Welkom op het forum van Enschedeinansichten.

Spreek je dialect

Omdat de wereld niet alleen om Enschede draait.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Doar har wiej zoowat n stoetnmöalken van diej had. Daar was je bijna dood.


As de leu ging stoet aat’n, was ‘t mel goedkoop.


30 maart Leonard Murialdo.
Het is bewolkt en de kans op neerslag neemt toe in Enschede, met vanmorgen en vanmiddag regen. De temperatuur stijgt tot 14 °C en de wind is matig, windkracht 4. Vanavond is het helder en koelt het af tot ongeveer 11 °C.

Meerts grös krie`j niet op de balken en septembergrös nich dreug! Al te vroeg voorjaarsweer belooft nog geen goede zomer.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Nen Stoetn. Was een brood in de vorm van een zitvlak, rond met een gleuf in het midden.
Meervoud: Stoetns.


Wat vu’n stoet moi’j hebben. Ne roggestoetn, ne weggestoetn (witbrood) of ne krintenstoeten.


31 maart Balbina van Rome.
Het blijft vandaag bewolkt en de neerslagkans blijft hoog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 12 °C en is de wind matig, windkracht 4. Vannacht is het regenachtig en koelt het af tot ongeveer 9 °C.

De maand maart heeft venijn in zijn staart.

Maart roert zijn staart.

Wat maart niet wil, doet april.

Te vroeg op het land, schade aan alle kant.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Stoetmaol. Vrogger wodden d’r noagroove hoaldn ( visite veur de buurvrolleu en de nöaste femilie) Dat is een broodmaaltijd na de begrafenis met groovebrood en koffie: grote plakken brood of broodjes , meestal met kaas.


Wel geald hef, kan stoet etn.


1 april Hugo de Kartuizer.
APRIL : lentemaand; grasmaand, paasmaand of eiermaand.
Bij de Romeinen heette deze maand aprilis. Misschien heeft die naam iets te maken met het Latijnse werkwoord aperire, dat "openen" betekent. Het zou kunnen wijzen op de bloe¬men die zich in de lente openen. Een andere theorie stelt dat de naam is afgeleid van een woord dat 'tweede' betekent, of van Aperta, een bijnaam van Apollo. In de oud-Romeinse kalender was maart aanvankelijk de eerste maand van het jaar, en april dus de tweede.

Perioden met regen, vanmiddag geleidelijk droger. Morgen zonnig

Als het van Hugo tot Sofie regent,
worden schuren en ovens gezegend.

Nich alleen nen döl löt zich de gek anstekken. Op 1 april verloor Alva z’n bril.

Gebruikersavatar
enschedeinansichten
Member
Member
Berichten: 4166
Lid geworden op: do jan 08, 2009 9:24 pm
Locatie: Enschede
Contacteer:

Re: Spreek je dialect

Bericht door enschedeinansichten »

