Spreek je dialect

[GerritHondelink]

‘t Is gin angenomn wark.
Het is geen werk waarbij je je moet haasten.




27 februari Gabriël van de Moeder van Smarten; Honorina
Gef sprokkelmaond de winter niet dan is e veur Paosen in 't verschiet.

[GerritHondelink]

Dat is vuur miej mer efn weark.
Daar draai ik mijn hand niet voor om.



28 februari Romanus van Condat; Lupicinus
Onweer in het kale hoolt breg ’n vuurjoar nat en koald.

PIANO
Umdat Berend altied de muzikaalsten was in de femilie, want hee kon zo goed op de triangel spöllen, hef hee van een hele olde tante een nog oldere piano e-ërfd.
Maor het is al zestig joar gelejen dat hee in de krante onder de geboorte-berichten stond. Daorumme kreeg hee nauwelijks "Moo, d'r lig een kip in 't water" uut het instrument. Hee hield moedig vol, maor van de zeuven tonen wazzen d'r altied wel vieve vals.
Zien buurman dee hem deur de mure hen heurden stuntelen, zei dat hee het nooit goed onder de knee zol kriegen: "Daor bin ie as lid van de kerke völs te geleuvig veur. In de biebel steet dudelijk: Laat uw linkerhand niet weten wat uw rechterhand doet. En dat lukt oe vrie aardig."
"En onze organist dan ?", reageerden Berend lachend .
"le hebt geliek", meenden de buurman,"d'r bint uutzonderingen. Dat ik daor neet an edacht hebbe. Is dom van mien".
"Hindert niks", had Berend ezegd, "ik kenne oe neet anders."
Berend hef inmiddels toch maor afstand daon van al zien rechten op de piano en het ding eschonken an zien kleindochter. Daor was de moder van de kleine meld ok wel bliej mee, want ze vermoedt bie haar een groot talent.
Ze hef de piano noe dree maond en mag volgende weke naor de muziekschole.
Ze is evenwels at dee tied ok nog neet verder ekommen as: "Moo, d'r lig een kip..."
Maor waor dee kippe lig; in het water of ergens anders, dat kump t'r nog neet goed uut.
Berend was gisteraovend nog even bie zien dochter.
Daor kreeg hee te heuren, dat de mezieklessen veurlopig bint uut-esteld.
De kleine meld hef de toetsenkleppe op de vingertjes ekregen. En met vier blauwe klemblaoren onder de nageltjes is alle begin nog moeilijker.

Oet de Moespot Wim Lubberding. Deventer

[GerritHondelink]

Ik kan ’t weark bes zeen lign.
Ik hou niet zo van werken.


MAART lentemaond
1 maart Suitbertus, Albinus van Vercelli.
Regent het op Sint Albinus dat het giet, dan doet de boer dat veel verdriet.

OALDER WORDEN
As ik an 't oalder worden deank,
maak ik miej mangs wat zoargen.
Want ieder moal vroag ik miej of:
wat brech oons wal den dag van moargen?
Oald te worden, da's ja toch mooi?
Dat zegt de leu zo vaak teggen miej.
Meer oald te wean, dat is ne ploag.
En doarum bin ik heel nich bliej.
Want as ik zo an later deank,
word ik wat bang toch, ieder keer:
Wel zal der dan veur oons nog zoargen?
Plaats in 'n tehoes is der nich meer.
Bejoardenzoarg wordt stöarig meender.
Iej heurt het ja van elkeneen:
Der is gin geald, der is gin tied
um voort nog noar oons um te zeen.
Wiej zit now in ne zoarglijke tied.
En de zestig-plussers dee ik ken,
vroagt zich met angst um 't hert vaak of:
Woar mot dat straks met oons nog hen?
Oet de Moespot Georg Frieman

[hans]

harrie potman .

http://www.tubantia.nl/regio/twentse-ha ... -1.5776811

[Arie]

Dialectavond bij museum TwentseWelle in Enschede

Gepubliceerd op: 01/03/2017

AUDIO Dialectavond bij museum TwentseWelle in Enschede, zie: http://www.tvenschedefm.nl/audio-dialec ... tem?949967
De Twentse taal heeft opmerkelijke taaleigenaardigheden. Dit wordt duidelijk tijdens een speciale avond die wordt georganiseerd door museum TwentseWelle. In samenwerking met Vereniging Vrienden van TwentseWelle staan zij stil bij de maand van het dialect.

