Enschede-Stad.nl

GerritHondelink schreef: ↑di mei 12, 2020 7:20 am
Internationale Dag van de Verpleging.
"

Dag van de Verpleging
Op de geboortedag van Florence Nightingale, de grondlegster van het verpleegkundige beroep, wordt internationaal de Dag van de Verpleging gevierd. Sinds 1964 wordt deze dag ook in Nederland gevierd. De Internationale Raad voor Verpleegkundigen en de Internationale Rode Kruis- en Rode Halve Maan-beweging vieren dit jaar gezamenlijk de Internationale Dag van de Verpleging. Zij willen alle verpleegkundigen, waar dan ook ter wereld, prijzen voor hun inzet. Het zijn mensen die alleen maar ons respect verdienen. Want aan de frontlinie staan in een oorlog is angstig en levensbedreigend. Of je ze nu wilt bedanken met een applaus of met de vlag uit hangen das leuk maar de enige juiste manier om hen te bedanken is je te houden aan de coronamaatregelen. bron: https://www.dagenvanhetjaar.nl/12-mei-d ... -beroerte/

TWENTISME
Das nog oalde kunnigheid. Dat is nog een oude vriend. Twentisme = Dat is nog oude kunnigheid van mij.

Verbeur je niet!
Je bent met je vriendin aan het verhuizen en je moet een aantal zware spullen naar binnen tillen.
Je vriendin waarschuwt: verbeur je niet! Oftewel, vertil je niet.

Butte
Een knieperig man oet De Lutte
Zut gleunig slech, en dat dutte
Kochen vlees, spotgoodkoop
Dach nog wal: wat nen hoop
Toen 't in thoes köm warren 't hoaste allemoal butte.


13 mei Servatius van Maastricht (Sint¬Servaas) derde ijsheilige. hij is patroon van Maastricht; in België van de abdij van Tongeren en van Saint-Servais; in Duitsland van het bisdom Worms; de stad Quedlinburg en van de Bretonse plaats St-Malo. Zij voorspraak wordt ingeroepen tegen botziekten, koorts, roos (huidziekte), verlamming, voetpijn, tegen muizen, ratten, voor succes, tegen doodsangst; van varkens.
Vuurwerkramp Enschede
Dag van de Receptioniste
Hummusdag
Cocktail Dag
De heiligen Servaas, Pancraas en Mamertus-man
maken er met z'n drieën een klein wintertje van.
Pancratius, Gervasius en Bonifatius zijn drie ijzige baasjes.
En aan het eind van het liedje komt nog kouwe Sofietje.
Voor nachtvorst ben je niet beschermd,
totdat Servatius zich ontfermt.
Servaas moet verlopen zijn voor nachtvorst goed en wel verdwijnt.
Voor servatius geen zomer, na servatius geen vorst

Een twentisme is een uitdrukking letterlijk vertaald uit het Twents, maar de afzonderlijke woorden zijn uiteindelijk wel Nederlands:
Bliev nog n zetjen. Blijf nog een poosje. Twentisme = Blijf nog een zetje.

Zit niet zo te soppen! ,Soppen? Je bedoelt schoonmaken met sop?".
Nee, soppen heeft in Twente niets te maken met een schoonmaakmiddel.
'Soppen' betekent bij ons de boel vies maken, of niet netjes zijn.


'T IS MEIE.
't Is Meie, 't is Meie heur!, klokkengeloed,
Woar is het feest, woar is hier de broed?
O zeet is hoo alns non met greun is versierd,
't Is net of ze oaveral broedlachte viert.
De weiden, ze bint all met bloom'n bezeid,
En ook op de beum ligt ze flossig verspreid.
De veugel dee zorgt veur meziek oaveral,
Het jongvee dat tiert zik, as wadd'n ze op't bal.
De keender ze daanst um den meiboom in 't roond,
Zoo licht as ne veer, ze veult nich de groond.
Umdat ze zoo bliej bint, want is ze nich doar?
De meimaand, de meimaand, de broed van het joar!
M. Hagreis-Post.


14 mei Bonafatius van Tarsus (Sint¬Bonifaas) vierde ijsheilige. Matthias Apostel
Dag van het Tandvlees
Online Dag van de Praktijkmanager
Fiets naar je Werk Dag
Dag van de Constructeurs
Is Bonifaas nog niet voorbij, van nachtvorst ben je nimmer vrij.
Tot bonifaas, die strenge baas, wees voor de vrucht, op vorst beducht.
St. Bonifaas die geeft, let op, de laatste zak de vriesman op.
Van nachtvorst ben je nimmer vrij, Bonifaas nog niet is voorbij.
Matthias breekt het ijs. heeft-ie er geen dan maakt-ie er één
Sint Matthijs, een lieve ome, geeft een groeistoot aan de bomen
Sinte Matthijs brengt sap in het rijs en maakt of breekt het ijs

Kreamer. Koopman (reizend), marskramer, kremer
Wat vuurbiej is, koch ginn kreamer. Wat geweest is, is geweest.
Met koopnschop goan. Met koopwaar leuren.


