Enschede-Stad.nl

Heanig mar an, springt oew nich oet'n binn noad.
Wees voorzichtig met je bewegingen, verrek geen spieren




De watermölle biej Hoksebarge
Nog heurt mien oor dat stoarig zoezen,
Nog zut mien ooge 't draeiend rad,
Woar 't wit van schoem kwamp oaver broezen,
Het röstloos water, 't frische nat.
In 't dreuge welzand ston alleene
Nen weependoorn, in vollen bleui,
Doar zat ik gaern' met bloote beene
As kind, in 't heete zunn' gegleui.
Het worden miej zoo vrömd en wonder
As ik doar noa dee mölle keek,
Woar 't water, met zo'n wild gedonder,
Deur de donkre stöwwe streek.
't Was of dee greun-gel-grieze steene
Van lang vergoanen tied wat zèèn,
Was 't bliedschop mangs, was 't will' alleene,
Of troanen, woar z' an denken dèèn?
O as ik dan dat water heurden
Dat brullend deur de stöwwe sprong
En as in doezend fladden scheurden,
Dan kreeg ik angst. Maer wietter drong
't Zich kalm weer, net as of 't wol vriejen
Met al de bleumkes langs den wal,
Ten kanten op, met röstig vliejen,
'k Vertrouwen,'t miej dan nummedal.
En doezend half gezeene dinge,
Vertelsels nooit oet verteld,
Een lokkend en vrömd gezinge,
...'t Was miej as in een spreukskeswelt.
H. Berghege

Mooi.

Het woord weependoorn moest ik opzoeken. Ik dacht meidoorn of sleedoorn, maar het blijkt de wilde roos te zijn.

Op en zat is de keuns van ’t kokken.
Voldoende gegeten en de pannen leeg, is de kunst van het koken.




Hearfsstemming in Twickel
Op nen waarmen oktobermiddag volt zunnestroalen deur 't hearfstig hoolt.
Het blad van d' ole dikke beume kleurt now van greun, noar glaanzend goold.
Doar is nums, wiej bint der allene met d'eken, hoge an 'n bekkenwal,
dee zich weerspegelt in het water dat lig te gleenstern, deep in het dal.
'n Hearfs tooit zich met doezend kleuren. 't Is hier vredig, de zunne schient.
In disse verstilde schoonheid heur’ j 't zachte soezen van de weend.
Tehope gengele wiej wieder oonder beume, vol van majesteit.
De eeuwen kiekt hier op oons dale met ne biezeundere weerdigheid.
Op nen boomstroonk, gries van het mos, zette wiej oons now röstig neer
um allns nog es good t' anschouwen. Hoppelijk beleave wiej dit nog mennig keer!

Ine Traas-Kuiper van Sconeveld Deelden, 1999.

Veteraan schreef:Mooi.

Het woord weependoorn moest ik opzoeken. Ik dacht meidoorn of sleedoorn, maar het blijkt de wilde roos te zijn.

Ik heb het ook even opgezocht in Dijkhuis. Vond het wel interessant.

WEEPE - wilde roos, egelantier, hondsroos. Anna begun te gleui'jen as ne weepe in de heege (Vlo.Alm.)Anna begon te gloeien als een wilde roze¬bottel in de heg.
WEEPEN - vruchtjes van de wepeldoorn, rozebottels
Daotusken lechen de roon weepen oop an de wille rozenbuske (VZo.Alm.) =
Daartussen lichtten de rode bottels aan de wilde rozestruiken op.
WEEPENDEURN wilde roos, hondsroos
De zun schienen zoo helder, dat de riepen weepen van de weependeurn ooplech’n als kölkes vuur (Vlo.Alm.) =
De zon scheen zo helder, dat de rijpe bottels van de wilde roos oplichtten als kooltjes vuur.

GerritHondelink schreef:Op en zat is de keuns van ’t kokken.
Voldoende gegeten en de pannen leeg, is de kunst van het koken.




Hearfsstemming in Twickel
Op nen waarmen oktobermiddag volt zunnestroalen deur 't hearfstig hoolt.
Het blad van d' ole dikke beume kleurt now van greun, noar glaanzend goold.
Doar is nums, wiej bint der allene met d'eken, hoge an 'n bekkenwal,
dee zich weerspegelt in het water dat lig te gleenstern, deep in het dal.
'n Hearfs tooit zich met doezend kleuren. 't Is hier vredig, de zunne schient.
In disse verstilde schoonheid heur’ j 't zachte soezen van de weend.
Tehope gengele wiej wieder oonder beume, vol van majesteit.
De eeuwen kiekt hier op oons dale met ne biezeundere weerdigheid.
Op nen boomstroonk, gries van het mos, zette wiej oons now röstig neer
um allns nog es good t' anschouwen. Hoppelijk beleave wiej dit nog mennig keer!

