Welkom op het forum van Enschedeinansichten.

Spreek je dialect

Omdat de wereld niet alleen om Enschede draait.
hans
Member
Member
Berichten: 2733
Lid geworden op: ma sep 24, 2012 11:45 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door hans »

weer rot weer...
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Goa zit'n en nem de tied, veurdat de tied oe hef nöm'n -
Ga zitten en neem de tijd, voordat de tijd jou heeft genomen.
Tijd voor jezelf maakt je een beter mens. Rustiger, meer in balans, vrolijker, liefdevoller.
We hebben het allemaal nodig, en we vinden het vaak lastig voor elkaar te krijgen.
Je hebt echter elke dag een korte periode nodig om met jezelf door te brengen.


Het earfstuk
Toch gewis wal ennige joaren
Stun dee kast mie in de weg
Ik bin miene andere healft goan vroagen:
"Zos dat ding nich vot doon, zeg?"
Bo nee"zear hee "dee kast mot stoan blieven
Da-s 'n earfstuk, ne gedachtenis
Ik kreeg hem van mien oalde grootmoe
Toen ik veur 't eerst op kamers gung"
Nieds wör ik toen want dat earfstuk
Hung as los zaand an mekaar
Enen slag met nen zwoaren hamer
En 't was braandhoalt, wisse woar!
Ik begun te prakkezearen
Ho zol ik den slag now sloan?
Ik mös 't op ne andere wagen pakken
Misschien dat 't dan nog wal zol goan
"Now,"zear ik zeutkes, "äs dat earfstuk
Dat van kop tot teen onder hoaltwörm zit
Diene nostalgie wat op kan vijzel
Zet hem dan toch hier, in 't licht!"
Zo gezegd was zo gedoan ok
Tehoop trökken wie an het wrak
Tot het ding krak .... van pure eleand
Ziene beide linkerpeutkes brak
Ik kreeg mienen zin. met dreaieri'j wal
Mear binnen ne wek lag de kast an 'n diek
Ik hoof mie d'r nich mear an te ergeren
Kiek, dat neum ik ..... polletiek.

Christien Grunder-Olde Nordkamp. Oldenzaal.


17 juli Alexius van Rome Hij is patroon van de stad Innsbruck alsmede van de bedelaars en vagebonden en van de pelgrims;
daarnaast van de zieken en van de koperbewerkers.
Zijn voorspraak wordt ingeroepen tegen onweer, bliksem en aardbevingen; tegen besmettelijke ziekten en in het bijzonder de pest.
Wereld Emoji Dag
Dag voor Internationale Rechtvaardigheid
Nationale Herdenking MH17
Tilburgse Kermis
Juli, ook de maand dat de ene depressie na de andere het hoogtepunt van de zomer in een treur- zee van water kan veranderen,
ons al kan doen denken aan de herfst.
Wisselen in juli regen en zonneschijn
't zal voor de boeren kermis zijn.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Da’s nen heeln zet (tied) eleedn. Een poosje (tijd) geleden. Nen heeln besn zet. Een hele tijd.
’t Hef nen mooin zet anhoaldn. Het heeft lang geduurd.
Ze hebt a nen heel zetje met mekaar gaon. Zij hebben al een tijdje verkering.
Zo zit ter al nen heeln zet. Zo zit hij al een hele poos.
Mangs röst hee nen zetke, hee wodt al oald. Soms rust hij een poosje hij wordt oud.


De Wisseltruc
Ieder darp hef wa van die bizeundern,
Van die dorpsfiguurn die van boam tut eundern,
Aait wa ne groond geeft um oaver te proatn,
Des iets wat de leu tóch nooit könt loatn,
Zo gung ne kèèr, van moond tut moond,
't Hele darp dit verhaaltje roond:
'n Wiefke, ok zo gesleppn as wat,
Mos hen bosschoppn doon, doar in de stad,
Ne flesse jenever mos d'r kommn,
Kwam ze zoonderthuus? Zoj va es heurn brommn!
Ma had nog ginne nègel um ie-weet-wa te krabbn joa,
En goan beedeln was eur de ère tenoa,
Ma wie neet stark is mut slim wèèn, zo is't ma net!
De bosschoppntasse wordn kwiek op de toonbaanke 'zet,
"Slieter, doot mie den liter jenever hier ma in"
Ma 't was eur schienbaar neet noar 't zin,
Ze haaln de flesse wier uut de tasse,
"Och, wat ik nog vergettn wasse:
Ik möt nog aandere bosschoppn haaln,
Ik zal oe temet wa kommn betaaln"
't Mèènske kon wa heel bes proatn,
En mog de flesse bes effn doar loatn,
"Ik kom zo wierumme had't nog ezeg,
Ma al wie d'r kwam .... 't vröwke bleef weg,
'n Slieter dee 's oamds de winkel ma too,
En dach: "Wat mök now met die flesse doon?
' Zag den liter jenever doar zo staan,
En had tóen pas in de gaatn wat den smiesterd had edoan:
Zee had 'n draank verwisseld met ne flesse water,
Ma 't was now toch a völs te late,
Die zattn a hoog en breed met 't hele gezin,
Zich te verknöttern en ... deedn d'r nog ene in!

Ineke Smit-Vukkink.


