Welkom op het forum van Enschedeinansichten.

Spreek je dialect

Omdat de wereld niet alleen om Enschede draait.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Carnaval
Carnaval is het grote, vrolijke feest dat voorafgaat aan de vastenperiode.
Het woord carnaval komt waarschijnlijk van het Italiaanse carne vale (vaarwel vlees) of carne levare (het vlees wegnemen). Tijdens de vasten mocht men immers geen vlees eten. Daarom werd er gedurende de dagen die aan de vasten voorafgingen, goed gegeten. Ook de benaming "Vette Dinsdag" wijst hierop. Het was een "vette" dag omdat het de Iaatste dag was dat men vlees mocht eten.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Worst weder worst. Leer om leer. De uitdrukking is ontleend aan het duitse Wurst wider Wurst.


Riepeerd
Bie een peerd zit ’t gat,
an de achterkant onder de stat.
Mar laatst zae der mie ééne
en daor ha ‘k nich van terug,
Een riepeerd hef ok
regelmatig een kont op de rug.



18 feb Fra Angelico.
De komende week zijn er opklaringen en blijft het zo goed als droog in Enschede.
Februari = Slijkmaand / Kortemaand.. In de middeleeuwen sprak men al van Horunnemanoth:
slijk- of moddermaand. Dit wijst erop dat het in februari niet altijd sterk wintert, maar het buiten evengoed een modderige kliederboel kan zijn. Doorgaans ook valt de dooitijd in februari.
In Duitsland en Oostenrijk spreekt men voor februari ook van Hor- nung. De Duitser Friedrich Kluge legt met dit woord een etymologisch verband met het midden-Latijnse 'ornungus'. Het betekent zoveel als bastaard. Februari is zeker een uitschieter met zijn 28 dagen.
Potten en zaeien in februari,
Leeve leu, das almaol larie!
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

De haande jökt mie. . Ik heb moeite me te beheersen; ik wil ingrijpen. Ik zit te popelen om er mee te beginnen.


luddevedut
ealiks
zol e
‘t leefste
wiln trouwn
met ziene moo
meer zienn vaar
har ‘m
dee a
votsnoopt.

Ben Frey.


Luddevedut = Liefdesverdriet.
Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Luddevede (uutspreuken as: luh·duh·vuh·duh) of liefdesverdriet is de piene diej' vulen as een relaosie verbreuken wodt of de piene over de onberiekberhied van iene waor ie van holen. Over et algemien gaot et om niet-huwelikse relaosies. In et geval van een verbreuken huwelik numen we et een scheidingsrouw.
Luddevede is de laeste tied erkend as andoening mit symptomen as van een ziekte. Et gevuul verlaoten te wezen leidet tot geestelike en lichaomelike pienen, die doen daenken an een depressie; je vulen je lammenaodig en je vulen je vaeke niks weerd, en et last hebben van heufdpiene, muhied en slaepelooshied. De duur van luddevede kan slim verschillend wezen, et kan een peer maonden tot vule jaoren wezen. Over et algemien is et goed om et verdriet te uteren, mar tegeliekertied et dagritme van wark of aandere bezigheden niet los te laoten.

19 feb Konrad van Piacenza.
Na een zonnige en koude start trekken vanmiddag wolken over.

In februari de zun al stig,
meer 't landwaark noe nog stille lig.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Dat jökt um. Dat ergert hem.
’t Jökt mie. Dan mo’j krabben !



Wat is wiesheid. ?
Wat gift a'j hebt een groot ve'stand,
Iej könt neet ve'kopen.
A'j stom genog vuur oew zelf d'r
Met in d'n dop blieft lopen!
Wat köj a'j met een vlot ve'stand
In 'n hook blieft zittenprewwel'n,
Kretiek hebt op een dom begrip,
Duur achterebaks te grewwel'n.
'k Hol meer van volk met fantasie,
Vol smeukskes en ve'halen,
Deet stuk vuur stuk neet ens bestaot,
Dus net zo ok zölt falen.
Wat gift a'j dan ne dooien tak
Toch nog meent te zeen greujen,
En met oew klein en dom begrip
D'r bleumkes op zeet bleujen.
Zo köj, al buj dan nog zo wies,
Gin mense dom ve'slieten,
Want misschien leaft ze meer as iej
en könt ze wieter smieten !

