Spreek je dialect

[Veteraan]

En die bessemstelle??

[enschedeinansichten]

Erg bekend ik heb daar bij die straten gewoond en de schrijver ken ik ook.

[Veteraan]

Erg bekend ik heb daar bij die straten gewoond en de schrijver ken ik ook.

Was jij toevallig één van die Grolsch-keerls?

[GerritHondelink]

In n knup loatn loopn.
Het in het honderd laten lopen. Het fout laten lopen




Deur de joarn hen.
As keend mos ik zo vake dreumn,
oawer dikke reepn sukela.
Of dat ik op het peerd moch zitn,
achter de brede rugge van de va.
Nen verjoardag was nog 't allermooist,
de wekn doern miej völs te lang.
Ik was nig aait ne leeve jong,
zölfs veur Kloas wa'k 'n betjen bang.
Later op school was 't weer wat aans,
ik geleuw..'t was in de zesde klas.
Dan loern ik mangs al um miej hen,
wat of t mooiste wichke was.
D'r zat ter een met lang bloond hoar,
dee brach mienn kop op hol.
Ik dreumn dat ze neust miej lee in' t gras,
en later met miej trouwn wol.
En warachtig leu dat is ok gebeurd..
meer as vieftig joar bin wie a trouwt.
Völ leef en leed he'w saamn edeeld,
het hef oons nooit berouwd.!

[Veteraan]

Gefeliciteerd en vasthold'n!

[GerritHondelink]

Zee dreg ’t nös mooi hoog in d’n boom!
Gezegd van een meisje of vrouw met heel lange benen





DE GOLDEN OORBELLEN
Mientjen was 'n deerntjen van zo'n jaor of vief en twinteg. Ze was bi-j verschillende verenegingen en had daorin ok verschillende funkties. De kegelclub was toch eur liefste vereneging en daor ging ze dan ok altied trouw hen.
Vandage was ze jaoreg en kreeg van Jan, eurn man, 'n paar golden oorbellen. "Jan", zeg ze, "wat bun'k daor bli-j met. Mooier kado ha'j mi-j neet können geven. A'k margenaovend naor de kegelclub gao, dan doe 'k ze in."
Den aovend kwam en Mientjen trok eur mooiste jörksken an en natuurlek eure oorbellekes.
lederene mos 't zien. "Van mienen Jan ekregen", zei ze trots en trakteren zoas gebrukelek, de hele club.
Um 'n uur of twaalf ging 't spul op huus an. Mientjen kwam in huus , ging naor de slaopkamer en trok zich uut (de laezer mot neet denken, da'k now in details gao traeden, want daor is laezeri-je zat van). Jan snurken as 'n osse, maor uut den dreum hielp Mientjen 'm gauw uut. "Jan, wordt 's wakker, ik bun 'n oorbelle kwiet, help 's zuken". Jan draejen zich 's umme. "Och i-j met owwe oorbelle, gaot maor slaopen. Margen ziet wi-j wel wieter".
Maor Mientjen zocht aoveral, in de wc, de kökken, de kamer, zelfs buten met de zaklöchte, maor nargens 'n oorbelle.
Den andem dag wier der ebeld naor 't café, waor ekegeld was, maor daor was ok niks evonnen.
Dage verstrekken, maor de oorbelle was en bleef zuuk. De eerste dage deij Mientjen niks as prakkezeern, maor nao 'n wekke, veertien dage, zakken 't wat af. Wel wier 't op de kegelclub verteld en iederene von 't jammer van dee golden oorbelle.
Op 'n dag, 't kon al wel 'n wekke of dreej nao de oorbelle-affaire waezen, kreeg Mientjen pien in de boek, now ja, in de boek kö'j neet zeggen, meer op de boek.
Op 'n margen vertellen ze dat tegen Jan, dat ze al 'n dag of wat zo'n stekkeri-je had. "Gaot dan toch effen naor den dokter, dan wee'j metene wat of 't is", zei Jan en stoppen 'n botterham met kaeze in zien broodtrummelken. "Ik geleuf, da'k dat maor doo, dat kan joh now nog wel", zei Mientjen. Zo gezegd, zo gedaon, maor 't sprekwoord zeg:"Gaot ge naor de tandarts, dan poetst ge toch uw tanden, gaot ge naor de dokter, dan wast ge toch uw handen". Dus Mientjen sprong onder de douche. Ok eurn boek kreeg 'n grondege beurte, want daor zat uutendelek 't euvel.
Maor wat was dat dan? Daor viel wat op de vloer. Mientjen kek en wat kwam daor te veurschien? Jullie begriept 't al, eurn oorbelle en nog 'n golden ok.'t Frapante was, de stekkeri-je in de boek was inens aover. Hoe of ‘t ding in de navel terechte was ekommen is Mientjen nog ’n raodsel. Bi-j de kegelclub hebt ze der smakelek um elachen en Mientjen hef mi-j belaofd alle huke en gate nao te kieken as ze weer wat kwiet is.
Oet Begriep i-j mien goed. Van Herman Peppelman.

