DE BOEKELOSE MOLENS..
Hoewel ik een foto bij Oud-Enschede nog niet voorbij heb zien komen, heeft ook het dorp Boekelo een windmolen gehad, twee zelfs.
Blijkbaar kon de Wissink’s möl in Usselo de aanvoer van graan uit de omgeving niet aan en was de afstand voor de Boekeler boeren naar de molens in Enschede te ver want in 1869 werd er een nieuwe molen gebouwd aan een weg die we nu nog Windmolenweg noemen. Het was net als de Wissink’s möl een stenderkast.
Een molen in de nabije omgeving was voor de boerengemeenschap van groot belang. Hier werd immers de roggeoogst gemalen tot meel voor het dagelijks brood. De molenaar was net als de smid dan ook een vooraanstaande figuur in het dorp. Meer nog dan bakkers en slagers want de meeste boeren hadden een eigen bakspieker, slachtten zelf en zelfs bier brouwde en jenever distilleerde men op het eigen erf. De molen gold ook als bron voor goed of slecht nieuws. Aan de stand van de wieken kon men zien of er wat te vieren of te rouwen viel.
Van de eerste stenderkast in Bokel is weinig bekend. Ze heeft er ook maar korte tijd gestaan, al in 1880 ging ze in vlammen op… “De een z’n dood is de ander z’n brood”…dat moet ook de uit Ahaus afkomstige molenaar Friedrich(Frits) Börgeling hebben gedacht want de verkoolde resten van de oude molen waren nog maar nauwelijks opgeruimd of hij bouwde in 1881 op de hoek van de Windmolenweg en de Winterhaarweg aan de overkant van waar de vorige had gestaan een andere molen, nu een achtkantige bovenkruier die hij had gekocht in de buurt van Boskoop waar ze als poldermolen (gemaal de waterstand op peil te houden) had gediend.
Molens waren zeer kwetsbaar vooral voor blikseminslag, ze stonden vaak op een verhoging (belt)waar geen hoge bomen als bliksemafleider omheen stonden zodat deze de molen uit de wind konden houden. Ook bij storm loerde het gevaar. De molen kon op hol slaan waarbij de assen en het binnenste houten raderwerk zo verhit konden raken dat er door wrijving brand ontstond.
Ook de molen van Börgeling ontliep zo’n triest lot niet. Op 13 september 1918 werd bij een hevig onweer de molen tot twee keer toe door de bliksem getroffen en brandde tot de grond toe af.
Foto’s van de Boekeler molens heb ik niet kunnen vinden, maar gelukkig was daar in die tijd de Enschedese schilder Gerard Krol die de molen van Börgeling twee keer vastlegde, als krijttekening en als schilderij…….. Via zijn erfenis kunnen we ons een beeld vormen van de molen rond 1900…
De Windmolenweg die al in Enschede bij de Marssteden begint en de - het Molenveld in Boekelo zelf herinneren nog aan de Boekeler molens terwijl in het dorp ooit ook een café “de Windmolen” was en we een fysiotherapie vinden die de naam “de Windmolen” draagt.
bron: bericht Mini Hagels op facebooksite Boekelo, heden, verleden & toekomst 10-9-2019 op:
https://www.facebook.com/groups/1823706 ... 7585455390
zie ook:
https://www.molendatabase.nl/molens/ten ... nr-01026-d
- Windmolenweg Boekelo schilderij Gerard Krol molen van F. Börgeling..jpg (66.1 KiB) 3822 keer bekeken
- Windmolenweg Boekelo schilderij Gerard Krol molen van F. Börgeling.jpg (44.45 KiB) 3822 keer bekeken
