GerritHondelink schreef: ↑wo sep 13, 2023 12:40 pm
Elk mens is wal is meu, en an vakantie too.
Eam d'r tussenoet um de sleur van alledag te deurbrekken.
Niks gin tillefoon bedeenn, niks mot, alles mag.
Röstig lui'ern in de zun.
En van hier naar daor,
Mar wat vlug de tied dan veurbi'j.
Schat iedereen op waarde maar laat daarbij wel iedereen in zijn waarde.
Zoern bot. Zwaar vallen. ‘t Geet de tukkers deurn zoern bot as ze de knip veur ‘n dag mot haaln. Het valt de tukkers zwaar als ze de portemonnee moeten trekken. Dat geet een mens deur nen hadden zoern bot. Dat doet pijn, reken maar.
Plumeautje
D’r was eens een plumeautje,
een leuk en dapper ding, den dach:
’t is hier een zooitje ’t wördt tied dat ik eens swing!
He-j veagden rap de stöffies weg, det wödden van hem verwacht.
Ma, ’t gung met völs te völle swung en met te völle krach.
Dus… daalden alle stöffies weer op aandere plekken neer.
Mineke Mollink.
14 september Eerste en Tweede Kruisverheffing.
September: Ontbreekt het in de zomer aan stabiliteit, dan krijgt het weer in het najaar meer vastigheid. Als de R is in de maand, is het weer niet altijd meegaand.
Het wordt vandaag geleidelijk zonniger en het blijft zo goed als droog in Enschede.
Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 20 °C en is de wind zwak, windkracht 2.
Vannacht is het helder en koelt het af tot ongeveer 8 °C.
Met Sint-Kruis gekraakte noten thuis.
Geen wolkje op kruis verheffingsdag ,
geeft een winter van woest gedrag. (14 september).
Al is't ok nog zo'k fijn weer, a'j 'n heeln dag prakkezeert, he'j veur gin cent plezeer.
Nen zoern. Zuurpruim, zwartkijker, een zure haring.
As 't beuksken van ons lèven,
heelsmaols is vol eschrèven,
komp nao 't ènde nog 'n èndje,
dat drukt steet op 'n prentje.
15 september MARIA Zeven Smarten.
September met je speenkruid, je dotterbloemen, je koekoeksbloemen, je paardenbloemen, die hier en daar nog even durven verschijnen alsof het midden in het voorjaar is. Lente in de herfstmaand.
Een goede kijker ziet de grappen van de natuur. Als in september de weergoden echter een slechte bui hebben, dan wordt ineens een stuk nazomer overgeslagen en kunnen we het kille, natte en onbehaaglijke van het late najaar al voelen.
Het blijft vandaag zonnig en droog in Enschede.
Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 23 °C en is de wind zwak.
Vannacht is het helder en koelt het af tot ongeveer 12 °C.
Als spinnen buiten vlijtig weven,
zullen we weer een mooie dag beleven.
Heb ik 's mons de oorn an ’t jökn,
dan wodt 't boetn nog warmer as in de kökn.
Daor wocht hem nog nen helen zoeren zet. Hij gaat een zware tijd tegemoet.
In 't bos
Het is nen waarmen zommerdag.
Ik waandel zo wat in het bos.
't Is stil hier tusken al dee beum.
Mien lopen wordt gedeampt deur 't mos.
Ook roek ik in de wöarmte now
de harslucht van dee dannen doar.
En um mi’j hen kleenkt oaveral
het zacht gezang van 't vöggelkoor.
Nen eekhoorn spreenk van tak tot tak;
hee trekt zich neargens wat van an.
En geenter in nen bearkenboom
doar slöt ne veenk alsmeer verdan.
Twee vöskes stoeft an mi’j veurbi’j:
spöalt met mekaar in 'n schiengevecht.
Dan galmt ineens deur 't stille bos,
het harde roffelen van ne specht.
En um nen brömmelbos in bleui,
goonst de hommels en de iemen.
Het zol mi’j toch wal heel best wean,
a-k hier wat langer nog kon blieven.
Meer dan heur ik in 't döarpke doar
'n luk wiederop, ne kearkklok sloan.
En ik bedeank: het wordt now tied
um langzaaman weerum te goan.
Georg Frieman -Enschede-
16 september Cornelius.
Het wordt vandaag geleidelijk bewolkter maar het blijft zo goed als droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 26 °C en is de wind zwak, windkracht 2. Vannacht is het bewolkt met kans op motregen en koelt het af tot ongeveer 14 °C.
