Spreek je dialect

[GerritHondelink]

03 april
Grasmaand. April is de maand dat het vee, vooral het melkvee na een lang en donker verblijf in de potstallen de vrije ruimte krijgt en zich te goed kan doen aan het verse gras.
Koomp ’ter in april völ mooie dagen,
dan mot mei de last weer dragen.

Al tevöl is ongezoond meent de maag, mar nich de moond. Bij het zien van eten dacht hij dat hij dat allemaal zou opeten, maar dan blijkt dat het toch te veel is. Zijn ogen zijn groter dan zijn maag.


Aarm en gezoond, Is ’n staark verbond. Volwassenen die leven met geldzorgen, schulden of armoede hebben vaker chronische stress, een ongezonde leefstijl of chronische ziekten. Ook psychsociale problemen of opvoedproblemen komen vaker voor.

[GerritHondelink]

04 april
Paasmaand. Pasen, het feest van de verrijzenis van Jezus Christus, wordt gevierd op de eerstvolgende zondag na de eerste volle maan die volgt op de dag- en nachtevening van de lente.
In de meeste gevallen is dit in de maand april.

Zingt gin Alleluja,Vuurdat ’t Paosen is.

Laot oe is n maol gaon ie veend vanzôlf oezôlf terug.

Kom n moal weer. Kom nog eens langs

[enschedeinansichten]

Kom der in dan ku'j de oet kiek'n.

[GerritHondelink]

05 april
april= Eiermaand. Pasen en het eten van eieren zijn nauw met elkaar verbonden.
In de vorm van verven en versieren werd het ei nog aantrekkelijker gemaakt.

April den brènk oe ’t grös,
Doot de koo’n van ’n reppel lös.
Een dreugen april,
is niet de boer zien wil,
maor ’n aprilsen raegen ,
daor is ’m völle an gelaegen.


Better twee maol vraog’n as één maol de weg kwiet

Hee mot elk dubbelke wa 3 maol umkeern. Hij is zeer arm. Ieder dubbeltje omdraaien, zuinig zijn, voorzichtig zijn met het doen van uitgaven.
Vaak is het geen eigen keuze, maar wordt iemand ertoe gedwongen door de omstandigheden: ieder dubbeltje moeten omdraaien.
Om de uitdrukking kracht bij te zetten kun je ook zeggen: ieder dubbeltje tweemaal moeten omdraaien. Driemaal komt ook voor.

[GerritHondelink]

07 april Jean-Baptiste de la Salle
April klaar en rein, mei zal des te wilder zijn.

Vrogge kuken, vrogge kraei'jers,
Vrogge zaei'jers, vrogge maei'jers.


Moal op moal Keer op keer

Op nen ander moal. Bij een volgende gelegenheid

[GerritHondelink]

08 april
Zeen ‘k de toefveenk (kuifleeuwerik) a in ’n moargen,
zal oons dat zeag’n bezoarg’n.
In april gaot de knöppe wier los
en greun wöd wier ’t grös.

Nen moal of wat. Een paar keer



Veur de eerste moal. De eerste keer

[GerritHondelink]

09 april. Waltrudis van Mons
Met Sint Waudru en Sint Makaar (10 april), zijn weer de winterse buien daar.

Dee aandren nig verget wod zölf ook nig vergett’n.


Wee aandern zwart maakt, krig zölf ok smerige haandn. Wie een ander zwart maakt, krijgt zelf ook vieze handen. Wie kwaad doet wordt er voor gestraft, al duurt het dan vaak ook heel lang. Wie kwaad doet; kwaad ontmoet.

[GerritHondelink]

10 april EZECHIËL

Vriezende januari, natte februari, droge maart, regen in april,is de boeren hunnen wil.

Al doet april ons mooi weer aanschouwen,
het is evenals een fortuin, we kunnen het niet vertrouwen

’t Grös dat in April a wast,
Steet in Mei a vast.

Dee aander’n zwat maakt is zölf ook nig schoon.


Zölf spinn en zölf maakn, gef nog altied't beste laakn. (Eigen werk bevredigt 't meest)

[GerritHondelink]

11 april
April mooi en rein,
in mei zal het donker zijn.