18 juli Frederik (ook Fredericus) van Utrecht. Zijn voorspraak wordt ingeroepen tegen doofheid.
Arnoldus van Arnoldsweiler, Hij is patroon van de muzikanten, organisten, muziekinstrumentenbouwers;
hij wordt aangeroepen om een gezegende dood.
Nelson Mandela-dag.
Kaviaardag
Wereld Luisterdag
S’nachts regen en daags de zon, dat vult de schuur, zak en ton.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Hee pröt as nen wors zoonder vel. Hij kraamt onzin uit. onzin verkopen.
Onzin uitslaan. Onzin is een gedachte of redenering die volgens de wetten der logica of het gezond verstand niet waar kunnen zijn.
Meestal geuit in de vorm van een bewering, een verhaal, een betoog,
D-a's mer proatn van hemp-in-n-eers. Teuterie/Töaterie



De Zeve is gus.
De zeve wochtend an de muur
De melk strölt oet et geer.
‘t Kleine steulken kot d’r vuur –
De vrouwe kot biej’ t deer.

Zo gung dat op de boerderiej:
Met emmer, zeve en bus.
Moar d’oale tied is noe vuurbiej –
De zeve wodden gus!

‘n Töchken nog, en ‘t is gedoan;
De melkbus wodt antiek.
Vuur kleine boeren gin bestoan –
Zee zölm komt an ‘n diek!

Een gedicht van Zwaleman in het Jaarboek Twente van 1984.


19 juli Bernulfus van Utrecht. Hij is in 1869 als patroon gekozen voor de toen opgerichte Vereniging tot Bevordering van Kerkelijke Kunst: het Bernulfusgilde.
Volgens geschiedkundigen worden hier twee mensen die allebei Bernulfus heetten, met elkaar verward: de bisschop van Utrecht uit de 11e eeuw en de gelijknamige pastoor van Oosterbeek die tweehonderd jaar eerder geleefd zou hebben.
Steek je tong uit Dag
HONDSDAGEN
De dagen van 19 juli tot 18 augustus worden de hondsdagen genoemd.
De term hondsdag vindt zijn oorsprong in een astronomisch gegeven.
Volgens de Griekse mythologie is Sirius de hond van Orion en werd hij met zijn hond aan de hemel geplaatst.
Vanwege het karakter van de hondsdagen als typisch warmste periode van de zomer, zijn er bijkomend ook meteorologische betekenissen ontstaan.
Veel mensen associëren de hondsdagen met de aanwezigheid van veel insecten, met name muggen en vliegen.
Tijdens de hondsdagen bederven eten en drinken sneller dan in de rest van het jaar. Vooral melk waren in deze tijd extra vlug bedorven.
Vroeger had men, omdat er nog geen koelkasten of diepvriezers waren, meer moeite om etenswaar goed te houden.
Daarom is er in het Twents ook nog een gezegde:
"Wat men tijdens de hondsdagen spaart voor de mond, is voor de kat of hond".
Komen hondsdagen met veel regen, dan gaan we slechte tijden tegen.
Zijn de hondsdagen hel en klaar, verwacht dan maar een vruchtbaar jaar
Hondsdage helder, dat brenk wat in 'n kelder,
Hondsdagen reagn, dat komp ongeleagen.
At ’t den eersten hondsdag lekt , lekt ze allemaol.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Van weggeavn is nog nooit iemand riek worden.


WACHTN
Staat wiej vuur de kassa op oonze buurte te wachtn,
En duurt het dan nogal, noh, dan köj mangs lachn,
't Is mie een genöster en een geklaag,
Zo van:"' k Heb nog mèèr te doon vandaag,
Loatze d'r ne kassa bie lösdoon, of neet!
'k Mag barstn as't hier neet altied zo geet'' !
lederene is op ziene meniere zó drok,
't Is mie 'n gemopper en een gemok,
‘ k Mut nog met mien oge noar'n dokter toch,
En't striekgood lig d'r ok allemaal nog"!
Ma ... bint ze eidelijk die kassa dan duur,
Steet buutn de buurvrouw met de fietse vuur!
"Hej ok bosschoppn edoane? Het is toch gin doon !
Wat'n wachn hebt wie edoane, hebt ze dan gin fetsoon? .
Toch zeunde van de tied" Zo wordt er duurezeurd,
"Ma luuster toch es èèmn, zeg hej det al eheurd?
Bla, bla, bla en van bla, bla, bla,
Det mèèn ie neet, oh nee? oh, ja"?
Ma 't striekgood lig toch nog bargenhoge?
En ze mos toch zo neurig noar'n dokter met det oge?
Wiej hebt allemaal ne hekel an wachtn,
Ma bie een preutje? Vot bint alle klachtn,
't Is zo laank as't breed is, oonzen haast,
Doar zit ik_volgens mie neet zo heel völle naast,
Kiek ma good uut as Nösterpot,
Det oenen haast oe straks de baas neet wordt!

Ineke Smit- Vukkink.

