Boeken over Enschede

[Winus]

Jaja vandaag was het zover: Ik heb mij collectie Enschede boeken meer dan verdubbeld. Na "De kleine historie" en "De ontstaansgeschiedenis van de Technische Hogeschool" heb ik eindelijk het boek "Enschede een veranderende stad" aangeschaft voor een schijntje van wat het in de reguliere boekhandel kost. Daarnaast het ik ook nog de boeken "Vormgeven aan de Campus" en "De Nijvere Stad" gekocht. Ik moet nog veel boeken aanschaffen, maar het begin is er. En dit alles dankzij de zeer schappelijke prijzen die het antiquariaat "De Blikken Trommel" op de hoek van de Da Costastraat en de Lasonderstraat hanteert. Erg aardige eigenaar, vandaar dat ik een beetje reclame hier ook wel op z'n plaats vond. Dat er nog vele boeken mogen volgen.

Ik zou zeggen als iemand nog tips heeft, post het dan hier.

[Errik]

Even voor de allround fan:
Onmisbaar in de collectie van elke Enschede-fanaat is "Fabrieken en Menschen" door A. Blonk. Het kloeke werk uit 1929 staat vol interessante cijfers en treffende beschrijvingen van Enschede en haar bewoners. Leuk dat veel dingen nog steeds opgaan. Zoals de eeuwige drang naar de grootste zijn. "De Batavierenrace is de grootste etafetteloop ter wereld" en "Enschede was de vierde stad in Nederland met een electrische tram", "Enschede heeft de grootste markt van Nederland", "De enige campusuniversiteit van Nederland", "de breedste Boulevard van Nederland", "de groenste stad van Nederland", "het grootste niet-academische ziekenhuis van Nederland", "de crimineelste stad van Nederland", etc. etc.
Dat veel ervan niet waar is maakt niet uit. In Fabrieken en Menschen schrijft Blonk dat veel Enschedeërs destijds beweerden dat de Hengelosestraat ter hoogte van de Broeierd de drukste straat van Nederland was. Dat bleek helemaal niet waar te zijn, maar het bleef een onuitroeibaar gerucht.
Verder leuke dingen over alcohol gebruik, eetgewoonten en sociale verhoudingen.
Echt een must-have.

[Q.]

Goed boek voor INVISIBLE dus.

[Errik]

Hmm, hoe noemen ze dat ook alweer? Olie op het vuur was het toch? Onze onzichtbare vriend zal er alleen maar enthousiaster van worden.

[Robert]

Hallo,
Ik ben een groot verzamelaar van 'Enschede' boeken van een beetje kwaliteit (dus steeds eerste drukken, met stofomslag). Zo bezit ik de boeken van Van Deinse, Elderink, Ter Kuile (heel Twente) en ook nog zo'n 600 andere. Een bijzondere set is wel een set van 12 platen op A3-formaat uit 1895 die zijn aangeboden aan Wilhelmina en Emma toen die op 4 september hier waren. Mijn set is van Schuttersveld; er zijn er ook wat van Van Heek en Co. Verder zijn er exemplaren van de KSW Nijverdal.
Van al deze sets zijn exemplaren in het KHA (Koninklijk Huisarchief) in Den Haag. Het exemplaar dat ik heb van Schuttersveld, is het enige duplicaat dat ik ken.
Graag zou ik wat foto's willen plaatsen, maar weet eerlijk gezegd niet hoe 't moet?
Een compleet lijstje van mijn Enschedese boeken (zo'n 25 stuks) wil ik op verzoek ook wel plaatsen.
Van het boek van Blonk zijn hardcover en softcover exemplaren op de markt. Let hierop bij aanschaf! De hardcover exemplaren zijn vaak 'doorlopen' van roestvlekken, de softcover exemplaren niet. Een goede prijs voor zo'n boek is tussen de € 20,- en € 40,-.

