Spreek je dialect

[Veteraan]

Makkelijk! Met een eigen stukje land had iedereen daar o.a. boerenkool op staan! Daar kwamen ze alle dertien uit. Toch?

[Hendrik]

Den ooievaar was vrogger drokker as tengswoordig

[GerritHondelink]

An loopn geet kroepn veurof.
Speel in beginnende zaken op safe.



DE WOAKE
Dree breurs wadden op de boerderie, dree van dee grieze oalen.
Ze wadden gin van drieën trouwd, de moor har 't teegen hoalen.
En doo der een an 't eende kwam, nog boaven eerde stun.
Doo waaken 's nachts de aandre twee, zo as dat vrooger gung.
't War klam en koald, de weend dee bleus, het jousteren deur de beumen.
Het veur war oet, het keerslich daansen, de breurs dee zatten te kleumen.
Doar zatten ze dan bie Bennads baar, tot Willem zeer, "0-j 't ook wussen.
‘K bin nen luk sloerig in de hoed, ‘k zol wa nen kloaren lussen".
"Ik bin ook gudderig", zeer Gait en 't zol mie niks beniejen,
as oonze Bennad zol hemmen zeg, ik zol der nig in spiejen".
En zo kwam met postume zeegen, de fleske oet 't kammenet.
Ze nammen zich nen klooken kloaren en sleugen hum an de pet.
De foezel weermen de oale but, mer weermt nig ait vedan.
En gauw zeer Willem teegen Gait,"Wat dach ie der nog van"?
"Oons Bennad den zol hemmen zeg, wie zit hier zo te hoope,
jongs nemt der oe nog een, op een been köj nig loopen".
Ze schonken zich mer weer is in en proosen per vergis.
En noar ne wiele zeer Gait gedwee,"Oons Bennad zol bo wissen... "
Mer veur Gait zich har oet-esprokken, heul Willem het glas al an.
Zo gung dat op postuum advies, nen heelen tied vedan.
De fleske raaken oarig leug, de beide breurs mooi zat.
Tot Willem tot bezinning kwam en foeteren "Gattegat,
oons Bennad hef mooi lullen, den kan moorn bliemen liggen
mer ik mut straks hen melken, en ie mut noar de biggen....".

Jan Kleinman.

[GerritHondelink]

Wee hellig votlöp, mot meestal weerkommen.
Wie kwaad wegloopt, moet meestal terugkomen.




Non de kerstdaagn der an komt en temet noa niejoar de daagn a wier lengt,
lik t miej good um is n luk oawer de kerstdaagn van vrooger te verteln.
Ik kwam oet n groot gezin. Oons vader, oons moe en acht kiender.
n Ooldsten was n wichtken en de jongste was n wichtken en doar zatn wiej
met zes jongs tusken. Kö'j wa noagoan dat t der soms na an toogung,
in de gooden zin van t woord. Van oens jongs wadn der dree biej
het jongskoor van de steefenis keark. Wekke van tevuurten wadn
wiej drok an t repeteern vuur de nachtmis met kerstmis.
Dee nachtmis was toen biej oens nog um dree uur snachts.
Um kwart oawer twee maakn oens vader oens wakker. Met sloaperige
oogn en bibberend van de keulte stunn wiej in de kamer. Met t wasken
mössen wiej op mekaa wogn want wiej hadn nog n poomp in de kökn.
De plee was nog n tönken met n hoalten deksel der op. As wiej mössen
plassen dan gungn wiej noar boetn. Achter t hoes wadn twee brödn plaatst
schuun teegn mekaa an en doar konn wiej dan terecht. As wie dan wier
kwamn oet de keark, zoo teegn half zes (toe wadn der nog dree missn)
dan was t lekker waarm in hoes. Oens moe had good wat cooks in n kachel
doan en iej konn de koffie roekn. Dan kreegn wiej ne beskuut en n snee
stoet. Dat kreeg wiej alleen met kerstmis en as oons vader en moe jeurig
wadn en soms nog n kopken kekouw.
Noa t etn dan wordn de keerskes anstokkn. Dat wadn toen nog van dee gedreejde keerskes zo lang en zo dun as nen vinger. Ze mogn tien minuutn braandn want
soams mössen ze ok wier an. Dan zungn wiej allemoal met mekaa kerstversjes
"Stille Nacht", "De herdertjes lagen" en Mensen gij die waart verloren" en
nog vol meer. Oons moe gung um acht uur noar de keark en oendertusken bakn
oons vader bloodkook en lewerworst dat wiej hadden kreegn van Oom Bennard
van t Hesselder met ok nog nen metwos.
Oet boorn en boerschop. Nahoj Moobeznag.

