Welkom op het forum van Enschedeinansichten.

Spreek je dialect

Omdat de wereld niet alleen om Enschede draait.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

‘Eerstn schaa is ’n bestn. Als er iets in waarde daalt, doe het dan vlug van de hand.


De vöggeltrek
As 't winter stilan nöager kump
En de beum wordt van hear blad ontluusterd
Lik 't wal asof de vöggel zich
Mekaar wat in hebt fluusterd
Ze kriegt de krewwel in de hoed
Ze hebt 't hier wal bekekken
En maakt zich op veur de grote trek
Noar verre, wöarmere strekken
De grutto, kiewik en de sproa
Bint in September al vertrökken
Veur ne lange reis noar 't zuden hen
't Leek net asof ze 't of hadden sprökken
Ook de nachtegaal gong al vroo op trek
Wat hef he van 't zommer zungen
Mear 't was al toch van korten doer
Hear instinct zear 't en ....zie gungen
De ganzen kwamen wat later oawer
In V vorm vleugen ze met gemak
Van 't hoge Noorden oawer Tweante hen
Hoo mysterieus kleunk hear gegak
Zo reist ze of van hot noar haar
Oet Tweante vot vol mood
Zee volgt toch aait earen innerlijken drang
Want trekken zit hear in het blood
Mear in het veurjoar komt ze weer
Dan fluit elk weer zien leed
De koekoek ku’j gestöarig heuren
En de karkiet zingt volop weer in `t reet

Christien Grunder Olde Nordkamp.


16 november Geertruida (ook Gertrud) de Grote; Margareta van Schotland.
Het wordt vandaag geleidelijk bewolkter maar het blijft zo goed als droog in Enschede, met vanmiddag regen. De temperatuur stijgt tot 11 °C.
Rèagn, weend, leelk biesterweer,
gef ongemak veur means en deer.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Hee leaft van ‘n schaa. Hij zegt geen winst te maken maar kan zich alles permitteren.


HAERFST
`t Is haerfst en het is nat en kil,
het raegent al dagen an een stuk deur.
De lucht is stöörig zwaor bewolkt
en hef nen Loden-grieze kleur.
En 's aovends as de lanteerns brandt
weerkaatst eer lecht in 'n plas op straot.
Mangs loopt wat leu gehööst veurbi j.
'n Kragen hoog op as zee daor gaot.
De beum laot ook de blaer now vallen.
Der ligt der heel wat op de groond.
En as de weend boest um 'n hook,
dan waeit het blad al in het roond.
Ook in 't hoes wordt 't al wat kaolder.
'n Kachel braandt zo now en dan.
A-w 's aovends stil in de kamer zit,
trekt wi ‘j het vest der weer bi’ j an.
De zommerkleer bint op ebaorgen.
'n Weenterjas haank al weer klaor,
want 't zal zo lang wal nich meer duren
dan is het weenter al weer daor.


Georg Frieman Dialect van Enschede


17 november. Elisabeth van Thüringen (ook van Hessen of van Hongarije).
Het blijft vandaag bewolkt en de kans op neerslag neemt af in Enschede, met vanochtend nog wel kans op motregen. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 12 °C
St. Elisabeth dut ons verstaon, ho`w de weenter zal vergaon.
'Sankt Elisabeth sagt an, was der Winter für ein Mann.'

[Aan Elisabeth kun je zien hoe de winter wordt misschien]
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

’n Éénen zien veurdeel is ’n aander zienen schaa. Wat voor de één een voordeel is, is voor een ander een nadeel.


