Spreek je dialect

[GerritHondelink]

11 mei Moederdag
De oorsprong van de huidige moederdag ligt in Amerika. Daar werd in de Methodist Episcopal Church van Grafton, in West Virginia, op 12 mei 1907 voor het eerst moederdag gevierd. Vanaf het begin hebben bloemen een belangrijke rol gespeeld in de moederdagviering.
Gezien de methodistische oorsprong van het feest is het niet verwonderlijk dat het Leger des Heils als een van de eersten moederdag in Nederland propageerde.
11, 12, 13 en 14 Mei zint beneumd as de iesheiligen daagn.
Dizze strenge heern zint: Sint Marmertius, Sint Pancratius, Sint Servatius en Sint Bonifatius.
Dizze daagn en vuural de nachtn könt mangs venienig koalt wean, met vaak nachtvorst!
Nich zo best vuur vruchtbeum wel a inn bleui stoat en vuur anner vroo grei wat a boawn de groond koomp kiekn.

Al is Mamertus oald en gries
hij hooldt van vrezen en van ies.

Der deankt geneen zo völ an etten, als wel wil ofvallen.

Etten en dreenk geet wa, ma meu, meu. Als antwoordop de vraag Hoe gaat het er mee?

[GerritHondelink]

12 mei
Pancratius van Rome (Sint­Pancraas)tweede ijsheilige.
Het weer wordt stilaan schoon, met Sint­Pancraas op d’eerste troon’
Sint Pancratius
Is slechts 14 jaar geworden, hij stierf op 12 mei 304 omdat hij christenen hielp in een tijd dat men probeerde het christendom volledig te vernietigen. Pancratius kreeg uiteindelijke de doodstraf omdat hij niet wilde offeren aan de Romeinse Goden en daarmee liet zien dat hij afstand nam van het christelijk geloof.

Servatius, Pancratius en Mamertus: deze heiligen
weten ons niet tegen winterkou te beveiligen.

IJsheiligen is ook één van de oudste en wellicht het bekendste begrip uit de volksweerkunde.
De eerste berichten over deze "strenge heren" dateren van rond het jaar 1000.

Wee etn wil, möt de kok nich hellig maakn.


Kook etten dat drif. Koek eten werkt laxerend

[enschedeinansichten]

\Vanaf nu mag je toch poten ?

[GerritHondelink]

ja na de ijsheiligen !!!

[GerritHondelink]

13 mei Servatius van Maastricht (Sint­Servaas) ijsheilige.
De vuurwerkramp in Enschede vond plaats op zaterdag 13 mei 2000. Er vielen 23 doden, onder wie vier brandweermannen, ongeveer 950 mensen raakten gewond en 200 woningen werden verwoest.

Voor nachtvorst ben je niet beschermd,
totdat Servatius zich ontfermt.

Servaas moet verlopen zijn voor nachtvorst goed en wel verdwijnt.

Voor Servatius geen zomer, na Servatius geen vorst.

Lèèver vriej en dröge stoet te ett'n,
as trouwt en an de kett'n.

Wat ’n een nich lust, doar èt ’n aander zich kraank in. Wat de een niet lust, daar eet een ander zich ziek in.

[GerritHondelink]

14 mei Bonafatius van Tarsus (Sint­Bonifaas) ijsheilige.
Sint Bonifatius was een Romeinse burger die werd gevangengezet en gefolterd.
Hij stierf op 14 mei 307 doordat hij in de gloeiende pek was gegooid. Over zijn leven is weinig bekend maar wat we wel weten is dat hij openlijk tot het christendom overging, dat was uit protest tegen de christenvervolging onder keizer Diocletianus.

Is Bonifaas nog niet voorbij,
van nachtvorst ben je nimmer vrij.

Tot bonifaas, die strenge baas, wees voor de vrucht, op vorst beducht.

A’j doot wa’j könt en et da’j stönt, wat wi ‘j dan nog meer.

‘K hebbe mie ’n bulte in ’t lief egetten. In het enschedees ik heb mie ’n bult etten = heel veel gegeten.

[GerritHondelink]

15 mei Sophia van Rome.
Haar naamdag geldt vooral in Zuid-Duitsland als de dag om tuinplanten te planten en om de bloembakken op en aan de balkons te vullen.
Ook Sophia werd slachtoffer van de christenvervolging van keizer Diocletianus en stierf in het jaar 304.
Sophia wordt vaak afgebeeld met haar drie dochters Geloof, Hoop en Liefde.
Is de beschermheilige tegen nachtvorst en wordt daarom ook wel koude Sophie genoemd.

Leefde is as soep etten met ne vork: ie kriej't d'r nooit genog van.


Oonderweg honger kriegn en in hoes etten. Onderweg honger krijgen en in huis eten.
Door het zien van mooie vrouwen kan de begeerte worden opgewekt, die men echter thuis moet bevredigen.

[GerritHondelink]

16 mei
Wie kaboes pot in mei , krig keule as ’n ei. ( kaboes = boeskool,buiskool,witte kool)

De bleumkes, de vöggelkes, de kälfkes in de wei,
doar boav’n de zun joa dat is Mei.

Zelfs het klookste schoap,
hef genog an ettn en sloap.

Hee löt zich de kees nich van de stoet ettn. Hij laat zich het kaas niet van het brood eten. Hij komt goed op voor zijn eigen zaak,’t is een flinke vent. Voor zichzelf opkomen.

[GerritHondelink]

17 mei Paschalis Baylón.
Op Sint Pascal een donderslag zonder hagel: nou dat mag!