Op donderdag 9 maart brengt vocalgroep Nostra Dames herkenbare luisterliedjes in het Twents. De aanwezigen maken een quiz waarin hun Twents op de proef wordt gesteld. Tot slot vertelt streektaalconsulent Harry Nijhuis over de eigenaardigheid van de Twentse taal. Wat het publiek nog meer kan verwachten vertelt hij aan Enschede FM.

Taalliefhebbers die zich willen opgeven voor de dialectavond kunnen zich aanmelden via info@twentsewelle.nl. Een kaartje voor niet-leden van de TwentseWelle kost 5 euro.
bron: http://www.tvenschedefm.nl/audio-dialec ... tem?949967

[GerritHondelink]

Hoo mooi de klear ok bint, ze veraandert de leu nich.
Hoe mooi de kleren ook zijn, ze veranderen het karakter niet.



2 maart Karel de Goede,graaf van Vlaanderen; Joavan van Bretange
Op Sint Joavan maken alle eksters hun nest.



VOOTZEERTE (1)
Het gung de leste tied nich goed met Harm van Molderinks-Jo. Aanders was 't toch wal nen fleenken kearl en hee leup aait met nen stewwigen trad oaver de stroat.
En as der ees eargens 'n feestke was of ne brulft, dan ko’j Harm 'n helen oavend op de daansvloer veenden. Hee zwieren en zwaaien doar met de wichter in 't roond, dat 't leefhebberiej was. ledereen meug hem geern, hee was aaltied vreandelijk en wiej hebt hem eagenlijk ook nog nooit hellig zeen.
Meer now was-e nich zo as-e wean meus.
Hee leup met 'n vertrokken gezicht deur de boerschop en in plaats van dat-e fleenk deurstappen, trok-e now met zien ene been.
Too wiej hem vreugen wat of der an schotten, zea-r-e dat-e zon last har van zienen leenkervoot.
En hee vertealden der nog biej, dat-e van aliens al probeert har um van de pien of te kommen. Doch wat hee ook doan har, niks har holpen. De pien dee bleef.
Ook was-e der at ees met noar Rieks-Trui hen west. Rieks-Trui, dat is zon oald vröwke, dat oonwies völ ofweet van kruuden en zuk spul.
Zee har hem wat van dat gerei metdoan en dat meus-e in ziene schoon leggen.
Meer hoo dan ook, better worden was het nich.

[GerritHondelink]

Mangs wa, aajt nich.
Soms wel, niet altijd.



3 maart Catharina Drexel
Oh, maart, wat roert ge uw staart, elk is verkouden, hoest en kucht en snakt naar zoele, reine lucht.




VOOTZEERTE (2)
En zo kwam het, dat Harm op 't lange leste dan meer zien heil gung zeuken biej 'n dokter.
Veur dag en veur dauw zat-e al in de wachtkamer.
Hee har doar al zowat dree kwatteer zetten en intusken warren der nog 'n stuk of wat leu biej kommen, too 'n dokter de wachtkamer in kwam en zea, dat 'n eersten met hem met kon kommen.
Harm peenken achter hem an noar de sprekkamer. Dokter vreug wat d er an schotten en Harm gaf hem bescheed van zienen zeren voot.
"Noh, doar zult wiej dan ees eaven noar kieken, doot de schoon en de sök meer oet."
Oondertusken leup 'n dokter noar zon kestke an de muur en rommelen doar wat in.
Too-r-e zik weer umdreaien, keek-e noar Harm ziene veut en zea: "Now, a-k dat zo bekiek, dan mag iej dee ook wal ees 'n moal wasken. Foj, kearl. Meer alla, loat meer ees zeen." Harm beuren 't been op. 'n Dokter pakken hem biej 't eankel en drukken eargens op oonder 'n voot. "Döt dat zeer?" vreug-e. Harm gaf nen schreeuw. 't Deu zeer dus.
"Tja," zea 'n dokter, "a-j now weer ees op blote veut roond basket, kiek dan oet, woar da-j dee smakkers van ow daal zet." En met trok-e nen dikken spleenter oonder oet Harm zienen voot...
'n Dag of wat later leup Harm al weer net zo fleenk oaver stroat hen as vroger.
Meer of-e intusken ziene veut al hef wasket, dat zo-k nich weten.
Georg Frieman

[GerritHondelink]

Gin dubbelke weerd wean.
Geen dubbeltje waard zijn. Weinig waarde hebben.