Kiepe. Mand korf
Kiepnkeerl. Handelaar/koopman die met een mand/korf op de rug de boer op ging. marskramer.
De mars is een korf waarin een marskramer(koopman) zijn waar draagt.
Veel marskramers kwamen uit west en noordwest Duitsland jaarlijks naar ons land.
De Tödden behoorden tot de duitse marskramers die hun koopwaar (voornamelijk linnen) in nederland probeerden aan de man te brengen.

Met 'n kistke langs de duur. ( Uit Tubantia 2010 van A.L. Hottenhuis)
Met 'n kistke langs de duur goan - venten, losse koopwaar slijten.
Op bepaalde tieden van het jaar, veural bievuurbeeld teggen Poasken, kwammen de kearls met 'n kistke langs de duur um hear köapenschop te doon.
Op bepaalde tijden,vooral bijvoorbeeld tegen Pasen, kwamen de mannen met negotie aan de deur om hun handel te doen.
Dat kwam vroeger overal op het platteland voor. Je had de vaste venters uit het dorp, zoals de bakkers en kruideniers en
de ongeregelde 'kreamers' met 'köapenschop', die soms met lange intervallen langs kwamen met hun waren.
De een kwam met een karretje, de ander droeg nog een mars en de derde had een 'kistke' of koffer.
'Kiepenkearls, pakleupers, marskramers, kreamers kistenkearls', ze zijn allemaal verdwenen.
Toch schijnt er altijd wel weer nieuwe grond te zijn voor handel, voor venten voor 'langs de duur goan met' negotie'.
Bakkers, kruideniers langs de deur: ze verdwenen uit het stadsbeeld maar doken in de latere jaren weer op op het platteland.
Anno 2004 zie je op ons Twentse platteland nog altijd of opnieuw venters en ambulante handel.
Bakkers en kruideniers die nog steeds een vaste klantenkring hebben. Er zijn ook weer nieuwe 'leu langs de duur' die je vroeger niet zag.
De man met de lees-portefeuille bij voorbeeld 'nen bladenkearl'. Op afspraak komt bij ouderen die niet zo mobiel zijn 'de kapper an hoes',
komt een keer in de veertien dagen "n diepvrieskearl' en verschijnt ergens zaterdags 'den blomenkearl' met zijn kleine aanhanger.
Zo ontstaan nieuwe mogelijkheden van handel en contacten tussen mensen uit verschillende plaatsen,
sociale uitwisseling: 'de bosschoppen en het niejs, tegeliek'.
Nieuwsgaring: 'niks niejs oonder de zun, de grotoolders dachters der netzölfde oaver'.


15 mei Met Sint Hubertus sterft de laatste bisschop van Maastricht. Heinrich van Riedenburg Hij is patroonheilige van het vee. Zijn voorspraak wordt ingeroepen bij oorpijn.
Dag van de Huishoudelijke Hulp.
Dag van het Zorgvastgoed.
Internationale Dag van het Gezin.
Pizza Party Day
Internationale Virtuele Assistent Dag
Internationale Dag van Gewetensbezwaarde
Internationale MPS Dag
Internationale Dag van de Bedreigde Soorten
Dag van het Werkplezier
Pancraas, Servaas en Bonifaas,geeft vorst en ies helaas.

De Kiepenkearls, pakleupers, marskramers, kreamers kistenkearls enz. werden ook wel hannekemaaiers genoemd. Die wilden dus wat extra geld verdienen door waren mee te nemen in op de rug gedragen manden. Een deel van deze marskramers zijn voorgoed in Nederland gebleven, zoals de broers Clemens en August Brenninkmeijer, die de confectieketen C&A hebben opgericht,
Een standbeeld van zo'n kiepenkerl is o.m. te vinden op een marktplein bij het restaurant Grosser Kiepenkerl in Munster. Voor een paar jaar geleden ben ik daar nog geweest met een excursie van Stichting 55 plus. Helaas is daar in 2018 een vreselijk ongeluk gebeurd, doordat iemand met zijn busje op de mensen inreed die daar op het terras zaten.
De heer Ter Welle van het Holterhof wist vroeger zijn gasten te vermaken door zicht te verkleden als een kiepenkerl en daarbij kon hij mooie verhalen vertellen. Ik ben daarbij wel eens bijgeweest met de leden van de Historische Societeit Enschede Lonneker.