[GerritHondelink]

Of ’t noe kump van bier of foezel (jenever): zat is zat.
Wat gebeurd is, is gebeurd.




Hoondepoep
Oaveral zeej de hoondepoep
Van aandermans hunde op de stoep.
In 'n hof, of oonder de hèège,
In stae van götte langs de wèège.
Roond èèign hoes hoalt ze de boele schoon,
Dus löt man 'n hoond de behoofte doon
Neet boeten of, op angedude plekke,
Mar biej'n aander veur 't hekke.
Stoaj 'n moal te kieken veur de roeten,
Dan zeej ze goan met 't hundeke boeten.
De schijtkenonnen an e liend of los,
Aj aeven neet kiekt, lig 'n drol in't grös.
Baas en bazinne weet van de preens gin kwoad,
Umdat zee 'n eendke vèèrderop te wochten stoat.
Zo löt man 'n aander 'n staank en 'n drek,
En heupe hoondestront veur 't hek.
Op disse wiese wödt völle leu
De hoondebezitters en eer hunde meu.
Oongewild kriej nen hekel an nen hoond.
Zelf kaan't neet helpen, de baas maakt't te boont.
Dree keender in 'n gezin, da's a-sociaal.
Veer hunde is modern, is de moraal.
Volk astoebleef, aj 'n hoond oetloat, goat,
Noar 't hoondevèèld, iets wieter in de stroat.

Oonzen Harman

[GerritHondelink]

Ai'j 's morgens laat bint, löp oe 'n heeln dag 't rad op de hakkn.
Als je s morgens laat bent; ben je voortdurend in tijdnood.



't Zag d'r zo raar oet, dee twee riejen taan in een limonadeglas vol water. Laura ging nog wat dichterbiej zitten, zodat heur neus 't glas net raken. 't Was fascinerend en macaber tegeliek. Ze heuren hoo oma intussen langzaam oet ber stappn.
Hhhggg- hhhggg heeg ze en kraak, kraak, deed 't ber. "I ej komt precies op tied, Laura,. ik heb net mien middag dutje achter de rug. Bu’j vandaag nog naor school west?" Laura trok een vies gezicht. "Jao, bah! Wiej mot oawer twee wek een opstel inlevern. Oawer wat ik later worden wil. Asof ik dat noe a weet." Oma pakken met ne gerimpelde hand 't limonade¬glas, leep langzaam naor 't aanrecht en begon zorgvuldig 't kunstgebit schoon te poetsen. Laura bestuderen intussen ne oalle zwartwitfoto dee op de kast stun. Ze deed dit zo andachtig dat ze oma's stem amper heurn. "Weurum wo’j gin tandarts, net as opa vrogger. Opa was ne helen goeien tandarts heur, veur dee tied dan." Mar Laura was te zeer in de ban van de foto um te antwoorden. Ne jonge vrouwe in oalder¬wetse kleer keek heur vanoet de liest lachend an. Op heur bloes schitterde ne prachtigen broche. "Oma, dit bun iej toch?" vreug Laura. "Wat ne mooien speld ha’j daor op! Hoo kwam iej daor an?" De oalle vrouw stoppen efkes met schoonmaken en ging b iej ' t deerntje an taofel zitten. Heur hijgende adem¬haling ging zwaor en piepend, mar ze maakn 'n wegwerp¬gebaor. "Niks an de hand, 't is mien oalle hart mar." Met trillende vinger wis ze naor de foto. "'t Was een cadeau, den broche. Opa gaf ' t mie toen e mie ten huwelijk vreug, zo'n vieftig....nee, zestig jaor laeden." Heur ogen kreggen een dreumerigen glans en ze vertellen opgewonden wieder. "'t Was nich zomaor een mooi glimmend speldje, o nee, nee, nee,! Den broche was in de 16e eeuw deur Koningin Elizabeth I dragen. Zestien echte diamantjes zatten d'r op. 't Ding was uniek en heel, heel völ geld weerd." Laura's mond was loszakt. "Mar hoo kwam opa...." Oma slot heur ogen en schud¬den 't heufd. "Ik weet 't nich. lk heb 't 'm nooit vraogd, nooit dörft. Eigenlijk wol ik nich eens weetn hoo e d'r an was kommen.

[GerritHondelink]

De hakke schudden = sterven.
Den olden Jan eum hef de hakke schud hee was net 80 joar worden.