G. Odink (de Hölter).

20 feb Eleutherius van Doornik.
Het wordt vandaag geleidelijk minder bewolkt maar het blijft droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 17 °C.

Blaost de muggen in februari alarm,
haolt dan de ooren in meert mèr warm.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Daor zal mie ‘t gat nich van jökn. Daar heb ik geen boodschap aan. Wat kan hem/ mij dat schelen.
Dat zal mie de pet jökken. Dat maakt mij niets uit.
Hee krabt zich, woor ‘t ‘m nich jökt.. Hij zit in verlegenheid en doet daardoor verkeerde dingen / Niet bemoeien met dingen die je niet aangaan.
Woar as't oew nich jökt mo'j ok nich krabbn. Andersman zaken gaan mij niet aan.
Den is met ’t gokken in eens prakties al zien geld kwiet worden; geleuf mar dat e zich wel ’s krabt waor as ’t um nich jökt.



Het is zo wied
Het veurjoar zit weer In de looh..
Wie mearkt het kot bie 't hoes.
Want hier en doar leupn wichter
Met ‘n vuske katjes op de voes.
De kreijn op 't dak dee goat tekeer,
ze zit' t meka an 'n bek te fusseln ..
En elken schosteen loert ze in,
dee wilt bepaald an ‘t nusseln.
'n Geetling was a wekn op 't rabat,
den hef zien nus a lang terech.
En vanmonn hef zee in alle vrogte,
stiekum heur eerste eiken eleg.. !
Ne muske op ’n raand van de dakgöt,
den kik oonder alle holle pann..
Ok 'n ekster hef zien dak op 't nus,
hee zit weer hoge in de dann.!
Kikkerdril drif in 'n viewer roond,
het water is nog klaar en good.
Het veurjoar brech oons mooie dinge,
en dat gef jong en oald weer mood. .. !

L.G.J. Hagedoorn.


21 feb Petrus Damiani.
Februari = Schrikkelmaand. Om de vier jaar, uitgezonderd in de volle eeuwjaren die niet deelbaar zijn door vierhonderd, krijgt deze maand een dag extra. Dit volgens de kalenderhervorming door Paus Gregorius XIII in het jaar 1582. De naam 'schrikkel' is terug te brengen naar verspringen.
In oude literatuur treft men voor schrikkeldag de benaming verspringdag aan.

Het blijft vandaag zonnig en droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 17 °C .

Op Petrus Damiaan hervat de winter spontaan, of is het ermee gedaan.

Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Kleine vleu jökt ok. Dat zeg je als je wilt aangeven dat kleine tegenvallers veel narigheid kunnen geven.


Ai’j taan kriegt, mien jonk, begunt eers ut leavn pas,
Mar ie mot d’r wal rekkening met hoaln, dat der ne tied kump,
Dat ze oe nich meer zeer doot.



22 feb Cathedra van de apostel Petrus Margareta van Cortona.
Het wordt vandaag geleidelijk bewolkter maar het blijft droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 18 °C
Als Sint Pieter sijne Stoel plant,
dan commen d'oijevaers weer in 't land.

De terugkeer van de ooievaars en zeker ook van de zwaluwen heeft op het platteland steeds de boodschap ingehouden dat het met het weer goed zou gaan worden. Altijd was er vreugde bij het weerzien van deze vogels, want zij brachten voorspoed en geluk. Wat de datum 22 februari betreft, mag gezegd worden dat dit toch wel heel erg aan de vroege kant was.
De nacht van Sint Petrus’ stoel duidt aan hoe veertig dagen ’t weer zal staan.
As het vrös inde nacht van Sint- Pieter , dan vrös nog veertien dagen lang.
Petrus Stoel (22 feb.) heft de lente aan,
de zomer brengt ons Sint Urbaan (25 mei.).
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

’t Gat jökt mie. Ik heb jeuk aan mijn kont.
De hoed jökt mie zo. Mijn huid jeukt zo.
Ai’j de jökerie mar kwiet bint. Als je je jeuk maar kwijt bent.