4 maart Casimir van Wilna, Humbertus,
Onweer in het kale hoalt, breg vuurjoar nat en koald!
Geef maart al veel gedonder,
dan is een witte Pasen geen wonder.

Dubbeltje.
Een dubbeltje ontleent zijn naam aan het feit dat het een dubbele stuiver is.
Aan het begin van de nieuwe eeuw is het afgelopen met de kleine zilveren munt van tien cent, maar in uitdrukkingen zal het dubbeltje wel voortleven,
zoals dat ook gebeurd is met de al in 1816 afgeschafte duit die figuurlijk nog immer in het zakje gedaan wordt.
Zo blijft het dubbeltje dus een plat muntje dat bijna niets waard is, dat raar rolt en dat nooit zal uitgroeien tot het eveneens afgeschafte kwartje.

[GerritHondelink]

KREENK vuur de TWENTSE SPROAK, Joarvergadering 2017 en Dialectoavend.

De joarvergadering van ’n Kreenk wördt hoalen op doonderdag 23 meert biej café rest. ’t Hoogspel, Bornsestraat 1 in Ambt Delden.
De vergadering begeent um 19.00 uur en wiej hopt um 19.50 uur kloar te wean. De verslagen ligt ok kloar en köj vuurof inzeen.
Noa ne korte pauze wördt duur de jury oetgezochte verhalen en gedichten van Kreenkleu en aandere schrievers vuurdreagen. Dissen oavend wördt helemoals in stijl presenteerd en an mekaa proat duur Marieke Dannenberg. An ’t leste wördt ok alle prieswinnaars bekeand maakt. De verhalen en gedichten stoat allemoal in ’n mooi beukske dat den zölfden oavend ok te koop is. Oonze Kreenkleden hebt vriejgaank en nich-leden bunt ok welkom, mear möt € 5,- betalen en kriegt ok ne kom koffie der biej. ‘t Beloaft nen heeln mooien oavend te wörden, den möj nich missen.

[Arie]

Gin dubbelke weerd wean.
zoals dat ook gebeurd is met de al in 1816 afgeschafte duit die figuurlijk nog immer in het zakje gedaan wordt.

En zo zag een duit er uit.

[GerritHondelink]

Zee is zo plat as ’n dubbelke.
Zij is zo plat als een dubbeltje. Zij heeft een hele kleine boezem.
Zo plat as ’n dubbelke. Plat in de letterlijke zin van vlak maar ook in de zin van inhoudsloos, zonder diepgang.


5 maart Olivia van Brescia; Carthach de Oude; Adrianus; Focas van Sinope

Reagn op Sint Adriaan löt niks meer dreug stoan.

Het is in ’t begin of op ’t end
Dat maart ons zijn gaven zendt.

[GerritHondelink]

Een dubbelke kan raar rollen.
Als er iets gebeurt wat men in het geheel niet verwacht had.
Dit spreekwoord is ook bekend als een stuivertje kan raar rollen. Als je een muntstuk op zijn kant zet en het laat rollen, maakt het vreemde bochten.
Je kunt niet voorspellen hoe het zal rollen. Hoe dikker echter de munt, hoe rechter de weg die hij aflegt.
Ook de variant: hoe een dubbeltje rollen kan... komt voor.



6 maart Coleta Boillet

Meert dreug en april nat
mei koald en van beidn wat
Brengt koorn in nen zak
en wien in ’t vat.

[GerritHondelink]

Een dubbelke handel is better dan een kwartje weark.
In de handel kun je meer verdienen dan bij vast werk.


7 maart Perpetua van Carthago & Felicitas

In meert a douw,
Brenk de boern in rouw.