[GerritHondelink]

Hee hef n stoark zeen.
Hij loopt met blote benen, hij heeft een korte broek aan.





Doar was es een boerken
Dat nam een retoerken
He wol noar Amsterdam hen
He gun met den diesel
0, o wat ne griezel
Dat war ja krek iets veur hem.
Doar zat dan oons Greatske
Al op zien mooi pleatske
Al in den dieseltrein
He zat veur de roeten
En keek steeds noar boeten
Dat vun he toch zo fijn.
Noast hem zat ne juffrouw
Met onechte wenkbrouwn
En onechte hoar
Ze har onechte benen
En onechte tenen
En har ne onechte gellige kleur
Toen kwam he in Riesen
Doar zag he Mina fietsen
En zer: too stop er es emm
Hoe ist nog met Mina
En hoe ist nog met Dina
En is diene meu nog in't leam?
Noast hem zat een heerke
Dat wol wa een preutke
Truk aan de plooi van ziene boks
Toen zere minachtend
De boer half oetlachend
Komm ie oet Twentelaand?
Ja wisse meneake
He kwam overeante
Scheuf de piep noar de andere kaant
Toen haaln he ziene boks op
En zeer doar bink trots op
Ik komm oet Twentelaand.
Al bin ik n raar ding
Ik heb miene meaning
Ik woon tussen greun en luk gröss
Ik heb het nig kearig
Mer ik woon de plezearig
Ikke en mien wief.
Al bin ie ne stadsen
En al heb ie völ vratsen
Ik bin um de doonder nig bang
Goat met mie ne boeten
Dan krieg ie op'n snoeten
Hier midd'n in Amsterdam.

[Veteraan]

Je bent er altijd vroeg bij, Gerrit. Kun je de haan niet de nek opdraaien?

[GerritHondelink]

Laatste tijd niet zo goed te pas. Nu weer keelontsteking en snotterig.
Ben dan altijd vroeg wakker en dan ga ik er maar uit.
De krant is er dan nog niet dus ga ik als eerste de Twentse spreuk versturen.
groet'n gerrit

[GerritHondelink]

WIEDWAGEN
Wiedwagen of wagenwied is heel erg breed
Wie weet waor Willem Wever woont? Willem Wever woont wiedwagen weg!