Ofscheid
De dinge gaot zo as ze gaot.
Veurda'j beseft wat der gebeurt,
wo'j zo maor oet mekaar escheurd
en wa'j ok doot en hoo'j ok praot,
hoo'j 't book ok weer teruggeslaot,
hoo 't oe van binnen ok bereurt,
de dinge gaot zo as ze gaot,
ok a'j neet wilt dat ze gebeurt.
Dan bu'j 'm kwiet, oewn kammeraod,
dén altied biej oe hef eheurd.
Dan is gebeurd wat is gebeurd,
hoo'j 't book ok weer terugge slaot.
De dinge gaat zo as ze gaot.

Derkjan ten Hoopen.


23 feb Polycarpus van Smyrna
Het wordt vandaag geleidelijk minder bewolkt maar het blijft droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 17 °C.
Al is de sprokkel nog zo snel ,
hee hef zien dree zommerse dagen wel.
Gebruikersavatar
enschedeinansichten
Member
Member
Berichten: 4166
Lid geworden op: do jan 08, 2009 9:24 pm
Locatie: Enschede
Contacteer:

Re: Spreek je dialect

Bericht door enschedeinansichten »

Dat zal mie de kont jök,n.
Schat iedereen op waarde maar laat daarbij wel iedereen in zijn waarde.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

ja 't wodt een goed botterjaor. zegt men als iemand aan ze gat krabt.
hans
Member
Member
Berichten: 2733
Lid geworden op: ma sep 24, 2012 11:45 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door hans »

lol
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Dat geet ‘t ‘m boamen de pet. Dan snapt hij er niks van. Dat ging hem boven de pet. In deze uitdrukking staat pet voor verstand.
De reden kan zijn dat iets te ingewikkeld is. Pet is hier datgene wat onder het hoofddeksel zit, namelijk het verstand.


Ik schaf gin nieie auto an
‘k gao op mien oale fiets vedan
Het trappen holt mie wakker
‘k geniet van bos en akker
En ’t past precies in ‘t miljeuplan.

G. Wolthuis-Huizingh.



24 feb Matthias,
Sint Matthijs(24-2) breekt het ijs, maar wil het ijs niet breken dan vriest het nog zes weken.
'k Zog ow, "Sunt Mathies (24), smit veur in 't ies."

Een merkeldag waar we een duidelijk breekpunt van de winter kunnen zien. De mens raakte vreugdevol gestemd. Het is ook een dag die er aan herinnert dat we in het verleden winters hebben gekend die met vriezen ver over deze datum heen stapten.
In deze eeuw zijn er omstreeks deze datum zeker drie elfstedentochten verreden (14 febr. 1956, 21 febr. 1985 en 26 febr. 1986).
Februari, de ene wintert bij het leven, de andere speelt al lente.
Gebruikersavatar
enschedeinansichten
Member
Member
Berichten: 4166
Lid geworden op: do jan 08, 2009 9:24 pm
Locatie: Enschede
Contacteer:

Re: Spreek je dialect

Bericht door enschedeinansichten »

Doot mar in de kips. Is dat ongeveer het zelfde ?
Schat iedereen op waarde maar laat daarbij wel iedereen in zijn waarde.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Ja
Daar kan ik niets van maken; zoek het maar uit.
Deze informele uitdr. wordt gebruikt wanneer voor de spreker de zaken te ingewikkeld worden.
Vaak met de toevoeging dan zal ik het thuis wel uitzoeken.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Daor nem ik mien petje veur of. Daar heb ik grote bewondering of respect voor.
Dit zeg je als je erg onder de indruk bent van wat iemand gepresteerd heeft.
In de tijd dat mannen altijd een hoed of een pet droegen was het afnemen daarvan een beleefdheidsbetuiging men toonde op die manier respect voor wie men tegen kwam.

Haaznslöapken. Een hazenslaapje doen, heel kort en licht slapen.
Als je je ogen sluit om even wat slaap in te halen, maar je intussen nog wel min of meer bewust bent van de omgeving, dan doe je een hazenslaapje.
Andere manieren om een slaapje tussendoor aan te duiden zijn : een dutje of een tukje doen of een uiltje knappen; lichte slaap.
Een hazenslaapje doen gaat terug op het feit dat bij een haas de oogleden tijdens de slaap niet helemaal de ogen bedekken, waardoor hij direct merkt wat er om hem heen gebeurt.