Overlijden

Wanneer iemand overleden was, werd het lijk gewassen en aangekleed door de noodnoabervrouwen. Zodra de kist was gearriveerd, werd het lijk daarin gelegd. Dit gebeurde altijd in de schemeravond, waarna de kist onder een raam werd gezet. De noodnoabermannen ondertussen "zegden de dood aan" bij de naaste familie. De volgende morgen om ongeveer 11 uur luidden de gezamenlijke buren de drie klokken in de kerktoren, waarmee het overlijden aan de gemeente bekend werd gemaakt. De naaste noodnoabers, die gehouden waren de werkzaamheden op de boerderij waar te nemen zolang de overledene nog niet was begraven, hadden ondertussen lijsten gemaakt met daarop de adressen van de genodigden voor de begrafenis. Iedere noaber kreeg een briefje met daarop de adressen die hij moest bezoeken. Op de dag vóór de begrafenis had het rouwklagen plaats. Alle vrouwelijke familieleden werden uitgenodigd en kwamen in de middag bij elkaar, om in rangorde van familierelatie aan tafels plaats te nemen en stilzwijgend koffie te drinken met daarbij een boterham. Na het gebruik hiervan stonden allen tegelijk op om, zonder een woord te zeggen, te vertrekken.
Op de begrafenis kwam omstreeks 1 uur de naaste familie, die in de keuken plaatsnam, gevolgd door de overige genodigden, die op de deel gingen zitten. Meestal één persoon per uitgenodigd huisgezin. Er werd in stilte bier gedronken. De kist werd voor op de deel gezet en geopend zodat men desgewenst het lijk kon aanschouwen. Vervolgens werd de kist gesloten en op een open boerenwagen gezet. Men reed dan naar het kerkhof via de zogenaamde kerkeweg, ook al was die veel langer en slechter dan de normale weg. Achter de wagen liepen eerst de naaste mannelijke familieleden en daarachter alle overige genodigden in volstrekt willekeurige volgorde. Terwijl de klokken weer werden geluid, werd de kist door de noodnoabers in het graf geplaatst en bedekt met zoveel zand dat de kist bedekt was. Vervolgens gingen allen naar de herberg om de groove te houden. De naaste familie vertrok vandaar al snel naar huis. De overigen zetten zich aan het bier en later aan de jenever die uit hetzelfde glas werd gedronken. De volgende dag kwamen de noodnoabers tezamen bij het sterfhuis op de zogenaamde noagroove. De noodnoaberplichten waren vervuld zodra de nabestaanden bij de noagroove te kennen gaven dat alles naar wens was afgehandeld en opgeruimd.
Schat iedereen op waarde maar laat daarbij wel iedereen in zijn waarde.
Gebruikersavatar
Veteraan
Member
Member
Berichten: 4797
Lid geworden op: ma jan 02, 2012 10:10 am
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Veteraan »

Al die zorg en noabertaken stonden niet in een polis. Die maken alles nu zoveel duurder maar ook onpersoonlijker.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Keender met stoetnheankes op 'n stok met luk greun. Kinderen met een palmpasen.


Dat 'broad bekruzen' was een soort: `Heer, zegen deze gaven', een samen¬vattend gebed. Als het brood `bekruust' was kon de `knep der of. Die werd niet te dik gesneden en werd meestal ge¬bruikt voor de paarden. Alleen de rog¬gebroden (twintigponders en later tienponders) werden bekruist. `Stoet' werd, zover ik weet, niet bekruist. Heel vroeger was er bijna alleen rogge¬brood voor de gewone man. Volgens sommigen was dan ook de oude tekst: "Geef ons heden ons dagelijks brood en ons zundaagse pläkke stoet."




2 april Franciscus van Paola.
Het wordt vandaag geleidelijk zonniger en het blijft zo goed als droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 10 °C en is de wind matig, windkracht 4. Vannacht is het helder en koelt het af tot ongeveer -2 °C.

De zondag voor Pasen heet Palmzondag en daar komt dan ook de uitdrukking 'op z'n Paasbest gekleed gaan' vandaan.
Op deze dag wordt de triomfantelijk intocht van Jezus Christus in Jeruzalem gevierd.
Op deze zondag leggen in de protestantse kerken veel mensen openbare belijdenis van het geloof af. In sommige kerken gebeurt dit op de Tweede Paasdag of met Pinksteren. Vaak versieren kinderen een mooie palmpasentak.
De Palmpaasstok is als het ware een verkleinde meiboom. De versiering ervan verschilt per streek.De palmpasenstok wordt versierd met crêpepapier in de kleuren geel en groen, de kleuren van de lente. Daarbij wikkel je er ook een groen buxustakje in, het symbool van wederopstanding.
Bovenop de stok hoort een broodhaantje en een broodring of krans.

Pallem pallem Poasen,
Loat de koekoek roazen,
Loat de koekoek zingen,
Dan krie'j wie lekkre dingen.

Mig ’t oe met palmzundag in ’t tunneke,
dan zit ie met poaske in ’t zunneke.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

‘t Daagnske brood en de zöndaagnske stoet. Het doordeweekse roggebrood en het zondagse witbrood. Heel vroeger was er bijna alleen rogge¬brood voor de gewone man. Volgens sommigen was dan ook de oude tekst: "Geef ons heden ons dagelijks brood en ons zundaagse pläkke stoet."


Nen luien hoond weajt gin stoet in ‘n moond


03 april Richardus van Chichester.

April = Paasmaand. Pasen, het feest van de verrijzenis van Jezus Christus, wordt gevierd op de eerstvolgende zondag na de eerste volle maan die volgt op de dag- en nachtevening van de lente.
In de meeste gevallen is dit in de maand april.