Kloare met Suker
Ik was nog zo'n jungske, zo greun nog as grös
hij leer'n mie 't leaven, ik kreeg zo'n dös,
alles was anders en alles was ni-j
en kloare was lekker met suker d'r bie.
Refrein
Kloare met suker, 'n bölleken wos,
lipp'n en lachen en warkt vuur de kos,
maakt schik en plezeer, want ie zint d'r mar
eam, as kloare met suker: zo wil ik leam.
Zie-j zeien van Hendrik, 't geet 'm neet bes
ai’j zo verdan doot, dan zi-j d'r e-wes,
kreeg las van zien suker en wos was te vet
alles met moate, dan geet 't nog net.
Refrein
Hij moch neet meer warken, dat dee-j 'm zo zeer
en wos en jenever moch ok al neet meer
en zonder suker is an 'n borrel niks an,
't leam is moar sober, dus maak d'r wat van.
Refrein

Johan van Zon.


18 november Wijding basiliek Petrus en Paulus,
Het blijft vandaag bewolkt maar droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 14 °C.
Novembermoand biester en zwat
Noe goat de streupers op pad.

Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Ik zal de schaa wal inhaaln. De opgelopen achterstand of het werk dat achterop is geraakt , inhalen.
De uitdrukking betekent ook zich extra te goed doen, met name als compensatie voor de nadelen die iemand ergens van ondervonden heeft of voor de keren dat hij te kort gekomen is. Ik zal de verloren tijd wel inhalen.


As ’t nich zo hard waein, stön der ok nich zovöl weend.



19 november Elisabeth./ Mechthildis van Hackeborn.
Miezerig weertje: het is bewolkt met een spatje motregen.
St. Elisabeth dut ons verstaon,
ho`w de weenter zal vergaon
Gebruikersavatar
enschedeinansichten
Member
Member
Berichten: 4167
Lid geworden op: do jan 08, 2009 9:24 pm
Locatie: Enschede
Contacteer:

Re: Spreek je dialect

Bericht door enschedeinansichten »

Ik zal de schaa wal inhaaln.

Op een bepaalde leeftijd wordt dat steeds moeilijker. De tijd raakt op. :)
Schat iedereen op waarde maar laat daarbij wel iedereen in zijn waarde.
Gebruikersavatar
Veteraan
Member
Member
Berichten: 4797
Lid geworden op: ma jan 02, 2012 10:10 am
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Veteraan »

:lol:
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Komt ‘n schaa wier ophaaln. Kom eens langs (voor tegenbezoek). Nu het beste; Niks te danken.


Hearfs
Nen daamp haank `s moarns oawer `t veeld,`t greun is a luk verkluurd.
De bla wödt zachtjes rood en gel, met `t zommer is `t gebuurd.
Hier en daor vaalt a `n blad en dwerrelt zachtjes daal.
Aw nog `n zetke wieder zint is alns a wier kaal!
Wat geet zon zommer gauw vuurbiej,`t is meer nen kott'n zet.
En a'j `n meakenleam zeet, doar geet `t precies zo met.
A'j jonk bint lik `t oew nog zo laank; dan bi'j nog an `t begin.
Meer vuur da'j `t weet is `t zommertied en stoa'j der midd'n ien.
En ongemearkt komp dan `n hearfs, dan raak iej ok verkluurd.
Al wilt nen heeln hoop het nich zeen; met `t zommer is `t gebuurd!

Oet: Pottuffeln van Graads.


20 november Bernward (ook Bernard) van Hildesheim.
Vanochtend kun je prima de deur uit om een frisse neus te halen. De kans is groot dat het droog blijft. 8 graden.
Komt van`t veld de moes,
haal dan turf en hout in hoes!
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Daor kan gin blind peerd schaa doon. Dit zeg je van een plek waar zich niets waardevols bevindt, en waar iemand die zich wild gedraagt dus niets kan beschadigen.
Schaa doon. Deren, benadelen.



Alns koomp optied; ai’j mar wochen könt.


21 november O.L.V. Presentatie, Albertus, Honorius.
Het blijft vandaag bewolkt maar zo goed als droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 9 °C en is de wind matig, windkracht 4.
Maria's opdracht klaar en hel,
maakt de winter streng en fel.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Dat is wisse better, as met schaa en schande wiezer wödden. Door schade en schande word je wijs, iets leren door een nare ervaring. Een mens leert het beste van z`n fouten.
Deze uitdrukking is wellicht ontleend aan de bijbel. Plage en schande zal hij vinden en zijn smaad zal niet uitgewist worden. (dat wil zeggen : zich schuldig heeft gemaakt aan overspel).


