Spreek je dialect

[GerritHondelink]

Pisserber

Het goede antwoord is Ganze = gans.



Pisserber is niet goed.
Maar ik begrijp je antwoord ik denk dat je het insect pissebed bedoeld die te vinden is in vochtige ruimten of onder stenen.
In het dialect heb ik gezocht en vond het volgende :
Voor Pissebed is volgens mij geen Twents woord dus gewoon pissebed.
Wel vond ik: Smalle weegbree wordt in het dialect ook wel pis-in-berre genoemd.
Gevonden in woordenboek van de Overijsselse Dialecten. Deel 5 De Wereld-B

En natuurlijk de uitspraak: Van pis in ber naor poep (driet) in ber. Betekenis: Nog slechter af zijn / van de wal in de sloot raken.
En Pis in ’t ber. Betekenis : Bedplasser

[GerritHondelink]

As de kat ‘t hoes oet is, daanst de muuz um ‘t spek. Als er geen toezicht is, doet iedereen wat hij anders niet kan of durft.
Of bijv werknemers die de kantjes er af lopen zodra de chef weg is.


RAODSEL
Daangs is 't nen goaln knoop
's Nachens is 't nen vrootenhoop/wuulenhoop.


27 okt Florentinus;
Het blijft vandaag bewolkt en de neerslagkans blijft hoog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 12 °C.
Vannacht is het bewolkt met kans op motregen en koelt het af tot ongeveer 8 °C.

In oktober veel regen,
voor het kerkhof altijd zegen.

In de herfsmaond te volle reag’n
doar zi’w nich um verleagen.

[Veteraan]

Pisserber

Het goede antwoord is Ganze = gans.

Ik snap hem nog niet - hoe zo gans?

[GerritHondelink]

Dekbedden met Ganzendons of veren houdt je warm terwijl het licht, donzig en zacht is.
Vroeger werden bijv veel ganzen gehouden in Enter en was ganzendons een geweldig handelsproduct .
Volgens mij wordt de Enterse Ganzenmarkt nog steeds gehouden.
Een evenement met als thema het historische ganzendrijven in Enter, waarbij ganzenhoedsters in oude klederdracht door de straten lopen met een koppel ganzen.

[Veteraan]

Dekbedden met Ganzendons of veren houdt je warm terwijl het licht, donzig en zacht is.
Vroeger werden bijv veel ganzen gehouden in Enter en was ganzendons een geweldig handelsproduct .
Volgens mij wordt de Enterse Ganzenmarkt nog steeds gehouden.
Een evenement met als thema het historische ganzendrijven in Enter, waarbij ganzenhoedsters in oude klederdracht door de straten lopen met een koppel ganzen.

Aha, dat halve bed is een partij ganzendons!

[Veteraan]

RAODSEL
Daangs is 't nen goaln knoop
's Nachens is 't nen vrootenhoop/wuulenhoop.

Geef ik op ....
Overdag lijkt het heel wat (gouden knoop), maar 's nacht is niks (molshoop).
Maar dat is geen oplossing, alleen een "vertaling".

[GerritHondelink]

Oplossing: ’t vuur van de kachel , dat ’s nachts uitgegaan (ingezakt) is.

[GerritHondelink]

Ie‘j hebt toch wal spek had?? Je bent toch wel sterk .


Hetty's leedke
lk heur het spetteren van de reagen, herinnering de vrieje loop dit uur.
Zacht en woarm, an niks geleagen, tikt ze op mien dak en muur.
Het raakt het deepste van mien ziel, deur het veanster van mien gezicht.
Zie ik de plassen op de natte stroat en deank an 't hoes en an mien wicht.
Al mien gedachten, wied vot noe, ik veul een troan op mien gezicht.
Terwijl ie sloapt bint ze bie oe en kust oe wakker biej 't licht.
Het leedke mot mar deur mien heufd, ik krieg het mar nich op 't papier.
En alles woar ik vast in geleuf, is heel wied vot, het is nich hier.
lk twiefel vaak an wie ik bin en al wat weerde hef veur mie.
lk blief onzeker, toch van binnen, de woarheid weet ik dat bin ie.
De druppel valt ik zie um goan de stroat oeteindelijk zien dood
Zo'n reagendruppel veul ik mie, mar deur oen leefde blief ik groot.
Erik Dam, Fleringen


28 okt Simon de IJveraar en Judas Thaddeus
Het is bewolkt maar zo goed als droog in Enschede,
Vanmiddag nog wel kans op motregen.
De temperatuur stijgt tot 14 °C en de wind is matig, windkracht 3.
Vanavond is het bewolkt met kans op motregen en koelt het af tot ongeveer 10 °C.

Zint Simon en Judas vuurbie,
dan is ’t weenter kot bie.

Maakt met ’n zooerkool now ’n begin,
of Simon en Judas snieejt ter in.

[enschedeinansichten]

Oplossing: ’t vuur van de kachel , dat ’s nachts uitgegaan (ingezakt) is.