Graaft de mier een diepe gang,
dan wordt de winter streng en lang.
Maar nog erger zal het ons berouwen,
als de mieren ook hoge nesten bouwen.
VLEEG’N. Vliegen, maar ook vliegen/ dier. Vólle vleegn, völle knollen. Als er veel vliegen zijn, komen er ook veel stoppelknollen.
De stoppelknol, ook wel genoemd stoppelrapen, herfstrapen, meirapen of knolgroen is een knolraap, die vroeger veel in augustus na de graanoogst gezaaid werd en vers van oktober tot en met december aan het vee werd gevoerd.
Wat koomp van leegen, zal vervleegen,
mer ho of ‘t geet, de waorheed steet.
17 september Lambertus van Maastricht.
Het wordt vandaag geleidelijk bewolkter en de kans op neerslag neemt af in Enschede,
met vanochtend regen. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 25 °C en is de wind zwak,
Vannacht is het bewolkt en koelt het af tot ongeveer 18 °C.
Met Lambertus moeten de havervelden kaal zijn en moet je rogge zaaien.
Met Sunt lambertus heller en klaor,
Dan wodt ’n bleusterig (onstuimig winderig) naojaor.
Is Sint Lambertus helder en klaor,
Dan komp ter 'n dreug vuurjaor.
Wat zit ieleu meka toch de vleegn of te vangn. (meka te glad of wean). Iemand te vlug af zijn, en kaapt een voordeeltje of een succes voor zijn neus weg meestal omdat je hem dat niet gunt.
Oald twents riemselke.
Waar de vrouw 't hoes regeert,
daor geet 't op 'n doer verkeerd.
Nen man is 't heufd van 't hoesgezin,
vröwken, schikke di'j d'r in.
18 september Jozef van Cupertino.
Het blijft vandaag bewolkt maar zo goed als droog in Enschede, met vanochtend nog wel kans op een regenbui en vanavond kans op onweer. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 24 °C en is de wind matig, windkracht 4. Vannacht is het bewolkt met kans op motregen en koelt het af tot ongeveer 13 °C.
’t Zommer is noe gauw bekèkk’n
De vöggel goat a wier an ’t trekken.
Plonst en duikelt eend en gans,
dan is er op regen een kans.
Mangs is 't mooi en mangs is 't mis
en neum ie ma een laand woar at dat anders is.
Twee vleegn in één klap. Twee zaken in één keer kunnen afhandelen, twee voordelen ineens hebben. Wee twee zaken tegeliek of döt, slöt twee vlegen in énen klap.
Damocles
Ik weet wel bienoa zeker
dat ik nooit zal twiefelen of
en hoolang ik bestoa.
Het leaven hef ok zin
as ik stillekes wieder goa
kroepend deur ’t stof
drinkend oet nen legen beker.
Feitelijks bin ik zo aarm
da’k nooit zo riek zal wezen
um ’n hemmelriek te kopen.
Nen schienweareld geet veurbie
as ik blind blief hopen
op de umgekearde leavenslien
liggend tuske koald en waarm.
In de haat wör Dionysius zo bemind
dat oprechte liefde
gennen vasten plek mear hef.
Hiermet leaf ik ontroostbaar en bang
as den tiran zölfs zienen troon pries gef
en ’t zwoard mi’j bienoa deurkliefde
hangend an ’n peardehoar in de wind.
Antoon Engelbertink.
19 september Januarius van Napels.
Deze maand is de maand van het oogsten, bonen, bonenkruid, witte kool, het mooie tafel fruit.(zieke vruchten mogen niet blijven hangen) bonenstokken worden opgeborgen.
Het blijft vandaag bewolkt maar zo goed als droog in Enschede.
Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 19 °C en is de wind vrij krachtig, windkracht 5.
Vannacht is het bewolkt en koelt het af tot ongeveer 15 °C.
Veur row en knoln is reagn
In disse maond nen grootn zeagn.
A’j van oezölf hönning maakt wo’j deur de vleegn opgetn. Als je van jezelf honing maakt, wordt je door de vliegen opgegeten.
Bange
Wat dach iej wa'j warn
a'j in n duuster nog
de weg op monn
um de kraante te haaln
bi-j Bernard op n dreai?
Wat dach iej wa'j warn
a'j in n duuster nog
na de hoonderhukke monn
vuur de boavndure
um ze dichte te doon?