Oatmöske.
Met poasken, as ’t veurjoar is,
‘t grös greuner dan greun,
Op ’t plein veur de kark noa de Mis,
de blaar an de beum nog beteun,
Oons Heer net oet ’t graf,
met vrear in de loch,
Keender, eier zeukend, in ’n draf,
en poaskearls dee begint an eare vloch,
Dan wee’k da’k der bin,
da’k mie’j twentenaar veul,
Mien end, mien begin.
Dat stek iej nich vot,
Oonder baanke of steul,
dat bi’j tot op ’t bot !

Geert Christenhusz.

22 november Cecilia van Rome.
Het blijft vandaag bewolkt en de kans op neerslag neemt af in Enschede, met vanochtend nog wel regen. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 11 °C.
De dag aan St. Cecilia gewijd,
is de maatstaf voor de wintertijd.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Wel schaa hef, krig schaa too. Wie verliest, die wordt op de koop toe nog bespot.


November
Donkere dage, zo koald en zo kort,
biestere buujen, woa'j triestig van wödt.
Akkers met stöppels of umgeploogd laand,
blaäloze beume stoat stram langs de raand.
Eenzame dage, zo laank en alleen,
donkere nachte, gin lichie te zeen.
Meuiluk is 't lèven, as 't zachies verzaand,
a'j goat te krummel'n, zo kort biej de raand.
Mar mangs kömp de zunne en wödt het weer licht,
dan krig disse wereld weer 'n aander gezicht.
Dan zee'j neet de blaá meer, verkleurd en verdord,
mar dan kiek ie wieder, hoe mooi of 't weer wödt!

Henk Pool november 1987


23 november Clemens. Het wordt vandaag geleidelijk bewolkter maar het blijft droog in Enschede.
Gaat met Clemens de winter goed zijn gang, dan zullen we een mooi voorjaar hebben.
Wintert `t op St.Clemens fel,
dan wordt de lente klaor en hel.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Kapot. Van streek; zwaar aangedaan; diep bedroefd; erg verdrietig. // Kapot, stuk, gebroken. Iets kapot maken.
Kapot betekent dat een voorwerp in stukken uiteen is gevallen of niet meer functioneert zoals het dat normaal had moeten doen.
Vaak is het nog mogelijk dit voorwerp te repareren, maar soms zijn de kosten om het voorwerp te repareren hoger dan de kosten om een nieuw exemplaar aan te schaffen. Het is naar de maan / naar de Filistijnen.

Hee is der kapot van. Zwaar aangedaan; diep bedroefd; erg verdrietig. ‘k was der net bie toen dat ongeluk gebeurn, ‘k bin der nog kapot van.



Oalder wordn.
Mi-jn eig’n taan, dee hek alang nich meer.
Dee deun mi-j a joarn gloepens zear.
Ik heb der now wat van de taandarts kreg'n,
Dee mot ik 's oawens in ’t water leg'n.
Fiets’n doo 'k a lang nich mear,
want ik bun ’n gevoar in 't ve'kear,
Heel good loop'n kaan 'k ok nich mear,
want de been en butte dood mi-j zear.
Ik slep mear wat met mi-jne been.
Mi-jn -bril möt op, a 'k wat wil zeen.
Griezer wo'd now ok mi-jn, hoar,
en 't heufd is ok nich mear zo kloar.
Zo geet het lèèw'n langzaam ve'bi-j,
dat döt zear, dat maakt nich bli-j.
Joa now is ’t dan zover,
ik bun kràànk en lig op ber
Ik g'leuw, dà'k mi-jn tied heb had.
Zo langzamerhaànd wör ik het ok zat.
lk zat doar mear stil in 'n hook .
met vuur mi-j ‘n losgeslaag'n book;
wát mi-j ok a gin wiesheed brach,
um da 'k der hoast ginne letter mear van zag.
Het lèèw'n dat-geet nich ai-jt ve'dan.
Der keump 'n moal 'n ende an.
Bèröst'n mörre wi’j doarin,
al doot wi’j ’t ok met tèg’nzin.
Want eenmoal zal ’t better word’n .
aw ’t goode pad noar boaw'n hebt vond'n.
Wi-j bunt mensen van alledaàg'n.
Dà w der nog bunt, wi-j ma'j’ t nich klaàg'n.
'A’k s'mons wakker wor en kiek noar de loch,
dan dèènk ik; Kiek oale, dóe bis der nog.