Ine Traas-Kuiper van Sconeveld Deelden, 1999.

Herfst in Twickel, zie ook: http://www.routeyou.com/nl-nl/route/vie ... l-ingekort

Trap gin koarn plat um nen klapreuske te plukken.
Breng niet iets waardevols in gevaar, om wat onbenulligs te krijgen.




Aovendstilte
't Gebeurt wal mangs, da'k 's aovens late miej nog is even wil vertrèèn.
Dan is 't zo stille en zo lust'rig, dan kan 't er mangs zo mooi nog ween.
Het soezelt zachies in de beume, nen vleermoes fladdert nog wat rond.
Der schuf nen grendel op een deure en in de veerte blekt nen hond.
Dan zin'k allen met mien gedachten, de luch vol steren boven miej.
Dan dèènk ik an de dag den 't vot is: Mangs zin'k dan daankber en zin'k bliej.
Mar ok wal vake, da'k miej schame veur wa'k edaon heb en ezeg.
Mangs he'k edaon wa'k musse laoten, en wa'k mus doon, leu'k vake weg.
't Is good, aj' in de aovendstilte is naogaot, wat oe is passeerd.
Mar 't helpt oe pas, aj' ok kunt zeggen: 'k heb wier wat biej- of of-eleerd.

H. POOL Sr Dialect van Den Ham

Trap gin koarn plat um nen klapreuske te plukken.
Breng niet iets waardevols in gevaar, om wat onbenulligs te krijgen.

De klaproos in het Twentse korenveld is inderdaad zeldzaam geworden. Gelukkig hebben we de foto's nog

Arie schreef:Trap gin koarn plat um nen klapreuske te plukken.
Breng niet iets waardevols in gevaar, om wat onbenulligs te krijgen.

De klaproos in het Twentse korenveld is inderdaad zeldzaam geworden. Gelukkig hebben we de foto's nog

Arie prachtig die fotos.

Hee schot ja op as ne perre op stoppellaand.
Een pad op stoppelland komt traag vooruit.




Hanna en Hendrik (1)
Hanna en Hendrik wazzen d'r maor wat blie'j met. Ze hadden ne wonning too ewezzen ekreggene in 't nie'je gebouw dat de volkshoesvesting had laoten bouwen veur de oldere inwonners van de plaatse. 't Was 'n mooi gebouw eworden, vief verdepingen hoge en 't was van alle gemakken veur de older wordende mens veurzeen. D'r zat ne trappe en ne lift in en alle wonningen hadden ne wonkamer, ne kökkene, ne slaopkamer, ne logeerkamer en ne bad¬kamer. Hanna en Hendrik wazzen al 'n ende ovver de zövventig, Hendrik worden an de ene kante luk doof, maor wieter konnen ze nog merakel good, ok met mekare.
.Vrogger hadden Hanna en Hendrik ne boerderie'je ehad an disse kante van darp. 't Was ne mooie moderne boerderie'je eworden in de loop der tied en ton ze pensioen kregen worden d'r beslottene umme de hele plaatse ovver te doone an euren enigsten zonne. Den zonne was ok boer, in harte en nieren, en had ne vrouwe etroffene dee ok van d'n boer kwam, dat zat wal good.
En umme d'n zönne neet veur de veute te lopen, hadden Hanna en Hendrik zich, ton Hendrik viefenzestig was eworden, 'n vrie'jstaond hoes in darp ekoch, met ne groten hof d'r bie'j. Den hof was eur lust en eur laeven, veural Hanna was daor secuur an.
Maor ton begonnen de jaoren te tellen, net as of dat gauwer ging as ton ze nog gin pensioen hadden. Kentjes knippen van 't grös in d'n groten hof ging neet meer zo good, von Hendrik, net of 't deur de kneene gaon stellig moeilukker worden. En met Hanna ging 't al net zo, met 't planten en 't roet-oethalen in 't veurjaor kon ze de rugge neet good kromkriegen en naotied nog völle minder good waer recht.

Gerhard dialekt winterswijk

D'r wil hem nog nen pier ofgoan!
Zeer moeilijke opgave.