20 juli Margretha van Atiochie. Zij maakt deel uit van de Veertien Noodhelpers. Zij is beschermheilige van vrouwen in het algemeen, en in het bijzonder van zwangere, barende en kraamvrouwen, van bakers en verpleegsters. Daarnaast van boeren en de boerenstand; en van studenten.
Wilgefortis van Portugal; Zij is populiar geworden onder de naam Ontkommer, in sommige middel-nederlandse handschriften zelfs verbasterd tot Komkommer! Zij gold als troosteres van bedroefden. Ze werd vooral aangeroepen door vrouwen die in hun huwelijksleven met verdriet te kampen hadden, met kommer en kwel.
Reagnt et op Sint Margriet dan kriege wiej zes weken natte tied.
De naamdag van Sint Margaretha had de kwalijke bekendheid dat het op die dag (20 juli) altijd regende en bleef regenen, reden dat zij daardoor van de getergde boeren de bijnaam 'Pis-Magreet' kreeg.
Is het dreug weer op Pisgriet (= Sinte Margriet), dan regent et 30 dagen niet.
Een Natten Margriet , gif zes wekken verdriet.
Met St.Magriet droog, dan 6 weken de zon in het oog.

Wereld Knuffel je Kind Dag
Hoveniersmaandag
Maanwandeling Dag
Cake Dag
Schaakdag
Roze Maandag.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Nen schurftig peerd is bang veur de roskam. Hij heeft een slecht geweten.
Iemand met een slecht geweten doet het pijn als iemand zijn vinger legt op de zere plek.


Gattegat, ooo gattegat[/ aagat. Bah, vies. Wat jammer.


21 juli Laurentius van Brindisi was een Italiaanse pater capucijn en hij heette eigenlijk Giulio Cesare Russo. Tremeur van Bretagne; Zijn voorspraak wordt ingeroepen tegen verwondingen en blessures.
Junkfood Dag | Belgische Nationale Feestdag | Nijmeegse Vierdaagse.
De hondsdagen hebben verder niets te maken met honden, al kan het tijdens een onweer hondenweer zijn.
Het woord hondenweer is afgeleid van het oud-Nederlandse woord ondeweer, dat zeer slecht weer betekent.
In Duitsland bestaat het woord 'Unwetter', dat noodweer betekent.
Zo is er een gezegde dat zegt:
Komen de Hondsdagen met veel regen, dan gaan we slechte tijden tegen,
maar komen de Hondsdagen helder en klaar, verwacht dan maar een gunstig jaar.
In verscheidene landen had men vroeger de gewoonte om honden tijdens de hondsdagen een muilkorf om te doen uit vrees voor hondsdolheid.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Zweerderiej. Zweer, infectie; ontsteking iets dat zweert en etter geeft.
Huidzweren worden gekenmerkt door een ronde kraterachtige wond.
De huid rond de zweer kan rood, gezwollen en gevoelig zijn. De patiënt kan pijn voelen in en rond de zweer, en afscheiding en bloeding uit de zweer kunnen zich voordoen. De belangrijkste oorzaak van zweervorming is een verminderde bloedcirculatie.
Zweerderiej. Het telkens weer opkomen van zweren.

A ‘j zweerderie hebt dooj’t nich better as da’j der oognlaor op doot. Als je een zweer hebt, is er geen beter middel dan ogentroost.
Ik heb last van zweerderie an mie doem, dan mo’j em in heet soda water hoaln.

‘t Klopt as nen zwerende vinger.` t Klopt als een bus. het is logisch; het is volkomen juist; er is niets tegen in te brengen; dat klopt helemaal.
Een onstoken vinger is pijnlijk, rood, gezwollen en geeft een kloppend gevoel.


Oaver twee Winkelköarkes
'n Eent bie Albert H.
'n Aander langs de stroat,
Dèn zit vol met pröttel,
'n Aandervol oaverdoad!
Achter de ene koare
Trippelt mevrouw 'Sjiek',
Op hooggehakte scheuntjes,
Zo van 'Kiek wat bin ik riek'
Achter' n aandern slept,
Ne zwarver deur weer en wind,
De leu loopt der rap langshen,
Noar eagen huus, heard en kind.
De koare steet der nog nöast,
't Politiebericht is kort,
Ase 's monns bie Albert H.
Veur de deure eveunden wordt!

Ineke Smit-Vukkink.


22 juli Maria Magdalena. Zij is patrones van de vrouwen in het algemeen, tegenwoordig ook van het feminisme, van scholieren en studenten; van ieder die in verleiding gebracht wordt; van prostituees, prostituees met spijt, boetvaardige en berouwvolle zondaressen, penitenten en boetelingen; van kappers, kapsters en kammenmakers; van drogisten en zalfhandelaren, parfum- en poederfabrikanten van kleermakers, schoen- en handschoenmakers en foedraalmakers, witleerlooiers en wolwevers van hoveniers en tuinlieden ;van pottenbakkers ,van kuipers, wijnhandelaren en wijnbouwers van bergbewoners van loodgieters; van kinderen die moeilijk leren lopen en vele anderen.
Hangmatdag | Hotdogdag | Wereld Hersendag | Pi – benaderingsdag | Roze Woensdag.
As ’t reagent op St. Magdaleen, dan blif dat deurgoan tot augustus.
Regen op St.-Magdaleen, dat is regen dagen achtereen.
Brengt Magdaleen regen, dan brengt ze weinig zegen.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Hee trouwden hear nich um hear zwilleke mer urn het spilleke", wat betekent dat hij haar niet trouwde om haar uiterlijk maar om de boerderij die ze erfde!