Ik dacht de zon dus dat was niet zo gek.

[Veteraan]

Oplossing: ’t vuur van de kachel , dat ’s nachts uitgegaan (ingezakt) is.

Ik dacht de zon dus dat was niet zo gek.

Ie bint veuls te wies veur oe leeftied.

[GerritHondelink]

A’j good wilt doon, mu’j ’t an een vearken doon, dan he’j d’r tenmeenste nog spek van.
Goede zorgen voor iemand worden lang niet altijd gewaardeerd.


HAERFST
`t Is haerfst en het is nat en kil,
het raegent al dagen an een stuk deur.
De lucht is stöörig zwaor bewolkt
en hef nen Loden-grieze kleur.
En 's aovends as de lanteerns brandt
weerkaatst eer lecht in 'n plas op straot.
Mangs loopt wat leu gehööst veurbi j.
'n Kragen hoog op as zee daor gaot.
De beum laot ook de blaer now vallen.
Der ligt der heel wat op de groond.
En as de weend boest um 'n hook,
dan waeit het blad al in het roond.
Ook in 't hoes wordt 't al wat kaolder.
'n Kachel braandt zo now en dan.
A-w 's aovends stil in de kamer zit,
trekt wi ‘j het vest der weer bi’ j an.
De zommerkleer bint op ebaorgen.
'n Weenterjas haank al weer klaor,
want 't zal zo lang wal nich meer duren
dan is het weenter al weer daor.

Georg Frieman Dialect van Enschede.

29 okt MarcellusTheodorus van Vienne.
Het blijft vandaag bewolkt en wisselvallig in Enschede, met vanmiddag en vanavond regen.
De temperatuur stijgt tot 16 °C en de wind is matig, windkracht 4.
Vannacht is het bewolkt en koelt het af tot ongeveer 10 °C.

Oktober weer , maart weer

Oktober brengt ons wijn en zonnige dagen,
maar ook jicht en andere plagen.

Oktober met veel regendrang ,
maakt de sterkste man nog krank.

[GerritHondelink]

Den mag veur spek en boonn met doon. Die wordt niet serieus genomen. Oorspronkelijk betekende voor spek en bonen dat je werkte zonder er geld mee te verdienen. Je kreeg alleen spek en bonen (een stevige maaltijd) als beloning. Maar werk voor spek en bonen telt niet als echte baan. Daarom betekent de uitdrukking zonder mee te tellen.


Ech scheaiding!
Jan veulen zik nich meer op zien gemak.
Wol nich lenger met ziene vrouw oonder dak.
Zee is ech nich meer veur miej!
Bo wis! lk doo d'r zovôl biej.
Zien moat zear too: "Doot dat noe nich.
'k Deank da'k oe kan liemen met dat wich. "
"Joa, joa, iej kônt miej wat;
lk heb't met eur ech wal ehad.
Ie’j iej zet miejveniejs 'n hak.
Iej miéj liemen en ik .. wïér oonder 'n plak. "
Wim ter Schegget, Delden.


30 okt Alphonsus, Hernin van Locarn.
Het wordt vandaag geleidelijk bewolkter en de kans op neerslag neemt toe in Enschede, met vanmiddag en vanavond regen.
De temperatuur stijgt tot 14 °C en de wind is matig, windkracht 3.
Vannacht is het regenachtig en koelt het af tot ongeveer 8 °C.

A löp de luch ok hemoal leug,
tusken de druppels ist aait nog dreug.

Oktober nat en koel,
de winter zacht en zwoel.

[GerritHondelink]

Ze geft oe spek te vretten, mar ze hangt oe an ’t zwoord op. Ze maken je lekker maar met gemene bedoelingen.