“t Geheim (2)
" Moeijzaam stun ze op en löp terug naor 't aanrecht. "Maor den broche" zei Laura opgewonden, "waor is den noe dan? Oma?
" Oma keek heur an. "Een tiedje later begon de oorlog. Opa raakn werkloos, want wee hef in oorlogstied nog geld um naor 'n tandarts te gaon? Den diamanten broche was zo'n betje alles wa-w hadden." "Toch nich verkocht, he?!" riep Laura geschrokken, maor de oalde vrouw schuddn gauw ' t heufd. "Nee, nooit! Dat zeiden wiej ok teggn mekaar. Maor wiej waren bang. Bang veur invallen in ons hoes, bang dat Duutse soldaoten ons hoes zolln deurzeuken want dat deden ze völ en dan de diamanten zollen vinden en metnemmen. Dus hebt wiej ze van de broche ofhaald en verstopt. Op ne plekke waor 't niemand maor dan ok niemand ooit op zol kommen um te zeuken." Heur grieze ogen blevmen op Laura rusten.
Seconden lang doodse stilte. De vrouw stun in tweestrijd. Toen nam ze een beslissing. "Kön iej een geheim bewaren, Laura?
Een heel groot geheim dat niemand kent, zelfs oe va nich?" Heur kleinkind knikkn aodemloos. Oma glimlachen. Met ne sierlijke bewaeging pakken ze 't limonadeglas en zetten 't met een klap op toafel. De twee helften van 't kunstgebit deinden in 't water,
dat deur de kracht van de klap hen en weer klotsen. Laura keek d'r nao en snappen nich wat hier noe de bedoeling van was. "Mao...maor waor bunt dee diamanten noe dan?" Oma grijnzen, wat nogal raar leek, zo zonder taand. "Recht onder oe’n neus."
Laura keek onnozel naor 't glas. 't Kunstgebit grijnzen heur too, net as oma. Toe dee zag dat heur kleindochter 't verband nich zag, zei ze: "Ze waren nich groot heur, dee dure diamantjes. 't Waren eigenlijk meer kleine drietdinge. Zee passen in ne hollen kies, figuurlijk dan, en....en letterlijk." Langzaam begon 't tot Laura deur te dringen en ze keek met steeds groter wordende ogen naor de twee riejen taandn in 't water.

[GerritHondelink]

't Hef nich völ um de hakken
Letterlijk = Zij is zo arm dat zij geen goed kleed aan heeft.
Het heeft niets om het lijf. 't Heeft niet veel te betekenen. Het is van weinig belang.




’t Geheim (3)
De grijns leek wal breder te waen worden. Oma ging biej heur an taofel zitten en vissen met een vinger 't ondergebit oet 't glas. " Zestien dia¬manten zatten d'r an den broche. Precies 't aantal kiezen dat mien kunstgebit toen had. Veur opa was 't een fluitje van ne cent, hee was immers tandarts. 't Passen precies, een steentje in iederen kies." De prothese bungeln as ne ketting an heur vinger. Met stomheid geslaagn keek Laura too hoo oma de taand in heur mond duwen en toen vol trots zei: "Ze zegt nich veur niks: Een gebit is nen mens zien kostbaarste bezit."

Laura zat thoes te worsteln met heur opstel, dat morgen inleaverd mos worden. Ze kon geels nich goed naodenken in dizze verdrietige umstandigheden, laot staon een opstel schrieven. Heur gedachten leeken wal stuiterballen dee ‘t in heur geest hen en weersprongen en nich tot rust wollen kommen. Op dat moment kwam heur vader de hoeskamer binnen lopen. Hee ploffen naost zien vrouw op de bank. "Ik geleuf dat mooder d'r op 't laatst toch een betjen met an 't doon is west" zei e zachtjes teggen heur en Laura spitsen de oorn. "Zelfs de notaris zei dat dit de `meest buitenissige' erfenis was wee ‘t iemand ooit had nao laoten."
Laura verstieven. "Noo had ze natuurlijk ok amper wat", ging papa zachtjes wieder, "maor um noe oe kunstgebit in oe testament te zetten...." Verwilderd keek Laura op en zei met trillende stem: "'t Gebit! Waor he-j 't laoten? Waor is 't?" Heur vader glimlachen gelaten. "Ergens op de bodem van de Slinge, lieverd. Zo bu-w meteen van 't onding af." As in trance ging Laura weer recht zitten.
Minutenlang keek ze zwiegend oetdrukkingsloos veur zich oet. Toen draaien ze zich langzaam um.
"Papa, ik denk dat ik oe een geheimpje vertellen mot...."
Oet de Moespot. Esther Kämink.

[Veteraan]

Geweldig!

