Spreek je dialect

[Arie]

Gerrit, jij hebt ook al een flink aantal pagina's gevuld met gedichten, wijsheden, almanak informatie, Twentse uitspraken en gezegden etc. etc.
ook voor jou: petje af voor al dat trouwe werk.

Inderdaad Gerrit grote klasse. En we krijgen nu ook het weerbericht erbij

[GerritHondelink]

Nen boer hef eerder ne kromme rug, dan de burgemeester zwil in de haandn.


Zeek
op ne morn biej ‘t opstoan
bin ‘k neet good op ’n droad
veul mie sloerig in ’n rakkerd
dreaierig in de hoed
bin niks te passe
’t dreijt miej vuur de oog’n
’t löp miej der hemoals duur
kriege gin hap noar binnen
goa oaver ’n nekken
mörre spiej’n
oaver ledder en plaank’n
bin zo slap as ne wasseldook
‘k heb ut der kats an
weej wa’k doo
kroepe wier in ’t nös
blieve van vumdag liggen
zee van nomdag wa wier
dreij miej nog ‘n moal umme
veule miej gelieke better

Diny Izaks


4 nov. Carolus Borromeus.
Dankdag voor Gewas en Arbeid. Op deze dag dankt de protestante kerkgemeenschap, tijdens een viering, God voor de verkregen gewassen.
Vandaag is het een onbewolkte dag in Enschede. Hierbij ligt de gevoelstemperatuur rond de 10 graden en is het frisjes buiten.
November reupt het leste lof van de kale beume of.

[GerritHondelink]

De ene kreaie wil de aandere kreai un zwartgat neumn. Deze uitdrukking wordt gebruikt als iemand een ander een verwijt maakt terwijl hij zelf eenzelfde soort fout heeft gemaakt of zich schuldig maakt aan hetzelfde soort gedrag.
Hij heeft dus eigenlijk geen recht van spreken De pot verwijt de ketel.


Noar ’n gast is, wodt vaak opdeend.


5 november Odrada van Alem.
Vandaag een onbewolkte dag in Enschede. de gevoelstemp. is rond de 10 graden het is frisjes buiten.
November spreken we van Bloedmaand dan kan het mogelijk in verband gebracht worden met Slachtmaand.
Bij de Germaanse stammen die in de vijfde eeuw na Christus Engeland veroverden heeft de traditie bestaan om als dank voor de weldaden van de natuur de goden dankoffers op te dragen.
Veelal waren dit dieren. Mogelijk zijn we zo aan de benaming Bloedmaand gekomen.
De boer’n doot ’t veark’n wier in ’t vat,
november en er is wier bloodkook’n zat.

[GerritHondelink]

As of ze in nen kraejn nus groot is bracht. Zo’n jonge vrouw moet er wel schier (knap, netjes) uitzien en niet alsof ze in een kraaiennest is opgevoed.


Tied veur ne good book

De weend blös duftig
De bla möt van de beume
Boetn is ut duuster
Mangs pleert de reegn oet de loch
Binn bränd de kachel

Tied veur ne good book
Met ne dekken op de baank
En ne grootn pot thee
De katte lig op mien schoot
De hoond in sien mand

Ut lech erbie an
Zo kom ik dissen dag deur
Ut book is spannend
Boetn heur ik de boezeweend
En de bla vleegt deur de loch
Auteur Annemarie Damveld


6 november Leonardus.
Vandaag is het half bewolkt in Enschede. Vanuit het zuidoosten blaast een zwakke wind van windkracht 2.
Hierbij ligt de gevoelstemperatuur rond de 9 graden en is het frisjes buiten..
November Nevelmaand.
Juist in deze tijd van het jaar als de temperatuur nog betrekkelijk hoog is en er doorgaans ook zeer veel vocht hangt door de herfstregens hebben nevel en mist alle kansen. Nebelung is de wel heel typerende naam die Duitsland aan de maand november gegeven heeft.
Het weer op Leonardusdag,
blijft gewoonlijk tot de Kerstdag.

[GerritHondelink]

Mar dat mag um de pret neet drukn. Dit wordt gezegd met betrekking tot een tegenvaller waardoor men zich niet laat ontmoedigen.



