Welkom op het forum van Enschedeinansichten.

Telefoonboek 1950

Over de rijke historie van de stad.
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Telefoonboek 1950

Bericht door Arie »

Bendankt voor het plaatsen van deze foto's en informatie Hendrik.
Ja, Huize Holterhof is er nog en had ook een mooi interieur.
Bijlagen
Holterhofweg interieur Huize Holterhof.jpg
Holterhofweg interieur Huize Holterhof.(2).jpg
Holterhofweg Huize Holterhof..jpg
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Telefoonboek 1950

Bericht door Arie »

Voor de foto's van Hendrik kijk nog even op de vorige pagina.
Hendrik
Member
Member
Berichten: 2292
Lid geworden op: di nov 28, 2006 7:20 pm

Re: Telefoonboek 1950

Bericht door Hendrik »

Zo kwam tante Riek terecht bij haar volgende dienst, de familie Cohen aan de Bisschopstraat hoek Prinsestraat. De villa staat er nog en nu is Homburg investeringsmaatschappij er gevestigd. Tante Riek Geuverink was degene die het meest kon vertellen over de begindagen van de oorlog. Zij werkte bij Dokter Cohen aan de Bisschopstraat hoek Prinsestraat als dienstbode keukenmeid. Dokter Cohen was een orthopedisch chirurg, de enige specialist op dat gebied in de verre omtrek. Deze man zag direct de ernst van de situatie in, vooral voor zichzelf als jood zijnde. Tante Riek vertelde dat hij als eerste daad op de 10e mei de zaag nam en het bord waarop zijn naam stond in de tuin omzaagde.
Binnen enkele dagen hadden de Duitsers het heft in handen en vaardigen ze allerlei maatregelen uit. Zo ook het befehl dat de tijd aangepast moest worden aan de Berlijnse tijdzone. Dat scheelde een uur en 20 minuten met Nederland. Op een van de eerste avonden was dat via de radio afgekondigd. De volgende morgen werd de familie Cohen en hun personeel door de melkboer uit bed gebeld. “Man wat ben je toch vroeg” zei tante Riek. “Vroeg?” zei de melkboer, “je bent laat”, weet je dan niet van het verzetten van de tijd?
Nee, dat was hun ontgaan.
Overigens is na de oorlog de tijd nooit weer naar de oorspronkelijke tijdzone instelling teruggezet. Men had natuurlijk wel wat anders aan zijn hoofd als regering zijnde, of misschien vond men het wel makkelijk zo. Geen tijdsverschil meer met het buurland.
Om kort te gaan, na een paar heftige eerste dagen van de maand mei ging het normale leven zo zijn gangetje. Men merkte in het begin niet zo veel van de Duitse bezetting. Levensmiddelen waren nog goed verkrijgbaar en echte schaarste was er nog niet.

Mevrouw Cohen was niet goed voor haar personeel. 's Morgens kwam ze in de keuken om het aantal plakjes kaas en ham per persoon af te meten voor het personeel. De Cohen's waren bevriend met de arts Bommel Van Vlooten. Die woonden op de hoek van de Bisschopstraat en de Kortenearstraat. Mevr. Bommel van Vlooten was een vlot en vriendelijk mens die met iedereen sprak. Ook met het personeel. Een keer zei ze tegen Riek die een vlieg doodsloeg: Riek dat moet je niet doen, dat is een nuttig beestje ; hij vliegt zonder benzine en hij poept punten. Met dat laatste doelde ze op de vele vliegenpoepjes die op de veelal stoffen lampenkappen zaten.Maar "punten" waren ook in andere zin belangrijk.

Dan nu de perikelen van mijn moeder Lien.
In de loop van de jaren 20 ging zij als jong meisje aan het werk. Tot hoe lang er leerplicht was weet ik niet precies, maar na 6 klassen lagere school aan de Visserijstraat. De 2e School met den Bijbel moest zij ook om aan de leerplicht te voldoen nog korte tijd naar de pas geopende MULO aan de H.B. Blijdensteinlaan. Waarschijnlijk zagen de ouders wel de noodzaak van doorleren in, maar de inbreng van geld door Lien gaf de doorslag om haar van school te halen en naar haar eerste dienstje te doen.
Overigens is het wel leuk te vermelden dat het maken van huiswerk voor de Uloschool in de avonduren door mijn opa en oma als iets overbodigs werd gezien. “Huiswerk? Je gaat naar bed”.
Kinderen klinkt het als muziek in de oren dat ouders er zo over denken. Gelukkig de tijden zijn verandert.
Mijn moeder ging als 13 of 14 jarig meisje werken bij mejuffrouw Oudshoorn aan de Waldeckstraat. Deze dame had een zgn. festonneer en strijkinrichting. Vrouwen uit de gegoede families lieten hun linnen/textieluitzet borduren met hun initialen en vervolgens festonneren. Festonneren is het afwerken van zomen.
Mijn moeder moest op de fiets de kant en klaren spullen bij de dames afleveren door de hele stad.
Dit heeft ze niet zo lang gedaan. Na dit dienstje ging ze naar een familie aan de Lasondersingel tegenover het Rijksmuseum. Hier was ze zgn. dagmeisje of zoals we nu zeggen hulp in de huishouding. Geen prettige werkkring, want mevrouw stond binnen achter de ramen om te kijken hoe zij als 16 jarig meisje de ramen lapte op een hoge huishoudtrap. Deze mevrouw ging met een witte handschoen over de plinten om te kijken of Lientje haar werk goed had gedaan.
Ook daar is ze niet lang geweest om begrijpelijke reden.
Vervolgens ging ze werken bij confectiebedrijf Ter Balkt & Schutte.