Kiend van de rekening
Veur de zoveulste keer zat Willemien op eur kamertien, evluch veur 't geweld dat zich, beneedn in de kamer, ofspeuln. As ze de hande veur de oorn heult, heurn ze de scheldpetieje tussen heur vaer en moer in ieder geval niet hard.
Zie was noe vieftien jaor en zolange as ze heur kon herinnern was 't al bekkerieje tussen heur vaer en heur moer. Eers haddn ze eur nog in eholln as zie d'r bie was en haddn ze 's aoms in berre liggen ruzie maekn tot middn in de nach toe. Zie had dan met de kop stief in `t kussn eleegn um `tmar niet te heurn en had de halve nach liggn lippm van ellende en verdriet.
Toe zie wat older wordn namm ze de muujte niet meer um eur in te holln en gooin ze mekaere alls veur de voete waor as zie bie was. Wanhopeg had ze der weis baovmuut eschreeuwd en evraog op te holln umdat ze d'r niet teegn kon dat twee meensn, waor ze van heult, mekaere zo treitern. 't Heulp altied mar effm, umdat ze mekaere niet konn verdraegn. Altied wordn d'r weer olde slootn op egraavm en begunt de treiterieje aover en weer van veurn of an. 't Leek wel dat ze met mekaere etrouwd waern en niet gungn scheidn um mekaere te kunn beschampm en vernedern.
Eers had ze edach dat 't heur schuld was dat heur vaer en moer altied ruzie met mekaere haddn. As ze noe mar goed oppassn en zorgn dat heur vaer en moer tevreende waern, dan kreegn ze meschien ok gien ruzie. Mar hoe ze ok heur beste had edaon, 't had allemaole niks eholpm. 't Ienege wat gebeurd was, dat heur vaer en moer allebeide probeern heur veur eur karregien te spann en de andern ofkamm en slech maekn.
Willemien verandern van een bliej kiend in een stil en teruggetrokn veugeltien zonder vriendinnegies. Op schoele maekn ze d'r niks meer van en meestntieds zat ze op heur kaemertien, 't ienege veilege plekkien wat ze nog had. Gieniene had d'r nog vat op heur en langzaam begunt 't vlammegien van de liefde te doovm en stak haet de kop op. Haet um wat heur olders heur andeudn. Haet, umdat ze alleent mar an eurzelf dachn en met andermans gevuulns en verdriet gien rekege heuln. De ruzie was verplaetst van de kamer naor de slaopkamer en gunk op wat dreignde stiltes nao gewoon deur. Langzaam stund ze op, leup naor de kaste en pakkn een tasse. As een robot begunt ze de tasse in te pakkn met kleern en andere spulln. Zie trok de ritsluuting dichte, keek nog ien keer rond in heur kaemertien en leup toe, heel veurzichteg, de trappe of naor beneedn.
Traonn leupm heur aover de wangn toe ze de deure achter heur dichte deud. Zonder doel leup ze de donkre nach in, een wanhopeg kiend op zuuk naor warmte, liefde en geborgnheid.

Oet de moespot Henk Dijkslag In 't Heerder dialect

[Veteraan]

Weer een mooi verhaal.
Daarin herken ik gelukkig helemaal niks, behalve het dialect van mijn moeder - uit Kampen.
En beterschap, Gerrit.

[GerritHondelink]

Den is miej boavn n kop greuid.
Hij is groter, machtiger of knapper geworden dan ik.



Diessel
Zet toch nich zon zoer gezich !
Bloomen staot wa wis
Ook an dienen weg, schoonwal
't Misschien ne diessel is.

Weaz' tevrean, gao mer stil
Dienen weg vedan.
Wocht, dow wös 't nog gewaar
Dat ne diessel bleuien kan.

(A. Wibbelt)

[GerritHondelink]

A’j doot wa’j könt en et da’j stönt, wat wi ‘j dan nog meer.




Mien va die löp met de pietereuliekoar
En mien mo die löp d’r achter an.
Joa, vrogger zat’r nog verdienste an
Tegenwoordig zit ’r niks meer an.

Mien va die löp met de pietereuliekoar
En mien mo die löp d’r achter an.
As mien va die rotzooi nich verkoop’n kan
Maakt mien mo de kachel d’r met an..

[Arie]

voor de melodie zie op: https://www.youtube.com/watch?v=r7YIFO0XQXs

[GerritHondelink]

Het koomp daor met de schup binnen, mar zie gooit ’t met de bats d’r weer oet.
Ze geven het geld nog sneller uit dan dat ze het verdienen..
In die hoesholding wod’t geald der met haand’nvol inbracht en met schupp’n vol d’r weer oetgooid.



