Zoektocht naar een werkend ideaal
Door Jan ter Haar
ENSCHEDE - Twee jaar worstelde hij met het boek. Deze zomer raakte Gerrit Kelhout (48) bevrijd van zijn last. De Enschedeër, technisch-natuurkundig ingenieur, zette een robuuste roman op de wereld. Het viel hem tegen een uitgever te vinden. Hij gaf het boek daarom uit in eigen beheer en in beperkte oplage. Dertig exemplaren is hij kwijt, twintig staan nog maagdelijk op de werkkamer.
Vanaf 1998 woont hij aan de Arcadialaan, de ecologische kern van de wijk Oikos. De plek is niet toevallig, Gerrit Kelhout was een van de grondleggers van Oikos.
Zijn boek Archimedes’ Punt (ondertitel: Zoeken naar een werkend ideaal) heeft alles met ideëel wonen te maken en met de hobbels op de weg er naar toe.
Hoe hij als wetenschapper in het wrochten van een roman verzeild raakte?
Beroepsmatig gezien was het inderdaad een grote stap. Van koelingsexperimenten met glasvezelkabels overschakelen op zoiets als het opbouwen van een spanningsboog in een fictief boek. Maar los van z’n werk is hij geboeid door spiritualiteit, filosofie, ecologie en de vormgeving van hun ideeën op wonen en stedenbouw.
Vanaf 1987 werkte Kelhout mee aan de verwezenlijking van de plannen voor Oikos. Niet als vooroploper, meer iemand die achtergronden wilde uitzoeken, zich verdiepen in experimenten elders, adviezen en rapporten samenstelde.
Z’n huis staat er vol mee. Allengs bouwde hij kennis en ervaring op, zeulde een steeds grotere voorraad aan bagage met zich mee.
De werkelijkheid toont dat slechts een deel van alle ideeën is uitgevoerd. ‘Gelukkig hadden we met Oikos hoog ingezet en hebben we althans hier aan de Arcadialaan toch een redelijk deel uitgevoerd gekregen,’ blikt hij terug.
En de rest? Kelhout: ‘Om te voorkomen dat al m’n opgebouwde knowhow voor niets zou zijn geweest, heb ik een aantal ideeën die mij zeer aanspraken, in een literaire vorm proberen te verpakken. Archimedes’ Punt is een moderne streekroman, bedoeld om mensen geïnteresseerd te krijgen in ecologisch samenleven en wonen.’
In het boek krijgen theorieën over sociocratie en de praktische toepassing van ecologie veel aandacht, achter in het boek zijn bijlagen opgenomen. Bijzonder vindt hij zelf het aangedurfd te hebben twee vergaderingen langdurig te beschrijven.
Zijn debuut op de boekenmarkt is uitgemond in een pil van circa 640 pagina’s.
Als beginner putte hij uit ‘Het geheim van de schrijver’ van Renate Dorrestein en verdiepte zich in scenarioschrijven en plots. De eerste versies legde hij voor aan een ‘manuscript-beoordelingsbureau’ in Amsterdam. Dat kostte hem twee keer een paar honderd euro, maar leverde voldoende respons op om het brouwen van het boek voort te zetten.
Zuslief zorgde voor een aquarel op het omslag, Gerrit zelf leverde een schilderij voor de achterflap.
‘Ik moest wel even slikken toen ik het boek niet meteen uitgegeven kreeg. Uiteindelijk in eigen beheer via Uitgeverij Boekenbent in Roosendaal heb laten drukken. Het was een apart gevoel toen ik de zending vervolgens thuis bezorgd kreeg, ligt opeens jouw geesteskind in de kamer opgeslagen.’
‘Aan de ene kant ben je voldaan want er staan heel goede ideeën in die ik, dacht ik, in een goede verhaalvorm heb verpakt. Anderzijds leg je zo’n boek je hele ziel bloot en voel ik me licht beschroomd. Voor een deel is het persoonlijk herkenbaar maar ik heb ook veel bedacht. Een thrillerschrijver moet je ook niet verwarren met de moordenaar.’
Het is voor hem nog te vroeg om te peilen hoe z’n roman door de buitenwacht wordt gewaardeerd. Er waren zeker van bevriende zijde complimenten bij. Door die lof weet hij heen te prikken. Hij merkt op mogelijk met z’n eerste boek te veel hooi op de vork te hebben genomen en twijfelt of hij de juiste literaire stijl heeft getroffen. ‘Ik ben wel verschrikkelijk benieuwd naar anderen ervan vinden.’
‘Archimedes’ Punt, auteur Gerrit Kelhout, voor meer informatie: telefoon 4 611 430 of
archimedespunt@home.nl
(C) TCTubantia
Alhier meer informatie over het boek. De tekstpassage die is weergegeven maakt me niet echt wild, ondanks een kleine bibliofiele oplage van 50 exx. denk ik niet dat 'k er 29,50 voor ga neerleggen.