ook in Agelo, worden Pinksterbruidjes door jonge meisjes gezonden om de huizen te bezoeken en liedjes te zingen.

Sint Medardus(8-6) heeft zijn straal op ons gericht,
Sint Barnabas maakt zijn broek weer dicht.

Zoekt Sint Medardus in de regen troost dan zendt hij die ook tijdens de oogst.

Als Sint Medard zijn sluizen open zet is er voor zes weken weinig pret.


lk
Ik bin ne vrouw op leaftied
En bin kats de weg kwiet
Wiej bint Old en nich in tel
Dat is veur oons nen kwel
Wie mot oons schikn
Dat was toch wal schrikn
De jeugd geet veur
De oldern met grieze heur
Wiej mot nen stap terug
Ach wiej bint neet meer zo vlug
De jongern magt biej mekare stoan
Oaldern in de keulte loatn stoan
Woar geet et op an in disse tied
Bin wiej de noastnleafde kwiet
Jongeren van rechtervoort
Wet dat ok veur oons toekomst gloort
De regering hef good proatn
De agressie doar veur kan 'k nit loatn
At ze zulm temet biej dea oaldn heurt
En ze an de kaante wordt esteurd
Dan zol ik geern efkes wiln kiekn
Ho ze zich veuln armn of riekn
Ik heb een heel good leamn
En wil noar gerechtigheid streamn,
Mar dat is makkelijker zeg dan doan,
Leu ik hop dat et oew alman good mag goan
Anna Geerdink-Oltwater, Almelo

Wel toch nich zeen wil, helpt gin bril.


‘t Was zoa duuster, da'j gin haand veur oagn konn zeen. Nauwelijks iets kunnen zien, omdat het ergens zo donker of mistig is

[GerritHondelink]

9 juni
2de Pinksterdag
Hoewel we nu vooral Kerst en Pasen vieren, was Pinksteren eeuwenlang een belangrijk christelijk feest,
met bijzondere tradities en rituelen, zoals het loslaten van duiven in de kerk en het strooien van de blaadjes van pioenrozen.
In Ootmarsum vindt op tweede pinksterdag, 's ochtends in alle vroegte, de afsluiting plaats van de paasgebruiken zoals die daar worden gehouden: de paaskerels gaan vanuit Ootmarsum per fiets naar de kerk in Vasse om daar de mis bij te wonen.


Juni nat en kold, vaake dai j 't hele jaor die ellende holt.

'k gao op mooie vuurjaorsdage,
met 'n gaostok in de haand,
op de stewige billenwage,
zoo gèèrn duur 't Tukkerlaand.
Wel nich bietn kan, mot gin lip optrekken en taan loatn zeen. (Ken je grenzen)



Wel n vöggelken zoch, wil der ok un mooi veerken an zeen.
Deze uitdrukking wordt gebruikt om te rechtvaardigen dat je aandacht besteed aan de verfraaiing van iets;
het gaat niet alleen om de inhoud , ook het uiterlijk is belangrijk. Het oog wil ook wat.

[Veteraan]

9 juni
2de Pinksterdag
bijzondere tradities en rituelen, zoals het loslaten van duiven in de kerk en het strooien van de blaadjes van pioenrozen.

Daar heb ik nog nooit van gehoord - helemaal nieuw voor mij.
Ik kan me ook niet voorstellen wat het met Jezus' Hemelvaart te maken heeft.

[GerritHondelink]

Ik heb het ergens gelezen maar waar weet ik niet meer ik dacht dat het in de rooms katholieke kerk gebeurde.
Ik was opzoek destijds waarom pinksterbruidjes in de regio Borne.

[GerritHondelink]

van internet
Duiven
Tijdens Pinksteren werden in de Middeleeuwen duiven losgelaten in de Kerk. De Heilige Geest wordt vaak afgebeeld als een duif die neerdaalt over de apostelen. De duif staat voor hemelse inspiratie en vrede. En voor de ziel, het deel van de mens dat volgens gelovigen ook na de dood blijft leven.

Rozenpasen
Vanaf de Middeleeuwen werd Pinksteren in Nederland ook wel Rozenpasen genoemd, omdat er tijdens de Pinkstervieringen uit de kerkgewelven rozenbladeren werden neergelaten, als symbool van de neerdaling der vurige tongen. Mogelijk duiden de rozenbloemen ook op een verwantschap met het folkloristisch feest van de Pinksterbloem of, zoals het in Oost-Nederland heette, Pinksterbruid.

Pinksterbruid
Lange tijd was het feest van Pinksterbruid een ode aan het voorjaar. Het mooiste meisje van het dorp werd door de jongemannen tot pinksterbloem of -bruid gekozen en met bloemen versierd en gekroond. De bloem of bruid symboliseerde het begin van een nieuwe zomer, maar ook de seksualiteit en de vruchtbaarheid. Het feest is inmiddels vrijwel overal verdwenen.