NOSTALGIE
Ik bun nog weer 's gaon zitten onder den olden hogen schouw, met ‘n old vergaeld schilderi-jken en zes borden van Delfts blauw.
In de vuurkoele brendt 't vuurken met holt, dat Gait in 't schuurken kleufd hef. Daor baoven hink de kettel, die 't mooiste liedjen zink n in de wieme dreugt 't vleis, 't achterende van 'n pink. Links van de schouw daor he'j 'n kaste, daor hef moeder 't scheurdegerei met 'n kalenderken der naost met de spreuk: "Wie mij lief heeft, volge mij".
Rechts, daor he'j de beddestae, waor lief en leed wordt edeild, waor alle wederwaardegheden wördt verteld en hoe 't in de weld reilt en zeilt. Daor achter he'j 'n ruutjen, daor kö'j waarachteg net deur met t snuutjen. I-j könt der de beeste zien staon. A'j dan wat heurt, hoef i-j niet drekt 't bedde uut te gaon. Want dan mo'j aover moeder hen en da's 'n helen toer. Gait wördt al wat older, dus dat volt 'm gruwelek zoer.
Baoven in 't vertrek hink 'n ollielempken. 't Dink brendt merakels mooi, ok wil e wel 's walmen. Moeder is dan slecht te sprekken en hef 't gezichte dage uut de plooi. Daor hink ok 't geweer veur 'n haesken of 'n knientjen. Ok is e toen gebruukt veur de katte van mölder Sientjen. Want dat dink streupen joh alles af. Och, völle hef t niet eleden, 't was maor een keer paf.
Daor steet ok de ronde taofel, dri-j peute hef e maor. Langs de kante staot de knopstule gastvri-j veur ow klaor. Want gastvri-j bunt ze in den Achterhoek, maor dat wi'j ok wel gleuven. Dat hoef i-j niet te laezen uut 'n boek. In den hoek steet de Friese klokke, negen kere zal staon. Moeder zet de pap op taofel, 't is zo tied van naor bedde gaon. Op de estrikken steet 'n emmer half vol met zand; ik zol wel 's willen veten, wat is daor met an de hand. Oh, now ik langer kieke, now he'k ‘m deur. Gait mot 't sap van 't pruumken kwiet. Hee spi-jt, jammer, net der veur.
De luukes gaot now naor bedde. 't Is 't ende van 'n langen dag. Wi-j gaot de kökken ok verlaoten. Jammer, dat dit neet meer zo waezen mag.

Scheurdegrei. Aardewerk (voor huishoudelijk gebruik)

Oet Begriep i-j mien goed. Van Herman Peppelman.

[GerritHondelink]

Den hef gin kop, moar n’en knup in ’n nekk’n.
Dat wordt gezegd van iemand die erg lelijk is




DE METSELDERS
Elbert en Hendrik waren metselders. Zo van rond de datteg. Ze verstonnen eur vak goed en warken hard. Bier drinken en gekkegheid uuthalen waren ze altied veur te vinden. Veural Elbert was 'n helen slimmen. Maor dat slim waezen ging eur 'n kere finaol mis.
Ze mossen met eur beiden 'n varkenshuusken zetten en 't ging der vlot an. Um 'n uur of negen wier der eschaft. Laot now in dee schafttied Harmen Stoffels van De Knieperd langs kommen met de fietse. Hee zag de beide mansluu in de kete zitten, sprong van de fietse en nam 'n pruumken tabak. Der wier aover en weer epraot.
Op 'n gegeven moment gaf Elbert 'n knipeugsken naor Hendrik. Elbert ging de kete uut met 'n lichte greins op zien gezichte. Wat had den smiegel edaone? Hi-j had de fietse van Harmen baoven in de lift ehangen.
De schafttied was umme en samen gingen ze weer naor buten. Maor den Harmen was neet gek en zag metene, dat zien fietse in de hoogte verheven was. "Ik zal 'm wel kriegen", dach e en praotten deur of der niks an de hand was. Nao 'n peusken zei e: "Now za'k wel 's wieter motten, want ik mot nog vief weggens hen en dan kom ik te late in huus veur 't etten".
Harmen knuppen zich de jas dichte, groetten de beide metselders en liep op de plaatse an waor de fietse ston. Maor wat hee in de gedachten hadde, dat kon Elbert neet wetten. Daor ston namelek zien auto. Harmen liep der naor toe, deij de deure los, draejen 't slötteltje umme en daor ging 't hen.
't Gezichte van Elbert, dat eerst zo'n groten gryns vertonen, vertrok en hee kek zien auto, met de mond wagenwied los, nao.
Hendrik hadde der zovölle schik van, dat e zowat van de steiger viel. Den auto hef Elbert den helen dag niet weer ezien en trouwens zien waterpas, voegspieker, draod en wat e wieter nog gebruken mos, ok niet.
Ik wet zeker, dat de fietse van Harmen nooit weer in de bouwlift kump te hangen, althans niet deur Elbert.

