HOMEKUNST LENENEXPOSITIESVIRTUELE KUNSTUITLEENBEDRIJVENVESTIGINGENNIEUWS/INFOVRAGEN
S t i c h t i n g B e e l d e n d e K u n s t A m s t e r d a m
Kunst lenen Tarieven Kunstbon
Expositie overzicht Expositie archief
Uitgelicht Uitleenzalen Expozalen Virtuele stock
Kunst voor bedrijven Tarieven Collectieonderhoud Contact SBK voor bedrijven
Amsterdam KNSM - Noord - Osdorp - Zuid
Breda Den Helder Helmond Oosterhout Tilburg Veendam
Nieuws Kunstmagazine Kunstenaarsinformatie Openingstijden Kunstlinks
Veelgestelde vragen E-mail naar SBK
SBK Helmond
De expositie was te zien van 2 - 30 december 2006
Richard Hefti
Rust in mijn kop
Een meer dan getekend leven, zo zou dat van kunstenaar Richard Hefti (Enschede, 1936) bijna letterlijk kunnen worden omschreven. Toen hij in 1993 onverwacht overleed, liet hij een omvangrijk en indrukwekkend oeuvre na van vele honderden tekeningen. Ze bevatten de sporen van het bewogen bestaan van zowel de kunstenaar als de mens Hefti.
Publicist Rob Perrée omschrijft in het boek 'Rust in mijn kop. De tekeningen van Richard Hefti' de nalatenschap van deze kunstenaar als een wonderlijk, moeilijk te doorgronden maar uitermate fascinerende verzameling. Behalve tekeningen, bestaat deze uit schilderijen, installaties, foto's en verschillende video's. Alle tekeningen van Hefti zijn gedateerd op dag en maand. Daardoor wordt duidelijk dat tekenen voor hem een dagelijkse bezigheid was. De meeste van zijn tekeningen zijn 50 x 65 cm of 100 x 130 cm, waarbij zwart-wit overheerst. Qua beeldtaal en inhoud getuigen ze echter van een grote variëteit.
Dat tekenen deed Hefti oorspronkelijk als binnenhuisarchitect. Hij volgde daartoe een opleiding aan de AKI in Enschede. Daar kwam hij in contact met mensen als Aldo van Eyck. In 1964 koos hij definitief voor het vrije kunstenaarschap. Tot begin jaren tachtig werkte Hefti in een stijl die veel verwantschap vertoonde met de conceptuele kunst. Gezien de grote mate van afwisseling in stijlen -sommige werken grenzen aan het realisme- lijkt zijn conceptuele manier van werken niet te berusten op een afgewogen ideologie. "Hefti werd gedreven door een koortsachtige drang om datgene wat ontbrak in zijn persoonlijke leven te compenseren met het maken van kunst", zo vertelt de Duitse kunstenaar en goede vriend Dieter Hiesserer over de periode waarin deze 'conceptuele' werken tot stand kwamen. "Het zichtbare resultaat was daarbij totaal onbelangrijk."
In zijn kunstwerken probeerde Richard Hefti, nieuwsgierig als hij was, als het ware zijn fascinatie voor (met name) natuurverschijnselen te verklaren. Op sommige momenten vertaalde dat verklaren zich in een fanatiek vastbijten. Het is een vorm van verbetenheid die voortkomt uit zijn privéleven van dat moment (zijn kinderen, relaties, verlatingsangst, onzekerheid en zijn overmatig alcoholgebruik). Hefti moest zichzelf dwingen zijn hoofd erbij te houden, om rust te krijgen. De thema's waarmee Hefti zich bezighield (tijd, licht, beweging, balans, maar ook dood en relaties tussen mensen) komen in veel uitingsvormen in zijn werk terug.
Aan het begin van de jaren tachtig veranderen Hefti's tekeningen plotseling drastisch van stijl. Ze worden figuratief. 'Alsof Schiele, Grosz en Cocteau een verbond zijn aangegaan', schrijft Perrée. In dunne lijnen opgetrokken wezens, geplaatst tegen een kale, witte achtergrond, of wit uitgespaarde figuren die zich bewegen tegen een druk betekende of zwarte achtergrond. Hefti heeft met opzet de normale proporties verminkt. Het levert karikaturen, maar ook kwetsbare wezens op. In al deze werken draait het om de relaties die de figuren met elkaar hebben. Erotiek en passie, maar ook woede, eenzaamheid en onmacht worden door Hefti tot uiting gebracht.
In een deel van de werken lijken de figuren in een ruimte te staan, zonder dat duidelijk is waar die ruimte voor staat. De verklaring lijkt te liggen in de persoonlijke sfeer: Hefti's onvermogen om een goede vader te zijn, om een toegewijde geliefde te zijn en om deel uit maken van een gezin en lid te zijn van een familie. Daarnaast werd hij ook nog eens geconfronteerd met het tragische overlijden van zijn twintigjarige zoon. Het leek alsof het onderzoeken waarmee hij op dat moment bezig was, de artistieke ideeën die om uitwerking vroegen en zijn gevecht met vorm en inhoud er 'even' niet toe deden. Het leven werd te groot en eiste verbeelding, direct communicerende verbeelding. De dood van zijn zoon zette Hefti aan tot het maken van 'Project '85', een installatie met levensgrote tekeningen, neerkijkend op spiegelvloeren en gecombineerd met doordringende geluiden.
Hoewel de meeste van zijn tekeningen zijn atelier niet verlieten, bleef zijn talent niet onopgemerkt. Zo maakte hij in 1979 in opdracht van Wim Beeren een installatie voor het museum Boijmans van Beuningen. Diezelfde Wim Beeren stelde na Hefti's dood de tentoonstelling 'Equilibrium' samen, in Arti et Amicitiae in Amsterdam. Hefti vond het belangrijk dat zijn werk gepresenteerd werd, maar hij had weinig op met de codes en ongeschreven wetten van de kunstwereld. Daarvoor had hij geen interesse en miste hij het karakter.
Tekst: Rob Perrée
SBK Helmond
© 2011 SBK Kunstuitleen Amsterdam
http://www.sbk.nl