WINKELN
De kruideniers van vroggere jaorn dé 'bunt ‘ er toch al lange neet meer,
ze hebt ut nog wal wetten te klaorn, de tande doot eur neet meer zeer.
Wie ‘ j gingen geerne naor de winkel a ‘ w de bosschop mossen doon,
al was ut ok maor één pond zeepe, altied kree’w un snoepjen too.
Alles wodden op schreven iederene had een blad,
achter in de wekke was ‘t betalen , jao, dan was de boel weer glad.
En al had onze Moo gin geld meer wie kreeg ‘n de winkelwaar wal met,
en eavengood kree’w un snoepjen of un peppermuntjen met.
Va déé iedr’en vriedagaovend alle eier in ’n korf
dé verkoch’e in de winkel en de winkelwaar gink ter of.
Toch veul’n ie oew vrogger in zonnen winkel "Klant" en dat was völle weerd.
Ze vrogen oe alt ied ho ’t in’t hoes was en dan neumen ie man en peerd.
Met Niej’jaor en met de meimark ok de karmse tellen met,
ging ie van de winkel naor de kamer en dan zat ie nen helen zet.
De mans leu ne sigare en nen borrel de vrouw leu een glaesken rood
de kleinen likten an un koekje en zatten fijn bie ‘j eur Moo op schoot.
En dan ging ie weer naor l t hoes hen ut had oe toch wal good e’daon
zo effen bie l j oewen winkel ierder un zetjen op visite gaon.

B. Meulenkamp, Eibergen.


A'j oe in de pannekooke vastvret, dan köj oe in de kaarnemelk weer lös ett'n.

Hee hef de kos vuur ’t ettn. Hij hoeft niet te werken voor de kost.

[GerritHondelink]

18 mei
Wie kent ze vandaag de dag nog, de meikevers?
Het leven van een meikever begint als ‘engerling’ onder de grond. Deze larven leven drie à vier jaar onder de grond en worden bijna vijf centimeter groot.
Deze zijn niet populair bij kwekers en gazonhouders, ze vreten aan de wortels van grassen en kruiden en kunnen zo flinke schade toebrengen.

Um völle te etten hoof ie’j nich völle te weten, mear dat mu’j wal ai’j kok wilt wean..



Der wödt gin vretters geboor'n; mar vretters emaakt.Veel eten doe je niet van nature

[hans]

3 week geleden de eerste meikevers al gezien , mooie schepsels

[Arie]

3 week geleden de eerste meikevers al gezien , mooie schepsels

Rembrandtlaan meikevers bij flat krantenbericht Tubantia 3-7-1973

Rembrandtlaan meikevers bij flat krantenbericht Tubantia 3-7-1973.jpg (89.83 KiB) 417 keer bekeken

Rembrandtlaan meikevers bij flat krantenbericht Tubantia 3-7-1973 (2).jpg (36.61 KiB) 417 keer bekeken

[GerritHondelink]

19 mei
hef de rogge met mei ooren
Dan gif ’t sunt jaopik koren.

Better wat as niks, zee de vos, dow vrat e ne vleeg op.

Hee is zo mager dat ´t wa met de kniene deur de tralies kan vrett'n. Hij/zij is erg mager. Wa duur de reupe kunnen vrettn. hee kan wa met nen sik duur de reupe vretn.

[GerritHondelink]

20 mei
Aovenddauw en zunne in mei,
vrachte heuj krie'j uut de wei.

Is mei dreug en heet
Dat brengt jao verdreet

Iej könt gin pap ett'n en poes’n tegelieke.


Zoer verdenen en zoer etten is een ding te völ. Wie hard moet werken om geld te verdienen heeft in elk geval recht op voldoende eten.

[GerritHondelink]

21 mei
Dauw in mei en april maakt goede augustus en september.

Een biejenzwarm in mei,
goed teken veur de wei.

Brood etten doan. Brood gegeten – Lunchen


Met ’t etten steet e nich van achteren= (vooraan staan)

[GerritHondelink]

22 mei
Als de prunus of de meidoorn geurt
is er niemand die dat betreurt.

Oamd-dauw en zunne in mei,
vrachte heuj krie’j uut de wei

Hee is zo laank, dat e oet ’t balk’nslop kan etten. Hij is zo lang, dat hij uit het zoldergat kan eten.

Good etten is gin biegelöw. Dit zegt men schertsend bij een goed voorziene tafel.

[GerritHondelink]

23 mei
Op 23 mei mo’j beume pottn.

Zik nen poes in t lief etn. Erg veel eten.

Woar ’t spek op is, wördt dröag brood getn. Waar het spek op is, daar wordt droog brood gegeten.

[GerritHondelink]

24 mei
Nen krink um de maon zal in reag’n vergoan.

Ie mot ’t beste hoppn, ’t slimste koomp gauw genog.

Daor zit wat in wat de kat nich lust. Het eten is te heet

[GerritHondelink]

25 mei
St. Urbanis in de zon, wijn in de ton.
Schijnt de zon St. Urbaan, dan wordt de wijnstok zwaar belaân.
Zonnig in Urbanustijd, zorgt voor een goede kwaliteit.
Regent het op St. Urbijn, zo is er weinig wijn.

Zoonder hop zal niks tot staand kommn..

Kopzearte is etzearte: als je hoofdpijn hebt moet je wat eten.

[GerritHondelink]

26 mei Filippus Neri.
Als de bijen naar huis toe vluchten, zit er regen aan de luchten

Een good zwien vret alles. Wat eten betreft moet men niet te kieskeurig zijn


Hopbeestkes dreagt lang. Hoop doet leven