Wat dach iej wa'j warn
a'j in n duuster nog
nen arm vol hoolt monn haaln
in de hooltloze achter de schöppe?
Oaveral ha'j donkere geate
en duustere heuke
Elkn boom had ne bange kaante
en um iedern hook zat schrik.
Wierumme na hoes
glee'j makkelik oet
völ de schöppe hoast op oe
en in n duuster achter oe
zag iej dan zoo heandig-an
wa doeznd man.
In t volle lech van de delnlaampe
zag iej dan eavn
wier himmoal niks.
Theo Vossebeld
20 september Eustachius van Rome.
Het blijft vandaag bewolkt maar zo goed als droog in Enschede.
Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 23 °C en is de wind matig, windkracht 4.
Vannacht is het bewolkt en koelt het af tot ongeveer 18 °C.
September, dag en nacht zind eaven lang
Op ’t land zind ze drok met tuffel te gang,
Ok appels en peer’n mo’j noe plukken
De harfst is in antocht en ’t weer hef zien nukken.
Hee slöt niks of as vleegn. Hij neemt graag alles aan, wat men hem aanbiedt. Schertsend, als aan tafel wat lekkers aangeboden wordt.
De rekkening
Opoe van acht-en-tachtig, wont nog op zichzelf, gewis,
Zeer kras en good to pas, eur verstaand is niks met mis!
Ne dikke stroom-rekkening kwam! Den veel eur glad verkeerd:
'Det kan nooit' zeg ze strebaant: 'Zovöl heb ik nooit verteerd.'
De dochter zeg: Bie oe braandt 't elektrisch kacheltje gedurig,
En altied heb ie 't volle lech an. Ma zee nöstert ongedurig:
'DET könt die kearls neet weeten,' en trök 'n voldoan gezicht.
'Want ik doo 's aovonds altied, meteen de GEDIENEN dicht!'
21 september Mattheus.
Het blijft vandaag bewolkt en de kans op neerslag neemt toe in Enschede, met vanmiddag kans op onweer en vanavond regen.
De temperatuur stijgt tot 22 °C en de wind is matig, windkracht 4.
Vannacht is het bewolkt en koelt het af tot ongeveer 13 °C.
Ik ben des Herfsts begin en ook des Zomers laatste,
Doch, mits ik vruchten breng, ben ik niet van de kwaadste.
Is het weder met Matheus klaar,
het voorspeld goede oogst het naaste jaar.
De zommer vlög tot besloet,
met de herfstdreu ’t laand wier oet
As in September ’n herfst begint
Krie’j mooie daagn, mar ok wind.
Vlegen dood maken helpt nich völ; ai'j der enen dood houwt, komt er tien op de grove. Het is onbegonnen werk.
Kale plet
Veur griese heur möj opstoan.
zoa steet in ’n biebel.
Mer van ne kale plet wördt niks zegt,
Of ’t mos a wean:
Wel met ’t blote gat in de pet löp
Steet ’n luk boskasie um ’t hoes nich slech.
22 september Mauritius van Agaunum.
Het blijft vandaag bewolkt en de kans op neerslag neemt toe in Enschede, met vanmiddag en vanavond regen.
De temperatuur stijgt tot 19 °C en de wind is matig, windkracht 3.
Vannacht is het regenachtig en koelt het af tot ongeveer 11 °C.
As de gaanze onröstig zint,
Dan krieg ie rèagn en wind.
Ik doo nog genne dooie vleeg kwaod! Zeer zachtaardig zijn. Als je zelfs geen hinderlijk insect als een vlieg kunt doodslaan, moet je wel een erg goed mens zijn.
VERSKEN
Ik dreume
een versken
da'k
nooit zal zingen.
een versken
vol geheimen,
verloorne
in de schemme.
Jo ter Linde-Duenk,
23 september Thecla van Iconium.
Het wordt vandaag geleidelijk minder bewolkt maar het blijft zo goed als droog in Enschede, met vanmiddag nog wel kans op motregen.
De temperatuur stijgt tot 17 °C en de wind is matig, windkracht 3.
Vannacht is het helder en koelt het af tot ongeveer 8 °C.
Komen er pluimen aan het riet,
bedenk: het is nazomer en geniet.
Loopt eind september de muze al op 'n zoalder ,
dan wodt 't weer geleidelijk luk guurder en luk koalder.
Ik kon ‘m wa anvleegn. Onverwachts snel en heftig aanvallen, Ik kon hem de keel wel snoeren.
