Boeken over Enschede

[Robert]

Volgende week hoor je meer dus

En de week is al bijna weer voorbij



Als we 't toch over textielstakingen hebben, dit is één de zeldzaamste boeken die ik bezit.

[Errik]

Ah! De eerste georganiseerde staking in Twente, bij Ter Kuile en Marsman in Almelo. Toch?

[Robert]

Eigenlijk meer bij Gebr. Scholten & Co. en H.B. Scholten

[Errik]

Hee, maar wanneer was die bij Ter Kuile dan? Toch ook 1888?

[Robert]

Errik toch, heb je Winus' Geschiedenis van Enschede nog nooit gelezen.

In 1888 brak de eerste staking van enige omvang uit bij de firma's Scholten in Almelo. De reden voor de staking was een loonsverlaging. Scholten had in de tien jaren daarvoor grote winsten binnengehaald. Maar liever liet hij zijn arbeiders, die dit fortuin eigenlijk voor hem hadden verdiend, in de winterkou creperen, dan enkele duizenden guldens op te offeren en de lonen op gelijke hoogte houden.
[...]
In Enschede brak de eerste staking uit bij Gerhard Jannink & Zonen in 1888. De fabrikanten waren echte oppermachtig en de staking werd verloren.
[...]
Op 28 februari 1890 brak er een staking uit bij Ter Kuile en Morsman in Enschede. De eisen waren hier: beter loon, betere bazen, beter garen en op zaterdag naar de markt kunnen.

[Errik]

Mijn geheugen is toch slechter dan ik dacht! Hoezo partijdige tekst trouwens.

[Robert]

Ik hoorde ooit iets over een 5 VWO plagiaat?

[Errik]

SSSST! We willen Winus' VWO-diploma niet in gevaar brengen!

[Robert]

Ik zie dat Jan Bunte nog 'n Geschiedenis van Enschede - 1895 aanbiedt voor € 165,-, iemand nog interesse in dit prachtige boek?

edit: beetje edit toegepast.

[Winus]

Plagiaat? Ik?

[Robert]

Ik zeg er niets meer over, maar je ontkent jezelf nu?

[Winus]

Nee hoor, ik stel alleen de vraag nog een keer.

[Errik]

@Robert: voorzichtig, je weet nooit wie er mee leest!

[Robert]

@Errik, hoe bedoel je?
Ik ben trouwens bezig met een tweede druk te bemachtigen van de Geschiedenis van Enschede ...

[Errik]

Straks gaan ze winus diploma echt afpakken...

[Robert]

Morgenvroeg gaat Everhard Jans zijn boeken voor mij signeren

Dat wilde ik even kwijt.

Verder nog boeken-nieuws?

[Winus]

Straks gaan ze winus diploma echt afpakken...

Alsof een vwo diploma ook maar enige waarde heeft. En de stellingen heb ik zelf bedacht. Deze waren het belangrijkste, als discussiepunt.

[Errik]

Vraag of 'ie nog een 'Spiekers in Twente en Munsterland' (of zoiets) voor me heeft. Hij heeft dat boekje gescheven, wilde het ooit kopen, maar vond het toch te duur. Heb ik altijd spijt van gehad...

[Robert]

Everhard Jans
Korenspiekers in Oost-Nederland : historie, architectuur en gebruik
Enschede, Van den Berg, 2001.

Deze? Ik kan 'm zo niet bemachtigen, maar misschien kan ik wel wat regelen.

Deze week komt er ook een nieuw boek uit van Everhard:

MEUBILAIR VAN TWENTSE BURGERS
Burgerlijk wonen tussen Dinkel en Regge in de achttiende eeuw
Auteur: dr. E. Jans
Uitvoering: genaaid, grootfromaat, ills. In kleur en zw/w
Omvang: 120 pagina's
Rubriek: Overijssel , Dialect
ISBN: 9055121894
Prijs: €.22,50

In "Meubilair van Twentse burgers" onderzoekt Everhard Jans de materiële cultuur - de stoffelijke vormgeving van het dagelijks leven- van de gegoede burgers tussen Dinkel en Regge in de achttiende eeuw. Hierbij combineert hij twee totaal verschillende typen bronnen. Allereerst gaat hij uit van boedelbeschrijvingen, inventarissen van huisraad die voornamelijk werden opgemaakt wanneer een ouder van een gezin met minderjarige kinderen was overleden. De auteur gebruikt ze niet zozeer op een kwantitatieve wijze- door grote hoeveelheden lijsten met elkaar te vergelijken- maar op een kwalitatieve manier. De belangrijkste casus vormt het huishouden van weduwe Römers te Haaksbergen. Daarnaast zoekt hij in andere boedels de vroegste vermeldingen van nieuwe typen meubels.
Onder meer geïnspireerd door Petra Clarijs en door Helmut Ottenjann (de voormalige directeur van Museumsdorf Cloppenburg) heeft Everhard Jans zich echter tevens verdiept in de objecten zelf. In de collecties van het Historisch Museum Palthe Huis te Oldenzaal, het Stedelijk Museum te Zwolle, de Oudheidkamer Twente te Enschede, de Eungs Schöppe te Markelo, het Bussemakershuis te Borne en in vele andere streekmusea - evenals bij particulieren - trof Jans interessante achttiende-eeuwse meubelen aan. In diverse gevallen was de herkomstgeschiedenis -de pedigree- bekend en konden zij herleid worden tot specifieke vertegenwoordigers van de burgerij. Tevens heeft hij gelet op bouwkundige kenmerken van burgerhuizen, met name wat betreft vertrekkenindeling en geveldecoraties die immers veel verraden over smaak en zelfbewustzijn van de bewoners.
Een innovatief concept in dit boek vormt het inzicht dat de intensieve contacten met Amsterdam en andere Hollandse steden evenals met het Duitse achterland hun sporen in de Twentse burgerlijke materiële cultuur aantoonbaar hebben achtergelaten. De gezeten burgers volgden, op enige (temporele en stilistisch-kwalitatieve) afstand, de West-Nederlandse elitaire mode.


(klik voor vergroting)

[Errik]

Zoals ik altijd al beweer: Twente is zo nederlands als maar kan. Ben overigens benieuwd of eenzelfde onderzoek in Limburg en Brabant ook als conclusie oplevert dat de Hollandse mode er gemeengoed was.