[Winus]

De softcover van Fabrieken en Menschen kost €25, de hardcover €35, en zijn beide bij de Blikken Trommel verkrijgbaar.

Graag zou ik wat foto's willen plaatsen, maar weet eerlijk gezegd niet hoe 't moet?

Als je nog ruimte hebt op je homepage, kun je daar de foto's 'parkeren' en er dan vanaf hier naar toelinken d.m.v. [ img ] http://blabla [ /img ] en dan zonder spaties.

[Errik]

Ik heb ook nog een aantal leuke boeken uit de Amsterdamse Universiteits bibliotheek gehaald:

Geschiedenis van Enschede en zijne naaste omgeving van de vroegste tijden tot den wederopbouw van de stad na den brand van 7 Mei 1862, door A. Benthem Gz

De brand van Enschede in 1750 en de toenmalige bewoners, door Is. van Dam (met mooie kadasterkaarten en veel info over de toenmalige bewoners)

Vooral het eerste boek is nogal gedateerd, maar er staan wel veel goede verwijzingen naar Middeleeuwse en vroeg-moderne bronnen in.

[Robert]

Het boek van Benthem (Geschiedenis van Enschede) verscheen voor het eerst in 1895. Een sterk uitgebreide druk verscheen in een oplage van zo'n 600 stuks in 1920. Beide delen zijn zeldzaam en moeilijk te krijgen. De tweede is nog moeilijker dan de eerste te krijgen. In de jaren '70 verschenen fotografische herdrukken van het eerste en volgens mij ook het tweede deel. Geen van deze delen heb ik in mijn bezit, wie helpt


Het boek Brand van Enschede heb ik nog niet gezien, hier moet ik nog maar eens achteraan. Het lijkt interessant. In 1912 verscheen trouwens een (ook al) zeldzame brochure / boekje. Verschenen in paberback en gebonden editie. Geschreven door een speciale commissie die de brand uit 1862 herdacht. Hierin zaten o.a. Jan Herman van Heek en Ko van Deinse en een Blijdenstein.
=======================
Heeft de Blikken trommel nog meer boeken dan diegene die op de site staan vermeld? Vanwege de openingstijden is 't een beetje moeilijk te bereiken maar ik ben de komende anderhalve week vrij

Edit 12-7-2004: recent hoorde ik dat de oplage ipv 600 maar 140 is geweest

Edit 8-11-2004: Benthem, ipv Van Benthem

[Winus]

Ze hebben inderdaad nog veel meer boeken dan die er op de website vermeld staan. Op de website van de Blikken Trommel staat een telefoonnummer. Je kan altijd een afspraak maken buiten de openingstijden (kk ben er zaterdagmiddag geweest)
Dat boekje over de stadsbrand van 1750 lag er ook wel, deze kost volgens mij €95,- omdat deze zo zeldzaam is. En het boek van Van Benthem hebben ze dus ook (deze staat ook op de website vermeld à €65,-)

[Robert]

Ik ga er volgende week woensdag of donderdagmiddag wel een keer heen. 'k Ben wel benieuwd, benieuwd of er voor mij nog wat tussenzit.

Op [edit: dode link] is als pdfbestand mijn boekenlijst van Overijssel te donwloaden, ik had dit al jaren in access gearchiveerd maar stap binnenkort over op 'n ander speciaal boekenprogramma zodat ik 't niet allemaal precies heb uitgezocht. Dit is i.i.g. aanwezig.

De Blikken Trommel heeft een herdruk van Benthem 1895, ik ben op zoek naar 'n origineel die niet al te duur is

Edit 8-11-2004: Benthem, ipv Van Benthem

[Errik]

@Robert:
Bedoel je deze?

De brand van Enschede van 7 Mei 1862, na 50 jaren herdacht / bew. naar uitgegeven en onuitgegeven bescheiden en herinneringen van ooggetuigen / [door J.J. van Deinse, J. Beukers, C.J. Snuif ... et al.]

