OPINIEOnderzoek alle mogelijkheden om het project Het warenhuis te laten slagen. Het is een unieke kans om de zichtbaarheid en aantrekkelijkheid van Enschede als grootste stad van Oost-Nederland te versterken. Die oproep doet architect Erik Workel van IAA Architecten aan de gemeenteraad, de verantwoordelijk wethouder en de burgemeester van Enschede.
Erik Workel 10-07-24, 09:30
Enkele jaren geleden heb ik namens IAA Architecten De Melkhal in Enschede behoed voor de naderende sloop. Samen met een projectontwikkelaar hebben we de toenmalige eigenaar en de gemeente Enschede kunnen overtuigen dat we het complex ondanks eerdere pogingen wel degelijk haalbaar konden transformeren, waarmee we de imposante industriearchitectuur konden openstellen voor het publiek.
Bijdragen aan vernieuwing
Het is een voorbeeld van hoe ik als geboren Enschedeër en als een met de stad en regio betrokken architect, samen met mijn collega’s, probeer bij te dragen aan de vernieuwing van Enschede. Enkele weken geleden heeft burgermeester Bleker alle oud-wethouders van de stad uitgenodigd voor een informeel treffen. In De Melkhal, als voorbeeld hoe de stad zich ontwikkelt.
Mooi compliment
Voor ons een mooi compliment en een bevestiging dat de stad zich met dit soort ontwikkelingen ook wil presenteren. Sinds enige tijd mag ons bureau werken aan een ander iconisch gebouw: het voormalige warenhuis van Vroom & Dreesman aan de Korte Hengelosestraat.
We hebben een plan gemaakt, onder de naam Het Warenhuis, om in dit rijksmonumentale pand nieuwe huisvesting voor Concordia en Theater Sonnevanck samen te brengen: twee voor de stad zeer belangrijke culturele instellingen, in het geval van Theater Sonnevanck zelfs met landelijke uitstraling.
Openluchtcinema op het dak
Om te kunnen overleven en te groeien hebben beide organisaties deze nieuwe huisvesting nodig, en door dit bij elkaar te voegen komt er een enorm potentieel aan synergie vrij. Met als summum een unieke openluchtcinema op het dak met prachtig uitzicht over het centrum van de stad.
Daarmee is Het Warenhuis niet alleen een investering in de huisvesting van twee culturele instellingen. Het stelt ook een voor de stad zeldzaam monumentaal gebouw weer open voor het publiek, waarmee het de levendigheid van dit deel van de binnenstad een enorme impuls kan geven.
Bundeling podiumkunsten
Tenslotte zal de bundeling van podiumkunsten, film, educatie, beeldende kunst en horeca in dit unieke pand de zichtbaarheid en aantrekkelijkheid van Enschede als grootste stad van Oost-Nederland versterken.
Indrukwekkende voorbeelden als Rozet in Arnhem, het Groninger Forum of de LocHal in Tilburg bewijzen hoe toegankelijke cultuur in een tot de verbeelding sprekende omgeving een zichtbare aanjager is van stadsvernieuwing en gebouwen oplevert waar de stad en haar inwoners terecht trots op zijn.
Plannen en ambities
Plannen kosten echter geld. Met een prachtige subsidietoezegging van het rijk is twee derde van de incidenteel noodzakelijke investering geborgd. Concordia en Theater Sonnevanck hebben recentelijk de politiek uitvoerig geïnformeerd over de plannen en ambities van Het Warenhuis, in de hoop dat voor het resterende deel van de financiering een reservering in de zomernota zou worden opgenomen.
Dat is niet gebeurd en daarmee staat het project op onzekere benen. Dat is niet alleen jammer voor de cultuurinstellingen maar ook ronduit slecht voor de stad.
Een eenmalige kans
En laat ik duidelijk zijn: het gaat mij hier niet om een project waar wij als bureau aan hebben mogen werken, maar om een eenmalige kans voor de stad! Het is volkomen begrijpelijk dat Enschede slechts één keer haar beschikbare budget kan uitgeven. Daarbij kent de stad ook nog eens haar specifieke uitdagingen op gebieden als werkgelegenheid en armoedebestrijding.
De spin-off van een project als Het Warenhuis voor de stad en de inwoners op indirecte wijze en de langere termijn is lastig in getallen aan te tonen, maar in waarde niet te onderschatten. Cultuur draagt uiteindelijk op een heel duurzame wijze bij aan de ontwikkeling van elk individu en daarmee ook aan armoedebestrijding, welzijn en werkgelegenheid.
Hogere inkomens
Enschede wil groeien, aantrekkelijker worden en kennis en hogere inkomens genereren en vasthouden. Daarvoor zal de stad moeten investeren in projecten als Het Warenhuis. Waar nieuwe generaties, bezoekers en nieuwe inwoners kansen krijgen om zich te verbazen, te vermaken en te leren.
Het zou een zeer grote gemiste kans zijn wanneer de stad deze cultuurinstellingen en dit gebouw op deze plek in de stad niet tegemoet komt in het waarmaken van deze unieke kans.
Ik wil daarom bij deze een nadrukkelijke oproep doen aan de raadsleden, wethouder en burgemeester om alle mogelijkheden te onderzoeken en in te zetten om dit project te laten slagen. Ik spreek daarbij met name ook de burgermeester aan: als voormalig voorzitter van het College van Bestuur van de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht weet hij als geen ander hoe cultuur een stad en haar bewoners verheft en vooruithelpt.
Bied de cultuurinstellingen die dat voor Enschede waarmaken hun eigen podium, namelijk Het Warenhuis!
Erik Workel,
architect-partner IAA Architecten, Enschede
PS: Waar zijn de mecenassen van Enschede? De nieuwe weldoeners in de traditie van Van Heek en Ledeboer? Heren Ten Doeschot, Van Merksteijn, Trebbe, Pierik en Van Klaveren of Olaf Kok: meld u, en laat een ‘legacy’ achter waar jullie trots op kunnen zijn!
bron: https://www.tubantia.nl/enschede/gebore ... ~aaa4fb8e/
