Enschede-Stad.nl

Spöllen met de Sproake in de Stefanshof in Boorn

Moandag 5 oktober is der nen dialectoavend van ‘n Kreenk vuur de Twentse Sproak (KTS) oonder het motto Spöllen met de Sproake. In de Stefanshof in Boorn hooldt Gerrit Kraa nen streektaalkwis met verhalen, gedichten en vuural een knipoge. Hee zal worden biej-estoan duur Gerrit Dannenberg, eindredacteur van ‘n Bodbreef. Iederene welkom. Leden betaalt 3 euro en nit-leden 5 euro. De koffie is gratis. A’j gin lid zeent mer wal lid weelt worden van ’n Kreenk, ma’j der ook met korting in en krie’j veer keer per joar gratis een Bodbreef in ‘t hoes.
De Stefanshof is dreks nöast de Stefanuskeark an de Grotestraat 207 in Boorn. ’t Begeent um 20.00 uur. Mear weten? Belt gerust met ‘t secretariaat 074- 3762416 of 074- 2911090 of e-mailen noar Alie van der Veer-Geugies avanderveer@twenteakademie.nl

Beginnen is makkeluk volhoalden is de keunst.
Meestal als je met iets begint moet je moeilijkheden overwinnen maar de kunst is dan als je er eenmaal aan begonnen bent om het dan ook goed af te maken.





D’r bint mangs van dee daagn dan wil iedereen wa zingn.
Mer veur wat leu is't vake moejluk want hoo mu 'j toch beginn.
Het mooiste leedje wat ik zongn heb, dat weet ik nog heel good.
Ik zat toen in de derde klas en oonze meester heetn de Groot.
Dat is a zovol joarn leedn, wat vlog de tied veurbiej.
Mer as ik veur de klas mos zingn dan was ik mer wat bliej.
lk zochn mie voort het mooiste wich wat met mie zingn wol
Het kreeg dan vaak ne rooie kleur en brach mien kop op hol.
Dat wichken was ok aait n zölfden, heurn veurnaam was Ineke.
Ik wol heur dan boetn mangs’n kussen, mer dat was ter nig bie.
Toch bint wie later saamn trouwd no he'w de keender a groot.
Dan deank wie vaak an vrogger want dat dut oew mangs good.
En kwamn d'r dan is dage met zorgen of zatten wie mangs in nood.
Dan zaagn wie oons weer saamn stoan veur de derde klas van meneer de Groot !
Graads

Wel noe leawt as ne lapzak, hef temet niks in’n knapzak.
Wie nu alles opmaakt, heeft later niks.



Ieder joargetiede hef ziene mooie kaanten, gao der van der wek met meka is oet
en gaot ‘t bos in en beleaf zon nen echten hearfstdag want as de zun deur ’n bos hen schient
köw hele mooie schilderiejen zeen !




Hearfstdag
Joa, ’t is zo wied, mien Heer, met ’n zommertied is ’t doan,
leg diene schaa oawer de zunnewiezers,
en loat de weend vriej oawer ’n vealdgroond goan.
Bestel de leste vruchten dat ze riepe greuit,
doo eer nog zuder-waarmte veur twee dage,
en zeg eer dat ze an mot maken en goa hen en streui
dat leste, depe zeute in den zwoaren wien.
Den nog gin hoes hef, bouwt der zich gin meer,
wel now eenleustig is, zal ’t lange blieven,
zal waken, leazen, lange breve schrieven,
en zal biej ’t goan langs ziene weagen,
onröstig waandelen as hee dooie blaar
veur ziene veut zöt drieven.
(Anne van der Meiden)

Hee hef bie'n kreantnzak zetten.
Hij heeft koortsuitslag aan de mond.