Intussen waren haar ouders, mijn opa en oma met hun kinderen die nog thuis waren verhuisd naar de Semarangstraat Het huis waar ik in 1948 geboren ben. Deze huizen waren gebouwd in 1929. Tante Riek schijnt bij het zien van het interieur te hebben geroepen: Wat een somber huis. Misschien had ze in die tijd gezien wel gelijk, de deuren en raamkozijnen waren donkergroen en grijs geschilderd en beneden zat er zwart behang op de muren met goudkleurige bloemen. Ik kan mij dat nog herinneren, want op de bovenverdieping is die kleur van de deuren en kozijnen pas eind jaren 50 licht geschilderd. En dat zwarte behang kwam weer tevoorschijn bij een behangbeurt in de jaren 60. Men had al die jaren over het oude behang heen behangen en er zaten wel 5 of 6 lagen over elkaar.
Mijn moeder ging bij de confectie in de Lombokstraat werken en haar tweelingbroers Karel en Henk waren ook nog thuis. De lombokstraat lag 150 meter van de Seamarangstraat.
Zo omstreeks 1935 of 1936 kreeg mijn moeder verkering met Marten mijn vader.
In de verkeringstijd is mijn moeder gaan werken in de huishouding bij de familie Matthieu ter Kuile aan de Marthalaan 12. Zij was hier intern. Het was een grote villa met 24 vertrekken. Mijn moeder wist het aantal na jaren nog precies. Nu woont Henk Kessler de voormalige voorzitter van de KNVB er.
Ter Kuile was directeur eigenaar van Spinnerij Tubantia aan de Tubantiasingel.
Waar nu de mode artikelen van Guts en Gusto zijn uitgestald waren vroeger de portiersloge, de kantoren en de kantine van de Spinnerij gelegen. Verscheidene keren heb ik een Sinterklaasmiddag meegemaakt in de kantine.
Tot aan haar huwelijk in 1941 heeft mijn moeder bij de ter Kuile’s gewerkt. Een collega van haar werd een goede vrindin, nl. Gretha, dikke tante Gretha zoals wij zeiden. Dit ter onderscheid van de latere “echte” tante Gretha Geuverink.
Deze dikke tante Gretha is op hoge leeftijd overleden en wij hebben lang contact met haar gehad. Een andere vriendin van moeder was Jo Bloemendal. Deze tante Jo is ook heel oud geworden. Tot op hoge leeftijd hadden wij nog wel eens contact met haar.
Evenals de eerder genoemde tantes bij de andere fabrikantenfamilies was mijn moeder daar intern bij de familie Ter Kuile. Ze hadden het daar goed van eten en drinken, maar het was hard werken en lange dagen maken. Als er weer eens een groot diner werd gegeven voor gasten moest alles diezelfde avond/nacht weer in orde gebracht worden. Want de volgende morgen moesten de “meisjes” als eerste er weer uit om het ontbijt voor de familie in orde te maken. Deze rijke fabrikanten families leefden in hun eigen huis als in een 5 sterren hotel. Dag en nacht roomservice en het lekkerste eten. Daar deelde het personeel overigens wel in mee, met slechte kwaliteit nam men geen genoegen. Veel van de levensmiddelen werd bij de duurste en beste zaken van de stad gekocht. Aan wat nu de Korte Haaksbergersraat heet was een zaak in “Fijne Comestibles” gevestigd. De fa. Overduin, daar werd alles te koop aangeboden wat wij nu in 2020 nog als duur en soms overdadig aanduiden. Om iets te noemen: salades, paling in gelei, kappertjes, verse artisjokken en het beste fruit. Veel van deze dingen waren in die tijd bij de gewone arbeiders niet bekend en zeker te duur.
Een gevolg was wel dat mijn moeder en ook tante Riek leerden koken zoals de meeste vrouwen uit arbeidersmilieus niet gewend waren.
Wij als kinderen later waren daar best een beetje door verwend. Wie braadde er met de kerstdagen Ossenhaas? Ons moeder wel in de jaren ’50. De meesten moesten het met een karbonaadje doen. Die overigens ook lekker zijn. Tante Riek kon bijvoorbeeld wild braden als geen ander, ze deed dat in klare roomboter.