Er is ook een Marskramerpad en de Töddenweg. Deze loopt van Oldenzaal naar Osnabrück in Duitsland. Het Marskramerpad en de Töddenweg maken deel uit van het Europees Wandelpad E11.
zie meer hierover op: https://www.kaltes.nl/pb/marskramerpad/toddenweg.htm

GerritHondelink schreef: ↑vr mei 15, 2020 7:07 am De man met de lees-portefeuille bij voorbeeld 'nen bladenkearl'. Op afspraak komt bij ouderen die niet zo mobiel zijn 'de kapper an hoes',
komt een keer in de veertien dagen "n diepvrieskearl' en verschijnt ergens zaterdags 'den blomenkearl' met zijn kleine aanhanger.

Nu dus ook bij veel mensen de kant-en-klare-maaltijden-kearl.

Vrouwen gingen met nargosie langs de deur.

Wat is nargosie ?

Veteraan schreef: ↑vr mei 15, 2020 12:36 pm Wat is nargosie ?

Ik denk dat Willem negotie bedoeld. zie ook: https://www.ensie.nl/betekenis/negotie

Ik denk dat nargotie Bargoens is. Heb het wel gevonden in Amsterdam. Denk ik

enschedeinansichten schreef: ↑vr mei 15, 2020 11:27 am Vrouwen gingen met nargosie langs de deur.

Doet mij denken aan die visverkoopsters die vroeger in hun Zeeuwse- of Scheveningse klederdracht met de haringkar bij ons door de straten liepen en luidkeels riepen: "nieuwe hariek", met de klemtoon op riek. Helaas heb ik daarvan geen foto's kunnen vinden.

enschedeinansichten schreef: ↑vr mei 15, 2020 1:59 pm Ik denk dat nargotie Bargoens is. Heb het wel gevonden in Amsterdam. Denk ik

Inderdaad vele verbasteringen en dialecten:

negotie , negosie , negotie, nagosie, negaotsie, agootsie, angosie, ag , de , Ook negotie, nagosie (Zuidwest-Drenthe, Zuidoost-Drents zandgebied), negaotsie (Zuidwest-Drenthe, zuid), agootsie (Veenkoloniën), angosie (Zuidwest-Drenthe, zuid), agosie (Noord-Drenthe, Zuid-Drenthe), egosie (Zuidoost-Drents zandgebied) = negotie, handelswaar De lappieskoopman löp mit agosie (Hol), ...egosie (Wijs), Zien huile agootsie was hom nat regend (Erf), Hij luip vrouger altied met negotie bai de deur (Row), Hij is een flinke boer en in de negosie is hij ook een kwaaie in de handel (Hav), Vrogger dreugen de kooplu heur negosie op de kassemasse (Koe), Hij hef een drokke negosie drukke nering (Bro) *Het vat van de negosie is bèter dan het vat van de arbeid (Hgv)
Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum. zie verder: https://www.meertens.knaw.nl/ewnd/boeken/woord/22229

ik heb eens opgestoken dat de bijnamen moffen en poepen stammen uit de tijd dat duitse handelsreizigers met hun handel over het land reisden deze luidruchtig onder het volk trachten te brengen , zobelmoffen uit rusland , poppen uit neurenberg...
van de tweede bijnaam weet ik dat die ten noorden van overijssel nog steeds gebruikt wordt.

Elken leaftied mot zien spölgood hebben.


GRUP/ GRUPPE/GRUB
GRUP – mestgoot achter de koeien die op stal staan, greppel voor afwatering, is een goot voor mestopvang en ook smalle gang tussen 2 huizen. Scheldnaam voor de Ijssel.
An de staote in de gruppen, daor mo'j de oogen de kos geven. Aan de straat in de smalle steegjes tussen de huizen daar moet je je ogen
de kost geven
Hee mos de grup nog oetsmieten. Hij moest de goot met mest achter de koe in de stal nog leeggooien.
GRUPPE - greppel, goot, gleuf. Mangs mos ik deur ne gruppe, woor 'n smal vonder aower lee. Soms moest ik door een greppel, waar een smalle vonder over lag.

De grupstal is een oud type stal voor rundvee, waarbij de dieren de hele winter naast elkaar staan vastgebonden.
Achter de koeien loopt een mestgoot, een zogenoemde "grup" , waarin mest en urine wordt opgevangen en afgevoerd.

GRUPPENDRIETERS - mensen, die hun gevoeg doen in een greppel
De leu van 't veurdorp neumdem dee van 'n achterèènd gruppendrieters . De mensen van het voorste deel van het dorp noemden die van het achterste deel "gruppendrieters".(Losser)
Riesen baoven, Enter in de gruppe. is de strijdkreet van de jongens uit Rijssen, als ze ruzie hebben met die uit Enter.