Loopn leern
Loopn leern, wil kleane Lisa
Hef ok nieje scheunkes an
Deur de kamer hen en wear
Dat döt eur völ plezear
Veut veur veutke, zös wa
Zo möt 't, as't wat wodn zal
Kaans't misschien ok wa alleen
Loat mie toch is zeen
Zo, noe loat ik die hier stoan
A'n stool, ho zal dat goan
Zet mie gauw in't heukn, nich
Kom, mien kleane wich
Kiek, ze wipt en poest en blös
Joa, too mer, de hendkes lös
Doar, noe steet ze hillemoal alleen
Op ear kleane been'n
Doar geet't hen, al mer veur-oet
En ze lacht en kriesket't oet
Zwaait en zwabbelt hen en wear
Hoppla. Geet't nich mear?
Joa, dat is ne weetnschop
En mama löp, en vaank ear op
Oma zeg: Dat gung a good
Wichke, wat bis-toe a groot.
Oet ’t Onderschoer vertaald in ’t twents deur H. Boink

Likt 't oe wat? Vind je het geschikt? Lijkt het je iets?
‘t Lik oe nich wat. Het lijkt je niets, er deugt niks van.





Wilm was n'n timmermansbaas van't oale soart. Wat hee anpakn, dat wor ok wat. De leu kwamn altied best met em terecht, en hee met de leu. Gen woonder dat Wilm vol te doon har.
As hee in de wearkplaats was of op'n bouw an't timmern, heurn ie em altied fluitn, zo tevrea as hee was.
Mer bie ne timmermansbaas heurt ok bie daj beuke mot biehoaln. En juust doar har Wilm nich vol met. An dee schrieverie har e n'n hekel.
Het doern dan mangs ok n'n heeln zet veur aj van Wilm ne rekkening kreegn. Noch langer leut hee zich tied as hee es moal ne anmaning mos schrievn.
De meeste leu wusn dat, en watn deun d'r dan ok wa wat lang oaver um em te betaaln.
Bearnd, ne boer oet de noaberschop, was hillemoal ne slimn.
Ditmoal har e ok a wear twee anmaningen van Wilm kreegn, dee em 'n gewwel van't oale varkenskot dicht har maakt.
Mer Bearnd betaaln gewoon nich, en Wilm mos mer zeen hoo hee an zien zoer verdeende geald kwam.
Woch mer is, dach'n timmerman, ik zal die wa kriegn.
'n Paar daagn later veurn Wilm a heel vroo noar de stad en gung bie de jong van zien zuster op bezeuk. Frits was nen fleenkn jongnkeal, dee op de baank wearkn.
Doe, Frits, vreug Wilm, hes doe vemorgn noch 'n moal 'n uurke tied?
Joa, nikn Fritz, 'n uurke kaank mie wa vriej maakn. Mer, wat is t'r dan? Och, niks bezeunders, gniffeln Wilm, trek dien beste pak an, nem diene aktetas met en kom met.
Zo veurn beidn dan noa Bearnd, die met ziene vrouw an de koffie zat. Wi-j ne kom met dreenkn, reup Bearnd, zoa vreandelijk as't mer eamn kon.
Nee, nee, mean'n Wilm, vedaag nich, ik kom nog'n moal um dat geald, en ik heb ok voart mer ne deurwaarder metnömn.
Wat, schreeuwn Trui, wat ziene vrouw was, wat zegs doar? Dat is ja zovöl as wie könt nich betaaln. Too, Bearnd, haal rap dat geald op!!!
Vief minuutn later veurn Wilm en Frits tevrea vot. 'n Timmerman had nich dach dat hee zo gauw an zien geald was komn.
En, wat 't mooiste was: Wilm hoovn d'r nooit mear achteran, want Bearnd betaaln vanof die tied altied drekt ziene rekkening.
Oet ‘Onderschoer vertaald in ’t twents deur H. Boink oet ’t platduuts van G. Butke

Ginne haand vol mer'n laand vol.
In overvloed, groot aantal.




Brulft
Hee har te völ jonge kloar'n 'epreufd
en was 'n luk soezerig in zien heufd.
Ze deun 'm 'n slaatje met majjenèèze,
doar leup e met in de polenèèze!
Wi-j goat op hoes an, zèè zien Va,
meer hee zung nog éénmoal troela-la,
en dach' bi-j zik zölm: ik zee alvedan meer:
Avelink's Dientje löp hier twee keer
en van Hilbert's Betske en Spieker's Jan
doar loopt d'r 'n stuk of zeum'n van!
De keals van 't meziek dee maakt'n sloes,
hee dach: wat 'n fietspoalkes nog tot an 't hoes!

‘k Bun zo koald as nen bot.
Ik heb het heel erg koud.



October gif wal heller weer mer weinig waorme dagen meer.