Auteur(s): Jacobus Joannes van Deinse 1867-
Uitgever: Enschede : [Van der Loeff]
Jaar: 1912

Ligt ter inzage in de UB in Amsterdam. Het telt 108 pagina's. Ik zal em eens aanvragen.

[Robert]

Errik,
Ja, die bedoel ik. Een heel mooi boekje (A5-formaat) met prachtige foto's en afbeeldingen. Gezien de toenmalige mogelijkheden van het drukken van boeken was het van hoge kwaliteit. Volgens mij zijn er toentertijd wel aardig veel van gedrukt, maar je kunt ze moelijk te pakken krijgen. Voor zo'n € 40,- kan ik nog ergens een exemplaar krijgen, belangstelling? Zelf heb ik al 'n mooi exemplaar in m'n bezit.
mvg
Robert

@Robert:
Bedoel je deze?
Ligt ter inzage in de UB in Amsterdam. Het telt 108 pagina's. Ik zal em eens aanvragen.

[Errik]

Ik ga het boekje eerst even inzien. Als het de moeite waard is ben ik zeker geinterresseerd ja.

[Errik]

Heb het nog niet in handen gehad, wel aangevraagd intussen. Ben voor een scriptie nu wel wat geschiedenisboeken aan het doorwerken. Onder andere "Historie van Enschede" van G. Kokhuis. Dat is, wat de Middeleeuwen en Vroeg-Moderne tijd betreft echt een slecht boek. Slecht geschreven, vol spellingfouten en lelijk opgemaakt. Dit schreeuwt om een nieuwe versie. Ik zie een taak voor me weggelegd...

Ook een ander boekje gevonden: "Enschede van voorheen en thans", door H. ter Weele Hzn. Uitgegeven te Enschede door Van der Loeff in 1930.

Erg leuk. Het is een beschreven wandeling door de stad anno 1850. Alle inwoners en bijzonderheden worden beschreven. Prachtige kijk in de kleinstedelijke keuken. Vol met anecdotes als die over de stadskoeien die, na door de Ko-jong' (ja, de stads cowboy!) vanuit de stadsweide de stad te zijn ingedreven, zelf de weg naar hun huis terugvonden.
Echt de moeite waard.

[Robert]

Errik,
Ik ken dit boek van Kokhuis niet, en dat laat ik ook maar zo. Ik heb zijn 'geschiedenis van Salland' en 'geschiedenis van Twenthe' in bezit. Ook heeft ie wat geschreven over twente 1940-1945 en geschiedenissen van Almelo en Hengelo (die van Enschede zal wel uit die categorie zijn). Ik vind 't altijd jammer dat historici andere historici overpennen, zoek de originele bronnen erbij. Duik 'n archief in! Dan kom je ook nog eens iets verassends tegen (ik praat uit ervaring, 'n voorouder van me moest aan 't Kapittel van Oldenzaal 'n vat bier betalen omdat hij niet op de vorige vergadering was verschenen ).
Als je 'n ander of meerdere andere historici overschijft komt er nooit iets nieuws bij. Wel zijn boeken makkelijk als er archiefstukken kwijt zijn (door brand, water, muizen, ratten, etc.).

Mag ik vragen waar je scriptie over zal gaan?

Het boekje van Ter Weele ken ik niet en ken ook niemand die 'm te koop heeft, dus daar zal ik nog eens naar uitkijken.

Eigenlijk is er geen enkel goed wetenschappelijk onderbouwd boek over de geschiedenis van Enschede (behalve Benthem, maar die leest nu niemand meer in Enschede, behalve 'wij'). Over Hasselt is bijv. onlangs een goed wetenschappelijk onderbouwd boek geschreven, over mijn eigen woonplaats in 1997 en over Hengelo is er in 2002 (150 jaar Hengelo, 1852-2002) een gemaakt. Jammer dat er niet zoiets van Enschede is.