Grup - greppel. (Uit wat nog niet in Dijkhuis staat van A.L. Hottenhuis).
'Hanna, haal die vast: het geet oaver 'n grupke', zea vuur lange joaren es nen kearl den ziene vrouw achterop de fiets har en toa oaver 'n vrotenrit mos.
'Hanna, hou je vast we rijden over een greppeltje', zei eens (lang geleden) iemand die met zijn vrouw achterop zijn fiets dwars ovèr een mollengangetje reed.
'Ne grup' is een kleine menselijke ingreep in het landschap. De bedoeling is dat middels die 'grup' water afgevoerd wordt van een bepaald terrein.
Rond de vroegere boerderij had je ook dergelijke 'gruppen'. Die werden ook wel eens 'de göt' (göttengat) genoemd.
In de boerderij heb je dan nog de 'voorgrup' voor de koeien waar het voer voor 'de beeste'. in gaat.
Achter de koeien vind je dan nog de 'mestgrup' voor de afvoer van de mest.
In Twentse steden kom je nog namentegen met 'göt(te)' op het platteland is 'de grup' meer bekend.
Beide hebben een afvoerende functie. De woorden 'grup' en greppel komen van het woord graven.


16 mei Heilige Brenda(a)n (de Zeevaarder), De vuurtoren 'Brandaris' op het eiland Terschelling is naar hem genoemd. Dat komt, omdat Brendan patroon is van reizigers, schippers en zeelieden., Daarnaast wordt zijn voorspraak ingeroepen tegen brand (tijdens zijn tocht beschermde hij de bemanning tegen het vuur van de hel). Johannes Nepomucenus (van Nepomuk). Hij is patroon van de priesters en biechtvaders, van de bruggen, de schippers, (waterrad-)molenaars en alle beroepen die met riviervaart te maken hebben.
Dag van de Buitenlands Gediplomeerde Tandarts
Internationale Dag van de Vismigratie
Wereld Whiskydag
Dag van het Licht
Wereld Whisky Dag
Dag van het Samenleven in Vrede
Dag van de Coeliakie
Nacht van de Fooi
Bookstore Day
Zint in mei de spinköppean ’t wèven
Dan köw mooi weer belèwen.
Deze spreuk is nog niet verjaard: het vriest even vaak in mei als dat het vriest in maart.

de fietsenstalling van de mavo waar ik een jaar heb verkwanseld liep onder de volle lengte van de school en werd ook de "grup" genoemd.
telkens aan het einde van de week leek die daar dan ook wel een beetje op...
wie in die week de meeste bonuspunten had gescoord mocht vrijdagmiddags de grup uitvegen.

Vaak schoongemaakt Hans ?

Las ook een stukje over een grup, smal steegje langs een café.
Veel bezoekers gingen als ze hoge nood hadden daar even aftappen.

Een flink aangeschoten man die hoge nood had ging daar even legen, het regende en de afvoerpijp liep ook gewoon in de grup.
Na een flinke tijd gingen de andere café bezoekers kijken waar hij bleef.
Hij stond in de grup te jammeren, o lieve Heere is dit nu de straf die krijg voor al dat drinken, sta al zo lang te wateren en houdt maar niet op.
En het regenwater kletterde rustig voort.

altijd de dans ontsprongen , er was altijd wel iemand met meer bonuspunten.

Joonk wean geet oawer, oalderdom nich.



Nen goon hanen zorgt good veur de hoonder. Een haan bij je hennen is een leuk gezicht. Hij zoekt eten voor ze en beschermt ze bij gevaar.
Hennen zonder haan zijn vaak wat onrustiger en kibbelen veel. Een haan zorgt voor rust en structuur.

Een magre haan en vette hin
Is ’t bewijs van zoete min.


17 mei Paschalis Baylón. Hij is patroon van het bisdom Segorbe-Castellón de la Plana. Daarnaast geldt hij als beschermheilige van herders en koks; van eucharistische broederschappen, van congressen, congregaties, vergaderingen en verenigingen. Landricus van Zinnik.
Internationale Dag van de Bedreigde Diersoorten.
Dag van de Hond
Internationale Dag van de Telecommunicatie en Informatiemaatschappij.
Internationale Dag tegen Homofobie.
Dag van de Kinderwens
Neurofibromatose Dag
Hypertensie Dag
Op Sint Pascal een donderslag
zonder hagel: nou dat mag!
Ho zwatter now de nach,
ho meuier de dag.
Aovenddauw en zunne in mei,
vrachte heuj krie'j uut de wei.