Hanna en Hendrik (2)
Ze dachten d'r ovver umme 't hoes met d'n mooien groten hof te verkopen en dan ne wonning veur olderen waer te nemmen. 't Was dan allemaole völle kleiner en makkelukker te onderhollen, d'n hof zollen ze wal missen, maor jah, op dee laeftied kö'j neet alles meer hemmen.
Op 't leste ging alles nog rap. De wonning met d'n groten hof konnen ze heel good verkopen en vlak daornao betrokken ze eure nie'je hoes. Ze kwammen in 't nie'je gebouw van de volkshoesvesting, op de tweede verdeping. 't Leek allemaole wal völle op mekare, de genge wazzen alle allens, de meeste kamers ok. Wieters was alles nie' j, strak, glad en glimmend, Hanna en Hendrik wazzen d'r veur honderd procent tevraene met.
En net of 't zo wezzen mos, in 't zelfde gebouw kwammen nog meer leu te wonnen dee vrogger op d'n boer op egreujd wazzen. 't Was d'r hardstikke gezellig en Hendrik en Hanna hadden d'r ne mooien olden dag.
"Eigeluk ha'w al aerder naor zo'n soort hoes motten gaon," zae'n ze teggen mekare. Hanna zat völle te breien en tellevisie te kieken, Hendrik kaarten en laezen völle.
Neet lange naodat ze verhuusd wazzen, kwammen ze in ne winkelstraote eure olde buurleu teggen. 't Wazzen aevenolders en hadden naost eur ewond ton ze 't hoes met d'n groten hof nog hadden. "Komt d'r 's ne kere achterhen kieken," zae Hanna teggen eure vroggere buurvrouwe.
"Jao, dat do'w bie'j gelaegenheid," belovven ze. "Neet allene zeggen, ok doon," kwam Hendrik waerumme. "Lao'w 't dan direkt maor afpraoten anders kump 't d'r soms nog neet wat van, op wat van nummer mo'w dan wezzen?" vroog d'n vroggeren buurman. "Nummer zövventiene, tweede verdeping, d'n gang in en
dan de darde deure rechts, lao'w 't hollen op zondagmorgen half elvene, dan drinke wie'j koffie en naotied 'n paar borreltjes d'r achteran," sprak Hendrik af.

Zo wit as kalk aan de waand.
Hij is zo wit als een gekalkte muur.



Hanna en Hendrik (3)
Zo, dat was dan af esprokkene, a'j dat neet direkt dee'n, kwam d'r vake niks meer van terechte. "ik zal dan de deure wal manges loszetten, dan hoo'j neet an te bellen en kö'j d'r zo inkommen," zae Hanna nog.
Ton worden 't zondagmorgen. Kwart ovver tiene stappen de vroggere buurleu de hal van 't nie'je gebouw in. "Wat van nummer was 't ok al waer?" vroog hee.
"Dat we'k neet meer maor ik dachte dat 't op de tweede verdeping was en dan de darde deure rechts, Hanna wol joo de deure al manges loszetten hef ze nog ezeg," menen zee.
"Wie'j gaot met de lift, dat he'w thoes neet," zae'n ze teggen mekare. Ze gingen de lift in, drukken op 'n knöpken en zoeffff... daor wazzen ze d'r al. Waer op 't knöpken edrukt en de deuren van de lift schoven naor waerskanten oetmekare. "Wat geet dat toch gauw en makkeluk," zae'n ze teggen mekare ton ze bie'j 'n langen gang stonnen.
"Kiek, de deure steet al los," zae zee. Ze gingen d'n gang in en drukken de deure luk wieter los en... wat was dat noo? Was dat d'n mantel van Hanna, den daor an d'n kapstok hing? En had ze neet estofzuugd? En dee schilderie'je, hadden ze dee al langer? 't Hing ok nog scheef, Hanna was toch altied zo secuur ewes?
"Wie'j bunt d'r!" reep zee, d'r kwam gin antwoord. Veutjen veur veutjen schoven ze langzaam de wonkamer in en... daor stön ne wildvrömden kaerl in pyama! Hoo... hoo... kon dat? Wee was den kaerl? "Wee bu'j, wat mo'j hier?" vroog d'n kaerl slaoperig."Wie'j komt veur Hanna en Hendrik, waor bunt dee?" vrögen de vroggere buurleu.
"Hanna en Hendrik?"
"Hanna en Hendrik wont hier neet, dan mo'j ne verdeping leger wezzen, ie'j bunt hier op de darde verdeping en Hanna en Hendrik wont hier precies onder," zae d'n kaerl in pyama. "Ik hadde de deure los ezat, want mien zuster kump zo met wat pillen van d'n apotheker, ik bunne neet bes in odder," verklaoren d'n kaerl zich naoder. Noh, dat was mien ok wat moois, hadden ze op 't vekaerde knöpken edrukt en kwammen ze direkt al op 'n vekaerd adres terechte.
Ze wensen d'n zeken kaerl baeterschop en gingen met de trappe ne verdeping leger.
Hanna en Hendrik zatten al te wachten, 't was ok al later as half-elvene en dat hadden ze toch eigeluk af esprokkene? Ze hebt d'r ne gezelligen morgen van emaakt en 't was al hoge meddag ton de vroggere buurleu op hoes an gingen. Maor Hanna en Hendrik zet neet meer de deure manges los at ze yolk verwacht. Ie'j könt nooit weten wat of wee da'j dan antreft.
Gerhard Winterswijk dialect