Morgen verder met de belevenissen van tante Riek bij de van Heek's op het suikerpaleis.
Wat sas as dós was kaans.
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Telefoonboek 1950

Bericht door Arie »

Cohen Menkes Sallo Prinsestraat 3 Enschede 2-4-1909 Enschede. overleden 6-11-1941 Orthopedisch chirurg / Oncoloog.

Dr. Cohen was een van de Joodse slachtoffers, behorende tot de Mauthausengroep. zie lijst op: https://stadsarchief.enschede.nl/bestan ... groep.pdf/
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Telefoonboek 1950

Bericht door Arie »

Bedankt weer Hendrik voor deze interessante informatie en ben weer benieuwd naar het vervolg. Het was dus dit pand op de hoek Bisschopstraat en Prinsestraat waar Dr. Cohen woonde?
Bijlagen
Bisschopstraat hoek Prinsestraat  1934.jpg
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Telefoonboek 1950

Bericht door Arie »

Boekh, Enschede-Lonneker Hengeloschestraat 22
Bijlagen
Hengelosestraat 22 Boekhandel Enschede-Lonneker advertentie Tubantia 13-11-1950.jpg
Hengelosestraat 22 Boekhandel Enschede-Lonneker advertentie Gereformeerd gezinsblad 18-5-1957.jpg
Hengelosestraat 22 Boekhandel Enschede-Lonneker advertentie Gereformeerd gezinsblad 18-5-1957.jpg (43.82 KiB) 4798 keer bekeken
Hengelosestraat 22 Boekhandel Enschede-Lonneker advertentie Gereformeerd gezinsblad 4-9-1968.jpg
Hengelosestraat 22-24 winkels en woningen. 1967.jpg
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Telefoonboek 1950

Bericht door Arie »

Boekh. en Leesbibl. Dieze H.J. Verhoeks, Mr.P.J. Troelstrastraat 2
Bijlagen
Mr. P.J. Troelstrastraat 2 Mevr. Verhoeks advertentie Tubantia 22-1-1940.jpg
Mr. P.J. Troelstrastraat 2 Mevr. Verhoeks advertentie Tubantia 22-1-1940.jpg (34.08 KiB) 4757 keer bekeken
Mr. P.J. Troelstrastraat 2 Henri Verhoeks advertentie Tubantia 16-8-1940.jpg
Mr. P.J. Troelstrastraat 2 hoek Walhofstraat.jpg
Mr. P.J. Troelstrastraat 2 hoek Walhofstraat..jpg
Mr. P.J. Troelstrastraat 2 hoek Walhofstraat..jpg (41 KiB) 4757 keer bekeken
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Telefoonboek 1950

Bericht door Arie »

Boekhoud. en Admin.bur. G. Vierdag, Borstelweg 4a
Bijlagen
Borstelweg 4a Accountantskantoor G. Vierdag advertentie Tubantia 11-5-1950.jpg
Borstelweg 4a Accountantskantoor G. Vierdag advertentie Tubantia 22-3-1951.jpg
Borstelweg 4a  G. Vierdag advertentie Twentsch nieuwsblad 9-8-1944.jpg
Borstelweg 4a G. Vierdag advertentie Twentsch nieuwsblad 9-8-1944.jpg (22.84 KiB) 4783 keer bekeken
Borstelweg 4 panden 1967.jpg
Borstelweg 4 panden 1967.jpg (110.62 KiB) 4754 keer bekeken
Gebruikersavatar
Veteraan
Member
Member
Berichten: 4797
Lid geworden op: ma jan 02, 2012 10:10 am
Locatie: Enschede

Re: Telefoonboek 1950

Bericht door Veteraan »

Dit onderste foto is niet Borstelweg 4, maar 4 panden aan de Borstelweg.
Nr. 4 is dichter bij de Parkweg. Het huis met de markiezen.
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Telefoonboek 1950

Bericht door Arie »

Veteraan schreef: zo mar 29, 2020 9:04 pm Dit onderste foto is niet Borstelweg 4, maar 4 panden aan de Borstelweg.
Nr. 4 is dichter bij de Parkweg. Het huis met de markiezen.
Daarmee heb je gelijk Veteraan. Ik heb echter geen andere foto van de Borstelweg 4.
Gebruikersavatar
Veteraan
Member
Member
Berichten: 4797
Lid geworden op: ma jan 02, 2012 10:10 am
Locatie: Enschede

Re: Telefoonboek 1950

Bericht door Veteraan »

De heer Vierdag die er vroeger woonde leefde nog. Ik heb hem een tijd geleden gesproken. Hij was aan het opruimen, want er zijn geen kinderen, dus wie wil de rommel? .... dan word ik altijd een beetje nerveus. Weg ermee!! Nee toch?? Dus ik heb gevraagd of hij a.u.b. geen foto's wil weggooien. Hij zou erover denken.
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Telefoonboek 1950

Bericht door Arie »