Gerret.


24 november Joannes v.h. Kruis.
Het blijft vandaag bewolkt maar droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 10 °C
De 2de helft (van nov.) komt enkele malen
Ons op een echte vorst onthalen.
Dat komt de boeren op verliezen
Daar bieten in de grond bevriezen.
Gewoonlijk loopt het niet zo’n vaart
De winterjas wordt nog gespaard.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Now, toen ie votgingn, was oe moeder zo kapot. Nu, toen je wegging was je moeder zo van streek, had zij zo’n verdriet.



Harfst
Laot mi'j nog ene maol den warmen wien
van owwe jonkheid drinken en gao dan hen.
Ik zal dan zitten bi'j ut laöge glas
en zeen hoo olde beume zich ontbladert.
Ne spinnekop mek draö mi'j tussen hand en glas
waoran de traöne dauw strak wadert.
Vaor mi'j nog eenmaol zat van owwen wien
en gao.
Maor kiek neet umme hoo ik stao
en nevel um mien heufd zich wasemt.

HENK KROSENBRINK


25 nov. Catharina van Alexandrië.
Het wordt vandaag geleidelijk bewolkter maar het blijft droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 9 °C.
Het vee gaat weer op stal. Overal zien we de boeren ermee uit de weiden huiswaarts keren.
Als het vriest op Sint-Katrinadag,
Een harde winter men verwachten mag.
Zoals de dag van Sint-Katrijn zal de laatste januari zijn.
Rond de tijd van St Katrien, wil het graag gaan winteren.
Sinte-Katriene, pak i j de koo bi-j de liene.
Sinte Katrien, löt vake ’n witten mantel zien.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Ik bin kapot. Bekaf. Hij is kapot. = Hij is nog al erg ziek.


Brokken
De hond vrat altied met de panne met
Maor daarvan wette vul te vet.
Noe hoef ze veur um niet meer te kokken.
En zit die hond mooi met de brokken.




26 november Konrad van Konstanz.
Het blijft vandaag bewolkt maar zo goed als droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 9 °C.
November gries en nat ,
de streupers gaot op pad.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Mo ‘j loopn? Joa ‘k heb de fiets kapot. Moet je lopen? Ja de fiets is kapot.


Medicienen
He wol tabletten tegen ut hoesten en tegen de pien.
"Ut maakt niet uut waj nemt", zei de Apotheker,
"Ik heb baat bie elk medicien".




27 november Oda van Sint-Oedenroede.
Het wordt vandaag geleidelijk zonniger en het blijft zo goed als droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 8 °C
Sint Achuit doet het zaaikleed uit.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Loat ‘t oe nich kapotkokn. Doe het kalm aan.


Wat za’k in Paries doon, a ‘k ’t ok hier kan veendn.