N’ Bettie n’ Apatn
Snoem,
Kiek’n
Gloep’n
De Duutsers noem’ uh poep’n.
Nah nieuwskierig kon uh ween,
Had altied alles eerder as n’ ander u-seen.
Verhaal’n over vrogger veteln det deur uh graag,
Of’t allemoale woar was bleef n’ vroag.
En at uh oe nie ken’ den vreug wah,
Woar bin ie d’r iene vah?
Wark’n deur u nie so hat,
Liever gloep’n uh en zeh’ “ T’is toch wat.”
Mangs dan ha’j m’r dr in iene moal stoan,
Wat uh dan precies wohl, doar koj alleenig moar noar roan.
N’ bettie n’ apatn det was’t toch weh,
Mar ach, hij kwaamp en gunk so n’e moal weer hen.
In’t dorp wussn’ wie nie better, hij heur’n d’r bie,
Soms kwaamp uh bie oe en soms kwaamp uh bie mie.
Verleng uhm n’ proatie, of uhm wat nejs te deel’n
Snoem’
Kiekn’
Gloepn’
At uh kwaamp dan hoem ie oeh nie te veveeln.


Daniëlle Overweg uit: Genomineerde gedichten Twents Kleinkunstfestival.


23 juli Birgitta van Zweden. Birgitta is patrones van de pelgrims. Haar voorspraak wordt ingeroepen in het uur van de dood.
Yada Yada Yada Day | Wereld Sjögren’s Dag | Vespa World Days.
As noe de beeste begint te biss’n en de bleendn begint te stekken,
krieg ie’j reagn, doar kö’j good op rekken.
(biss’n = als een koe met de staart omhoog draaft / ook betekent het driftig lopen;
bleendn zijn steekvliegen en zuigen bij koeien bloed af).
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

‘t Gung oons duur zwil en butte. Het ging ons door merg en been.


Brummels
Lange zeuken, net te late, want een aander was oe veur!
Dan mar wieder, oaver 't draad hen.
In de brook een grote scheur.
Hier zint ze nog niks te riepe, 'n èènkel-ene kan nog net!
As 't neet better wödt, dan is het met oons brummel-plukken pet!
Loaw 't is wiederop preberen, gunter staat nog bussies zat!
Wat toch stekken doot dee deurens, en de voote he'k ök nat!
Joa, daar zint ze: dikke brummels, glaanzend zwart en riepe as wat!
Pas ter op, komt neet an 't schrikdraad, want dan hej 't nog neet 'ehad!
Noa zo'n aanderhalf uur zeuken, was oons emmertie half vol.
Nou, wiej waren good op strekke, 't was 'elukt, Iaat 't wèèn wat 't wol!
En nae kriej dan op de stoete eig'nsgemaakte brummelsjem.
Gloepens lakker, 't mag 'ezegd wödd'n, mar det maaj' dan ök wal hemm 'n!
Want het kost'n völle meuite, mar dit hew der van 'eleerd:
Waj met meuite veur mekaë kriegt, daj det 't meeste nog waardeert!

Henk Pool.

24 juli Christina van Bolsena. Over haar bestaat, zoals haar naam al aangeeft, een wonderlijke legende.
Zelfzorgdag | Amelia Earhart Dag | Tequiladag | Nationale Neven en Nichtendag |
Zint de spinköppe an’t wèèwen,
Dan köj mooi weer belèèuwn.
Hölt de Zommer vanaf juli een half joar stand,
lig ie nog tot oald joar an ’t strand
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

ZWIL
Eelt; zwelling.; zeen (in vlees) Stofnaam voor stevig maar buigzaam weefsel aangehecht aan een spier die de kracht ervan overbrengt op het skelet Dat is oneetbaar omdat het voornamelijk zeen is. Spekzwoerd.

Den hef wa zwil op de tong. Hij drinkt geregeld sterke drank.
‘t Gung oons duur zwil en butte. Het ging ons door merg en been.

Uit wat nog niet in Dijkhuis staat van A.L. Hottenhuis.
Zwil - eelt, zwelling.
Nen boer hef meestentieds méar met zwil in de haan van doon as nen advo/coat.
Een boer heeft in het algemeen meer eelt in de handen dan een advocaat. 'Zwil' is een typisch dialectwoord. Het komt in de Standaardtaal niet voor. Het heeft wel in het Middelnederlands bestaan maar had daar een andere betekenis, namelijk gezwel. Hiermee komen we op de oorsprong van 'zwil' dat een nevenvorm is van zwel en als zodanig ook met het werkwoord zwellen te maken heeft.
'Zwil' is een zwelling van de huid die op een natuurlijke wijze is ontstaan. Bijvoorbeeld zwil in de handen als gevolg van langdurig lichamelijk werk (bijvooreeld spitten!).
Dijkhuis geeft een aantal betekenissen en uitdrukkingen van zwil. 'Zwil in de haan' door werken. Van iemand die geregeld sterke drank gebruikt zeggen we: "den hef wal zwil op de tong." Een kind dat slecht luistert heeft 'zwil in de oren'. We noemen zo'n kind ook een 'zwiloor' en dat kan best nog een tiener zijn. Wie een sterke maag heeft en alles kan eten 'hef zwil in de maag'.
'Nen zwilknobben' is een lastige opeenhoping van eelt bijvoorbeeld onder de voet. Bij paarden treffen we aan de benen plekken waar eeltkorsten zitten, die worden wel 'zwilwratten' genoemd. In de Achterhoek wordt hier en daar het woord 'zwil' gebruikt voor (spek)zwoerd.
We zagen al dat het woord 'zwil' een afleiding is van zwellen. In de omliggende landen (Engeland, Duitsland) kent men verwante woorden voor hetzelfde.
In onze streek kom je nog ( onlangs wees me iemand daar weer eens op) een specifieke betekenis van 'zwil' tegen namelijk de borst. "Zee zat in 'n hook van de kamer, iets in 'n schemmer en oet het eerste zicht, met 'n kleanen an 't zwil." (Zij zat in de hoek van de kamer, een beetje in de schemer en buiten het blikveld, met haar kind aan de borst). Voor sommigen klinkt dit wat grof maar in vroegere dagen was het een gewone uitdrukking die niet ruw bedoeld was. Vandaag aan de dag is die gevoelswaarde wel enigszins gewijzigd.
Aansluitend hierop past de uitdruking: "Hee trouwden hear nich um hear zwilleke mer urn het spilleke", wat betekent dat hij haar niet trouwde om haar uiterlijk maar om de boerderij die ze erfde!
In het Plattduuts is een mooie uitdrukking: 'Stadsleu kriegt van wearken met de schup zwil op 'n boek!' (Ze rusten geregeld uit met de buik op de schop leunend).
Als scheldwoord is 'zwil' vanzelfsprekend niet gunstig: "Dat ole zwil, doar krieg ie gennen ceant van, wal gebek." Het woord zwil staat ten opzichte van zwellen als bijvoorbeeld gil naast gel¬len, of kil(te) naast het verouderde keilen.