Dik mesten en dun zaeien, laot ’t dan mer waeien.

As ‘t bie ‘n naober reangt, krie’j zölf ok wa ‘n paar droppel met.

Hee smeert oe botter um ’n moond en likt ’t ok zölf weer of. Iemand die je op walgelijke wijze naar de mond praat.

[GerritHondelink]

12 april Zeno van Verona,

Half April, warm of koald,
zeenk nen nachtegaal in ’t hoolt.

’t Kan gin kwoad um of en too stil te wean, zölfs a’j good wet woar a’j oawer sprekt. Het kan geen kwaad om af en toe is stil te zijn; zelfs als je goed weet waar je over spreekt. Zwijgen is soms beter dan spreken. Het is vaak beter zijn gedachten voor zich te houden dan dat men vertelt wat men weet of hoe men over een zaak denkt.

De zun dee schient gin zeuv’n jaor op ’n zölfd’n gewwel! ’De zon schijnt niet zeven jaar op de zelfde gevel.

[enschedeinansichten]

Praten is zilver, zwijgen is goud.

[GerritHondelink]

13 april Martinus
-Pallem, pallem, poaschen
De hoonder begint te kroaschen
Ei-koerei, ei-koerei
`t Duurt mer enen zundag meer
Dan krie`j wiej `n ei
Eén ei is niks
Twee eier is wat, Dree eier is `n Poasche-ei
Veer eier bin `k zat


Het wödt Poasn.
Al is't boetn nog koald en mienn hof ok nog kaal.
Toch is Poasn nen doatum veur'n heel klean verhaal.
Dan stekke wie in Twente oons paasvuur in'n braand.
En ette wie weer eier ....in 't oostn van't laand.
Dat bint van dee oale gebroekn dee haal wie a'w könt in eer.
Woarum zöw ze ok nig bewaarn doarmet doo'w gin meanske zeer.
Keender loopt met nen palmpoasn met 'n rad en ne pielean d'r op.
Het weer wödt zo heanig an better dus'n hood den doo'w van'n kop.
Nog effen dan is't weer zommer en wör wie met vakaansie verweant.
En dan slöp mennigeen lekker ..'n pa wek neust 'Moo' in de teant .. !
Dieks

Nen zeis en n wief mo’j nich oetleenn.

Zölf de bokse ni kloar hebn / zölf de boks smearig hebben: zelf niet vrijuit gaan.

[GerritHondelink]

14 april
Heilige maandag
Gisteren is de week begonnen met Palmzondag, en vandaag is het de beurt aan Heilige Maandag.
Wat gebeurde er op Heilige Maandag? Op Heilige Maandag vindt de Tempelreiniging plaats.
(Jezus ging naar de tempel en joeg de handelaars eruit).

Op Sint Tiburtius na de noen
worden alle velden groen.
Dan wordt het mooi weer, zodat het groen kan uitlopen.

Peerdebloomn
As wichter plukn wiej toen peerdebloomn
Biej de buurman op zien laand
Wiej vlôchen toen doarvan nen streng
Ne gelle slinger was oonzen leibaand,
As de peerdebloomn waarn uut-ebleuid
Dan kreegn zee grieze pluzenbeln
Wiej bleuzen dan de pluzen vot
Waj overheuldn diej mos iej teln.
Zo vôlle pluzies a’j oawerheuldn
Det wôrden oew oantal kinders
Die'j later in oew leaven kreegn
Ziej vleugn vot as kleane vlinders.
De peerdebloomn stoat noe oaweral
Ok in mienen tuun in 't grôs
Mar meestieds mei ik de wortel vot
Of ik wrik de peerdebloomn lôs.
Vake zie j de weiden met ne gelle pracht
Insecten bint doar dan bevloogn.
Het liekt de bollenvelden dan wel
Het is ne lust veur de oogn
De peerdebloom in veurjoarstied
gif oons ziene gelle gloed.
Proonkend in barm en het akkerlaand
As zee oons weer begroet.
Fenny Martens Berends, Nijverdal

As nen appel riep is vaalt he, al is ‘t ok in ’n drek.