A-j nen nummer bint
Nen nummer in de kaartnbak iej stoat op alfabet
Mangs hebt zee oew neet neudig iej wödt wear terug ezet.
Nen nummer biej de dokter en wachen mu-j mar doar
t’Is of oew tied neet mee telt al dreigd er ok gevoar.
Nen nummer op oew wark det is wat ech neet mag
Mar stiet het oew neet an dan nemm iej oew oontslag.
Nen nummer in de liefde iej koomt op’t tweede plan
De relatie git dan oaver iej zuukt nen aandre man.
Nen nummer op oew shirt iej trapt good van oew of
Iej kriegt de rooje kaarte de scheids is kot van stof.
Nen nummer in de show met humor doar ebracht
Det gif nen good geveul as meansen umme oew lacht
Nen nummer op oew graf det is het argste wat er is
As zee oew neet mear kent dan is het ech good mis.
Fenny Martens-Berends -Nijverdal


7 Nov. Willibrord van Utrecht.
Vandaag is het licht bewolkt in Enschede. Hierbij ligt de gevoelstemperatuur rond de 10 graden.
Bloodkook’n en balkenbrie in de pan,
Leu, wel hoolt daor nich van?
Komt now al de weele gaanz’n oet ’t noorden
n’koold weenter is oons dan beschoor’n.

[GerritHondelink]

Wat bie’j toch nen doerak. Een geslepen vent; slimme vos.
Doerak is een leenwoord uit het Russisch; doerak (дурак) betekent in die taal ‘domkop, dwaas’. In het Nederlands betekende doerak in eerste instantie ‘gemeen, laaghartig mens’, maar later ontstond de afgezwakte of zelfs enigszins liefkozende betekenis ‘ondeugd, deugniet, bengel’.


Die rotvoetbal…
‘t Gung per oongeluk heur, doar op det voetbalveld.
Zie trappen beide deur zonder gemeen geweld.
'Knak' zea het onderbeen en ’t bot was middendeur,
de scheids zag het meteen en fluiten der nog veur,
Toen de ziekenauto kwam, wus Jan al nans meer van.
Hij gung met ’n hoop tamtam noar Almelo op an.
Maar toen zien baas het heurn, van ’t oongeluk op het veld,
begun den weer te zeurn: die voetbal kost mie geld!
Acht wekke zonder knech, det kost mie een smak geld
en met een bettie pech mut ‘t wark wörden uut e’steld.
Hij gung niet op bezuuk, geen fruitbakkie of niks,
hij reup wel met een vluuk: vort met die voetbalkicks!
De baas leu zich niet zien, den baaln der oarig van
voetballen mossen ze verbien; maar zie schupt dom verdan.
Toen zag hij Jan zien kameroad, den nam hij eam apart
en an hum vreug hij kwoad: wördt det met Jan nog wat?
Maar toen was het genog, toen waren ze uut e’proat.
Umdat hij den baas niet moch, zea Jan zien besten moat:
Jan giet eerst weer voetballen, want hij vuult zich wel weer stark
en moch det goed bevallen…dán wil hij weer an 't wark!
Herman Kampman -Nijverdal-


8 november Willehad van Bremen./ Bisschoppen van Utrecht.
Vandaag is het half bewolkt in Enschede. De temperatuur voor vandaag wordt 12 graden celsius.
Brengt het najaar helder weer,
't zal des winters stormen op het meer.

[hans]

doerak komt ook voor in de maleise taalstam (indonesie)

[enschedeinansichten]

Volgens het Etymologisch Woordenboek van het Nederlands (EWN) heeft het Nederlands het Russische woord vermoedelijk overgenomen van de kozakken, die in 1813 en 1814 Nederland hielpen de troepen van Napoleon te verdrijven. Overigens is het volgens het EWN pas in 1879 voor het eerst op schrift aangetroffen.

Het EWN meldt verder nog dat het Maleis een sterk gelijkend woord kent: durhaka, dat ‘opstandig’ of ‘opstandeling’ betekent. Het ligt echter niet voor de hand dat ons woord doerak daarvandaan komt, zoals weleens is geopperd, omdat dit woord ook voorkomt in talen die geen contact met het Maleis hebben.

[GerritHondelink]

Wat bie’j toch nen schobbejak. Onbetrouwbaar persoon; Hufter; Kinkel.
Schobbejak Het begrip schobbejak betekent zoiets als schurk, bandiet, boef, schooier, klaploper of haveloos persoon.
Kinkel iemand die onbeschoft, ongemanierd is
Hufter is een informele aanduiding voor iemand die zich bij herhaling niet conformeert aan de geldende sociale regels en omgangsvormen en zich daarmee schuldig maakt aan asociaal gedrag.


A-j 'n gebrokken pötke wilt liemen kom iej aait ene schearf tekort


9 november Theodorus Tiro.
Vandaag is het half bewolkt in Enschede. De temperatuur voor vandaag wordt 14 graden.
Eén bonte kraeje maekt nog gin winter.