Vandaag is het Heilige maandag. Gisteren is de week begonnen met Palmzondag, en vandaag is het de beurt aan Heilige Maandag. Wat gebeurde er op Heilige Maandag? Op Heilige Maandag vindt de Tempelreiniging plaats. (Jezus ging naar de tempel en joeg de handelaars eruit).
Het blijft vandaag zonnig en droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 10 °C en is de wind matig, windkracht 3. Vannacht is het bewolkt en koelt het af tot ongeveer -3 °C.

April klaar en rein, mei zal des te wilder zijn.


Laot et weer ween wat et wil,
trek gin bostrok uut veur half april.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Makke. Een laag; korst, Kontje van een brood.
ne Makke (mekske) van nen stoet’n. Een korst brood, kontje van een brood, een sneetje brood. Moo mag ikke ’t mekske van de wegge
Roggebrood bakken eist veel vuur en als het gaar is, is de overige hitte van de oven nog voldoende voor het bakken van witbrood.


Hoe duurder de botter is, hoe dreuger aj de stoet et.



04 april Isidorus van Sevilla.
Heilige Dinsdag
Na de handelaars, pakte Jezus de godsdienstleraars en farizeeërs aan.
April = Grasmaand. de maand dat het vee, vooral het melkvee na een lang en donker verblijf in de potstallen de vrije ruimte krijgt en zich te goed kan doen aan het verse gras.
Het wordt vandaag geleidelijk zonniger en het blijft droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 9 °C en is de wind zwak. Vannacht is het helder en koelt het af tot ongeveer -3 °C.

In april gaot de knöppe wier los en greun wöd wier ’t grös.

’t Grös dat in April a wast,
Steet in Mei a vast.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

In de nood et men stoet veur brood. Als de nood hoog is, is men bereid alles te eten.


Bie gebrek an brood is witte stoet ok good.



05 april Vincent Ferrer.
April = Eiermaand. Pasen en het eten van eieren zijn nauw met elkaar verbonden. In de vorm van verven en versieren werd het ei nog aantrekkelijker gemaakt.
Schorselwoensdag is de woensdag voor Pasen. De dag wordt zo genoemd omdat het klokgelui wordt opgeschort tot en met Stille Zaterdag. Schortelwoensdag wordt in andere landen (vertaald) ook wel Heilige Woensdag, Grote Woensdag of Verraadsdag genoemd.
Het wordt zonnig en droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 10 °C en is de wind zwak, windkracht 2. Vanavond is het helder en koelt het af tot ongeveer 7 °C.

Zingt gin Alleluja,Vuurdat ’t Paosen is.

Koomp ’ter in april völ mooie dagen,
dan mot mei de last weer dragen.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Keender haolt ‘n schimmel oet de stoet. Kinderen houden de schimmel uit het brood.Kleintjes eten meer dan je denkt.


Lèèver vriej en dröge stoet te ett'n, as trouwt en an de kett'n.


06 april Petrus Martyr.

April = Eiermaand. Pasen en het eten van eieren zijn nauw met elkaar verbonden. In de vorm van verven en versieren werd het ei nog aantrekkelijker gemaakt.
WITTE DONDERDAG De dag waarop Jezus en zijn leerlingen het Laatste Avondmaal nuttigen.
Hij deelt brood en wijn en noemt dat zijn lichaam en zijn bloed. Later die avond verraadt Judas hem aan de Romeinen.

Het wordt geleidelijk bewolkter maar het blijft zo goed als droog in Enschede, met vannmiddag kans op motregen. De temperatuur stijgt tot 11 °C en de wind is matig, windkracht 3. Vanavond is het regenachtig en koelt het af tot ongeveer 7 °C.

Op Aprilweer köj vaak nich bouwn,
te vroo zaein en pottn kan oew berouwn!
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Arie »

GerritHondelink schreef: do apr 06, 2023 7:44 am
WITTE DONDERDAG De dag waarop Jezus en zijn leerlingen het Laatste Avondmaal nuttigen.
Hij deelt brood en wijn en noemt dat zijn lichaam en zijn bloed. Later die avond verraadt Judas hem aan de Romeinen.

