Enschede-Stad.nl

In aandermans tied leamn (leavn).
Zeer oud worden




Vuurjoar
Dag wiefke
dien liefke
dat steet mi-j wa an,
dien veutkes
goat zeutkes
duur 't Meigrös vedan,
dien böskes
stoat löskes
en peuntig veuroet,
leef tuutje,
broen snuutje,
dien oog'n straalt ’t oet
da'j vleenders in 'n boek hebt
en de zun in 't heufd,
da'j aIIeen bint veur 't kiek'n
...a'j dat meer geleuft!
Hennik van’n Scheenken

Oet het vestzekske betaaln.
Kontant





't Geet aower dree naobers, dee kot bie mekaar woond'n. 't Wan'n:
Iederene Ene en Gen ene.
Op ne goo keer mos ter iets belangrieks e-daon wodn en Iederene wodn vraogt dit te doon.
Iederene was der absoluut zeker van dat Ene 't zol doon.
Iederene konn't, mer Genene deet. Ton wodn Ene hellig umdat Iederene dach dat Ene 't wal har kunn' doon mer Genene har ’t benul dat Iederene 't nig doon wol.
Op 't leste betichtn Iederene Ene ton Genene deed wat Iederene wal har kunn' doon.
Oet de Moespot Hennik oet Steepel

lej kriegt met heur gin begin en gin eand.
Ze kan niet opschieten (treuzelt).




HEEL GEWOON
Weinig warken, völle vri'j, harden arbeid is veurbi'j.
Toch krig men veur wiete vakanties nog genog loon.
Dree maol in ’t jaor is heel gewoon.
Disco's met geweld en völle kapotte glazen.
Hier mot men zich neet ovver verbazen.
Jonge leu, hele nachte gezellig op pad.
lets "neet möggen" dat hewwe ehad.
Ze könt gewoon alles doon,
met mekare slaopen...is heel gewoon.
De tied verandert, wi'j doot met.
Hoo wiet...Gin mense dee't wet.
In alles vri'jheid liekt wonderschoon,
maor 't echte geluk is neet heel gewoon.
Oet de moespot J. Konings-Nijweide, Wenters

Hee is naa teksachtig.
Hij is behoorlijk bekrompen/ wispelturig.




Aftelrijmpje (Winterswijk)
Achter ’t hoes,
Lig ne kapot’n moes
Wel d’r op tred
Döt nich meer met.

Het luie zweet koomp ter oet.
Dit wordt gezegd tegen iemand die werk verricht dat hij normaal niet doet.



Klopt dat, dat oenn man earg op de tookomst orienteerd is?"
"Joa, joa! Hee schöf aait alles deur noar morn !"

Anmaak’n.

In dit geval de betekenis van opschieten. Mensen die van elders in onze streek komen wonen, verbazen zich in eerste instantie strijk en zet over de betekenis van anmaken. Want zij maken een kachel aan, maar de zegswijze 'Maak 's 'n betjen an!' voor: 'Schiet eens was op', is hun totaal onbekend.




Leerling Koos steet te kiekn as zienn baas an't worstdreajn is.
Zeg hee: As doar temet oetkoomp wat der inkoomp,
dan kom iej temet eargns in……….woar iej zo rap nich weer oetkomt.

Het koale zweet brak hem oet.
Het koude zweet brak hem uit. Hij werd vreselijk bang.




Wat is het verschil tussen een vrouw van:
5 jaar
17 jaar
25 jaar
35 jaar ?
Die van 5 breng je naar bed en vertel je een sprookje.
Die van 17 vertel je een sprookje om om haar het bed in te krijgen.
Die van 25 is net een sprookje in bed.
En die van 35 zegt, vertel geen sprookjes, en kom naar bed!!

Kom der nich weer oaver ’n zul.
Ik kom daar niet meer thuis.