[GerritHondelink]

Voeshaanske. Want (vuisthandschoen, alleen voor vuist en duim); Grolse want. Ne weentermus op ’n kop, warme voeshaanske an, en de jong was klaor veur ’n weenter.
In Groenlo en omgeving houdt de Grolse want nog altijd veel handen op temperatuur. Midden op de hand is een achtpuntige ster te bewonderen, uit witte en blauwe wol. Daarnaast hebben alle wanten een randje met rode en blauwe blokjes.



Wee meester wil wörden, möt as schooljong beginn.




10 november. Leo de Grote.
Vandaag is het bewolkt in Enschede. De temperatuur voor vandaag wordt 13 graden
Zuidenwind op de dag voor St Martijn,
’t zal een zachte winter zijn.
November in de nevel,
't blijft schoon, dat is de regel.

[Veteraan]

https://detantevantjorven.blogspot.com/ ... anten.html

[GerritHondelink]

Mienkes maken/mientjes maken/ mienmaken. Gezichten trekken.
Mienen maken. Gekke gezichten trekken. Het leefste wat e döt is veur ’t speegel staon spölken en mienkes maken.
Spölken. Kunsten maken, grappen maken.


Vrouwleu bint net as n bleenden dearm, aj ze hebt is ’t good, mer aj ze nich hebt wilt ’t der ok wa um.


11 november Martinus Martinus van Tours.
Vandaag is het half bewolkt in Enschede. De temperatuur voor vandaag wordt 12 graden
Op 11 november lopen kinderen ieder jaar langs de deuren om snoep te vragen.
Zij vieren daarmee de feestdag van Martinus van Tours, een Romeinse soldaat die door zijn gulle giften nu herinnerd wordt als Sint-Maarten

Op en rond St Maarten wordt een beeld geschetst van de winter die we mogen verwachten. Deze heilige kan zijn gedenkdag maar het best beleven in een donkere sfeer. Te veel zon op zijn feestdag kan alleen maar irritatie opwekken bij koning winter.
Is er met St. Martijn nog loof aan de bomen, dan mag men van een strenge winter dromen.
Als het blad niet valt voor st Martijn, zal ’t een strenge winter zijn. Is er een donkere lucht op St. Martijn, zo zal het een zachte winter zijn.
Een zuidenwind op de dag voor St. Martijn, dan zal het een zachte winter zijn. Maar is de dag op St. Martijn helder, de vorst dringt dan door tot in de kelder.
Als het nevelig is op St. Martijn, dan zal de winter niet koud zijn. Maar heeft St. Martijn een witte baard, dan blijft ons sneeuw nog ijs gespaard.
Wolken met St Maarten, geven een onbestendige winter aan.
As ’t met Sint- Matten donker is, krie`j `n lichte kassemis!
At met Sint Matten de ganzen op ‘t ies staot , mot ze met kasmis deur ’t sliek gaon.

[enschedeinansichten]

http://www.liederenbank.nl/sound.php?re ... 042&lan=nl

Sint Martinus bokkepoot
Sloa dat oale wief toch dood
Want ze wil ons toch niks gee’m
Laat haar dan niet langer lee’m

Hier woont juffrouw Kikkerbil
Die ons niks meer (nooit wat) geven wil
Had ik het maar geweten
Dan had ik op de stoep gescheten

[Veteraan]

Ja, ik zie het wel voor me dat jij dat vroeger op de stoep stond te zingen!

[GerritHondelink]

Ik ook; mienkes maken en schunnige liedjes zingen.!!

[GerritHondelink]

Nen aandern deur mienkes maken of teken oonderdoems laoten weten, dat e op ne verkeerde weg is met zien kuiern.
Een ander door gezichten te trekken of heimelijk te laten blijken, dat hij met zijn praten op de verkeerde weg is.
Oonderdoems. Heimelijk; intussen; zo tussen neus en lippen (iets zeggen).


Hoo langer slaop, hoo korter ’t leaven.



12 november Lebuinus Livinus van Gent,
Vandaag is het matige regen in Enschede. De temperatuur voor vandaag wordt 12 graden
St lieven, komt ons met vorst gerieven.

[GerritHondelink]

Skaa / Schaa. Schade, nadeel, verloren tijd.
Daor heb ik schaa bie. Daar lijd ik schade door.


Bakkerieje
‘n Arnhems meaken gung noar 'n kursus too.
Het wol der leren bakken net as de moo.
Doar bleek dat zee 't a in de genen har
Oh, oh, dee deerne kón miej toch bakken, bar!
Te broene baksels zag iej biej heur nich gebeuren
De kluur was aajt precies zo at 't zik heuren.
Joa, alles wat dat wicht terechte maakt
wil elkeen subiet goan preuwen wo at dat smaakt.
Wat vun kook of baksel zee ok op toafel zet,
iej watertaandt en et d'r geern van met.
An 't eande van de kursus was ze dan ok in heur sas
biej 't heuren dat heur bakkeriej het beste was.
Meer opees was 't deernke nich meer zo bliej
too 'n bakker zea: "Iej bint Miss Baksel veur miej".
Oet de bodbteef van KTS Wim te Schegget


13 november Stanialas Kostka.
Bomen ontkleed, mensen gekleed.