Edit 8-11-2004: Benthem, ipv Van Benthem

[Errik]

Ik heb er net een dag intensieve studie in de UB opzitten. Weer lekker interessant.
Ik ben voor mijn minor Nederzettingsgeschiedenis bezig met een onderzoek naar de onstaansgeschiedenis van Enschede. Vooral morfologisch, zeg maar. Ik wil onderandere bekijken waarom veel Twentse (en duitse) steden op de flank van een stuwwal liggen. Ik kan daar het antwoord wel meteen op bedenken, maar het moet ook nog wetenschappelijk onderbouwd worden natuurlijk.
Heb me vandaag vooral ingelezen in de politieke geschiedenis. Het valt me op dat Kokhuis hele strofes heeft overgenomen uit oudere boeken over Enschede. Hij gaat ook in Geschiedenis van Twente, bijzonder summier in op de middeleeuwse geschiedenis. Van Benthem is echt veel beter.
Met behulp van het boekje "veldnamen in Enschede" hoop ik verder de preciese loop van de dubbele landweren rondom de stad te kunnen reconstrueren. Het ziet er voorlopig veelbelovend uit!

[Robert]

Heel interessant Errik, leuk dat ook jongeren (ik las 't artikel Verliefd op een knusse stad ENSCHEDE - Het idee werd geboren op Het Rutbeek. [blabla], toevallig familie van Buursink - Het Boek van de Lonneker Landbouw?) nog interesse hebben in de streek, vind ik bij ons op school (ik doe volgende week en daarna examen Havo [onder 't motto, ja ik ben nog jonger]) bij geschiedenis niet terug, daar wordt bijna vergeten dat we ook een oostelijk deel in Nederland hebben
[Deze alinea is heel slecht opgebouwd ]

Het komt wel vaker voor dat auteurs stukken erg overnemen. Oldeman schreef rond 1930 een boekje over de Grote Kerk en het grootste stuk is rechtstreeks overgenomen door de monumentencommissie in het boek Monumenten in Nederland - Overijssel (prachtig boek , ca. € 45 op A4). Hierin staan alle Overijsselse monumenten zeer uitvoerig beschreven.

Veldnamen in Enschede heb ik niet maar ik meen wel ergens in de Overijsselse Almanakken voor Oudheid en Letteren iets te hebben gelezen over de stuwwallen, etc. Ik zal daar eens voor je inkijken. Ook staat er een stuk over de ontstaansgeschiedenis van Enschede in de gedenkbundel voor J.H. van Heek toen hij 60 jaar was. Dit kijk ik gelijk even na, je hoort daar morgen wat van. De originele bundel zul je in de UB moeilijk tegen komen, er zijn er 350 van gedrukt in beperkte kring. Joepie die heb ik

[Errik]

Bedoel je deze?

Feestbundel aangeboden door het bestuur der Oudheidskamer "Twente" en eenige vrienden aan Jan Herman van Heek ter gelegenheid van zijn zestigsten verjaardag op 20 October 1933


Lang leve de UB!

[Robert]

Bedoel je deze?

Feestbundel aangeboden door het bestuur der Oudheidskamer "Twente" en eenige vrienden aan Jan Herman van Heek ter gelegenheid van zijn zestigsten verjaardag op 20 October 1933


Lang leve de UB!

Ja die bedoel ik, toch knap dat de UB 'm heeft want je komt 'm bijna nooit tegen. De UB zal 'm al wel heel lang hebben, helaas is mij een lijst van intekenaren onbekend.

Zijn de "Overijsselsche Almanakken voor Oudheid en Letteren" 1836-1855 ook aanwezig? Dat scheelt mij weer werk

[Errik]

Jawel!
Twee keer zelfs de bibliotheek van Geesteswetenschappen heeft 'em ook.

Overijsselsche almanak voor oudheid en letteren Jrg. 1 (1836) - jrg. 20 (1855)


I Love the Universiteits Bieb.