Gemeentelijke monumentenlijst

[Arie]

hoe drents was de drentse wijk ?

De Drentse of Drentsche buurt lag aan de andere kant van Pathmos. Tussen de 2e Emmastraat en de Usselerweg. Hoe Drents? Er gaat een verhaal dat een vrouw uit de plaggenhutten of veenkolonien die in een nieuw huis op het Pathmos kwam wonen haar geluk niet op kon. Een trap naar boven? ongekend, van vreugde bleef ze de hele dag de trap op en neer lopen. En dat het water Oet de muur kwam? Wonderbaarlijk. Toen ik in 1965 ging werken vertelde een collega van mij dat er nog steeds mensen waren die "Water oet de muur" nog prachtig vonden. men kreeg in die tijd overal waar het nog niet was van de bouwvereniging een geyser in de keuken. Sommigen wilden het niet want dan was "Water oet de muur"niet meer mogelijk.

Ja, De Drentse buurt is het vijfde en laatste deel van Pathmos. Toen de eerste vier delen waren gebouwd was het geld op, zodat de gemeente eind jaren twintig besloot om de laatste fase zonder de architect, J.K. de Wijs, te bouwen. De panden werden kleiner, maar de textielarbeiders die er hun intrek namen, piepten niet. Velen kenden immers niets anders dan een plaggenhut op de Drentse heide -vandaar de naam 'Drentse buurt'- waar ze voorheen verbleven. ,,Nu woonden ze voortaan in huizen', dichtte Willem Wilmink, die deze trek naar Pathmos meermalen heeft beschreven, ,,niet meer in een droevige schuur. Zagen kranen, voor 't eerst van hun leven. Het water komt zo uit de muur!' bron: https://www.trouw.nl/home/de-buurt-van- ... ~a0b1bf61/

Ik zelf heb echter altijd vanaf mijn geboorte in 1945 tot de afbraak in 2001 met veel plezier gewoond in de Drentse Buurt n.l. aan de Dennenweg. Deze straat was is nog steeds (kadastraal) de grens tussen Enschede en Lonneker. Ik woonde dus aan de Enschedese kant. De Drentse buurt was dus de nieuwste wijk van Pathmos en lag tussen de Dennenweg, Tweede Emmastraat, Pathmossingel en Usselerweg.

[Arie]

Hierbij nog een luchtfoto van Pathmos in het jaar 1927, waarop te zien is dat de Drentse Buurt nog niet was gebouwd.

[Veteraan]

Daar is flink wat bijgebouwd. De Dennenweg was destijds de rand van Enschede. Zo te zien.

Jammer van dat irritante pijltje bij de pizzeria, zie ik nu.

[Arie]

Daar is flink wat bijgebouwd. De Dennenweg was destijds de rand van Enschede. Zo te zien.

Jammer van dat irritante pijltje bij de pizzeria, zie ik nu.

Mooie foto Veteraan om te vergelijken. Er is inderdaad flink wat bijgebouwd. Ook in de omgeving van B.W. ter Kuilestraat. Hierbij nog een foto van de afbraak van de Drentse Buurt vanaf de Pathmossingel gezien.

[Hendrik]

Die woningen in de Drentse buurt waren van hetzelfde type als mijn geboortehuis aan de Semarangstraat en die rondom de oude Grolsch brouwerij. Waarschijnlijk allemaal in één bouwstroom gebouwd. Te beginnen op het pathmos, roombeek en Hogeland. Men bouwde toen zeer snel. Hogeland stamt uit 1929. Die huizen waren niet kleiner dan het oorspronkelijke Pathmos. Hoewel daar veel verschillende types woningen waren.

[Hendrik]

Hierbij een foto van de Semarangstraat 50 jaar geleden. Met mijn broer en a.s. vrouw.

[Arie]

De panden Haaksbergerstraat 250-252 zijn een gemeentelijk monument.
De gemeentelijke monumentenlijst beschrijft het als volgt:
Opvallend dubbel herenhuis. Gebouwd in 1895, gelegen aan de Haaksbergerstraat. Dit type woonhuis komt weinig in deze regio voor.

[Hendrik]

In perfecte staat van onderhoud!

[Arie]

In perfecte staat van onderhoud!

Er zijn nog wel meer van die panden aan de Haaksbergerstraat. Die staan niet op de gemeentelijke monumentenlijst, omdat ze kennelijk niet zo goed zijn onderhouden. Aan de Haaksbergerstraat 315-317 zijn bijv. nog deze 2 panden. De raamgevel in het rechterpand nr. 317 is anders omdat hierin vroeger drogisterij Geurtsen zat.

[Arie]

Het winkel/woonhuis, gelegen aan De Heurne 34 in het stadserf van Enschede, is een gemeentelijk monument. Het gebouw werd in 1937 naar een ontwerp van de architect Joh. Sluymer (Deventer) gebouwd. Het is een opvallend pand in de stijl van de Nieuwe Zakelijkheid. bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van ... n_Enschede

Vroeger zat in dit pand de hoedenwinkel van Kuyper aan toen nog Oldenzaalsestraat 34.