Oet Begriep i-j mien goed. Van Herman Peppelman.

[GerritHondelink]

Hee is nog nig wierig genog.
Overgangstijd tussen kind en volwassen. Hij is een puber.
Te klean veurt toafellaakn en te groot veur ’t servet.
Zit tussen kind en volwassen in.
Hee hef nog gin blood in de oorn. Belangstelling voor meisjes krijgen; volwassen beginnen te worden.




Vadertjen Tied
Vadertjen Tied
hef de töwkes in hande
en höldt de liene strak,
hie legt ons dageleks
laeven an banden,
hef an ons willen lak.
Vadertjen Tied
is niet umme te kopen,
elk uur is aeven lank,
of wie-j now hadder
of zachter gaot lopen,
hie geet zien eigen gank.
Vadertjen Tied
kik niet achter zien rugge,
hie stiefelt maor vedan,
al gao wie-j soms graag nog
's efkes weer trugge,
daor steurt hie zich niet an.
Vadertjen Tied
raakt ok nooit van de wieze
at wie-j de klokk' verzet
en altied zölt wie-j
het motten verliezen
a'w ons tegen 'm verzet.
Vadertjen Tied
lijt in zien toekoms niet laezen,
wat hebt wie-j door ok an,
want at wie-j an ’t end
van onze tied zölt waezen
geet Vadertjen Tied vedan.

Oet Mo’j kieken wah’n schrievers. Jantjen Hendriksen

[enschedeinansichten]

Gerrit hier alvast wat info.

[GerritHondelink]

Verhetst wèan.
Zeer verkouden en koortsig zijn na grote verhitting.
Hee hef zichzölf met die hitte zo inspann, dat e te völ zweetn en ernstig verhetst is. Doornoa hef hee het leelik te pakken kreggen.