29 november Eerste adventszondag. Saturninus van Toulouse; Radboud van Utrecht.
Het wordt vandaag geleidelijk zonniger en het blijft droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 3 °.
De adventstijd begint vier zondagen voor Kerstmis. De Advent is de tijd van voorbereiding op het kerstfeest; de tijd waarin de komst en wederkomst van Jezus Christus wordt verwacht.
Met de eerste stevige vorst die op het eind van nov. Zeker al te verwachten valt, ziet de boer met vreugde de dodelijke klap voor het venijn het ongedierte. De muggen, vliegen en wespen zullen het nu niet lang meer maken.
IJs op de dag van Saturijn,
het weer maakt daarna korte mette met dit venijn.
Sneeuw op Sint Saturnijn,
zal water voor de molen zijn.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Niks kapot brekken. Laks zijn. Den slapamper brek oe niks kapot. Iets doen met zo weinig mogelijk inspanning, waardoor de resultaten er onder lijden. De ondertoon is dat iemand zich laks gedraagt of dat hij lui is.


’n Goed hoes is meer dan ’t halve leavn.


30 november Andreas. Zijn Andreaskruis is nog te vinden in de Schotse nationale vlag. Trouwens, in de Britse vlag vinden we ook nog zijn herkenningsteken, het Andreaskruis. Die vlag is immers een combinatie van twee kruisen: dat van Andreas en dat van Sint-Joris. Tot de echte winterwerkjes behoort ook het klaarmaken van de midwinterhoorn. Veertien dagen voor Sint Andries (30 Nov.) haalt de boerenzoon het „hoarn" van de „hiele" en legt hem in water om het hout te doen zwellen. Geblazen wordt er vanaf de eerste Zondag in de Advent tot Driekoningen ( Hillege Dree). Het meest echter van Kerstmis tot Driekoningen, in de periode der „twaalf nachten" en dan wel bij voorkeur boven de waterput op het erf omdat het geluid daardoor aanmerkelijk wordt versterkt.

Sint Andries staat op met vries,
Hij laat niet af voor Lichtmisdag.
Sint Andries , brengt de vries.
Met Sint Andries sneeuw, doet het koren pijn.
hans
Member
Member
Berichten: 2733
Lid geworden op: ma sep 24, 2012 11:45 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door hans »

het andreaskruis vind je ook nog bij spoorwegovergangen.
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Arie »

hans schreef: ma nov 30, 2020 8:59 am het andreaskruis vind je ook nog bij spoorwegovergangen.
Inderdaad nog steeds te vinden bij de spoorwegovergang Stationsplein
Bijlagen
Hengelosestraat 51 Stadskantoor  hoek Stationsplein spoorwegovergang bord fietsstad 6-6-2019.jpg
Hengelosestraat 51 Stadskantoor hoek Stationsplein spoorwegovergang bord fietsstad 6-6-2019.jpg (148.34 KiB) 3805 keer bekeken
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

De leefde is kapot. Het is uit.


In december heur’j wier ’t midwinterhoorn,
’t Kerstkindje wöd gauw wier geboorn.



December. Omdat in deze maand de winter begint, werd december vroeger "wintermaand" genoemd. December is nu de twaalfde maand van het jaar, maar in de oude Romeinse kalender begon het jaar in maart en was december de tiende maand. "Tien" is in het Latijn decem, er zo komen wij aan de naam december. Winterzonnewende. Midwinter, Joel (Yule) of wintersolstitium zijn allen benamingen voor het begin van de winter.
1 dec Eligius van Noyon.
Brengt St. Eligius, de eerste dooi?,
begint het echter op die dag te vriezen,
dan krijgen we vier weken vorst voor de kiezen.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Da's mie kapotgoan duur n vors. Dat is kapot gevroren.


Zee kan better geald opmaken as ’t ber.

2 december Jan van Ruusbroec.
Voor de maand december zien we een vreemd gebeuren. Duitse meteorologen hebben zich hier bijzonder mee beziggehouden en hebben moeten constateren dat het een zeer betrouwbare voorspelling van het verloop van de winter inhoudt. Als de eerste helft van de maand december temperaturen vertoont, die aanmerkelijk boven het normale maandgemiddelde liggen, is er met grote zekerheid een zachte winter te verwachten.

Zorgt veur etten, teug en braand,
As december koomp in ’t laand.

Heb ie good wat brandhoalt koch,
Dan krieg ie ’t van ’t winter warm genog.
Plaats reactie