Ik ken, zei een kater uit Moen,
mijn plichten maar ook mijn fatsoen.
Is 't stappen voorbij
dan is dat voor mij
't begin van het slappe seizoen.

Dat kan oe de kop ni kostn.
dat zal niet te duur zijn;



Oold Wèèn (1)
De leu die kent um nog van vrooger,
zo rech, zo flink en zo bekwaam,
nen hadden waarker en nen goeien noaber
hi j her in 't daarp nen heelen goeien naam.
Hi j 's now heel oold, en met de jaaren,
raakn hi j 't verstaand een betjen kwiet
hi j hef gen begrip meer, van al die gewone dinge,
hi j is in de warre, met een dag en met de tied.
Kotns leup 'e zeukend in het ronde,
hij was verdwöln, in het be joarntehoes.
Daar drif um aaltied nog een groot verlangen,
hij wil zo geerne naar zien eegen hoes.
Wat dweldrig löp 'e duur de genge,
zöt allemoale dezelfde muurn,
dezelfde raamn, dezelfde vensters,
dezelfde klinkn, dezelfde duurn.

D’r zit roep’n op ’t moos. Er zitten rupsen op de boerenkool.
Hee is zo dol op ’t geld as de roepe op ’t moosblad. Hij is zo tuk op geld als een rups op het boerenkoolblad.
MOOSBALGEN. Mensen die veel boerenkool eten. Oude bijnaam voor de bewoners van Usselo.





Oold Wèèn (2)
Ne zuster pakt urn hennig biej de haand,
breg um naar ziene kamer, naar zienn stool.
oar zitte wat onzeker vuur zich oet te kiekn,
hi j 's aaltied bezig met dat zelfde dool.
Now zitte biej het raam, met de oogen dichte,
en misschien dreumt 'e wal, van ziene oale stee,
van ziene kind ' re, van die oale buurte,
van 't berre, woer 't e naast de vrouwe lee.
Of dreumt 'e misschien van de oawerkante
en spolt d'r eeuwigheidsgedachen duur zin heufd.
Gen troane mér, en gen verdreet, gen zeerte,
God heft beloafd, door heffe in geleufd.
Mangs zowwe wal es geerne willen weten,
wet d'r in de oale leu toch umme geet
't Geloof dat heul d'r völle oaverende,
want dat is iets, dat aaltied vaste steet.
Oet weinig weure Jannes Slot.

Goat toch ees nen trad an, zea ’n boer teggn de knech, ne snig mot ja vuur oe nog bremsen.
Loop toch eens wat sneller, een slak moet voor jou nog afremmen.




A löp de luch ok hemoal leug, tusken de druppels ist aait nog dreug





Een rondborstig meisje uit Buchten
heeft altijd geprangd moeten zuchten.
Haar decolleté
is thans naar benee.
Ze kan haar gemoed nu dus luchten.

As ’t biggen reagnt hef hee ’t schot too.
Als het biggen regent heeft hij het varkenshok dicht.
Als de tijd er rijp voor is laat hij z’n kansen liggen.





De arbowet zegt da'j oe as werknemer goed mot veuln. Da’s nen heel vriendeluke gedachte van die arbolui.
Pas kwammn ze kieken of alles wel an de norm voldee.
Taofel en stool werden opmetten. De veer van de stoel wör test en 't toetsenbord van de pc.
Alles was dik in odde zea ze teagn Wilm. Wilm vreug of ze ok 's naor 't lawaai van de radio wolln luustern en naor 't geflikker van de lamp wolln kieken. Maor dat viel boeten hun takenpakket zeaen ze. Ze ondertekenden 'n breefke en vertrokken.
Of ie naor 't werk twintig kilometer in de file staot, koale koffie kriegt veurzet, 'n hond van 'n chef hebt of gin kans zeet om de ATV of snipperdaagn op te maken, of ie op kantoor wordt lastig vallen, of der twintig tillefoons tegeliek gaot, of oe pc in de war is, of oe agenda te klein wodt, of dat ter nich fatsoenluk wodt deurtrokken, of de handdoek nat is; 't is allemaol onbelangriek.
As oe stool maor goed zit; dan is de arbo-man tevreden.

Nen hoond veendt zienen weg met ’n nös, leu met de elleboagen.
Een hond vindt zijn weg met de neus mensen met de ellebogen.