Luustern is wochn töt a’j zölf an de beurt bint. Niet voor je beurt praten.

[GerritHondelink]

15 april
Heilige Dinsdag
Na de handelaars, pakte Jezus de godsdienstleraars en farizeeërs aan.

De dag van Sint Vitaal (15 april). Vorst op deze dag betekent dat we ons kunnen voorbereiden op een langdurige winter.

Drok wean en oe drok maken is laank nich hetzölfde.


Wie geleuft an één God, maor eat nich allemaol oet dezölfde schöttel. Wij geloven aan één God, maar eten niet allemaal uit dezelfde schotel.
Er is veel verschil in geloof.

[GerritHondelink]

16 april
Schortelwoensdag is de woensdag voor Pasen.
De dag wordt zo genoemd omdat het klokgelui wordt opgeschort tot en met Stille Zaterdag.
Schortelwoensdag wordt in andere landen (vertaald) ook wel Heilige Woensdag, Grote Woensdag of Verraadsdag genoemd.

Völ geld hebben en riek wean is nich hetzölfde.

Twee meesters oonder ’t zölfde dak, gef aait völ meuite en ongemak!
Geen twee personen met dezelfde macht en bevoegdheid dienen aan het hoofd ener onderneming te staan of met de leiding in dezelfde zaak belast te worden

[GerritHondelink]

17 april.
WITTE DONDERDAG De dag waarop Jezus en zijn leerlingen het Laatste Avondmaal nuttigen.
Hij deelt brood en wijn en noemt dat zijn lichaam en zijn bloed. Later die avond verraadt Judas hem aan de Romeinen.

D'r geet mennig pad noar 't heugste van nen bearg; 't oetzicht is ’t zólfde.

Wee't earste venemp hef 't zölf in’t hemp. Wie het eerst een scheet opmerkt is zelf de dader.

[GerritHondelink]

18 april
GOEDE VRIJDAG De dag van het lijdensverhaal.
Jezus wordt tot de dood veroordeeld door Pontius Pilatus. Hij loopt zijn lijdensweg met doornenkroon op en sleept zijn eigen kruis mee.
Daarna wordt hij gekruisigd, een paar uur later sterft hij. Jezus wordt dezelfde dag nog begraven.
Goede Vrijdag betekent dat Jezus die dag verlossing heeft gebracht.

Hoo meer ik in miezölf proat, hoo meer ak geliek krieg.

Bie’n lesten gaank hoof iezölf gennen voot te verzetten. Bij de laatste gang hoef jezelf geen stap te verzetten.

[GerritHondelink]

19 april
STILLE ZATERDAG Stil omdat Jezus niet meer leeft en omdat de kerkklokken deze dag niet luiden.

As ’t oewzölf angeet, köj better buugn as barstn.

A’j van oezölf hönning maakt wo’j deur de vleegn opgetn. Als je van jezelf honing maakt, wordt je door de vliegen opgegeten

[GerritHondelink]

20 april
PAASZONDAG
De vrouwen die het graf van Jezus bezoeken, ontdekken dat de steen voor de ingang weg is en dat zijn lichaam is verdwenen.
Engelen vertellen dat Jezus is opgestaan. Later zal Jezus verschijnen aan enkele van zijn leerlingen.
Gelovigen vieren deze dag de verrijzenis van Jezus Christus.


Ie leeft mar veur de helft a’j alleen veur oezelf leeft.



Proat nich oawer oezölf dat do wie wa ai’j vot bint. Praat niet over jezelf dat doen wij wel als je weg bent.

[GerritHondelink]

21 april TWEEDE PAASDAG
Een vrije dag in veel christelijke landen, maar een dag zonder religieuze betekenis.
1ste paasdag was vroeger de dag waarop je naar de kerk ging en 2de paasdag was een dag vol vermaak en feestelijkheden.

Hebt de kipn de blaorn an ’t gat,
dan he’w de poasdaagn a zo wier had.

Ie’j mot oezölf nich in ’n stèt biet’n. (gin domme dinge doon)


A’j wille wilt hemn, mo’j oezölf kieteln. Als je er plezier wilt hebben, moet je jezelf kietelen.
Spottend gezegd op een saai feestje.