Boelens, Fa. Br.- en banketb., Haaksbergerstraat 40
Bijlagen
Haaksbergerstraat 40 bakkerij Boelens advertentie Tubantia 28-10-1939.jpg
Haaksbergerstraat 40 Banketbakkerij Boelens advertentie Tubantia 28-4-1949.jpg
Haaksbergerstraat 40 Banketbakkerij Boelens advertentie Tubantia 28-4-1949.jpg (46.69 KiB) 4716 keer bekeken
Haaksbergerstraat 40 Banketbakkerij Boelens advertentie Tubantia 29-11-1949.jpg
Haaksbergerstraat 40 Banketbakkerij Boelens advertentie Tubantia 29-11-1949.jpg (40.92 KiB) 4716 keer bekeken
Haaksbergerstraat 40 Bakker Boelens en 46 foto Weise 1975.jpg
Korte Haaksbergerstraat 40 winkel Marileen (exlusieve lingerie). vroeger pand bakkerij Boelens..jpg
Korte Haaksbergerstraat 40 winkel Marileen (exlusieve lingerie). vroeger pand bakkerij Boelens..jpg (88.42 KiB) 4716 keer bekeken
Hendrik
Member
Member
Berichten: 2292
Lid geworden op: di nov 28, 2006 7:20 pm

Re: Telefoonboek 1950

Bericht door Hendrik »

Dan zijn we nu aangekomen van de belevenissen van tante Riek bij de familie Arnold van Heek en zijn vrouw Wil Scholten. Ze kwam daar in het begin van de oorlog werken. Omdat de fabrikanten families veel onderlinge omgang met elkaar hadden was Riek bij van Heek geen onbekende. Daar kwam bij dat haar broer, Karel, bij de Fa. Blom confectie bedrijven als bedrijfsleider werkte. Toen ze nog leefden kreeg ik dus van 2 kanten informatie. Beiden waren rasvertellers. Deze inleiding heb ik vandaag getypt, maar alle verhalen staan al jaren op een externe harde schijf. Daar heb ik voor de vorige verhalen veel uit gekopieerd. Of alle info die in het heden speelt klopt weet ik niet helemaal maar er verandert nog wel eens wat. Dat het in de oorlog speelt is mooi in deze tijd van 75 jaar bevrijding.

En dan waren er natuurlijk ook nog de dagelijkse beslommering, de strijd om het bestaan. Echte honger heeft men niet geleden hier in het oosten van Nederland, maar dat wil niet zeggen dat men altijd volop te eten had. Men was broodmager vanwege het schrale eten. Vreemd genoeg was men heel weinig ziek. Wij in 2009 die alles eten wat ons in de supermarkten wordt aangeboden hebben meer last van hart en vaatziekten en overgewicht en suikerziekte dan de mensen in de oorlog die op rantsoen stonden.
Tante Riek vertelde wel eens dat men hier vanuit Enschede ook wel op de fiets naar het platteland ging om bij de boeren eten te kopen. Men is zelfs wel tot in Ter Apel geweest!
Op de Fiets, met banden die totaal versleten waren. Een vriendin van tante Riek die ook mee ging heeft zelfs onderweg de verleiding niet kunnen weerstaan om van boerenkoolplanten die men onderweg tegenkwam de Moos af te stropen. “Dat zal je niet worden aangerekend” profeteerde een andere vriendin aan wie het gebeurde werd verteld.
Dit verhaal wil ook maar zeggen dat het ook een ‘Ieder voor zich” was in oorlogstijd. De boer(in) die de boerenkool geplant heeft zal er geen begrip voor hebben gehad.
Het werk in de fabrieken kwam natuurlijk onder druk te staan bij gebrek aan grondstoffen.
Oom Karel die bij Blom van de FABLO overhemden werkte had ook niet veel te doen. Hij vertelde wel eens dat hij en zijn directe collega’s erg goed waren in het vervalsen van handtekeningen. Als het geen oorlog is denk je meteen aan valsheid in geschrifte, maar het kwam daar op de een of andere manier goed van pas. Of hij echt voor het verzet werkte is nooit aan de orde geweest, dat weten we dus niet, maar mijnheer van Heek was er van op de hoogte. En waar men de Duitse bezetter een hak kon zetten liet men dat niet na.Deze verbondenheid met de van Heekfamile had wel tot gevolg dat er wel gezorgd werd voor het personeel.

De van Heek's hadden voor de oorlog grote voorraden van allerlei ingekocht. Geld speelde daar geen rol en zodoende had men wagonladingen (letterlijk) kolen ingekocht voor eigen gebruik. Teven glas in allerlei soorten en maten. Dat glas was voor gebruik in de fabriek na bombardementen en beschietingen. Ook voor privegebruik bij van Heek, maar toen op 10 oktober 1943 en 22 februari 1944 de bommen vielen en er door luchtdruk veel ruiten sneuvelden moesten veel mensen de ramen dichttimmeren met planken of karton er voor maken. Bij Geuverink aan de Semarangstraat kwam de glaszetter van de Fa. Blom confecties.

