Bouwlustige tijden

[Rene]

De afgelopen 15 jaar is nogal wat nieuw gebouwd in Nederland, zo ook in Enschede. Dit werd op verschillende manieren ondersteund door nationale overheid die elke gemeente opdroeg een bepaalde hoeveelheid woningen te bouwen, bouwlustige projectontwikkelaars en aannemers en banken die dit graag financierden.

Ook in de jaren '60-'70 is er zo'n periode geweest in Nederland. In Enschede zijn wijken als Wesselerbrink, Stroinkslanden, Helmerhoek en Stokhorst hier het gevolg van. Bij de eerste drie ging het met name om sociale woningbouw, de laatste denk ik als poging mensen meer zelf te laten kopen, Stokhorst had in de beginjaren dan ook de naam "speklappenbuurt" en was schijnbaar toch nog wel een risico destijds iets te kopen.

In de jaren '20 tot omstreeks 1935 is er in Enschede ook tijdelijk zo'n hausse geweest.
Vele vooroorlogse wijken met sociale woningbouw zijn hier het gevolg van. Tevens werden er toen nogal wat luxere koopwoningen die ook verhuurd werden gebouwd waarvan de erkerwoning die met name aan de singels en in bepaalde wijken zijn te vinden een duidelijk voorbeeld van deze bouwwoede zijn.

Het is me dan ook niet geheel duidelijk wat destijds tot deze extreme bouwactiviteiten leidde ondanks dat het crisisjaren waren aan de vooravond van een oorlog.
Was dit alleen het gevolg van de uitdijende stad Enschede of lagen hier nog meer redenen aan ten grondslag?

Een voorbeeld van een jaren '30 erkerwoning:





vooroorlogse sociale woningbouw

[Errik]

In de jaren '20 ging het natuurlijk goed met de economie, totdat na de krach op Wallstreet van 1929 een wereldwijde recessie inzette. Er is wat dat betreft een aardige parallel tussen de jaren '20, jaren '60 en jaren '90-'10. Al deze periodes van snelle groei en veel bouwactiviteiten werden beëindigd door crises (die van de jaren '60 in de oliecrisis).

Pathmos, te zien op je tweede foto, is gebouwd rond 1914 en dus niet in de roaring twenties. In heel Nederland vind je grote stadsuitbreidingen uit de jaren '20. Denk aan Plan-Zuid in Amsterdam of de Berlagewijken in Groningen.

[enschedeinansichten]

Het is me dan ook niet geheel duidelijk wat destijds tot deze extreme bouwactiviteiten leidde ondanks dat het crisisjaren waren aan de vooravond van een oorlog. Was dit alleen het gevolg van de uitdijende stad Enschede of lagen hier nog meer redenen aan ten grondslag?

Begin 1900 de enorme vraag naar textiel personeel.
In de jaren 20-30 was er natuurlijk de landverhuizingen door de veenarbeiders veroorzaakt door de verminderde vraag naar turf en slechte opbrengst van de laatste turf velden.
--------------------- %--------Geboorte
JAAR INWONERS--STIJGING----overschot-----MIGRATIE
1900 37.939-------52,33---------20,75--------31,53--------Industrialisatie
1910 52.963-------33,14---------21,91--------11,24
1920 63.012-------17,01--------- 4,88-------- 2,13--------Landverhuizing
1930 82.934-------28,62---------13,02--------15,61
1940 92.895-------11,41---------11,77-------- -0,36
1945 97.338-------13,59--------- 9,37--------- 4,22
1950 109.326------22,61-------- 13,24-------- 9,37-------Baby Boom
1955 117.346------18,22-------- 10,96-------- 7,27
1960 126.122------18,59-------- 11,12-------- 7,47
1965 135.407------ 8,35-------- 11,40-------- -3,05
1970 141.204------13,97--------- 9,53-------- 4,44

Tot in de begin 60e jaren was er een enorm woning tekort. Stelletjes die wilden trouwen stelden dit lang uit en de meesten moesten ergens
bij inwonen. Samenwonen van meerder generaties was heel normaal.
Het woongedrag van de laatste 15 jaar geeft ook veel vraag naar woningen, jongeren zijn op vroegere leeftijd zelfstandig gaan wonen en
twee generaties zie je bijna niet meer ook wonen er veel minder mensen in 1 huis.

bevolking 1900.jpg (66.14 KiB) 5310 keer bekeken

[Arie]

Ombouwen neemt hoge vlucht in Enschede: 210 woningen in voormalige kantoren, winkels en scholen
Enschede heeft er vorig jaar 210 woningen bij gekregen die er al stonden: ze waren eerst onderdeel van een school, winkel of kantoor. Daarmee droegen deze zogenoemde 'woningtransformaties' voor 25 procent bij aan de groei van het aantal huizen, blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek.

Martijn Klerks 06-11-23, 06:02
Per saldo, dus inclusief gesloopte panden, kwamen er vorig jaar 809 woningen bij in Enschede. In de eerste negen maanden van dit jaar daalde het aantal juist met honderd. In heel Overijssel groeide de huizenvoorraad vorig jaar met 4358, waarvan 540 door woningtransformaties.

Nieuwbouwopgave Enschede
Die nieuwe woningen zijn nodig ook, want om halverwege de eeuw aan iedereen onderdak te kunnen bieden, moet het aantal woningen in Enschede groeien van 77.060 nu naar 83.490 in 2050, becijferde adviesbureau ABF eerder dit jaar nog.

Flourish logoA Flourish map
Het slechte nieuws is alleen dat de nieuwbouw amper van de grond wil komen, en dat ook het landelijke aantal woningtransformaties voor het eerst sinds 2015 onder de tienduizend is gezakt — in plaats van de 15.000 per jaar die demissionair woonminister De Jonge halverwege vorig jaar voor ogen had.

Minder kantoren
Vooral het aantal nieuwe woningen in voormalige kantoren is vorig jaar gedaald, meldt het CBS: met dertig procent maar liefst. Niet alleen omdat er minder kantoorpanden zijn verbouwd, maar ook omdat er per kantoor minder nieuwe woningen resulteerden — gemiddeld acht in plaats van tien.

Het Economisch Instituut voor de Bouw vond de 'ombouwdoelen' van minister De Jonge altijd al aan de hoge kant. „Wij denken dat vijf- tot tienduizend transformaties per jaar realistischer is", zegt directeur Taco van Hoek. „De panden die je gemakkelijk ombouwt, zoals leegstaande winkels, kantoren en scholen op centrale locaties, raken nu wel op. Als een pand een huurder heeft, vinden verhuurders het minder interessant om te transformeren, en bovendien staan de panden met potentie op minder geschikte plekken. Dan zouden we huizen bouwen langs de snelweg."
bron en zie kaartje op: https://www.tubantia.nl/enschede/ombouw ... ~adba6cbf/