[Veteraan]

Leuk

[GerritHondelink]

Dat schaadt um niks. Dat is zijn verdiende loon.


NOA JOAR
De zommer is veurbiej, ’t blad an de beum
Kriegt al de kleur van köpper en van gold.
De dagen wordt zo kort, ’t is vrog al donker,
’t wordt moeijluk veur wee eenzaam is en old.
Want as het blad zo gangs valt van de beum,
De akkers kaal zint en de beest op stal,
Dan steet de wintertied weer veur de deur,
Doar zee’j teegn op en de oalderen veural.
Het blad valt of, het grös zal gauw verdorren,
’t wödt alns doods en kaal in de natuur.
’t Liek noe nog feest, met al dee mooie kleuren,
Mar dat zal nich zo bliev’n op den duur.
Dan krig het laand zo’n sombre, grauwe sluier,
As ’t biestert en de reagn smakt mar neer.
Dan zal, wee eenzaam is, ’t nog stiller kriegn,
Want an-geloop kump ter nich völle meer.
Mar deankt dan biej oezölf, wat as zal komm’n
As disse meuite is veurbiej égoan:
Dan zal, wat dood lik, weer vanniesch goan greuien
En mooi en fris zal ’t straks te pronken stoan.
Zo is’t ok met oonsleu, a’w magt weten,
Dat ok oons leaven noa de duustre nacht
Met Hem weer opsteet in het grote veurjoar,
A’w mar vertrouw’n hebt in Jezus’macht!



14 november Alveus van Celciacum met Alneus.
Het blijft vandaag bewolkt maar het wordt geleidelijk droger in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 14 °C.
Zeutkes krop de tied vedan
wie’j goat heanig op ’n eand wier an!.

[GerritHondelink]

Ai’j good met de leu oawerweg könt, kan ’t oe nooit schaadn. Als je met de mensen goed kunt opschieten, zal dat geen afbreuk/schade doen.


OETWAEIEN
Mienen kragen zet ik hoger op en trekke de dasse vuur de mond.
Getvederrie wat is het kaold, de leste harfsbla schaert in 't rond.
Efkes d'r oet, efkes de kop lös ma hier en daor is 't nog glad.
'n Hadden snae is nog neet ontdooid, wat do-k hier feit'lijk op dit pad?
`k Zee 'n buizerd met een doeve gengs ’t is gin leefde, zo op ‘t oog te zene.
De doeve richt zzien köpke eim op, ma nao 'n. paar pikken hef e 't elene.
Nog eim loapen, dan bun-k in de bos daor veult het hael wat warmer an.
De bosloch treks mie de neuze in en met bettere mood gao-k no vedan.
`k Wil mie oet laoten waeien vandage want de waeld wodt mangs wat klein.
Rondumme bunt er völle leu ontvallen, dee d'r nog zo mooi hannen können waen.
Baoven mie hear ik een rauw geluud 't mot 'n reiger waen, den daor zo raert.
Reigers hebt 't moeilijk dissen tied, want vake löp het dan ok vekaerd.
Vrogger was hier völle wild te zene, van hazen, snippen en menige fazant.
En kniene, dee zeekt jaorlijks oet, ‘t löp steurig terugge met 't wildbestand.
Ik vervolg mien weg duur 'n dennenbos de hond vuurop, de stat in 'n krul.
Den is altied blie at e met kan gaon, van mien gesomber hef e gin benul.
De wind soest hoge duur de dennen, ma vuur de wind bun-k hier bescharmd.
`k Bun dankbaar dat de gezondheid mie tut no to, nog zo good umarmt.
A-k stao te pissen zee-k een haze liggen,wat zol den no hemmen oet estaone?
Och, misschien is e wal zeek ewes of is e van aolderdom dood egaone.
Oet 't bos ekommen, zet ik 'n kragen op en gaeve een bröksken an de hond.
Getvederrie, het is nog kaolder no en ik trekke de dasse vuur de mond.
Frits oet Gelster


15 november Leopoldus, Albertus de Grote (ook Magnus of van Regensburg) van Duitsland.
De kans op neerslag neemt toe in Enschede, met vanmiddag en vanavond regen. De temperatuur stijgt tot 15 °C.
Leopoldus die goed weder vindt, blijft dat dagen goed gezind.