Op een dag kwam er een telefoontje bij van Heek van van Gend & Loos dat er een koffer was aangekomen voor mijnheer van Heek. Die verwachtte helemaal geen koffer, maar samen met Karel ging hij er met de auto, die ze kennelijk nog wel hadden, naartoe.
De koffer ging mee naar het “Suikerpaleis” en hij werd door Karel en Arnold van Heek geopend .Riek heeft er dus ook bij gestaan.
Ongelooflijk wat er in zat: Karbonades!, ja karbonades, je weet wel die varkenskoteletten. Nergens meer vrij verkrijgbaar in die tijd, maar van Heek krijgt zo maar een koffer vol van die heerlijkheden toegestuurd. Nooit hebben ze geweten wie de afzender was.
Volgens oom Karel werd van Heek bang bij het zien van zo veel vlees. Het was toch al geen grote held in illegale praktijken en wie hem dit kunstje geflikt had wist hij niet.
Achteraf beschouwd was het iemand die het goede met hem voor had, maar op het moment dat je zo’n koffer opent en met een dergelijke inhoud geconfronteerd wordt denk je aan een valstrik.
De karbonades hadden al een tijdje in die koffer gezeten en moesten wel direct klaargemaakt worden om niet te bederven. Allemaal borden en schalen werden er uit de keuken gehaald en bij de gehele familie van Heek in Enschede en omstreken werden karbonades rondgebracht.
Ook bij de familie Geuverink aan de Semarangstraat deelde men mee in deze weelde. Want weelde was het, zo maar vlees in de oorlog terwijl en lang de officiële kanalen vrijwel niets meer te krijgen was. Dat rondbrengen van dat vlees wat niet zonder gevaar, want je kon zomaar worden aangehouden onderweg door landwachters, Nederlanders die voor de Duitsers werkten en meestal waren dat NSB'ers. Bij zo’n aanhouding moest je dan altijd je persoonsbewijs laten zien en je bagage werd doorzocht. Als men iets “illegaals” aantrof werd dat in beslag genomen. Wie nu denkt waarom men zich daar dan niet tegen verzette beseft nog niet helemaal wat “de bezetting” inhield. Het gezag kwam uit de loop van het geweer en zelfs als men zich niet verzette tegen zo’n aanhouding en als men iets vond dat “illegaal” was liep kans te worden doodgeschoten. Ter plekke!
Men kan zich voorstellen dat er in vele gezinnen die avond werd gesmuld van varkens karbonaadjes. Misschien al in jaren niet meer gegeten.
Dit alles speelde zich af voor dat het huis van Van Heek, het “suikerpaleis” door de Duitsers werd gevorderd. Dat vorderen voor de ‘Duitse zaak” kwam regelmatig voor. En het waren meestal de mooiste villa’s gelegen op de riantste plaatsen de gevorderd werden. Vorderen en stelen zijn in dit geval woorden die hetzelfde betekenen.
Een auto met Duitse officieren kwam op een dag de oprijlaan op gereden.
Of men het huis maar voor de volgende dag 12u wilde verlaten. Alles moest blijven staan en men mocht alleen persoonlijke spullen en kleding meenemen.
Men had er maar aan te voldoen en er viel niet te kiezen.
Maar…….zo bang was Arnold van Heek ook weer niet dat hij niet al zijn personeel mobiliseerde om alles wat van waarde was er uit te halen. En te vervangen door spullen van mindere waarde. Er waren uitgebreide familie en vriendschapsbanden bij de textielfabrikanten. Van alle kanten kwam er huisraad en meubilair aangedragen door familie en bekenden. De kostbare meubels gingen naar het tuinmanshuis van Herbert de tuinman aan de Bentrotstraat of naar de confectiefabriek aan de Bleekerstraat.
Het hart zal van Heek de volgende dag wel in zijn keel hebben geklopt toen de officieren weer kwamen om bezit te nemen van het huis.
En ja hoor; “Dieser Persicher Teppich im Speisezimmer ist ein anderer als da gestern Lag”.
Maar dat was ook het enige minpuntje dat Herr Officier ontdekte. Uiteraard moest de kostbare Pers weer tevoorschijn worden gehaald en weer uitgerold in de eetkamer.
Het meeste meubilair heeft de oorlog overleefd, behalve het slaapkamerameublement.
Dat was opgeslagen in de confectie aan de Bleekerstraat en is bij het bombardement van 22 februari 1944 verloren gegaan. Tevens zijn bij dat bombardement en de daarop volgende brand een groot aantal radiotoestellen in vlammen opgegaan.
Wat was het geval? Op een gegeven moment moest heel Nederland zijn radiotoestel inleveren bij de Duitse bezetter. De Duitsers wilden niet meer hebben dat er naar de Engelse radio uitzendingen vanuit vrij Londen werd geluisterd. Inleveren die handel. Dat werd op grote schaal ontdoken. Men had in eigen huis een bergplaats en luisterde in de avond en nacht toch. Of zoals in het geval van de familie van der Steeg en Geuverink werd de radio opgeborgen in de confectie van Blom.
Met als gevolg dat alles verbrandde. Arnold van Heek en gezin en personeel gingen tijdelijk naar De Hooge Boekel.
Nu we het toch over de familie van Heek hebben, voor hun huispersoneel was men goed. In tegenstelling tot wat anderen wel meemaakten als dienstbode of keukenmeid was men bij Van Heek niet krenterig. Tante Riek leerde er geweldig koken, ook exclusieve dingen.