Hee is zoa dicht as nen pot.





Haarfst
N'n zommer is veurbiej, de aovenden wödt weer lang.
De loch wödt hennig an weer gries, de vögel dee staakt heur gezang.
De beume kluurt, zee loat heer blaa al valln.
De beeste in de wei, zee verlangt allengs naor de stalln.
't wödt weer haarfst, de doonkre tied keump leeverlee.
De tied van règen, iezel, boezeweend en jachtsnee,
Van hutspot, spek, staampot zoerkool zo aj alln wal weet.
Oondertusken bedekt de eerde zich weer met 't witte kleed.
N'n hof den wödt weer weenter klaor e maakt.
De snieboon'n wödt in 'n keulschen pot zolt e kaakt.
De vreeskölte boetn is good in 't hoes veur 'n zwarten Jan
De leu trekt boetn op niej de waarme haansken an.
Zo gao wiej met gezweende spood
De zunnewèènde te gemood.
N'n nieje tied, met völle veurspood veur oons allemoal
Vergettn möj neet, de goo dinge oet ut oal.

Oonzen Harman.

De hoarns in 'n wal stekk'n.
Eigenwijs.




Hoksebarge

In 't oosten an de greenze van de Pruus en Gelderlaand
Lig oons dorp, oons Hoksebarge in oons mooie Twentelaand.
't Hef gin grote-stads-flantuten en gin raozend drok verkeer.
‘t Hef nog aait de rust en vreede van de tieden van aleer.

‘t Dorp lig as 'n kluurig plaetjen in et greune laand roondum;
Met zien mengeling van teenten heide, weide, bos en beum'.
Hier en daor nen boerderieje; op et laand de goaln rogg';
‘t Geglinster van de bekke; en d'r is zovölle nog.

Op de markt de oale karke en 't mooi gemeentehoes;
Roondum oar en nieje huuze; jao, daor veule wiej oons thoes.
Wiej hebt oak moderne straoten en oak mennig groot febriek
Waor de warker haand in haand geet met de niejmoodse techniek.

Bert Mutter

'n Room is der wal of.
Het beste is er wel af.



De Achterbokse
Nen bangen, oalden bokser oet Oudewater,
dech: `Dizze wedstried wordt niks, 'lk sloa nen flater".
Hee neamp 'n klook besloet,
belt op en redt zich d'r oet
met: "Begin mear vast, 'k kom evven wat later".

Johan Kwast

Proemn zint eerder riep as de wotteln.
Meisjes zijn eerder volwassen dan jongens.




Witte Wiev' n
In haarfst, in n'weenter, de aovenden lange.
De leu sloet gedien'n en bleenden, zee beent n'n luk bange.
Waarmte en geneuglijkheid zeukt ze in ut hoes,
Veur 'n kachel lig op e rolt eern zwarten does
Boetn is 't koalt, gurig en 't is der oongewis,
"t Vrömde koomp te veurschien met valln van ’n duusternis
Een vrömd geveul kriengnt de leu dan in de hoed.
Mistvlaogen trekt oaver 'n akker as n'n witte broed.
Behoodzaom koompt ze te veurschiene oet ut vleer.
Stillekens, waant zee dult gin teegnweer.
Zee beent der nog, dee vrouwleu in heur witte kleed,
Opdoekend um 't hoes, gaonde oaver laand en 't heet.
Witte wiev'm, mangs krijsend, mangs stille gaot zee eeren gang,
Totdat zee weer verdwiend, geliek n'n zwoanenzang.
Zo was ut vrooger en allange leene,
Zo is ut nog vandaag an dag, iej möt ze wal willn zeene.