[GerritHondelink]

Streektaal in Stijl mirreweenter afterparty in Boorn
Woensdagoamd 6 januoari, inderdaad op Dreekönningen en dus ook tegelieke met het ofbloazen van mirreweenter, is der in het Bussemakershoes an de Ennekerdiek 11 in Boorn nen Streektaal-in-Stijl-oamd vanof 20.00 uur. Bekeande streektaalschriewers least biejzeundere mirreweenterverhalen vuur. A’j noa al dee feestdage oew porsje nog nit hebt ehad, dan mu’j hier biej wean. Entree kost mer 5 euro. Der is in het Bussemakershoes plaatse vuur maximaal 20 meansen. Dus um teleurstellingen te vuurkommen, mu’j oe anmelden op e-mailadres streektaalinstijl@gmail.com
Ne mirreweenter afterparty. Vuur ’t oflearen zö’w mer zeggen.

[GerritHondelink]

Hee löt oe de hakken zeen.
Iemand de hakken laten zien
Op de loop gaan. Er vlug van door gaan.



An de krubbe
In 't aarmlijk krubken, bie weentersken nacht,
Doar lig 't Jesuskeendke - now zeet toch: ’t lacht!
Maria vrög Josef, woarum 't Keend nich slöp!
'Het wil nog nich sloapen - 't mirweenterhoarn röp'.
En Josef döt still'kes de staldeur 'n luk lös;
`Now heur toch, Maria, hoo mooi of 't blös!'
En doar zeengt de klokken - ze luudt 't allen kaant,
En beiert weer -vreade in heel Tweantelaand.
Leev' Jesus mös sloapen, leev' Jesus weaz’stil.
Het doot alle engel wat 't Keendke mear wil;
Zee zeengt er van Gloorja, dat ’t soest deur de beum.
Mien Kindeke slöp now en lacht in den dreum.

Toon borghuis

[GerritHondelink]

Hee hef wat bie de hakken had.
Een strafbaar feit gepleegd.



Duustere dage veur kerstmis
In dizze duustere dage veur Kerstmis,
geet ow völle deur de kop, bli-jschap, en soms 'n groot gemis.
't Letste is bi-j mien en völle andere mensen 't geval,
I - j gaot dan deur 'n diep dal.
Maor samen stao'w stark!
Wi-j maakt daorvan völle wark!
I-_j helpt en steunt mekaar,
da's fijn, echt niet raar.
'n Stevegen arm um ow heer,
dat he’j neudeg in 't laeven, keer op keer
Kiek 's naor de zunne, kiek ok naor de maon,
dan pas kö’j weer wieter gaon.
En ok al dut ow, diep in ow harte, alles zeer,
hol van mekare, telkens weer!
Want elken margen is weer ’n ni-j begin,
daor vin i-j steun en liefde in.
Fijne kerstdage en gelukkeg ni-jjaor,
volgend jaor stao ik weer met ni je gedichten veur ow klaor.
De ene kere is 't bli-jschap, de andere kere verdreet,
maor steun en liefde in 't laeven, dat is 't, waor 't hier um geet.

Miep oet Dinxperlo.

[GerritHondelink]

Door he'k ginnen grooten dag van.
Wordt gezegd als men twijfelt aan b.v. een goed resultaat.
Niet veel lust of vertrouwen, niet enthousiast.




Souvenir
Greet was op vekaansie
noar Spanje ewes:
Völle uutgoan,
Det kan'k oe bezwearen,
Had doar de bleumkes
good buuten ezet,
Ma zat noe met de gebakken pearen!
Zee gung noar eur dokter
vuur zonne test
En zuchten 'Wat een gemier,
Noe hek wat moois
uut Spanje metebrach:
Zon onbedoeld, klean Souvenier'!
Dokter zee:'Greetje,
ie weet toch wa
Dej oe beveiligen mot,
Noe buj in verwochting
van zonnen wurm
En den Spanjaard? Allange wier vot !
'Ach dokter',
zee't deerntje,
'Dek ne kleanen krieg,
Det zal aans nog wal goan,
Ma't SLIMSTE vin ik,
As 't der straks is,
Dek mien eagen kind neet kan verstoan!

Ineke Smit Vukkink.

[GerritHondelink]

‘K heb ’n dikke köalte.
Ik ben goed verkouden.