De van Heek's zagen zelfs in de oorlog kans om op vakantie te gaan. Een paar dagen in een hotel naar zuid Limburg. Maar aan het ontbijt hoorde men dat Enschede was gebombardeerd. Zelfs de straten die getroffen waren werden er bij genoemd en toen men hoorde dat de Oldenzaalsestraat was getroffen had men geen rust meer. Telefonisch contact was niet mogelijk en meneer en mevrouw reden direct naar huis.
Daar aangekomen werden direct maatregelen genomen dat “de meisjes”, het personeel niet meer op de bovenetage mochten slapen. Men moest van mevrouw van Heek naar de eerste etage, want mevrouw vond het veel te gevaarlijk om op de personeelsetage te blijven overnachten. Als er bommen vallen en er breekt brand uit zitten jullie als ratten in de val en kunnen jullie geen kant op zo klonk haar motivatie.

Razzia's.

Ja, de razzia’s die de duitsers hielden waren ook berucht. Razzia’s wil zeggen dat alle mannen-jongens vanaf 16 jaar werden opgepakt en naar een centraal punt in de stad werden gebracht om van daaruit naar Duitsland te worden vervoerd om daar dwangarbeid te verrichten.
Logisch dat men zich daar tegen verzette of men verstopte zich in of bij huis. Let wel, de Duitsers belden niet netjes aan de voordeur maar kwamen via de achterdeur binnen om mannen te zoeken. En ze doorzochten zonder toestemming het hele huis.Velen werden ook dan wel gevonden, maar ook velen lukten het om uit handen van de Duitsers te blijven.
Mijn vader werd ook meegenomen en weggevoerd naar de weide voor de fabriek van de Ramie-Union. Dat was een grote weide voor deze fabriek. Die weide is nu het parkeerterrein voor het Miro Center aan de Gronausestraat. Het was omheind en werd bewaakt door de Wehrmacht.
Mijn moeder heeft een ausweis-vrijgeleide bij de Sicherhets Dienst kunnen krijgen omdat mijn vader bij het Nederlandse Rode Kruis werkzaam was. Maar, een ausweis hebben is 1 en je man uit duizenden die opeengepakt staan te wachten terug te krijgen is een andere zaak.
Het gelukte door aan het hek andere gevangenen aan te spreken en een spreekkoor te vormen met “ Marten van der Steeg”. En dat lukte zodat Marten van der Steeg dit keer weer mee naar huis kon. Een andere keer had hij minder geluk en moest hij toch naar Duitsland. Hij werd te werk gesteld in de buurt van Emsdetten. Hij was in de kost bij een weduwe. Jaren later kon vader nog met grote afschuw praten over de Kartoffelsalat die die mevrouw voor hem had gemaakt. Mijn vader had een gruwelijke hekel aan alles wat zuur was. Hij leed liever honger dan dat hij een gerecht at dat zuur was of waar azijn in verwerkt was.

Na 1943, precies is het niet bekend zijn mijn ouders bij de vader en moeder van mijn moeder in het huis gaan wonen. Aan de Semarangstraat dus. Mijn vader en moeder en mijn broertje Jan. Opa en oma Geuverink en hun ongetrouwde zoon Henk de tweelingbroer van Karel. En dan kwam op gezette tijden ook Tante Riek nog naar haar ouderhuis. Tante Riek woonde volgens het bevolkingsregister aan de Oldenzaalsestraat in het Suikerpaleis. Maar als ze vrije dagen had ging ze toch naar de Semarangstraat. Volle bak dus in dat huis.
Dat mijn ouders daar bij gingen inwonen had te maken met de gezondheidstoestand van mijn opa. Bij opa Geuverink was een bloedziekte geconstateerd.
Deze ziekte had tot gevolg dat hij niet meer kon werken
Hij zal een klein pensioentje van Van Heek & Co hebben gehad. Waarschijnlijk niet genoeg om van te kunnen leven.
Voor die tijd heel logisch om bij je ouders/schoonouders te gaan inwonen en beide oude mensen te helpen in hun levensonderhoud.