[GerritHondelink]

Hee mot elk dubbelke wa 3 maol umkeern.
Hij is zeer arm. Ieder dubbeltje omdraaien, zuinig zijn, voorzichtig zijn met het doen van uitgaven.
Vaak is het geen eigen keuze, maar wordt iemand ertoe gedwongen door de omstandigheden: ieder dubbeltje moeten omdraaien.
Om de uitdrukking kracht bij te zetten kun je ook zeggen: ieder dubbeltje tweemaal moeten omdraaien. Driemaal komt ook voor.



8 maart Johannes de Deo

Zovöl daamp in meert
zovöl grommel in nen zommer.

[GerritHondelink]

Twentse sproak in TwentseWelle
Meert is dialectmoand. Museum TwentseWelle gif doaran tehoop met de Vereniging Vrienden van TwentseWelle andacht met nen oavend woar ’t alleen mer oaver ‘t Twents geet. De veer vrouwleu van Nostra Dames doot zingen en brengt met völ humor luusterleedkes, dee’j vast wa kent. Streektaalconsulent Harry Nijhuis döt oaver typisch Twents taalgebroek en de eigenaardigheden van 't dialect. De leu wördt met nen quiz ok de moat nömmen wat de kennis van ’t Twents angeet . ’n Oavend in museum TwentseWelle wördt hoalden op:
do. 9 meert en begeent um 20.00 uur. Toogang: leden Vrienden van Museum TwentseWelle veur niks, nich-leden betaalt € 5,00.
Opgemmen via: info@twentsewelle.nl of telefoon: 053- 4807680.

[GerritHondelink]

Veur nen dubbelke op de eerste rang willn zitten.
Iets goeds voor weinig geld of moeite willen hebben.
De uitdrukking heeft een negatieve ondertoon, omdat dit gedrag wordt gezien als een vorm van profiteren.



9 maart Francisca Romana
Dee grote bonen wil etten,
mot meert niet vergaeten

[GerritHondelink]

Op de dubbelkes letten.
Ook de kleine uitgaven goed in de gaten houden.
Of: op de dubbeltjes passen.
Gebruikelijker is het om te zeggen: op de kleintjes letten.



10 maart Johannes Ogilvie; 40 martelaren
Zoals het weer de Veertig Martelaars vindt,
zo blijft het weer veertig dagen met zijn wind.

[GerritHondelink]

Hee löp dubbelkes te zeukn.
Hij loop in een gebogen houding net of hij iets zoekt.



11 maart Euphrasia van Constantinopel; Eulogius van Cordova
Bint in meert de wolkn groots en wied
Dan zult de plaant in mei good greuien..

[GerritHondelink]

Het is een dubbelke op zien kant.
Het is onzeker hoe de zaak zal aflopen. Vaak gaat het om een beoordeling achteraf.
Het was een dubbeltje op zijn kant betekent dan 'het was bijna mis gegaan, het had gemakkelijk anders (verkeerd) kunnen aflopen'.
Je kunt dan ook zeggen: het was kantje boord.
Het dubbeltje is het dunste muntje, en dus het moeilijkst op z'n kant te zetten.
Een op zijn kant gezet dubbeltje zal snel omvallen. En: zonder dat je weet naar welke kant.




12 maart Gregorius de grote; Dionysius de karthuizer

Zoas de weend steet op Sint Gregorius,
zo blif e nog veertien daagn staon.

[GerritHondelink]

Jan Riesewiek op dialectoavend Dree Marken

DE LUTTE – Jan Riesewiek is dit moal op ’n dialectoavend van historische vereniging De Dree Marken.
Hee trekt in dizze tied met zien theaterprogramma Riesewijk en Co volle zalen.
Op ‘n dialectoavend vertelt Jan Riesewiek in ’t plat en maakt ok muziek. ‘t Thema is “de school”.
Keender loat heuren dat ze dialect könt en der bint verhalen oawer de scholen in Böaningen,
De Lutt en Berghoezen.
Ok is der ’n eerbetoon an Jan Swennenhuis, den veurig joar oet de tied is kömmen,
deur een van de meuiste verhalen van ‘m veur te dreagen.
’n Dialectoavend is doonderdag 16 meert in Dorpshoes Erve Boerrigter an de Plechelmusstroat in De Lutt
en begint um 19.30 uur. Ie könt der veur niks in.