Komt er een man bij de slager en zegt: “Mag ik een kilo speklappen? Maar niet te vet niet te mager, er net tussenin. 
En dan nog een pond verse worst, niet te vet, niet te mager, maar er net tussenin.
”
En zo gaat dat nog tien minuten zo door. 
Op een gegeven moment zegt die slager: “
Meneer, zou u eens even aan deze kant van de toonbank willen komen?”
“Hoezo?”, zegt die man, “daar heb ik toch niks te zoeken?”
“Nee,” zegt die slager, “dat klopt, maar ik zou je niet voor je rechterbeen willen schoppen en niet voor je linkerbeen willen schoppen, maar net er tussenin.”

Hee schikt as 'n moes in 'n mealzak
betekent dat iemand maar heel langzaam opschiet met z'n werk. Een muis moet het in een zak met meel wel prima naar zijn zin hebben. Hij heeft maar één probleem: zich een weg door het meel banen is geen eenvoudige opgave.




Leu oo leu wat is ’t toch wat,
Woar is ’t verschil van dreug of nat,
Woar is ’t geveul van warm of koald,
Dat kriej weer a’j loopt op hoalt.

Hee hef zich bliejmaakt met n dood vöggelke.
Hij heeft zich blij gemaakt met iets van geen waarde.




Zeagn
Loaten, wat slecht is,
Doon, wat recht is,
Begeern, wat echt is,
Brenk zeagn, den hecht is.

Vrouwleuraod en bookweizaod is niks, of ’t is oawerdaod.
De raad van vrouwen en het boekweitzaad
is niets of het is overdaad. Boekweit mislukte vaak als gewas, omdat het o.a. zeer vorstgevoelig was, of de oogst was zeer rijkelijk. De raad van vrouwen wordt daarmee vergeleken.



Tweespraoke
Ik heur gin alledaagse spraoke maer
zoas: wat deut vandag hier het waer,
en: morgen kump den vuulniswagen.
De koffie is waer op eslagen.
I'j mot ok neudig an de haege.
De stoepe wi-k nog efkes vaegen.
Zonne dialoog van elken dag.
Een waord, ne zin, een 'goeien dag'.
'Slaop wal' bi'j 't naor bedde gaon,
en da-w gezond waer op mögt staon.
No hönk in hoes bloos t lööge zwiegen,
waor ik gin waord maer oet kan kriegen.

Henk Krosenbrink De Moespot (Dialect van Wenters)

Wel ’n droad hef kan licht ’t kluwen veendn.
Wie de draad heeft zal het kluwen ook gemakkelijk vinden. Als men maar eerst een aanwijzing heeft, brengt men een moeilijke zaak wel tot een oplossing.





Veris leta facies
Lente's liefelijk gelaat heeft het land bevangen
en de winter, bars en kwaad, de winter is vergangen.
Flora heeft in tuin en bos bloesems opgehangen
en de vogels breken los in vrolijke gezangen.

Kijk, de zon, als jonge zoon in haar schoot gelegen,
heeft van haar op elke koon bloemetjes gekregen.
In de zoele zuidenwind kom je geuren tegen.
Tijd dus dat ook jij bemint: wees niet meer zo verlegen.

Met een harpje in hun keel zingen nachtegalen
en er zijn al weer zoveel bloemen in de dalen.
Vogels fluiten almaar door en de zon blijft stralen.
Zachtjes zingt een meisjeskoor: `Kom hier maar liefde halen!'
Willem Wilmink

A''j ‘t mer eers op de vorke hebt, dan krieg iej 't ok wa op ’n balken.
Als je het maar eerst op de vork(greep) hebt; dan krijg je het ook wel op de balken.
Balken = Zolder. Horizontale gedeelte van ’t gebint, waarop de zolder rust waar o.a het hooi werd opgeslagen.



TWENTELAAND
Blaow is'n hemel, en helder de loch,
boont bint de buske van veugel ne vloch,
al wat de netuur gef met volle haand,
wat heb ik diej leef mien Twente, mien laand.

Al wa'w hier hebt, van oalshear völl waark,
de mensken en't vee, een kruus en ne kaark,
et leew'n um oons hen, ieder zien'n gaank,
wat heb ik diej leef, mien Twente, mien laand.

Twente dat is as ne bleu' jende bloom,
et laand van de row, van'n honneg en'n room,
de stad en de dörpkes, in'n leeflek vebaand,
wat heb ik diej leef, mien Twente, mien laand.
Alie Kuiper-Pezie Almelo

Wel lange been hef kan wied striedn.
Wie lange benen heeft kan grote stappen maken.