[Veteraan]

Ach, ja die symbolen ....

Dank je wel, Gerrit

[GerritHondelink]

10 juni Edward Poppe
Now op tied met kali mesten,
dan wil ’t gewas um ’n besten.
Juniweer, decemberweer.
N KROEZNBOAM
n Oaldn Kroeznboam steet in n Fleringer es
hee is kraank, luk troag, das nich zo bes
n Baarnchirurg hef er van alsn an prebeerd
d'r dikke pinn inhouwn en zo opereerd
Noe kan hee doar wal n zetkn met verdan
mear vanalt getimmer wö'j nich better van
Um n oaldn boam is altied wat te doon
oonzn eek is doar a heelmaal an gewoon
Keender plukt er bleumkes, legt ze op t altaar
vangt dan met mekaar um n eek weer doar
al hef n Kroezn boam zo a lange joarn stoan
veur hem is t ok eenmaal ofloopn is t doan
vaalt n boam dan daal, tegn de zwarte groond
beenk dan nog hier en ok nog good gezoond
hop ik t nog met te maakn, en nich versletn
dat ze doar op dee stie n joonk beumkn zölt zetn
A.E.W.S. BOS-HERMELINK


Niks in de weald is meuilikker as te wèt’n hoo as ’t mot en dan toozeen hoo ’n anner ’t verkeerd döt.



Gloepert hei’j den gapert ok zeen? Wordt gezegd tegen iemand die heel nieuwsgierig staat te kijken wat men aan het doen is.

[GerritHondelink]

11 juni Barnabas. Op 11 juni heerst Sint-Bamabas, een regenheilige.
St. Barnabas die nooit de sikkel vergat, heeft de langste dag en het langste gras.
Deze spreuk stamt van omstreeks het jaar 1000 van de Juliaanse kalender toen de langste dag op/rond deze datum viel
Sint Medardus(8-6) heeft zijn straal op ons gericht, Sint Barnabas maakt zijn broek weer dicht.

Het is reeds vaak gebleken
dat Medard en Barnabas de draak met je steken;
dan maar op Sint Gervaas gehoopt
die vaak met mooi weer rondloopt.


Andievie
Wat een hoop andievie ha-w dit jaor
‘t is ‘n gezonde etterieje - wodt beweerd
dus andievie ette wi’j heel gevarieerd
en maakt ‘t op dree maniern klaor
stampot met spekjes is een lekkernij
bi’j blote aepel et wi’j ‘t – gestaofd - of rauw
en blieft wal de kanemelkse sause trouw
daorbi’j is het ok beslist hael lekker grei
in ‘n krop andievie zee-j van als - wal ene
piere - slakken - en meer van dee kul
ma op ’t bod he-k ze nooit as vleis ezene…
de hennen kriegt wal andievie - met beleg…
van dat slakkerige sliekerige spul
hoppelijk komt ze nog better no an de leg
Frits Kolkman


Zik dom hoaln breg ’t vaak wieder dan loat’n zeen hoo klook ai’j wa bint.


Wel gen blood kan zeen mot gen slager wodn. (Bezint eer je begint.)

[GerritHondelink]

12 juni Odulfus van Utrecht
De zommer, wörm en riek en schoon,
Komp eerst in juni op den troon.
Zint de spinköppe an’t wèèwen,
Dan köj mooi weer belèèuwn.

Katten könt in ‘n duustern ok wal zeen. Katten kunnen in het donker ook wel wat zien.


Zeende bleend wean. Het wordt vaak gebruikt om aan te geven dat iemand bewust of onbewust weigert om de waarheid of een duidelijke situatie onder ogen te zien.

[GerritHondelink]

13 juni Antonius
As ’t op Sint Antonius zun gef;
dat is wat de boer graag hef.

Is het op Sint Antonius(13) nat,
de boer drinkt zich van verdriet zat.

Sint-Antonius stralend zat:
vol zijn straks kelder en vat.


Ok deur ’ t oog van de noald köj de hemmel zeen.



Argens gin kwoad of onheil in zeen.. Ergens geen bezwaren in vinden, niet voor iets terugschrikken. Ergens geen been in zien.
De zegswijze ergens geen been in zien is ontleend aan de eetgewoonten van de middeleeuwen betekent letterlijk:
in een vleesgerecht geen been (dierlijk bot) vinden, zodat het zonder moeilijkheden genuttigd kan worden.

[enschedeinansichten]

" De zegswijze ergens geen been in zien is ontleend aan de eetgewoonten van de middeleeuwen betekent letterlijk:
in een vleesgerecht geen been (dierlijk bot) vinden, zodat het zonder moeilijkheden genuttigd kan worden. "

Doot mie mar'n karbonaat met een handvat dran.