[Hendrik]

Laat Kuyper u de das omdoen, Laat Kuyper u behoeden. De reclameslogan van Kuyper.

[Arie]

Het pand De Heurne 26 is een gemeentelijk monument.
Het is een winkel/woning gebouwd in 1912 in Art Nouveau stijl. In 1929 werd de winkelpui gewijzigd waarbij de entree naar de linkerzijde verplaatst. In 1981 is het pand gerestaureerd en werd de entree weer naar de originele plaats gezet. bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van ... n_Enschede

[Arie]

Het pand 47-47a is een gemeentelijk monument.
Het is een winkel/woonhuis, gelegen aan De Heurne in het stadserf van Enschede. Het pand is in 1904 opgetrokken in neo- renaissancistische stijl, in opdracht van A. Elhorst. Het ontwerp is van de hand van de bouwkundige H.E. Zeggelink (Enschede). bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van ... n_Enschede
In dit pand zit nu een lunchroom met de opmerkelijke naam Heel Bijzonder. zie ook: https://www.uitinenschede.nl/winkelen/a ... Bijzonder/

[Arie]

Het pand 48a, 48bc, 48d is een gemeentelijk monument.
Het belang van dit huis is gelegen in het feit dat het deel uitmaakt van een rij gave huizen aan een straat die mede de vorm van de Enschedese binnenstad heeft bepaald. Het is een op de rooilijn liggende woning bestaande uit twee bouwlagen met zolder waarop een dakkapel is aangebracht. bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van ... n_Enschede

't Saethuys is een gemeentelijk monumentaal trapgevelpand gelegen in het centrum van Enschede op de Noorderhagen 48-D. Twents historicus en auteur J.J. van Deinse, dichter van het Twents volkslied, bouwde dit huis in 1905 en woonde hier tot zijn overlijden in 1947. De architect was H. Reijgers. De voorgevel van het pand staat geregistreerd als een gemeentelijk monument en is in 2015 gedeeltelijk gerenoveerd. Doordat het een van de weinige panden is die louter voor huisvesting worden gebruikt in de Enschedese binnenstad, steekt het uiterlijk van het gebouw erg af tegen de omgeving en herinnert het aan het Enschede van toen. J.J. van Deinse schijnt bij de bouw van het huis een kist met twentsche herinneringen te hebben begraven onder de dorpel van de voordeur.
Sinds 1995 is het huis in bezit van de huidige eigenaar en sindsdien worden kamers in 't Saethuys verhuurd aan studenten aan de Universiteit Twente. In 2015 is de voorgevel van het pand gedeeltelijk gerenoveerd. bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/%27t_Saethuys

[Arie]

Het pand Hengelosestraat 221 is een rijksmonument.
ArchitectH.G. Mos. Bouwstijl Amsterdamse School.

Aan de Hengelosestraat ligt het voormalig hoofdverdeel- en regelstation, dat in 1927 werd ontworpen door Gemeentewerken Enschede. Het pand behoorde toe aan de NV Twentsch Centraal-Station voor Elektrische Stroomlevering, dat later opging in de NV IJsselcentrale.
In 1886 werd in Nederland de eerste openbare elektriciteitscentrale gebouwd met een vermogen van 25 kilowatt. Voor die tijd was het opwekken van elektriciteit een particuliere zaak, in Enschede gebeurde het onder meer door de textielfabrikanten. Na 1900 kregen veel gemeenten interesse in het opwekken van stroom. Omdat het aantal aansluitingen op het stroomnet in Enschede snel steeg, werd aan de Hengelosestraat een verdeel- en regelstation gebouwd. Naast de elektrische installatie bood het gebouw plaats aan een woning voor de beheerder.
Het hoofdverdeel- en regelstation aan de Hengelosestraat is een fraai voorbeeld van de rationele baksteenarchitectuur eind jaren ’20. Het gebouw heeft een robuust karakter door de massieve gevels en rechthoekige volumes. De bakstenen gevels zijn versierd met metselwerkdetails. Op de eerste verdieping is een rij vensters met een onderdorpel aangebracht. De hoofdingang bevindt zich in een uitspringend volume aan de linkerzijgevel, waarin zich het trappenhuis bevindt. Boven de deur is een luifel geplaatst, met daarboven traplichten omlijst door stalen kozijnen. Tegen de wit bepleisterde achtergevel is een brandtrap geplaatst. Oorspronkelijk bevonden zich in de voorgevel twee garagedeuren, deze zijn vervangen door vensters.
In 1957 is de elektrische installatie uit het gebouw verwijderd, waarna het interieur is verbouwd voor de huisvesting van een architectenbureau. bron: http://www.architectuurgidsenschede.nl/ ... 08/?char=H

[Arie]

De stadsvilla aan de Hengelosestraat 98 is een gemeentelijk monument. Bouwstijl: Neo-renaissancistische / Maniëristische stijl.