‘k Weet niet, zei een meisje in Schinnen,
wat ik met een man moet beginnen.
Maar als hij mocht komen,
de man van mijn dromen,
dan schiet me vast wel wat te binnen.

Hee har ’n duftigen bengel in ’t schot liggn.
Hij had een groot vet varken in het hok liggen.



Noajoar
Lange slierten daamp kroept as witte wieven oaver akkers en weiden.
In de heege en langs de schöp beiert grote spinkopnuste hen en wier in de weend.
De weend wakkert an, ropt de blaa van de beum en ekkel stuitert oons um de oren.
Hier en doar li-j’t nog verleuren wat kastanjes langs ‘n pad en an an de slootwallen in ‘t natte grös kroept dikke broene slakken heel heanig de weenterdag temeut.
Het tweeduuster kröp stilkes kotterbiej en oonder het dak van duustere wolken stearft ‘n dag wier vot.

As't mar nich op nen vossen oetdreeit. Of: as 't mar gin vusken wodt.
Als het maar geen teleurstelling wordt. Er komt niets van terrecht.



De appeln mot noe van de beum, ’t mooie weer wödt nog beteun.





Uske, vuske stro,
Wee steenkt hier zo?
Dat dut den oaldn griezn man,
Den zo onmeuneg steekn kan.

Teumig is niks en te drok is neet good.
Niets doen is niet goed en teveel doen(werk hebben) is ook niet goed.



Verdeende straf
Hermenke is mangs 'n ondeugnd öaske,
Hee ploagt naar geern de kleane kat;
'n Paar moal zag zien mooder dat
En hef ze em doaroawer duchtig onderhooldn.
Mer dow dat nich hölp en 't wier gebuurn
Haaldn ze nen matnklopper oet de schuur
En kreeg-e der van achtern helder vuur;
't Jungske zal zik in 't vervolg wa good bedeankn.

Iej bint rapper oetlachen as oet huuld.
Je bent sneller uitgelachen dan dat je ophoudt met huilen.



Gekke Henkie (1)
D’r was een tied, noch eens nich zo lang geleen’n, toen woonden de mensen met ne verstandelijke beperking nog gewoon in hoes.
Oawerdag löpen ze op straot, kuiern hier en daor wat en keekn 's wat in `t rond.
Gin mens von 't vrömd, ze heurden d’r gewoon bie. Natuurlijk waren d'r altied leu dee
ze dorpsgek neumden, maor de meesten gingen d'r met res¬pect met um.
En mangs met nen glimlach.
Mien tante had 't verstand van een dreejaorig kind. Nen hoesdokter had bie de geboorte al zegd: "Den is nich good, den is tekort kommn." 't Was der een van nen twee-ling den anderen, mien ome Gerhard, was wal good. Opa en Oma hadden d'r völ zorgen um.
Ho mos dat noe as zee old waarn, as zee der neet meer waen zollen? AWBZ?
Was der nog nich. Gehandicaptenzorg? Mos nog wodden oetvon¬den. Wajong?
Nooit van heurd. Opa en oma mosten zich d'r mar met redden. 't Was zo as ’t was.
Der waren meer gezinnen met zukke keender. Maor 't kwam toch altied wal recht op 't eand. Der wodden duchtig spaord veur een tehoes. Of de kark zorgen veur opvang as de oalders dat nich meer konnen. En dee volwassenen met eur kinderver¬stand sjokten intussen blie'jmoedig deur 't dorp. lk zee ze nog zo deur de straoten loopn. Vöggelkes Diene. Toon de Papierkoning oet Losser, dee altied vanof zienen bakfiets reup: "Stem op Romme potverdomme, en neet op Drees, dat vieze beest!" Of Appie, de zön van de Joodsen slager, dee 't as enigsten van zien familie ‘t kamp oawerlaefd har. En natuurlijk Gekke Henkie. Zukke mensen gaven kleur an 't dorpslaeven.

Kan nich lig op ’t kerkhof en wil nich ligt ernaöst.
Dit werd gezegd als een kind iets niet wilde doen .