Het Laatste Avondmaal, uitgebeeld door het toneelgezelschap Kameleon in Lonneker. zie: https://www.tubantia.nl/enschede/de-lon ... ~ab5af721/
Het Laatste Avondmaal, uitgebeeld door het toneelgezelschap Kameleon in Lonneker. © Dennis ten Vergert.jpg
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Arie »

Ook in de Sint Jozefkerk aan de Oldenzaalsestraat 115 is een afbeelding van de laatste avondmaal te vinden. zie: https://cultureelerfgoedenschede.nl/wor ... -st-josef/
Oldenzaalsestraat 115 Sint Jozefkerk afbeelding laatste avondmaal.jpg
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Lang vasten is gin stoet spoarn. Als men eerst heel zuinig geweest is, geeft men daarna ’t geld vaak weer overvloedig uit.
Als men een tijdje gevast heeft, heeft men vaak daarna grote zin in lekker eten en drinken.


Stoetnkeerlke. Zacht ei (man), halve zachte (man), mietje, slapjanus



07 april Jean-Baptiste de la Salle.
GOEDE VRIJDAG De dag van het lijdensverhaal.
Jezus wordt tot de dood veroordeeld door Pontius Pilatus. Hij loopt zijn lijdensweg met
doornenkroon op en sleept zijn eigen kruis mee. Daarna wordt hij gekruisigd, een paar uur later sterft hij. Jezus wordt dezelfde dag nog begraven.
Goede Vrijdag betekent dat Jezus die dag verlossing heeft gebracht.
Het blijft vandaag bewolkt maar zo goed als droog in Enschede, met vanochtend en vanmiddag nog wel kans op een regenbui. De temperatuur stijgt tot 11 °C en de wind is zwak, windkracht 2. Vannacht is het helder en koelt het af tot ongeveer 2 °C.

Op Aprilweer köj vaak nich bouwn,
te vroo zaein en pottn kan oew berouwn!
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Arie »

GerritHondelink schreef: vr apr 07, 2023 7:55 am
GOEDE VRIJDAG De dag van het lijdensverhaal.
Jezus wordt tot de dood veroordeeld door Pontius Pilatus. Hij loopt zijn lijdensweg met
doornenkroon op en sleept zijn eigen kruis mee. Daarna wordt hij gekruisigd, een paar uur later sterft hij. Jezus wordt dezelfde dag nog begraven.
Goede Vrijdag betekent dat Jezus die dag verlossing heeft gebracht.
The Passion is een muzikale paasvertelling over het lijden, sterven en de opstanding van Jezus met een universele boodschap van geloof, hoop en liefde voor iedereen.
The Passion in Enschede was in 2015 op het H.J. van Heekplein. zie video op: https://www.youtube.com/watch?v=o7b9RyM ... vF&index=2
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Ne knip en nen strengel stoetn. Een knipbrood en een strengel beide een soort brood.


Stoetntoetn. Broodzak


08 april Maria RosaWalter van Pontoise.
STILLE ZATERDAG Stil omdat Jezus niet meer leeft en omdat de kerkklokken deze dag niet luiden.
De boer is nu druk, het vee moet naar buiten.
Het wordt vandaag geleidelijk minder bewolkt maar het blijft zo goed als droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 12 °C en is de wind zwak, windkracht 2. Vannacht is het bewolkt en koelt het af tot ongeveer 6 °C.

April den brènk oe ’t grös,
Doot de koo’n van ’n reppel lös.

Bit oe de hond in ’t gat en ’t weer is nich wat,
dan bun ie op zonnen dag mangs meer dan zat.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Hee löt zich de kees nich van de stoet ettn. Hij laat zich het kaas niet van het brood eten. Hij komt goed op voor zijn eigen zaak, ’t is een flinke vent. Voor zichzelf opkomen.



Stoetepap. Broodpap


09 april. Waltrudis van Mons.
PAASZONDAG
De vrouwen die het graf van Jezus bezoeken, ontdekken dat de steen voor de ingang weg is
en dat zijn lichaam is verdwenen. Engelen vertellen dat Jezus is opgestaan.
Later zal Jezus verschijnen aan enkele van zijn leerlingen. Gelovigen vieren deze dag de verrijzenis van Jezus Christus.
Het blijft vandaag bewolkt maar droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 16 °C en is de wind zwak, windkracht 2. Vannacht is het bewolkt en koelt het af tot ongeveer 6 °C.