OONZE SPRAOKE
Ik vreuge op nen aovend,
köw in et platt is praoten,
't is aait nog oonze mooderspraoke,
waorum zöw daat laoten.

Et wan gin wieze weure,
dat wönn miej oet eleg,
ze zett'n daobiej'n een gezich,
ok'n smereg woard har zeg.

De wiezen komt oet't Oosten,
dat is van oalshear wes,
ma al dee leu oet't Wessen,
praot 't Hollaans ok neet bes.

En al dee boet'nlaanders,
was of ze klassineart,
de hier geboorne mensken,
zint't platt ok of eleard.

Wiej weet dat oonze spraoke,
belangriek veur oons is,
en bliew ze neet gebroeken,
dan geft een gröt gemis.

De oale spraok van vrogger,
gef aait nog zunnen baand,
mar waor aai ok vandan kompt,
eendrach geet haand in haand.

Alie Kuiper-Pezie

Hee hef zwil in de oarn.
Hij heeft eelt in de oren. Hij is Oost-Indisch doof.= doen alsof je niet hoort dat iemand je iets vraagt of iets tegen je zegt.
Deze uitdrukking dateert uit de 19de eeuw Indische vorsten die zich bij contacten met westerse machthebbers vaak doelbewust van de domme hielden."




Ecce gratum

Zie, de zachte
langverwachte
lieve lente breekt al aan.
Ons verblijden
purperen weiden
en de zon die wij zien staan.
Al 't verdriet is nu gedaan,
want de boze,
eindeloze
winter is hier weggegaan.
Nu verdwijnen
en verkwijnen
sneeuw en ijs en wintertij.
Nevels slinken,
't jaar gaat drinken
aan de borsten van de mei.
En een groot chagrijn is hij
die niet blij is,
nu het mei is,
met die zachtere heerschappij.
Laat ons boven
alles loven
in dit honingzoete dal
al het heerlijks
en begeerlijks
dat Amor ons brengen zal
omdat Venus het beval
en de daden
niet versmaden,
want ook Paris deed het al.
Willem Wilmink

Hee hef de oorn na kot an 'n kop stoan.
Hij heeft de oren erg dicht bij z’n hoofd staan. Hij is gauw aangebrand.



Plat
Zo plat
as ’n dubbeltje
praot wie met mekaar
tweants

Mangs
en grei
het bint woordn
dee ik vrogger leerde
dialect

Leazn
good bedoeld
mar ok begriepn
dat mo’j kunnen
rechtevoort.

Doar he’j de bolle bie ’t geer. (uier).= Ironisch gezegde Je slaat de spijker op de kop.




Koningsdag
Oonzen koning den is joarig
op zeumtwintig april
nen mooien dag veur iederien
den een feesie vieren wil.
Want oaveral is wat te doon
‘t hele laand viert fees,
d’r wördt ezungen en edaanst,
e’schunken ‘t allermeest !
‘t Wilhelmus klinkt dan oaveral,
dat brengt oons biej mekaar,
veur ‘t koningspaar en ‘t vaderland
goat de hááne op mekaar !
D’r is een kinderfees op ’t plein
‘t hangt doar vol met vlaggen
een clown haalt rare streken uut,
en iederien mut lachen !
Ok op de rommelmarkt is ’t druk,
an koopwaar gien gebrek;
a-j neet genog betalen wilt
dan vindt ze oe nen vrek !
De karmse is wat vearder op,
de zweefmölle dreait rond;
en noa zo’n toertie deur de luch
stoa-j te tollen op de grond !
En a-j in huus komt noa zo’n dag,
de vôete doet oe zear,
dan zak iej near veur de tv.
zie-j ’t allemoal nog nen kear !
Diny Kloek -Hellendoorn-

Ie zeet ter oet as ’n varken.
Hij is erg smerig


Rommelmarkt in Nijverdal
Op nen dekn in de zunne,
zat ziej op de rommelmearkt.
In oald deuske had ziej heur euro's,
stiekem oonder ne dekn ewarkt.
Oale troep zo van ne zolder,
lag op de stoepe op ne dekn veur.
Oranje petje op eur kruln
keek zie onder de kleppe deur.
En het volk det heur veurbiej löp,
Keek nauwlettend in het roond.
Of der ok iets veur heur biej was,
op den dekn doar op groond.

