Spreek je dialect

[GerritHondelink]

Met ne leuge knip an 't weark goan is better as met ne leuge knip van 't weark wier kommen.
Met een lege portemonnee naar het werk toe gaan is beter dan met een lege portemonnee van het werk thuis komen.





Wie van jullie kan een verklaring geven van onderstaande twentse woorden?
Bijvoorbeeld : Deurpot = Stamppot (Ik ben benieuwd naar jullie antwoorden).

Nöstern

Miegen

Eavnoolders

Struln

[Veteraan]

Wederom uitsluitend gevoelsmatig:
Nöstern = nestelen
Miegen = plassen
Eavnoolders = schoonouders
Struln = struinen, zoeken

[Hendrik]

Nöstern, Mopperen

Miegen, plassen

Eavnoolders, tweeling

Struln, piesstraal

[GerritHondelink]

Opstoan leu.! ’t Is al wiedwagens lech.
Opstaan het is al heel lang licht.
‘t Is wiedwagensvot betekent het is heel ver weg.



Verklaring van Twentse woorden in het Nederlands.

Nöstern = Mopperen

Miegen = Plassen

Eavnoolders = 1)Tweeling 2) Leeftijdgenoot

Struln = Plassen met een boog/straal

Hendrik heeft alles goed , Veteraan had alleen miegen goed.

[Veteraan]

Gefeliciteerd Hendrik!

[Hendrik]

Dank je wel Veteraan. Het plat Enschedees van vooral mijn oma en ook mijn moeder hebben hun uitwerking niet gemist. Het dialect wat je tegenwoordig hoort is vaak een beetje ordinair. Mijn oma en moeder en ook de verdere familie van moeders kant spraken een dialect wat je tegenwoordig in Enschede niet meer hoort. Vergeten doe ik het niet, maar als ik het goed wil doen moet ik er over nadenken. Een jaar of wat geleden werkte ik bij een drukkerij in Enschede waar Jip en Janneke in het dialect werd gedrukt. Uit zo'n exemplaar heb ik wel eens kleinkinderen voorgelezen. Ze kijken mij aan of ik van een andere planeet kom.

[GerritHondelink]

Dank je wel Veteraan. Het plat Enschedees van vooral mijn oma en ook mijn moeder hebben hun uitwerking niet gemist. Het dialect wat je tegenwoordig hoort is vaak een beetje ordinair. Mijn oma en moeder en ook de verdere familie van moeders kant spraken een dialect wat je tegenwoordig in Enschede niet meer hoort. Vergeten doe ik het niet, maar als ik het goed wil doen moet ik er over nadenken. Een jaar of wat geleden werkte ik bij een drukkerij in Enschede waar Jip en Janneke in het dialect werd gedrukt. Uit zo'n exemplaar heb ik wel eens kleinkinderen voorgelezen. Ze kijken mij aan of ik van een andere planeet kom.

Klopt van dat voorlezen. Mijn kleinkinderen begrepen ook niet waar ik het over had. Wel jammer natuurlijk.
Ik heb 2 dochters maar die doen vaak ook geen moeite om mijn plat te lezen ze vinden ze het heel erg moeilijk.
groet'n Gerrit

[Veteraan]

Mijn ouders komen uit de Kop van Overijssel, kort na hun vertrek uit Kampen werd ik in Enschede geboren. Hoewel er eigenlijk alleen Nederlands gesproken werd, was de tongval in ons gezin onvermijdelijk toch Kampers. Vooral van opa en oma leerden we o.a. het köppien en skötteltien.
Onze Twentse buurvrouw had een harde uitspraak, waardoor Twents overkwam als koud en bot.
Maar in Janninksweg woonde ook meneer Kelderman. Een echt Twentenaar. Zijn Twents was een streling voor het oor. Zo respectvol en warm. Hij leerde ons (mijn broers en mij) regelmatig een paar Twentse woorden. Zo ook de 'mier' en het 'paaltje': miegempel en pöstke.
Toen mijn broer zich op straat bedreigd voelde door een grote jongen, dreigde hij terug: "Pas op, want ik sloa oe met een miegempel veur de kop!"
Dat moet erg sterk zijn overgekomen, want de jongen vertrok zonder hem wat te doen......

[Hendrik]

En een Miegemp is in mijn beleving een mier

[Veteraan]

En een Miegemp is in mijn beleving een mier

Precies, jij hebt het begrepen!
Broertje had twee woorden geleerd. Het paaltje en de mier....en haalde ze in het benarde moment door elkaar. Dreigde de jongen met een mier voor zijn hoofd te slaan. Tja, dan druip je wel af ...

[Hendrik]

pöstke, is ook zo'n mooi woord. Net als houwpaolke. Mijn opa die 50 jaar bij Van Heek & Co werkte had als bijnaam in de weverij: Hennek van 't houwpaolke. Een houwpaolke is een stronk waarop het hout veur 't fnuus werd gehakt.

[Arie]

Ik hoor ook nog vaak de uitdrukking: Hei j ter noa?

[GerritHondelink]

Ja ik ken ook rikpoälkes (Paaltjes voor de omheining van bv een weiland) en houwpoal is een kop van jut.

[GerritHondelink]

Mie löp alns in de knup. Mij loopt alles in de knoop. Alles loopt mis.
In de knup zitten In de war zitten. Knup in het touw. Een knoop in het touw.


Koorts ????
Midden in'n nach worden Arie wakker,
En hee dach:'Wat zweet ik toch!
Ik heb vast en zeker koorts,
‘k drief't berre zowat uut ok noch ,
Hee in de bene en ziene vrouwe
Wonn ok wakker van al't gedoo,
‘Kearl, kearl, wat mankeart oe toch?
Ma't is raar, ik zweet ok zo'!
Allebeare koorts? Hoe kan 't!
Toen gung't lech an en wat blek?
Eur niejermoodse waterberre,
Was as'n mandje zo lek!