Rös
He zat door an de wallekaant
En turen in de sloot
Het koren golfde aover 't laand
De zun was purper rood.
Vlak achter hem door lag het pad
Dat naor het bos hen gung
He wol gaon staon en zag nog dat
N'n kikker in 't water sprung.
Zacht leupe deur het mölle zaand
Hier was gin wagenspeur
Bosbessen greuien langs de kaant
He reuk de dennegeur.
Hier vunne nog de echte rös
Gin auto's en gin staank
Een vrie'end paatje in het grös
Wat verder op n'n baank.
Door ginge zitt'n roerloos stil
De haande in mekaar
Net offe daor met zeggen wil
Wie heurt toch bie mekaar.
De laatste straolen van de zun
Ze veulen deur het hoolt
't Was net as of de hearfst begun
Ze leken wa van goald.
Een veugelke hips hen en weer
De blaar dee ritselt zacht
De specht klopt veur de leste keer
Stao op: het wod weer nacht.
He geet weer deur het mulle zaand
Met um zien moond n’n lach
De dauw dee vaalt al aover ’t laand
Wacht op de nie'je dag.
Natuur van stilte en van rös
Het hef hem in de ban
Dat beeld dat löt hem nooit meer lös
En zacht luppe vedan.
B. Teusink
24 september Manegildis van Perthes met haar 6 zusters.
September is een machtige maand.
Zijn de weergoden goed gestemd, dan is er nergens in de rest van het jaar zo'n enorme mildheid in de zon, is het licht zo verzadigd en de geur van buiten zo indringend.
Het blijft vandaag zonnig en droog in Enschede.
Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 19 °C en is de wind matig, windkracht 3.
Vannacht is het helder en koelt het af tot ongeveer 9 °C.
In september is het vaak mooi, het is de meimaand van de herfst
Iej komt hier neet um vleegn te vangen. Betekent dat men zijn tijd niet moet verspillen. Je moet je tijd niet verluieren. Het gezegde is synoniem met “ergens niet zijn om vlinders te vangen”
Aait wat
Mangs vergelieke ik mie
met ne oale fietse.
lk oanderhoale um good
ik poets um, ik smeer um
toch iederbod wat.
Dôkskes en krâskes
'n baand wier lek
't lech dôt nich
dan wear naor de vakman
mar t'is good zo 't lôp nog...
Anny Lesscher-Schasfoort.
25 september Kleofas;
Het wordt vandaag geleidelijk zonniger en het blijft droog in Enschede.
Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 22 °C en is de wind matig, windkracht 3.
Vannacht is het helder en koelt het af tot ongeveer 9 °C.
Komen er pluimen aan het riet,
bedenk: het is nazomer en geniet.
Is het weer in september in een goed humeur,
dan dragen de bladeren in oktober volop kleur.
Völ schoap goat ter in één hok en helligen nog meer, want dee vleegt op meka.
Ironisch gezegd om aan te geven dat met een beetje goede wil er veel mogelijk is.
Raodselke. Hummelken, Tummelken völ van 't trek,
Hummelken, Tummelken brak 'n nek,
D'r is gènnen timmerman,
Den Hummelken, Tummelken maken kan.
26 september Cosmas en Damianus van Cyrrhus.
Het blijft vandaag bewolkt maar droog in Enschede.
Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 23 °C en is de wind zwak, windkracht 2.
Vannacht is het helder en koelt het af tot ongeveer 10 °C.
Cosmas en Damiaan steken de kaarsjes aan.
Als de zwaluwen laat vertrekken,
kan de zomer zich nog wel even uitrekken.
Veel harde noten op het hout,
Maakt de winter hard en koud
Hee zöt ze vleegn. Hij ziet dingen die er niet zijn. Er zijn veel uitdrukkingen die ongeveer hetzelfde betekenen hee is nich good snik, hij is niet goed wijs hij heeft een gaatje in zijn hoofd.
A-j zestig bint e'wes
en alles wil niet meer zo bes,
dan deank ik mangs:
woar is mien vrouwe toch met gangs?
Herman Kampman.
27 september Vincentius a Paulo.
Het blijft vandaag bewolkt maar droog in Enschede.
Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 24 °C en is de wind zwak, windkracht 2.
Vannacht is het helder en koelt het af tot ongeveer 16 °C.
Vincentius gekomen,
geen regen maar wind in de bomen;
Sint Vincentius klets,
Wijn in je veldfles.
Als Sint Vincentius nat is, doe wijn in je veldfles.