Gekke Henkie (2)
Oawer Gekke Henkie wok 't noe nog es efkes hebben. Hee was een heel aparten kearl,
hee leup altied op klompen deur 't dorp. In de wiedte ko-j 'm al heuren en as nen drumband ging marcheren, leup Gekke Henkie veurop en gaven ziene kloompen de maot an,
zo mooi leep e in den pas. De drum ging van kaboemskabaats, Gekke Henkies ziene kloompn gingn van klepperklaats.
Hee was nen kettingroker (nicotine-verslaafd), d'r was gin moment dat e nich rookn.
Hee moch ok geerne provoceren. Zo leet e vaak nen scheet en at de leu dan zeien:
"Henkie, ie mot toch geen scheet laoten!", reep e: "Griep m dan!"
Op nen goeien dag was Henkie in de Roomse kerk. De koster zag 'm bie een tamelijk kostbaar beeld van Jezus staon. Henkie preut teggen Jezus en den koster luustern vanachter ne pilaar stiekum met. Henkie zae teggen Jezus: "Ik mot sigaretten hebben."
De koster dach dat e nich terug zol kommen, maor Henkie kwam wal terug, hee zag geen sigaretten bie Jezus zien veut en zae dreigend: "Oawer een paar dage bun ik hier weer
en ak ze dan neet krieg, slao ‘k oe kapot!"
Meneer pastoor wör inlicht en hee zag ne oplossing: "Wie hebt nog wal een klein beeldje,
das niks weerd. Zet dat mar op de plaats van den groten Jezus. Nao een tiedjen kwam
Henkie weer naor de kerk en dizze keer har e een handbielke bie zich.
Hee zag 't kleine beeld en zae giftig: "Waor is oe vaa?" Toen hef de koster 'm toch maor
een paar sigaretten gevven.

Dialectdienst oaver thema Hool iej van Miej
Zöandag 18 oktober om 19.00 uur is der nen dialectdienst in de Ontmoetingskerk, Boomkamp 4 in Riessen. Het thema is: Hool iej van Miej.
Metdut vuurganger G. Bouwhuis oet Haaksbergen. Het koor is Lofleed o.l.v. Wout Ligterink en achter de piano zit Lex Griffioen.
Alleman van harte welkom.
Mear weten? Belt gerus met Herman Broeze, tel. 0548-513232

Iedre oel höaldt ear keend veer ’n duufken.
Het eigen kind, goed of slecht, kan geen slecht kind zijn.
Elk meent zijn uil een valk te zijn. Ieder meent allicht dat zijn kinderen de beste zijn.
De gewone verklaring luidt: een uil is een domme vogel, die het niet haalt bij een valk.





'n Trein noar Goor.
Tuut-Gèrrards-Mina meus kottens met 't spoor
van Eènsche' langs Hengel' en Deeln noar Goor!
Ze zol met 'n trein van half-neeg'n, en dat kon,
want ze was um half-acht mooi op tied an 't stasjon.
Doar zoch' ze 'n trein, meer ze deun eer bod:
'n trein noar Goor, den was joa net vot!
Zo gung oons Mina teruw noar eer hoes,
't kaartje noar Goor nog stief in de voes.
Ze zee tèg'n de keender: wat haj toch 'edach',
'n trein van half-neeg'n was a vot um half-ach'.
Meer de keender dee zèè'n: ach mooder, wat,
dat was 'n vurigen trein dèn votgung oet 't stad,
i-j wa'n nig te laat, i-j wa'n völs te vrog,
dat mag wèèn, was 't bescheed, meer nig vrog genog!

Oet All’ns te hoope Hennik van ’n Scheenken.

Dat geet mie deur 'n hadden bot.
Dat kan ik moeilijk verdragen. Dat viel mij zwaar tegen. Pijnlijke ervaring.





Dood veugeltje
't Parkietje van kleane Mieke
Was plotseling dood egoan,
Ach, wat'n verdreet had't deerntje,
En...wat noe gedoan?
Va zee:'Stille ma mien kind,
Hier hej 'n sigaarenkistie van mie,
Doot den bloot doar ma netjes in,
Dan anstoonds begreave wie
't beestje achter in'n tuin',
Zo gezegd en zo gedoan,
Ma Mieke, den was neet gerus,
'Va, hoe zal det toch goan?
Der zit noe ’n dood veugeltje
In det kistje', zeg't wich,
Terwiel oonzen leven Heer dech,
Det e ne deuze sigaaren krich'

Ineke Smit Vukkink