25 juli Jacobus Apostel Maior Hij is patroon van pelgrims, bedevaartgangers, reizigers en mensen onderweg; vandaar uit ook voor schippers en binnenschippers en wellicht in het verlengde daarvan weer van vissers; van ridders, paardrijders en ruiters; van krijgers, soldaten en oorlogvoerenden; van waskaarsenmakers van hoedenmakers ook van kousenmakers, lakenwevers, lakensnijders en lakenververs, van bontbewerkers; ook van lorrenboeren (bv. Brussel) en voddenkooplui in het verlengde daarvan ook van lastdragers, dagloners, arbeiders en behoeftigen; van apothekers en drogisten; van molenaars.
– Kerstmis in Juli | Dag Buiten de Tijd | Rode Schoen Dag | Dag van Solidariteit met Antifascistische Gevangenen | Gezond en Gelukkig door Hypnose Dag |
Sint Jacobus (Seent Joapik - 25 juli) werd door de katholieke kerk als beschermheilige van de graanoogst benoemd.
Is Sint - Jaopik hel en warm , dan bevrös met kasmis rieke en arm.
Met St. Jacob steet ’t vlas in bleui, ok al is he klein in greui.
Als het regent op Sint-Jacobsdag: wee wie nog niet binnen wezen mag.
Met Sint Jacob of Sint An (26 juli)is het koren in de schuur of in de ban.
Het komende half jaar zal ze vrucht zetten en in de winter zullen de vruchten als vlokken naar beneden vallen.
St.-Jacobus witte-wolkjeslucht, voorspelt de wintersneeuw als vrucht.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Nich kapot maak’n, want ’n zunnekuuksken melkt de bladluuuz.

Zunnekuuksken. Lieveheersbeestje.
Der zit völ zunnekuukskes op de grote boonn; zoln der ok bladluuz an zitten?
Lieveheersbeestjes zijn insecten en hebben een lichaam en zes pootjes. Een lieveheersbeestje kan wel 3000 bladluizen per maand eten.
Ze lijken op een half balletje en kunnen rood, geel, wit of zwart zijn. De meeste lieveheersbeestjes hebben stippen,
Het lieveheersbeestje is, naast hét symbool tegen zinloos geweld, een symbool voor liefde en geluk.
Het aantal stippen op zijn rug betekent in veel Scandinavische landen, het aantal dagen/weken dat je nog moet wachten om de ware liefde te vinden.
Een lieveheersbeestje of zunnekuuksken mogen wij niet doden, daar ons anders een ongeluk overkomt.
Nich kapot maak’n, want ’n zunnekuuksken melkt de bladluuuz.
Zunnekuuksken, zunnekuuksken,
Vleeg naor de hemmel,
Oe vader en moeder is dood,
En ik heb veur oe gin brood;
Oe huuske steet in brand,
Vleeg mar naor ‘t aandere land.