Noast heur steu ne kleane jongen,
zagend wat opn ne oalen viool.
Muzikaal was’t niks biejzeunders,
mar veur hum klunk het wea cool

Vrouleu waan an’t öllieboln bakken,
de boln waan broen en ok meuj roond.
Oh! wat reuk het doar toch lekker,
‘t water leup miej uut de moond.
Doarbiejn kroam met völle kralen,
drommen vrouwleu steun doar veur.
En den stoetn met völle meansen,
kön der met good fesoen niet deur.
Ziej han ok nog nen verlotting,
nen nieje fietse köj doar win.
Mar toe rad van begun te dreaien
kön ik mien lottiej niet gauw vin.
Deur ne luudsprekker klönk ne stemme,
ne wich den was zien oalders kwiet.
Mar een moder reup “det is onze Marietje”
ik zag heur a nen poosiej niet.
Was arg drök in’t Nijverdalse centrum,
Rommelmarkt en ok det parkeern.
Det biej al den bouwactiviteiten,
köj oew koonte hoast neet keern.

Fenny Martens -Nijverdal-

Van 't hele varken lusten.
Gemakkelijk zijn met eten; alles lusten.
Wol ie een karbonaatje of ’n biefstuk hemmen? Das mie allees ik lust van ’t hele varken.
Schertsend gezegde waarmee men te kennen geeft , niet kieskeurig te zijn t.a.v. spijs of drank.



Noar 'n dokter.
"Met de assistente van de dokter…"
Heur stemme vol van zuutigheid,
klinkt zachies in mien oor.
Zie is toch ok zo'n mooie meid
met prachtig lang blond hoar.
"Hallo, kan ik u van dienst zijn?"
Alsof ze zingt, zuuver van toon,
net as meziek van Bach.
Al is 't dan ok deur 'n telefoon,
zie maakt mie kats van slag.
"Hallo, zegt u het maar..."
Wat zo’k heur geerne an willen raken
een bettie met heur knooin
en hak heur één keer onder ’t laken
dan zol ze wel ontdooin!
“Hallo mevrouw… meneer…”
"Morgen juffrouw, ie sprekt met Jan
ik belle veur een ofspraak,
het liefste morgenvrog,
want dan kan 'k vriej kriegn op de zaak".
"Kwart over negen schikt u dat?"
"Jazeker wel, des prima heur,
det is een mooie tied."
Ik kriege hoaste 'n rooie kleur;
zo makkelijk as det giet.
"Verder nog iets van uw dienst?"
"Det geleuf ik niet. Wach eam... ja toch!
'k Heb ook nog aandre zaken.
Ik wol ook heel arg geerne nog
met 'n dokter 'n ofspraak maken!"

Herman Kampman -Nijverdal-

Sommige leu bint net klokken, ai’j ze nich opwint dan slaot ze nich.
Sommige mensen zijn als klokken, als je ze niet opwindt slaan ze niet. Sommigen mensen tonen geen enkel initiatief




Omnia sol temperat

Met zijn stralen komt de zon langs de blaren strijken,
waar iets nieuws en prils begon, nu april komt kijken.
Van de koele liefdesbron wil geen jongen wijken,
‘t meisje dat zich weren kon, zij zal ook bezwijken.

't Is zo nieuw op deze dag, alles gaat verkeren,
't voorjaar zal met mild gezag iedereen regeren:
zijn verleidelijke lach zal ook jou nog leren
dat je mij beminnen mag, dat je mag begeren.

Doe wat liefde je gebiedt: ga je hart verpanden.
In mijn leven en mijn lied draag ik jou op handen
en mijn hart verlaat je niet, waar ik ook zal belanden.
Wie de liefde anders ziet, maakt haar tot een schande.

Willem Wilmink.