hans schreef: ↑vr aug 23, 2019 6:09 pm
wat is een ontspanningsschool ?
In het begin van deze eeuw bestonden
in diverse plaatsen zogenaamde
ontspanningsscholen voor kinderen van de
lagere schoolleeftijd. In 1903 ontstond
als eerste De Hoop der Toekomst in
Amsterdam en in 1912 bestonden ook
in Rotterdam en Den Haag dergelijke
scholen. Het al genoemde kinderkoor
De Jonge Proletaar was nauw met 'De
Hoop der Toekomst' verbonden. In
1923, op het hoogtepunt van de aandacht voor anarchistische vorming van
kinderen, bestaan er zeker negen scholen op 'rationalistische' grondslag in Nederland. Op deze scholen werd vanuit
anarchistische hoek tegenwicht gegeven
aan wat de jeugd op de gewone lagere
school leerde. Zo werd onder meer
aandacht besteed aan de klassetegenstellingen binnen de maatschappij, aan
het militarisme, waarbij ook de padvinderij het moest ontgelden, aan het
atheïsme, enzovoorts. Het internationale bewustzijn werd bevorderd door
esperanto-kursussen en er lag veel nadruk op de onderlinge solidariteit. Het
kinderkoor 'De Jonge Proletaar' zong
liederen die hierbij aansloten, maar ook
allerlei gewone liederen.
De ontspanningsscholen en kinderkoren werden opgezet toen bleek dat veel
kinderen van anarchisten het revolutionaire élan van hun ouders niet deelden en men dacht dat dit het gevolg
was van onvoldoende vorming op revolutionair gebied.'
PROPAGANDA
Het strijdlied in de socialistische beweging grijpt voor een groot deel terug
op oude volksliederen en op liedjes die
bij het werk werden gezongen. Veel van
de in Nederland bekende strijdliederen
zijn vertaald uit het Duits of Frans.8
Met name in de Vrije-jeugdbeweging
werden veel Duitse liedjes gezongen,
naast strijdliederen ook wel klassieke.9
In de Nederlandse jeugdbeweging is
overigens überhaupt een sterke Duitse
invloed terug te vinden, die te verklaren is doordat de Duitse jeugdbeweging
veel eerder tot ontwikkeling kwam. Zo
werd ook de AJC sterk door haar
Duitse tegenhanger beïnvloed.19
De propagandistische funktie van het
anarchistische lied komt het sterkst
tot uiting bij de kolportage- en propagandatochten. Door de muziek en de
tekst werden de mensen uit hun huizen
gelokt en probeerde men hen bladen
en brochures te slijten of met hen in
diskussie te gaan. Hierbij kwam het
dan wel eens tot een handgemeen als
de toehoorders niet van een andere
mening gediend waren. Kolporteren en
muziekmaken was natuurlijk ook gebonden aan een vergunning die vaak
ontbrak, waardoor je voortdurend bedacht moest zijn op de sterke arm."
In dit verband kunnen de Sacco en
Vanzetti-akties genoemd worden en de
anti-militaristische propagandatocht
van Henk Eikeboom. '2
Ook werd bij
diverse gelegenheden gezongen en gedanst om geld op te halen voor het uitgeven van anarchistische blad, zie verder:
https://www.tijdschrift-de-as.nl/docume ... AS_079.pdf