Wat levensonderhoud betreft maakte men zich in Enschede grote zorgen over de familie Smith in Amsterdam. Die familie was al sinds 1930 bevriend met onze familie. In het oosten van Nederland besefte men terdege dat de toestand in het westen van het land nijpend was.
Wat er aan te doen vanuit Enschede?
Meneer van Heek wist te vertellen dat met van Gend & Loos pakketten verzonden konden worden naar Amsterdam en dat die nog aankwamen ook.
Tante Riek maakte een voedselpakket met zelfs verse worst bijgesloten. Het pakket werd naar Van Gendt & Loos gebracht in de veronderstelling dat het snel in Amsterdam was. Die gedachte werd door meneer van Heek ontkracht toen na een paar dagen tante Riek vroeg of het pakket wel zo ongeveer in Amsterdam was gearriveerd. Nee, het gaat pas weg als er weer een trein naar Amsterdam vertrekt. En dat was in de hongerwinter in 1944-45 geen vanzelfsprekende zaak meer. Tante Riek terug naar van Gend & Loos om haar pakket weer op te halen om de verse worst er weer uit te halen. Die was intussen waarschijnlijk bedorven.
Ze moest haar pakket uit een enorme stapel die op een grote hoop lag uitzoeken, maar het lukte.
Het pakket werd opgeschoond en opnieuw naar het verzendpunt gebracht.
Hoe het met het pakket verder is verlopen werd pas na de oorlog duidelijk toen men weer contact had met de Fam Smith.
Op een morgen werd er gebeld bij de Copernicusstraat 53b in de Watergraafsmeer dicht bij het oude Ajax stadion. De voordeur ging open vanaf 2 hoog. Van Gend & Loos mevrouw, alstublieft een pakje voor u.
Ik had helemaal niets meer te eten in huis, vertelde tante Net Smith later. En dan komt Van Gend & Loos aanbellen en een pakket eten uit Enschede brengen.
Het was helemaal niet vreemd geweest als de vrachtrijder van van Gend & Loos zoiets voor zijn eigen gezin had achterovergedrukt. Dat gebeurde op grote schaal en was nog te begrijpen ook.
Als een gebedsverhoring kregen wij te eten, waren de woorden van tante Net.

En daar eindigt mijn verhaal van zo'n 15 jaar geleden abrupt.
Tante Riek heeft er tot na de oorlog gewerkt. Ik kan mij als klein ventje nog wel herinneren dat ik aan haar hand de tuinpoort van het Suikerpaleis ben doorgelopen. Kort daarna overleed de oude van Heek en erfde Arnold het paleis, zo mogen we het toch wel noemen? van zijn ouders. De Hooge Boekel. Kennen we allemaal. Mijn broer heeft in de grote naast liggende vijver nog zwemles gehad. Ik weet nog dat we er waren en dat ze een kinderjuf hadden. Juffrouw Bangma. Leuke naam voor een kinderjuf. We gingen met de lift naar de zolder en wat we daar zagen hadden we nog nooit van gedroomd; een elektrische treinbaan zoals je je niet kunt voorstellen. Juf Bangma zei: kom Riek we gaan de haard aanmaken want het is wat kil in de kinderkamer. De kinderkamer was in de aangebouwde serre. Wist ik veel....... wie gaat er nou vuurtje stoken in de kamer!. Open haarde was een onbekend fenomeen.
Lang heeft Riek er niet meer gewerkt. Het was te ver van de stad, in die tijd dan, nu is het een steenworp afstand van de stads bebouwing. Zo ongemerkt kregen jullie ook een inkijkje in een deel van mijn familie. ik hoop dat jullie genoten hebben.
Wat sas as dós was kaans.
Gebruikersavatar
Veteraan
Member
Member
Berichten: 4797
Lid geworden op: ma jan 02, 2012 10:10 am
Locatie: Enschede

Re: Telefoonboek 1950

Bericht door Veteraan »

Je hoeft niet meteen een heel boek te plaatsen, Hendrik. :lol:
Maar het zijn wel mooie verhalen.
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Telefoonboek 1950

Bericht door Arie »

Inderdaad een mooi verhaal Hendrik.
Hierbij nog een foto van het suikerpaleis aan de Oldenzaalsestraat 200 van Arnold van Heek.
Bijlagen
Oldenzaalsestraat 200 suikerpaleis villa van Arnold van Heek gebouwd in 1930.jpg
Hendrik
Member
Member
Berichten: 2292
Lid geworden op: di nov 28, 2006 7:20 pm

Re: Telefoonboek 1950

Bericht door Hendrik »

Ja die foto komt uit mijn prive album. Het is Tante Riek die daar loop en Laurens van Heek. Hoewel ik het ook zelf zou kunnen zijn. Ik stond wel eens samen met Laurens in de box. Ieman d anders heeft daar een tekst bij geplaatst. Maar 1949 is iets te vroeg toen liep ik en Laurens nog niet.Je kunt aan de bovenkant zien dat die foto bij ons op het aanrecht is gemaakt.
Wat sas as dós was kaans.
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Telefoonboek 1950

Bericht door Arie »

Hendrik schreef: ma mar 30, 2020 7:43 pm Ja die foto komt uit mijn prive album. Het is Tante Riek die daar loop en Laurens van Heek. Hoewel ik het ook zelf zou kunnen zijn. Ik stond wel eens samen met Laurens in de box. Ieman d anders heeft daar een tekst bij geplaatst. Maar 1949 is iets te vroeg toen liep ik en Laurens nog niet.Je kunt aan de bovenkant zien dat die foto bij ons op het aanrecht is gemaakt.
Oh, dat vind ik vervelend Hendrik. Dit was niet mijn bedoeling. Achteraf blijkt dat die tekst van facebook komt van Stadswandeling Enschede.
Hendrik
Member
Member
Berichten: 2292
Lid geworden op: di nov 28, 2006 7:20 pm