26 juli Joachim en Anna. Zij is beschermheilige van echtelieden, aanstaande moeders, zwangere vrouwen en vrouwen die moeilijk zwanger raken, bakers, voedsters, huismoeders en weduwen;
van onderwijzeressen; van huishoudelijke beroepen als wevers, borduursters, kantwerkmakers, kantwerksters, kleermakers, kousenmakers en naaisters; van dienstvaardige beroepen als huishoudsters, huishoudelijk personeel, dienstpersoneel, slippendragers van kardinalen, stalknechten, arbeidsters, thuisarbeidsters; en vandaar ook van arme standen;
van beroepen die verwant zijn aan de huishoudelijke: hooiers, bezembinders, touwslagers;
van kunstvaardige beroepen als timmerlieden, houtbewerkers, houtdraaiers, kastenmakers, schrijnwerkers en kunstschrijnwerkers; van goudsmeden; van Daarnaast wordt zij aangeroepen ook aangeroepen voor een goed huwelijk en echtelijke vruchtbaarheid en tegen onvruchtbaarheid; voor succes en geluk tijdens de zwangerschap en tegen een moeilijke zwangerschap; voor een voorspoedige bevalling; tegen bedplassen; verder tegen ziekten en kwalen als borstpijn, buikpijn, fijt, hoofdpijn, huiduitslag, kiespijn, koorts, koortsige ziekten, oogziekten, pest, en zweren; bovendien voor een rijke hooioogst; voor het terugvinden van verloren of gestolen goederen; ze beschermt de mijnbouw; aangeroepen tegen oorlog. molenaars, mijnwerkers en marskramers; van scheepslui, schippers en zeelieden.
One Voice Day | Nationale Oom en Tantedag | Internationale Dag voor het Behoud van het Mangrovebos
Bouwt op St. Anna de miegeamp hopen.
de weenter zal nich zacht verlopen.
Is Sint-Annadag voorbij,
dan komen de frisse ochtenden op een rij.'
Met Sint - Jaopik en Sinte -Anne , is het koren in schure en wanne.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

VIEZEN
Viezen hond. Zo’n gemene kerel; viespeuk, gemenerik. Smiesterd smystert, onrein mensch, zoo wel naar ziel als ligchaam. ; schoft,doortrapt iemand ;Gemeen individu. smiesen=ogen
Viezen ammie. Smeerpoets.
Viezen / Fiezen ammie da’j bunt. Viespeuk denk aan het franse ami, ammie.


Vekaantie
Wiej hebt dissen zommer vekaantie hat,
En waarn doarveur op nen camping, instèè van in de stad.
Miene vrou en ikke, wiej waarn an röste too.
Woll'n efkes ofstaand nèmm'n van drökte en popgedoo.

't Was n'n camping, neet zo vèèr van huus,
Wal in ut boetnlaand, n'èènke in de Pruus.
Doar stoond n'n caravaan van mienen besten kameraod.
Hee beut 't oons an en wiej voogn woard biej daod.
Zo zatte wiej, zo'n veertien daagn lang,
Oet te rösten biej det klène huuske op zeene wieln.
De tied verstrek en naor gelang,
Vreugn wiej oons of, wat oons toch wal bezieln.
Ut was t'r heite, foj nog an too.
De zunne braan d'r op lös.
In zwembokse, bekini en met völle smèèrgedoo
Vergung'n wiej 'n gaanzen dag van n'dös.
En 's aovends as wiej noar binn'n hèn zoll'n,
Oons dale woll'n legg'n veur n'n nacht,
Kreegn wiej de jökkerieje en doll'n
Van 't oongedeerte, dee oons good bedacht.
Toch heb wiej doar wal völle zeen
Hadd'n met mekare onmeunig vól plezèèr.
Wiej hebt 't meeste nog genött'n van 't geen
Wiej voond'n terugge, op 't eigen nöst wèèr.

Oonzen Harman

27 juli Titus Brandsma. Pantaleon van Nicomedië met Hermelaus, Hermippus en Hermocrates
Hij is patroon van de Duitse stad Keulen en de Portugese stad Oporto. Hij is beschermheilige van artsen, chirurgen en apothekers; van kraamverzorgsters, vroedvrouwen, bakers en minnen en van de huisdieren.
Zijn voorspraak wordt ingeroepen tegen hoofdpijnen, tuberculose, vermagering en vereenzaming; ook tegen sprinkhanenplagen en allerlei veeziektes.
Wereld Hoofd-en halskankerdag.
Tied maakt grös, zun maakt heui.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Ik heb hoog water, maar toch gin natte veut
Ik moet nodig naar het toilet, maar toch heb ik nog geen natte voeten.


Woar blif de tied. Now toert de kleanzön al nen zet,
op zunnen glijer ... step ... hoo heat tat ... autoped ...

GERRIT HAMMINK.

28 juli Samson van Dol is patroonheilige van verschillende steden in Bretage en Normandië, zoals Dol, Cadélac, Ilifaut, Lanvézéac, Lanvellec, Kerity, La Fontenelle en St-Ideuc. Nog los van de talloze kapelletjes die naar hem zijn genoemd. Zijn voorspraak wordt ingeroepen tegen reumatiek, oogkwalen en krankzinnigheid; in het plaatsje Landunvez komen gelovigen bidden bij zijn bron voor kleine kinderen die te laat zijn met lopen of waarvan de groei op enige wijze zorgen baart.
Wereld Hepatitis Dag | Wereld Natuurbeschermingsdag | Rescue Vlissingen.
Met Sint Samson regen
geeft straks oogst en zegen.

Als met Sint Samson de vink
in de struiken zit en drinkt
dat de liefde danst en zingt
daar ze straks beste wijn drinkt.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Wat leu leaft eankelt um nich dood te goan.


Völle tinten gries
De zonne is onder egaon.
Zo maor bi'j helderen locht.
't Is mi'j aovervallen,
waor-k pas nog mien geluk heb bepocht.
De zonne is onder egaon.
't Lecht is völle tinten gries
Ik begriepe 't laeven niet maer.
Waorveur is dit de pries?
De zonne is onder egaon
en genene den 't zut.
Iedere geet gewoon vedan,
allenig ik kan 't niet zo as iederene dat dut.