Mien opa (1)
't Löp tegen acht uur. Ik hebbe net 'n pot thee ezet; dat doet wi'j 's aovonds meestal, umdat wi'j 't idee hebt, da-j dan 's nachts better könt slaopen. Ik installere mi'j in de gemakkelijke stoel en legge veur mien gemak de biene op 't laege taofeltje veur mi'j en wachte op 't boinggeluud van 't achtuur¬journaal. Op dat moment kump mien vrouw met 'n grote King pepermuntdeuze in de haande de kamer in. Deur 't mooie en zachte weer in januari is zi'j an 't schoonmaken eslagen op de zolder.
"Mo-j now 's kieken, wat ik hier hebbe. Ik denke da-j dat wal heel mooi zölt vinden", zegt zi'j met as ze de kamer inkump. Ze gif mi'j 'n kaarte din ze in de haande hef. Ik herken 't metiene.
"Jao," zeg ik, "dat is de verja¬ordagskaarte van mien opa, din ik krege toen ik tien jaor eworden bin. 'lk Wös niet dat din d'r nog was. Wat mooi." 'k Kriege d'r 'n kloeten van in de hals en mot 'n paor keer sloeken um dat kwiet te warden, veurdat ik weer wat kan zeggen."Kiek op de achterkaante hef e met potlood eschreven: afz.Opa Zwolle en de blauwe postzegel van twie cent is of estempeld op 20 december 1947. Op de veurkaante van de kaarte is 'n jochie of e¬beeld met 'n bos rozen in de arme en links in de hook stiet 'Hartelijk gefeliciteerd'. Alles in zwart-wit. Opa lag toen in 't ziekenhoes in Zwolle en is veertien dage later in Groningen op 4 ja-nuari 1948 in 't Academisch ziekenhoes in Groningen es¬torven. `k Heb mien moder toen veur 't eerst van mien laeven in traonen eziene, toen de anzeggers kwamen vertellen, dat opa was estor¬ven. 't Is toch wal frappant dat zonne kaarte, din zo lange onbewust bewaard eb¬leven is en dan toch nao zowat zeuventig jaor zovöl¬le in ow teweegbrengt. Miene gedachten gaot te¬rugge naor mien opa. De man waor ik naor vernuumd bin. `k Hebbe heel goeie her¬inneringen an `m. Hi'j hef mi'j 't schaatsen eleerd op 't ies van 'n drinkgat veur de bieste in 't weiland. 't Waren holten schaatsen met linnen baanden en ze hadden moo¬ie kopperen punten veuran op de oeteinden. Opa had ok 'n aantal iemenkorve, die in einde van de gruunte¬ en bloementune stunden. `k Was toen 'n jaor of vieve en 'k vund dat in- en oetvliegen van iemen geweldig inte¬ressant.

[GerritHondelink]

Iej zit hier gin boer in ’t venster. Iej zit hier gin mens in de weg en ie benemt het oezicht nich.





Mien opa (2)
Um ze nog wat bet¬ter te bekieken, niet um ze te plaogen, stok ik met 'n stök¬kie in 't vlieggat en 'k hadde in 'n mum van tied 'n hele zwarm iemen um mi'j hen, ze kreupen overal bi'j in. Wat döt 'n jochie van vieve dan? Hi'j slög van zich of en trap-pelt met de voeten, waor¬deur de iemen nog agressiever wörden.’k Weur a s 't ware lek eprikt. Opa grip mi'j bi'j de kladden, trok mi’j alle klere oet en hi'j wreef mi'j in met azien. 'k Mot d'r toch niet an denken as `k daor allene in de tune ewest was. 'k was nog niet zo lange eleden op de stee waor mien opa ewoond hef. 't Is now gin boerderi'je meer. Mien naeve wont d'r now en ze bint an 't vertimmeren; ziene zonne komt d'r te wonnen op de stee waor vrogger de potstal was. Toen 'k 's nachts daorop effen niet in slaop kon kommen, zag `k mien opa op de raand van de drinkbak veur 't vee zitten en hi'j keek naor 't jongvee veur 'm in de wei. De pette 'n bettien schief op de kop, de haande in zien schoot. As 't vee bi'j de winterdag op stal stund en ie waren 'n paar dage bi'j opa, dan mog ie de bieste water geven. Op de waskamer was in de hoek 'n mooi epoetste, kopperen pompe en an de oetlaot van de pompe hung 'n ronde götte die oetkwam veur de bieste. Veur de bieste was 'n götte van cement die ie eerst mossen schone vegen en dan pompen alsof ow laeven d'r van-of hung. Iedere kaer naor de delle um te kieken of d'r nog iene an 't drinken was, want d'r mos zo weinig meugelijk water naor boeten stromen, want as 't vreur, weurd 't 'n iesbane achter 't hoes en bi'j los weer was 't `n modderprut. Ik denke dat wannaer mien opa nog eem¬ties op de olde stee kon rondkieken, dat e schudde¬kopte en zich zol umme¬dreien en zich hier op disse waereld niet meer gelukkig zol vulen. Misschien giet 't ons aover zeuventig jaor wal net zo. Wie zal 't zeggen."
Oet de Moespot van Mans oet Warnsveld (plat oet Aoveriessel)