Re: Telefoonboek 1950

Bericht door Hendrik »

Arie schreef: ma mar 30, 2020 8:53 pm
Hendrik schreef: ma mar 30, 2020 7:43 pm Ja die foto komt uit mijn prive album. Het is Tante Riek die daar loop en Laurens van Heek. Hoewel ik het ook zelf zou kunnen zijn. Ik stond wel eens samen met Laurens in de box. Ieman d anders heeft daar een tekst bij geplaatst. Maar 1949 is iets te vroeg toen liep ik en Laurens nog niet.Je kunt aan de bovenkant zien dat die foto bij ons op het aanrecht is gemaakt.
Oh, dat vind ik vervelend Hendrik. Dit was niet mijn bedoeling. Achteraf blijkt dat die tekst van facebook komt van Stadswandeling Enschede.
Nou Arie dat geeft niks, kun je ook niet weten. Ter compensatie geef ik hier het origineel maar dan in scankwaliteit. En dan heeft My Heritage waar ik een slapend account heb een mogelijkheid gegeven waar je zwart wit foto's gratis kunt inkleuren. Heb ik ook met deze foto gedaan. De andere foto is genomen in het plantsoen van het Buitenzorgplein. Mijn moeder rechts en Tante Riek links. Met daartussen de kinderen van tante dien die bij Menko werkte. 2 van de afgebeelde kinderen kwamen om bij het bombardement van 10 oktober 1943.
Bijlagen
Schermafdruk 2020-03-24 19.41.11.png
Schermafdruk 2020-03-24 19.41.11.png (343.14 KiB) 4669 keer bekeken
Schermafdruk 2020-03-24 19.44.38.png
Schermafdruk 2020-03-24 19.44.38.png (417.73 KiB) 4669 keer bekeken
121 suikerpaleis.jpg
Wat sas as dós was kaans.
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Telefoonboek 1950

Bericht door Arie »

Boelens, Fa. Wed. J.W. Br.- en banketb., Hoge Bothofstraat 98
Bijlagen
Hoge Bothofstraat 98 Fa. Wed. J.W. Boelens Broodbakkerij advertentie Tubantia 8-7-1927.jpg
Hoge Bothofstraat 98 Fa. Wed. J.W. Boelens Broodbakkerij advertentie Tubantia 8-7-1927.jpg (49.54 KiB) 4654 keer bekeken
Hoge Bothofstraat 98 Fa. Wed. J.W. Boelens Broodbakkerij advertentie Tubantia 28-7-1947.jpg
Hoge Bothofstraat 98 Fa. Wed. J.W. Boelens Broodbakkerij advertentie Tubantia 28-7-1947.jpg (48.96 KiB) 4654 keer bekeken
Hoge Bothofstraat 98 Martin Boelens advertentie Tubantia 8-11-1950.jpg
Hoge Bothofstraat 98 Martin Boelens advertentie Tubantia 8-11-1950.jpg (32.77 KiB) 4654 keer bekeken
Hoge Bothofstraat 98 Voorzijde woningen op het kruispunt met de C.J. Snuifstraat, met levensmiddelenhandel Workel en rijwielhandel 1967.jpg
Hoge Bothofstraat 98 Voorzijde woningen op het kruispunt met de C.J. Snuifstraat, met o.a levensmiddelenhandel Workel 1967.jpg
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Telefoonboek 1950

Bericht door Arie »

Boelmans, H. Hoofd Laaresschool, Gronausestraat 132.
Ik denk dat dit nog de oude nummering is, want het huidige pand Gronausestraat 132 is van bouwjaar 1957.
Het vroegere pand Gronausestraat moet ongeveer ter hoogte van de Marthalaan hebben gestaan, want de bekende villa Ravenhorst op de hoek Marthalaan had nr. 129. Van het oude pand Gronausestraat 132 geen afbeelding gevonden. Wel onderstaande foto's van de Gronauseweg uit die omgeving.
Bijlagen
H. Boelmans Hoofd Laaresschool krantenbericht Tubantia 21-7-1948.jpg
H. Boelmans Hoofd Laaresschool krantenbericht Tubantia 21-7-1948.jpg (95.43 KiB) 4648 keer bekeken
Gronausestraat vroeger Gronauschenweg transportfietsen.jpg
Gronausestraat vroeger Gronauschenweg transportfietsen.jpg (67.73 KiB) 4648 keer bekeken
Gronauseweg ter hoogte van de Marthalaan met zicht op villa's vanaf het kruispunt Oliemolensingel-Gronausestraat kijkende richting Gronau. De huizen bestaan nl nog, huis links op de foto is nu Marthalaan 14..jpg
Gronausestraat ca 1910.jpg
Gronausestraat ca 1910.jpg (184.55 KiB) 4648 keer bekeken
Plaats reactie