Netty Hengeveld.

29 juli Martha van Bethanië, zij was de zuster van Lazarus (Maria, Magdalena);
Olaf II Haraldson van Noorwegen Hij is patroon van St-Aulave, Charente; van Dublin en Waterford (Waterford). Chester (Cheshire), Londen, Norwich (Norf.), York (N.-Yorkshire). van Noorwegen en Trondheim; van Zweden en van de zeevaarders.
Wereld Lasagne dag | Internationale Tijgerdag | Internationale Frikandellendag.
Het weer op de 29 ste, is het weer van de 5 de februari.
In juli hei’j de boeren op ’t roggelaand,
en et ze de pankook oet de haand.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

ROEZE
In de roeze. Ongeveer; geschat; iets ver¬kopen voor een afgesproken bedrag.
As hee de koffie op hef en alles zo’n betje in de roeze verteld hef. Als hij de koffie op heeft en globaal alles verteld heeft.
In de roeze. Op het oog. ’t Beesje wodt op de markt in de roeze verkof.
Iets in de roeze kopen. Iets op grond van een schatting kopen.
ROEZEN. Op waarde schatten, taxeren, begroten (ruwweg), raden.
Der met hen roezen. Onnauwkeurig werken.
Bie ’t roezen in ’n veehaandel könt ter gin twee veurdeel hemm’n.
Dee nen jas hef ofdraeg’n en um bie’j de lompen te smit’n löt um roezen of um waegen umdat der nog weard in zit.
Hoovöl melk doo'j der in? dat roes ik altied.
Dat roest wi-j wa ne keer ‘n betje. Daar vinden we wel een keer wat op.


Gait-eume zat in d'n trein van Wenters naor Zutphen. Hee hadde zik nogal motten haösten en zo was d'r van etten neet e-komm'n.
Too ze bie Reurle waar'n, fosseln Gait wat in d'n zak van zienen jekker en haaln d'r 'n stuk krante oet waorin 'n paar snee stoete zat en begon te etten. Ne reizeger den tegenaover 'um zat, kek 'um al is an, maor zae niks, want Gait kouwen en kouwen zo vedan, maor hee kon 't neet weg-kriegen. "Met dat nieje gebit kan'k nog neet good aoverweg," zae-te al kouwnd teegn d'n vrömden.
"0, wocht is," zae den en veuln opziet in de teske van zie¬nen jas. Too zae-te: "hier, prebeer dit gebit is, miskien past oe dat better." Maor Gait kon daor êk neet good met aover¬weg.
"Miskien past oe dit better," zae d'n reiziger en haaln zik nog 'n gebit oet d'n naozak.
"Jao," zae Gait, too-te d'r effen met e-kouwd hadde, "dat zit good, daor kan'k met aoverweg." "Nao," zae d'n an¬dern, dan hej ut toch no mooi veur mekare, ie hoof toch gin las te hemm'n, hol ut maor."
"Da's fijn," zae Gait, "daor dank'k oe veur. Wat bun ie ei¬genluk van hoes-oet, smoelnsmid of zo-iets?"
"Nae," zae d'n andern, "ik bunne doodgraver."



30 juli Petrus Chrysologus. Zijn voorspraak wordt ingeroepen tegen koorts en hondsdolheid.
Ingeborg van Frankrijk. Zij is patrones van het geduld en van het uithouden van lange, ongelukkige levenssituaties, vooral mislukte huwelijken.
Schoonvaderdag | Nationale Cheesecake Dag | Dag van de Animator (B) | Dag van de Vriendschap | Werelddag tegen Mensenhandel | Solar Weekend Festival
Rogge maeien is nen helen toer,
En wöd het zweeten bi’j nen boer.
Zint de juli daagn heller en kloar,
gef veur börger, ´n heel good joar.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

A’j ne boer nen hamer en knieptang geeft kan e alles maakn. Een boer weet zich te behelpen.


Tweants etn.
“Wat wi’j? Wat wo’j?”, vreug n ober:
“Buulkesbrood of balkenbriej,
humkessoep met selderie,
luiewievenstoet en proemnsap,
àjrbòttr of làmmerkespap,
pork in n buul of hakkerdekrik,
pannkookn met spek, doemndik,
brùedrkes, balgploagrs of gleunige tuffeln
met good wat zoalt en pepper, dus nich an snuffeln,
duurpot moos, de roepn doot wie’j dr of,
dee smiet wie’j aait bie de noabers in n hof,
hang-oet-t-gat of slinger-um-n-snoetn
en kuiernat um t of te sloetn.
Wat wi’j? Wat wo’j?”

“Doot miej mer … eh… t mildnste”

Noa t etn vreug e: ”He’j genog had?”
“Boo, joa, zat, mer k möt zeggn,
k heb wal s lekkerder etn doan en dat he’k”
“Joa, dat kan wa wean”, zeg e, “mer hier nich!“

Fred van de Ven.