Oonzen Harman Herman Brinkman Goor

Ik bin nich mear zo keun as doe.
Ik kan niet meer zo hard als jij.




HEANIG AN
Wi-j höast oons — woarhen? en wi-j jacht en wi-j jaagt,
wi-j roast langs de stroat en wi-j stönt en wi-j klaagt,
wi-j zeent slim verdach op völ geald in de knip,
- "gin tied mear" - dat lig oons vuuran op de lip!

Jongs, nich zo jagen en jachten, i-j weet der toch wa van?
't leaven dat köj nich oawerdoon, de tied dee geet verdan.
Wat wi-j dan nog mear as stoet met kees en greunte met tuffel in 'n pot?
A-j 's oavens wier gezoond 't ber in könt goan, dan kom i-j toch niks tekort?

Wi-j vleegt mear verdan, en wi-j roopt: goat opzied,
mear 's oavens vuur dat keske, joa, dan he-w de tied.
Wi-j kiekt noar nen film met gescheet en geplear,
of lostert noar ’t nöalen van nen Hollaansen Heer.

Jongs, kom es oet den stool vot, kiek woo 't kotbi-j vergeet,
goat kuieren bi-j de noabers, ze weet nich wat ze zeet!
Wat wi-j dan nog mear as vrea met ow volk en luk proaten van man tot man?
A-j d'r tehoop nog oald bi-j weelt worden, doo 't dan 'n luk heaniger an!

Enschede, Hennie Hamhuis Uit: All's to hoope, Uitg. van den Berg

Wat riep is , wil rotn.



't Is nich aans

Nen zeezeiler oet de nöagte van Blokker,

kwam lillijk te pas op zienen `schokker'.

Hee kreeg 'n strak verbaand,

um bene en haand.

Mear har dat leawer wat slokker.

Johan Kwast

As ter wat te acheln valt is e d'r bie.
acheln of achielen = eten (van Joodse oorsprong)


Het was nen deusteren oamnd met nen dikken daamp, nen zoaterdagoamnd.
Bearndje gung vot oet het café, hee mos nog met de bus met.
Deur 'n mist en 'n egen nevvel, raakten hee de weg kwiet en leup teggen nen boam op,
dat gung met nen harden knap.
Hersenschudding! Willem, zienen kammeroad, zochten hem op in het zekenhoes.
"Wat 'n spil, Bearndje", zeg hee, "Nou he-j de bus ok nog mist en ie hadden nog wal 'n retour!"

Wee nich te roan is, is ook nich te helpen.




Een kleinigheid
Een kleinigheid hef mangs grote gevolgen, een knipoog kan al leefde doon ontstoan,
mar an een woord, wat ondeurdacht 'esprökken, doar kan ok vrindschap wal an ondergoan.
Een vrind'luk woord, oe 's margens too`ereupen, verwarmd oew harte wal een hele dag,
mar `n eenkel veurval kan plezeer bedarven, a'j dinge doot wat eigeluk neet mag.
Gedachtenloos de grote weg opstoeven, kan oorzaak ween van levenslaank verdreet
en leu, dee aanders zint dan wiej, bespotten, bezorgt dee meensen vake dubbel leed.

Een kleinigheid kan mangs onèèndig zeer doon, mar kan ok ween een brenger van geluk.
De ene breef kan reden ween tut bliedschop, een aand're breef brengt oe kats van oew stuk.
Een klein kedo, met leefde oe 'egeven, dut oe meer good, dan ondeurdacht present,
een kort woord en een haanddruk, den `emeend is, is meer weerd dan een rede zonder end.
Een kleinigheid, det wul neet aaltied zeggen:`Noe kan ik met de kleinste gift wal too!'
Een kleinigheid is mangs ok: alles geven, as ik net as de weduwe oet Marcus doo.

Henk Pool.

OETKIEKN

Betekenis 1 uitkijken (oppassen), rondkijken
Betekenis 2 kijken (er uitzien) uit de ogen kijken


Meer oetkiekn. Beter uitkijken. Ik wil eers is kiekn wat veur vlees ik in de kuup heb.
Wied oetkiekn. Ver kijken.
Zik de oogn oetkiekn. Stomverbaasd kijken.
Zö'j wat oetkiekn. Pas je een beetje op.


Oetkiekn as dree dage reagn erg somber kijken
Flurig oetkiekn er fleurig uitzien, vrolijk kijken
Wat kiek ie bedretten oet. Wat kijk je bedremmelt.