Weet ie oe van de hitte zo vlot gin road,
dan weet ik dat ie te kot bie’t poasvuur stoat.

Hebt de kipn de blaorn an ’t gat,
dan he’w de poasdaagn a zo wier had.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Hee is nen stoethaspel. Wordt gezegd van iemand die iets gebrekkig doet; Niet uit de woorden kunnen komen; verward praten; stumperen.


Stoethaspelen. Niet uit de woorden kunnen komen; verward praten; stumperen.




10 april EZECHIËL Terentuel
TWEEDE PAASDAG Een vrije dag in veel christelijke landen, maar een dag zonder religieuze betekenis. 1ste paasdag was vroeger de dag waarop je naar de kerk ging en 2de paasdag was een dag vol vermaak en feestelijkheden.
Het blijft vandaag bewolkt en de kans op neerslag neemt toe in Enschede, met vanavond regen. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 16 °C en is de wind matig, windkracht 4. Vannacht is het regenachtig en koelt het af tot ongeveer 7 °C.

Zaait ge op Sint Terentuel,
lukt uw tuintje wel.

Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

’n Betje zunig (heanig) an met de stoet. Een beetje zuinig aan met ’t brood. niet royaal.


Bange
“Opoe, bu’j der nog?”
“Ja, wat zol dat dan?”
“O, niks, as der is hunde komt.”
“Maor dee doot toch niks.”
“Nae, maor ze blökt zo hard
en ze komt zo dichtebi’j.
Misschien wilt ze mi’j wal bieten.”
“Nae heur, zee doot ow niks,
ze wilt allene met ow spöllen.
Dan mo’j ze effen plekken,
zee bunt dan raozend bli’j.”
“Maor opoe, at ze dan is . . . . ?”
“Neet bange waen, mien daerntjen.”

Riek Krosenbrink-Naves.


11 april Stanislaus van Krakau
Vanmorgen nog wel kans op een regenbui. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 12 °C en is de wind matig, windkracht 4.
Vanavond is het helder en koelt het af tot ongeveer 10 °C.

Aprilse regen is in de tuin veel aan gelegen.

April veranderlijk en nat,
brengt hooi en boter in het vat.
April koud en nat,
vult zak en vat

Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Aw die nich hadden zea de boer teggen de vrouw, en wie hadden gin brood, dan mossen wie van armood stoet etten. Iemand meedelen dat hij volslagen onbelangrijk is.


GEVEUL…
Verlangend met völ leefde
is t’er naor oet ‘e kekn
alns is trechte, de glaeskes en
kandeel wocht, wört ’t blauwe
of roze müskes en dan ligt daor
dat waorme Gods geschäänk
in miene aarme en veul ik
mie een met dit keend van
mien keend……

Annie Lesscher-Schasfoort
Kandeel = een traditionele kraamdrank (lijkt een beetje op advocaat).


12 april Zeno van Verona.
De boer is nu druk, voor zover dat nog niet gedaan was of kon moet er nu toch echt gezaaid, gepoot en geplant worden.
Het is bewolkt en de neerslagkans blijft hoog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 13 °C en is de wind matig, windkracht 3. Vanavond is het helder en koelt het af tot ongeveer 8 °C.

’t Trouwen is as april,
noe zun, dan storm,
en dan weer alles stil.

In april mot `t reagen,
dat kump de boer niet verleagen!
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

De botter is aait ’t hardst as de stoet nog vers is. De boter is altijd het hardst als het brood vers is.


Hupsel

Roodbonten
de köppe recht veuruut,
de aorne breeduut,
vraogt zich af:
Wat
mot dee leu
daor
in den raegen
onder de beuken
in Hupsel?


Henk Lettink.
Hupsel tot 1 januari 2005 behoorde de buurtschap tot de gemeente Eibergen.


13 april Martinus 1
Het is bewolkt maar het wordt geleidelijk droger in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 12 °C en is de wind matig, windkracht 4. Vanavond is het helder en koelt het af tot ongeveer 9 °C.

April maakt de bloem
en mei bekump de roem!

Ai’jt weer in april secuur wilt veurspellen,
mag ie ’n heeln dag duur wa met ’n hemmel bellen
.
Plaats reactie