25 feb Walburgis van Heidenheim.
Het wordt morgen geleidelijk bewolkter maar het blijft droog in Enschede. Morgenmiddag stijgt de temperatuur tot 16 °C.
Vliegen, muggen, wespen en horzels worden in de taal van de boer vaak verenigd onder de noemer ongedierte. Alles wijst erop dat de mensen dat ongedierte maar lastig, hinderlijk en ook schadelijk vinden. Vooral vroeger, maar zeker ook nog vandaag, zagen de mensen in een zachte winter het levensgrote gevaar dat het ongedierte zich in het komende voorjaar en in de zomer grootscheeps zou presenteren.
Strenge winters daarentegen werden gezien als een regelrechte, door de natuur geregelde uitroeiing van al dat gespuis. Laten we echter maar rustig stellen dat het omgekeerde dichter bij de werkelijkheid ligt. insecten verstaan bijzonder goed de kunst hun eitjes, larven en cocons in de wintermaanden op zeer beschutte plaatsen onder te brengen. Zij vinden plaatsen waar de kou geen fatale uitwerking kan hebben. Bovendien staat vast dat insecten in een stadium van metamorfose zeer lage temperaturen uitstekend kunnen doorstaan.
Regen in Sinte Walburgisnacht,
heeft de kelder steeds vol gebracht.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Pet.jpg
Pet.jpg (13.1 KiB) 4156 keer bekeken
Flonkergood
Een waterdröppel
in ne hook
van 't blad,
ongriepbaor
as kwikzilver
in euren glans;
enkelt de zonne
krig een kans,
as flonkergood
lig ze
in
euren ivoren toren.

JO TER LINDE-DUENK


26 feb Porphyrius
Het wordt vandaag geleidelijk zonniger en het blijft droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 10 °C.
Is 't in februari zacht,
dan koomp later de vorst bi'j nacht.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Daor hek niks met an de pet. Daar voel ik niets voor, ook wel, dat gaat mij niet aan, dat is mijn zaak niet.


Bosmans paadje
Wat ruuge böske langs 'n wal,
Het pad van gruusig zaand.
Ne striepel grös, zo in de midd',
Wat peppel an de kaant.
Wie gung'n d'r vleegerstökskes snien",
Ne'n pleerhoolt oet 'n vleer .
Ne'n straamp'n veur n' n kattepul,
N'n pijl en boog ... n'n speer.
Negreune wei met gelle bloom'n,
N'n dreenkkoel, met wat reet.
Met salamanders ... stekkelboars,
Ze zatt'n d'r bie de vleet.
Dree jungskes met ne viskegar ,
De zunne op het hoar.
Ne sjempot ... salamanders vang'n,
Dat was veur vieftig joar.

Jan Kleinman.


27 feb Gabriele Possenti van onze lieve vrouwen van Smarten.
Het blijft vandaag bewolkt maar droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 10 °C.
Gef februari völ lentevlagen dan komp meart en april oe met sneebujjen ploagen.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Zich de pet deep in de oogn wiln trekn. Zich diep schamen. Zeg nu geen dingen die je niet zeker weet,
later mo’j de pet weer in de oogn trekken.


Wat proat ie toch Haarlemmerdieks, kö'j oe moeders taal nich mear? Wat praat je toch Hollands, kun je je moedertaal (taal die je in je jeugd sprak) niet?
Siena gung ’t hoog haarlemmerdieks nich zo glad of. Siena ging het algemeen beschaafd Nederlands niet zo glad van de hand, kon niet goed Hollands spreken.


28 feb Romanus en Lipicinus van Condat.
Het blijft vandaag bewolkt maar droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 9 °C
'Sint Romanus heel en klaar,
wijst op een vruchtbaar jaar.'
bartg
Member
Member
Berichten: 1266
Lid geworden op: zo aug 29, 2010 7:09 pm
Locatie: enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door bartg »

Ik kreeg dit toegestuurd.
Dit past hier perfect bij.
Bijlagen
dialect.jpg
dialect.jpg (145.6 KiB) 4132 keer bekeken
Neem de mensen zo ze zijn,er zijn geen anderen.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

jawa; harstikke mooi !!!!
hans
Member
Member
Berichten: 2733
Lid geworden op: ma sep 24, 2012 11:45 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door hans »

joajoa=nee
Plaats reactie