31 juli Ignatius van Loyola. Hij is patroon van bezinningshuizen. Zijn voorspraak wordt o.m. ingeroepen voor het krijgen van kinderen, wanneer dat moeilijk lijkt (ook bij dieren).
Dag van de Afrikaanse Vrouw | Vreemde Muziekinstrumenten Dag | Wereld Rangers Dag | Systeembeheerdersdag..
In Wallonië zien we dat de papaver, de klaproos, 'fleur de tonnerre' wordt genoemd.
In Nederland en Vlaanderen komen we voor deze prachtige, knalrode bloem ook de volksnaam 'donder bloem' tegen.
Klaproos en donder, er ligt duidelijk een verband.
Het plukken of afsnijden van deze bloem zou sterk af te raden zijn, want juist deze handeling zou donder en bliksem aantrekken ...
In disse maond gen vensters sloeten,
De waörmte koomp oe te meute boeten.
‘k zeg oe: Juli zweet, Maakt ’t heui gereed.
Brengt juli hete gloed, zo gedijt september goed.
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Arie »

Ik vraag mij af wat luiewievenstoet is.
hans
Member
Member
Berichten: 2733
Lid geworden op: ma sep 24, 2012 11:45 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door hans »

Gesneden brood.
Net als luiewievenkaas, in plakjes...
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

In disse maond; boer geewt acht, de rogge mot binnen wodden bracht.


Augustus: Oogstmaand, Vakantiemaand, Korenmaand, Arendmaand .
Augustus. De Romeinen gaven deze maand de naam van hun keizer Octavianus, die van de senaat van Rome de naam Augustus - de verhevene - kreeg.
Om deze grote keizer geen eer te kort te doen, wordt de maand februari een dag ontnomen en aan augustus toegevoegd. Zo krijgen juli - Julius Caesar - en augustus beide eenendertig dagen.
In de oude Romeinse kalender heette augustus Sextilis, de zesde maand. De Romeinen wijdden deze maand vooral aan Ceres, de dochter van Saturnus. Zij is de godin van de werkzaamheden op het land en godin van de beschaving.
Augustus is op het noordelijk halfrond de maand waarin de oogst wordt binnengehaald. Het woord oogst is zelfs van de naam augustus afgeleid.

Oogstmaand, korenmaand, arenmaand. De vele oude benamingen als Ostmaent, Oeghstmaand, Rispemaene, Arnmaent en Aranmanoth wijzen alle in de richting van dat enorm grootse gebeuren: de oogst. De mens werkt hiervoor en de mens leeft hiervan. Niets mocht hier vroeger misgaan.

Slechte groei door nat en koud weer, windvlagen en hagelstormen, langdurige droogte, konden alles radicaal bederven. Augustus. Het is ook zeker deze maand die ons langzaam maar heel erg zeker gaat herinneren aan de komende herfst en de wintertijd.
In een maand tijd worden de dagen twee uren korter.
De means wikt, het weer beschikt.
Haande in de schoot, dat wint gin brood.
Oogst maond, redder in den nood,
dow gifs meanske schöppen vol brood.

In disse maond; boer geewt acht,De rogge mot binnen wodden bracht.

Vrogger was’t boer gewacht,
De Rogge mot in ’t hoes wöd’n brach!
Noe steed mais op ’t roggelaand
In twente gung vol mooi’s an kaant.
De prachtige velden met’t goaldgelle graan
Lik in dizz’n streek wa vuur good van de baan.


1 augustus Alfonsus van Liguori, hij is patroon van de Redemptoristen; daarnaast van biechtvaders, professoren in de moraaltheologie en theologen in het algemeen; zijn voorspraak wordt aangeroepen tegen depressie en neerslachtigheid..; Petrus Banden.
Nationale Mosterddag | Internationale Childfree Day | Internationale Middelvinger Dag | World Day of Joy | Wereld Longkanker dag | World Wide Web Day.
Op St. Petrus Banden, trekken de ooievaars naar andere landen.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Jachterig. Gehaast, gejaagd, zenuwachtig, onrustig,
Göaln. Janken, huilen (van een hond of de wind),gieren (van wind), gillen,
Do toch nich zo jachterig, de wearld is nich raozend maakt. Doe niet zo gejaagd, de wereld is ook niet in 1 dag gemaakt.
Göaln en angoan as nen roaznde. Als een razende tekeergaan
’t Meaens begon mie te göaln as nen jongn hoond.



Gelieke munt
Zit 'n ooldere dame gezellig in'n Restauraant,
Vuur eur lig ne brile en ne nieje kraant,
Ongeleazen nog, zee röst zich effen wat,
Keump zonne jongen gast ineens op eur ofetrad,
'MAG IK?' zeg e rap en pakt eur kraante vlot,
'U leest 'm nu toch niet' En ... Hee was wiervot!
Zee dreunk earst kalm eur koffie 't was buuten begunnen te reagenn,
't Klettern der bes of, op stoepen en op weagen.
Zee betaalden de ober, en pakten toen euren jas,
Gung rechtstreeks noar'ttöafeltje, van den brutoalen gast,
'MAG IK?, zee ze minzaam, en nam zien paraplu,
'U hebt nog een KRANT om te schuilen, lachten vreandelijk en zee 'Ajuu'!

Ineke Smit-Vukkink.


2 augustus Petrus Julianus Eymard. Hij behoedde ons met name voor twistgesprekken en ruzies.' en Eusebius van Vercelli; Portiuncula.
Gouden Leeuwaapjes Dag | Vegan Potluck Day Wereld Vriendschapsdag
Met St. Portionkel, is het om acht uur donker.
’t Wod noe a gauw duuster.
’t Noorderlech nemp ok of.
De maon kuump langzaam oet de mais en de luch is vol steern.
Plaats reactie