Oorlog en Vrede
Met Kesmis zongn wiej van vrede.. of dat ok gebeurn zal ... ?
Nich allenig in oons eigen laand, mar in de wearld oaweral.!
Alle daagn zee wiej ’t zölfde oaweral nog zovöl nood..
Woar gin vrede is in 't laand, is mennigeen .... nen blood..
Libië; Syrie; Israël; Afrika..doar is t vaak moord en braand.
Een heel klean vunkske is genog, dan löp 't weer oet de haand..."
Wat scheeve wöare bint vaak genog, zölfs veur familiestried..
Het is altied weer dat eigen ik, wiej raakt de vreendn mangs kwiet.
Ze wiest noar fouten van meka, mer het goeie zeet ze neet...
Het is altied weer dee haat en nied, en het brengt te völ verdreet ... !
Nen goein road an ieder laand: oons leamn is völs te kort.
Griept leewer dee toogestökn haand, zo dat 'n luk better wödt!
Daage .... moandn ... joarenlang, an proatn gin gebrek....
Mer rech en onrech goat nig saamn..! Wee brech veur oons de vrede met... ?

[enschedeinansichten]

[GerritHondelink]

Ie mot ow gin bonestök op de kop an loaten spitsen.
Je moet je niet voor de gek laten houden.
Pas op je tellen. Laat je niet kisten.
Laat niet toe dat men de baas over je speelt.



Vrooger.
Köj ze nog zo’n betke thoesbreng’n,
naam en toonaam van veur vieftig jaor,
dee oonze oalders geern gebroekt’n,
um an te gem’n daor en waor?
Van’n Hoondekolk (bie’t aole weeshoes)
’n Aerpelkêêlder, ’n Tuk, ’n Hood,
’n Apenhof, ’t Beschuut’ngengske,
Sopp’ndorp en ’t Achterstraötke.
Weej ze allemaol nog good?
Natuurluk is dat nich belangriek
Meer ’t gef toch wa de eig’n sfeer
van de leu, dee van Eanske haolt
op ne bepaolde meneer good weer.
Wie wottelt allemaol in Eanske
en zo as’t zo heel mooi heet:
“Hoo köj oezölms noe leer’n kenn’n
aj van oe Va en Moo niks weet”?
Eanske hef deurn braand en oorlog
Nich dat echte aole, wak wa mis,
Meer ie bliewt toch van oe Moo wa haol’n
Ok as ze nich meer de mooiste is…
‘n Hoondekolk. Oldenzaalsestraat, nu: de Heurne
’n Arpelkêêlder. Begin Broekheurnerweg
’n Tuk. Hengelosedwarsstraat, nu Raffeisenstraat
’n Hood. Zijstraat Beukinkstraat, deel van de Kortelandstraat (oude situatie)
’n Apenhof. Nu deel Florapark
’t Beschuut’ngengske. Zijgang van de Oldenzaalsestraat Nabij de Hoge Bothofstraat
Sopp’ndorp. Begin Kottendijk
’t Achterstraötke. De Stadsgravenstraat.
Oet Facebook. Karin Vallen.

[enschedeinansichten]

Dit is zo mooi !!

Twentse versie van Claudia de Breij's Mag ik dan bij jou, een prachtige "verdichting" door Anne van der Meiden:

As ter krieg keump
En ik miej dan verdoeken moet,
Mag ik dan biej diej?
En as ter volk keump
Woar ik nich biej heuren wil;
Mag ik dan biej diej?
En as ter wetten komt,
Woar ik miej nich an hoalden kan,
Mag ik dan biej diej?
En as ik dan wean mot,
Wat ik nooit wes heb,
Mag ik dan biej diej?

Mag ik miej dan biej diej verdoeken?
As ’t aans nearns kan?
En as ik hulen mot,
Dreugs miene tröane dan?
Want as ik biej diej mag,
Dan mags ok aait biej miej,
Kaans kommen, wanneer as weels.
Ik hoal ne kamer veur diej vriej.

As ter ‘n doonderschoer keump
En as ik dan zo bang bin,
Mag ik dan biej diej?
As dan de oavend valt
En ’t miej te doonker wordt,
Mag ik dan biej diej?
En as dan ’t veurjoar keump,
En as ik dan verliefd bin,
Mag ik dan biej diej?
En as de leefde keump
En as ik ’t wisse wet,
Mag ik dan biej diej?

As ’t eand’ dan keump
En as ik bange bin,
Mag ik miej dan biej diej verdoeken?
As ’t eande keump
En as ik dan alleen bin,
Mag ik dan biej diej…?

uit "Nen Heeln Tied, mooie verhalen en gedichten van leu dee gangs bint met oonze Streektaal"
Kreek vuur de Twentse Sproak (2015).

[Veteraan]

Wanneer ga je het voor ons zingen, Willem? En waar? Mag het op het podium van Concordia?

[enschedeinansichten]

Tegenwoordig moet je toch beginnen Youtube ?

[hans]

in concordia zingt wie met oe met !