Ineke Smit-Vukkink

[GerritHondelink]

Van ’n lelijkstn tealder komt de meuiste schearven.
Van de lelijkste borden komen de mooiste scherven.



Hen en weer
Marie had nooit verkering,
stun altied an de kaant,
Ma op ne moojen Pinksterdag,
kreeg ze der ene an de haand
Hee was neet mooi, Hee was neet knap,
Ma hee had grooten zin
en kek met't ene ooge
De aandere wekke in!
Marie had sjans ekreegen,
met de schipper van 't veer,
zie gung met zien pondje,
zo daaglijks hen en weer,
Ooh, wat was hee lilluk,
Ma det kon Marie niks schellen,
Hee kek zo leef, hee was zo trouw
En kon zo mooi vertellen!
Hee was neet mooi,
Hee was neet knap,
Ma hee had grooten zin,
En kek met't ene ooge
De aandere wekke in!

[GerritHondelink]

Den mo ‘j alles achter 't gat andraagn.... A’j de de kont nich vast hadden zitten wa’j den ok nog kwiet.
Die persoon vergeet altijd alles mee te nemen. Als z’n achterwerk niet vast zat was hij dat ook nog kwijt.




Ouder worden
Drie oudjes zien mekaar terug na lange jaren:
Wat doe jij sinds je met pensioen bent?
De eerste zegt : ik fotografeer.
De tweede zegt : ik tuinier.
De derde zegt : ik doe opsporingswerk...
Ah! En in wat ? Iedere dag zoek ik mijn bril, mijn wandelstok, mijn valse tanden, mijn sleutels....

[GerritHondelink]

'As de kippen in de ruu bunt, legs ze niks gin eier meer.

De hoonder bunt an de ruue. De kippen ruien betekent dat ze veren verliezen.




EIERGADDERN
Vroeger was het eiergaddern een algemeen Twents gebruik. Gaddern betekent vergaren of inzamelen. Na het aardappels steken of rooien, moet je éérpel gaddern tenzij natuurlijk de machine die taak overgenomen heeft. Tot de oostnederlandse Paasfolklore behoort het inzamelen van paaseieren, het eiergaddern.
Na de Tweede Wereldoorlog hebben boerendansgroepen het in ere hersteld en er tevens een nieuwe betekenis aan gegeven. Dit gebeurde zowel in Hengelo (door de Hengeler spöllers en Daansers) als in Enschede (door de Schaddenrieders).
De laatsten begonnen in 1949. Het werd een groot succes.
De eerste jaren verzamelde men de eieren langs de weg, die de palmpaasoptocht van de Schaddenrieders nam. Het publiek gaf royaal: de eerste keer al 2866 eieren, die naar de ziekenhuizen en het tehuis voor ouden van dagen werden gebracht.
Nu gebeurt het Eieren gardern op 21,25 en 28 maart, waarbij de eieren deur aan deur worden ingezameld.
Op palmzondag 29 maart is er weer de traditionele Palmpasenoptocht (67ste keer) van de Schaddenrieders met muzikale medewerking door het muziekkorps der Voormalige Schutterij. Vertrek 14.30 hr aan de Blekerstraat.
Tijdens de optocht zal er een reuzenpalmpasen worden meegedragen die aan de kinder afd.
Med. Spectrum Twente worden aangeboden.

[Arie]

'As de kippen in de ruu bunt, legs ze niks gin eier meer.

De hoonder bunt an de ruue. De kippen ruien betekent dat ze veren verliezen.




EIERGADDERN
Vroeger was het eiergaddern een algemeen Twents gebruik. Gaddern betekent vergaren of inzamelen. Na het aardappels steken of rooien, moet je éérpel gaddern tenzij natuurlijk de machine die taak overgenomen heeft. Tot de oostnederlandse Paasfolklore behoort het inzamelen van paaseieren, het eiergaddern.
Na de Tweede Wereldoorlog hebben boerendansgroepen het in ere hersteld en er tevens een nieuwe betekenis aan gegeven. Dit gebeurde zowel in Hengelo (door de Hengeler spöllers en Daansers) als in Enschede (door de Schaddenrieders).
De laatsten begonnen in 1949. Het werd een groot succes.
De eerste jaren verzamelde men de eieren langs de weg, die de palmpaasoptocht van de Schaddenrieders nam. Het publiek gaf royaal: de eerste keer al 2866 eieren, die naar de ziekenhuizen en het tehuis voor ouden van dagen werden gebracht.
Nu gebeurt het Eieren gardern op 21,25 en 28 maart, waarbij de eieren deur aan deur worden ingezameld.
Op palmzondag 29 maart is er weer de traditionele Palmpasenoptocht (67ste keer) van de Schaddenrieders met muzikale medewerking door het muziekkorps der Voormalige Schutterij. Vertrek 14.30 hr aan de Blekerstraat.
Tijdens de optocht zal er een reuzenpalmpasen worden meegedragen die aan de kinder afd.
Med. Spectrum Twente worden aangeboden.

Het eiergaddern aan de Molenstraat en Korte Haaksbergerstraat:

[Veteraan]

Goed gevonden Arie!

[Pitr de Nerd]

Paar fraaie plaatjes Arie. Ik kan me die "gadderaars" ook herinneren uit 1955 of daaromtrent. Ik weet nog dat ik aan mijn moeder vroeg waarom die mensen zo raar aangekleed waren. Op z'n Rotterdams en nogal luid Waarop een dame die meeliep me uitlegde dat ze in Twente vroeger allemaal van die kleding droegen. Dat begreep ik niet. Je ging toch niet vrijwillig op klompen lopen?

Pieter