Oordôpkes
Toen wie vrogger joonk waren, gungen wie noar daansles. Doar leerden wie 'n foxtrot, de quickstep, 'n Weensen wals en 'n Engelsen wals, de rumba, de samba, de cha-cha-cha en dan nich te vergetten de tango (dat was trouwens 'n moeilijksten van allen) en nog meer van dee oalerwetse steildaansen.
A'j 't dan 'n betje oonder de knee hadden dan gungen wie zoaterdagsoams of zundagsoams eargens hen woar daansmeziek wôrden e-spôld en doar waren dan meesttieds nen helenhoop jongeleu en dan wôrden der heel wat of-ehup-peld. Ondanks dat de meziek spôlden ko'j op dee oavenden oonderwiel ook nog wa 'n betje met mekaar proaten.
A'j rechtervoort eargens komt woar at ze daansmeziek spôlt dan vergeet oe heuren en zeen en kô'j absoluut gin woord met mekaar wisselen en a'j dan al 't joonkvolk zeet daansen dan is 't net "slangenmensgymmestiek". Ze stoat tegenoawer mekaar 'n betje met de koont te dreeien en met de aarms te zwaaien en dan stoat ze van wieten tegen mekaar te schreeuwen, want gewoon proaten is onmeugelijk umdat dee meziek zo allebastens hard steet en ondanks dat ze onwies hard tegen mekaar stoat te blearen, begriept ze mekaar meesttieds nòg nich. Dat kô'j zeen an de gebaren dee ze maakt en an de possegels deet ze trekt. A'j mangs de beelden op de televisie zeet woo of 't der an too geet op dee meziekfestivals of popfestivals dan is 't éne deinende massa met onmeunig vôl lawaai. 't Is dan ook nich verwoonderlijk dat nen helen hoop jonge leu rechtervoort ne geheurbeschadiging hebt. Noa zôn feest hebt der heel wat dagenlaank last van fluitende of soezende oren. Mear......Doar hebt ze noe wat op e-veunden. OORDÔPKES. 't Is noe "hip" en "cool" um met felgekluurde prôpkes in de oren noar de meziekfeesten hen te goan. Begriep ieleu 't nog?
In miene ogen is dat het peerd achter de wagen spannen. lk zol zeggen um blievende schaa an 't geheur te veurkommen: "Dreej de meziek wat zachter, dan he'j dee doore prôpkes nich neudig en dan he'j 'n aanderen dag ook gin last van fluitende en soezende oren. Mear ik zal met mien nuchtere boerenverstaand in eare ogen wa naa oalerwets wean.
As wie rechtervoort oet goat, dan goa wie 't leefste noar 'n restaurant um gezellig met 'n stel bekeanden 'n hâpke te etten. Dan kô'j temeenste gezellig 'n betje met mekaar kuieren. En mangs maak ie dan ook nog wal is wat met.

Elly Romanyk-Meuris.


31 okt Quentin van Amiens
Het blijft vandaag bewolkt en de kans op neerslag neemt toe in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 13 °C en is de wind matig, windkracht 3.
Vannacht is het bewolkt met kans op motregen en koelt het af tot ongeveer 10 °C.

Het niet winterharde pootgoed moet naar binnen.

Op de laatste oktober, houdt de natuur zich sober.

Met IJsheiligen naar buiten en IJsduivels naar binnen.

Het laatste weer van oktober, reikt november de hand.

[GerritHondelink]

Bie’j het spek verdeeln mo’j bie ween. Wanner er iets te halen valt moet je zorgen dat je je portie meekrijgt.


Stille
In de oawndskemmering, *)
leupe viej, wee'j nog Janneke
haand in haand
oawer de Borkeld
't was stille
in de veartn
blekken een hoond,
ne oele leut zik heurn
en ik stun kloar om oe te zeggen wa'k
nog aait
vuur oe veulden
in mooie weure mer
't was zo stille
en 't bleef ook stille
onmeunig wat stille
Toew begun in éénmoal
in 't venneken kortbiej
de kikkers te kwaken
Alderbassend wat kwaken zea'j
En vot weejden de weure
't was oawer, vuurbiej
mer iej zearn:
heur es
wat mooi is de natuur
en ik zea: joa
en verdôp! zo was 't ook
Jan Slofstra.
* tweedoonker, vuuroawend.


Raodselke.
Wat dut ne komies at e biét veur kump ?


1 november Allerheiligen. Herdenking van heiligen en martelaren.
De maand die we ook wel slachtmaand, bloedmaand of nevelmaand noemen.
November komt van het Latijnse woord novem wat negen betekent.
November was tot 153 voor Christus volgens het Romeinse kalenderjaar, wat in Maart begon, de 9e maand van het jaar. Maar is nu de elfde
Het blijft vandaag bewolkt en de kans op neerslag neemt af in Enschede, met vanochtend en vanavond nog wel regen.
Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 15 °C en is de wind matig, windkracht 4.
Vannacht is het bewolkt met kans op motregen en koelt het af tot ongeveer 10 °C.

Met Allerheiligen vochtig weer,
sneeuwbuien volgen keer op keer.

Houden de kraaien voor Allerheiligen al school,
zorg dan voor hout en kool.

Met Aller Hilgen, valt ’t blad van de wilgen.

Met Allerheiligen smit Dieks
De schoon in ‘n hook,
De kloomp zint waörmer
Dieks is wak look.

[Veteraan]

Raodselke.
Wat dut ne komies at e biét veur kump ?

Wat doet de douane als hij een ...?... tegenkomt?

Al sloa mie dood...
Kweetnie.

[enschedeinansichten]

Zich opwarmen ? Ik lees, wat doet een commies als hij bij het vuur komt.

[enschedeinansichten]

Tweeduuster / tweedoonker, een prachtig woord.

[Veteraan]

Net als Twilight - tussen twee lichten...

[Arie]

Raodselke.
Wat dut ne komies at e biét veur kump ?

Wat doet de douane als hij een ...?... tegenkomt?

Al sloa mie dood...
Kweetnie.

Smelten. Ik denk een kom ijs bij het vuur

[Veteraan]

Oooohhh
Wat doet een kom ijs als hij bij het vuur komt ... daar is niks Twents aan - letterlijk vertalen dus.