Aan de Hengelosestraat staan enkele fraaie stadsvilla’s, die rond 1900 door de textielfabrikanten zijn gebouwd. Één van deze woningen valt op door zijn voor Enschedese begrippen uiterst rijke architectuurstijl. Deze villa werd in 1898 gebouwd naar een ontwerp van de Hilversumse architect Van de Goot, in opdracht van W.H. van Heek.

De villa is ontworpen in neorenaissance stijl met invloeden van het maniërisme, een stijlperiode uit de 16e eeuw die wordt gekenmerkt door een sterke mate van gekunsteldheid. In het ontwerp van de villa is dit terug te vinden in de uitvoerige detailleringen en gepleisterde sierelementen. Het pand van twee bouwlagen is opgetrokken in baksteen onder een afgeknot schilddak dat is gedekt met leien. Centraal in de voorgevel is een mooie entreepartij geplaatst met een dubbele deur in een rijk gedecoreerde omlijsting. Het linkerdeel van de voorgevel is naar voren geplaatst en heeft een fraai versierde geveltop. De verdieping heeft een inpandig balkon met een balustrade en een gemetselde rondboog, geplaatst op ionische zuiltjes met daarboven een boogfries. Rechts in de voorgevel is een rechthoekige erker geplaatst met daarboven een zeshoekige erker, voorzien van een mooie sierlijst. De vensters zijn voorzien van lateien en bogen. Het dak heeft en getande lijst met consoles en op het dak zijn kleine dakkapelletjes geplaatst met steile puntdakjes.

De villa is gelegen tegenover villa Schuttersveld en heeft een vrij uitzicht op de tuin. Het pand is jarenlang in gebruik geweest als woonhuis, maar doet nu dienst als kantoor. Tegen de linkergevel van de villa is een grote rechthoekige aanbouw geplaatst. bron: http://www.architectuurgidsenschede.nl/ ... t00000253/

[Hendrik]

Prachtige villa, het torentje op de hoekerker ontbreekt. Het is te overwegen dit in oude glorie te herstellen.

[Arie]

Prachtige villa, het torentje op de hoekerker ontbreekt. Het is te overwegen dit in oude glorie te herstellen.

Helemaal met je eens Hendrik. Gelukkig hebben we de foto's nog.

[Arie]

Het pand aan de Haverstraatpassage 70 is een gemeentelijk monument.
Het is een woon-winkelhuis, gebouwd in opdracht van A. Brands. In 1934 werd het pand aan de linkerzijde uitgebreid. Het hoekpand is gelegen in de bocht van de Haverstraatpassage. architect: J.C. Kromhout van der Meer (Enschede).
Nu zit in dat pand De Broodbode en The Upperside en Nivo De Kapsalon. Voorheen was hierin gevestigd de schoenenzaak van Ad Heijne.
Voorheen was het de Burgemeesterstraat 1 met A. Brands & Zonen Woninginrichting.

[Arie]

De theekoepel De Boonekamp nabij de Bonekampweg 125 is een rijksmonument.

KOEPEL "De Boonekamp", genoemd naar erve De Bonenkamp, is in 1919 gebouwd in opdracht van Herman van Heek. Oorspronkelijk hoorde de koepel bij het landgoed De Hoge Boekel. De koepel is uitgevoerd in neo-Louis XIV stijl en is geïnspireerd op een koepel aan de Vecht. De koepel ligt op de overgang van bos- naar landbouwgrond, aan de Boonenkampweg.

Omschrijving
Gepleisterde, octogonale theekoepel op bakstenen plint met hardstenen stoep, onder met zink bedekt helmdak, bekroond met een vergulde vaas.

De entree met stoep bestaat uit een dubbele tienruits glasdeur met in het bovenlicht een rijk bewerkt snijraam, gevat in een profiellijst bekroond met schelpmotief. In de daklijst staat "Boonekamp" geschreven. De gevel recht achter de entree is blind. In de overige gevels dertigruits schuifvensters met vijftienruits bovenlichten.

In het interieur een houten lambrizering en gestucte lijsten en profielen. Op de vloer een zwart-wit marmeren vloer. In de kooflijst onder het plafond een tekst van Vondel: "die in een liefelyke streek / by het ruischen van een klare beek / zyn landhuis sticht en akkerwoning / wat is dat een gezegend koning! / Vondel".

Waardering
Koepel van cultuurhistorisch, architectuurhistorisch en stedebouwkundig belang vanwege:
- de oorspronkelijke functie en relatie met landgoed De Hoge Boekel
- de bouwstijl en de detaillering
- de beeldbepalende ligging aan een weiland, tegen de bosrand
- de in- en uitwendige gaafheid
bron: https://www.monumenten.nl/monument/47751

zie ook beschrijving op: http://cultureelerfgoedenschede.nl/word ... oonenkamp/