Welkom op het forum van Enschedeinansichten.

Spreek je dialect

Omdat de wereld niet alleen om Enschede draait.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Door hoof ie nich greuts op te gaon/ wean. Daar hoef jij niet zo trots op te wezen.
Trots is iemands eergevoel, een menselijke emotie die soms ook met ijdelheid of hoogmoed gepaard kan gaan.



Ie 'j mot nooit teagn èèn zeggen, dat hee oald wod.'
Ten eerste weet hee 't zölf wa en ten tweede, wil hee 't zölf nich weetn.



23 feb Polycarpus van Smyrna; Willigis van Mainz Hij is patroon van wiel- en wagenmakers.
Bananenbrood Dag
Hondenkoekjes dag
Begrip en Vrede DagIn
Febrewari snee en reagn dat brech ’n boer wa zeagn.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Van greutsigheid noast de skoon lopen. Van verwaandheid naast de schoenen lopen.
“Oonze Dennis zit op tennis”…(un zegswieze um te toon’n da’j nog wàl greuts vuur’t gat bint)
Weas nich greuts veur t gat, nem n Twentsch Kuiernat.




Veur ak trouwen, hak dreemaol verkeering, zea de kearl.
'n èèrsten was nen missen,
'n tweeden was 'n vergissen,
Mer 'n dèèrden was nen wissen.



24 feb Matthias, Adela van Mesen.
Dag van de Religieuze Film
Wereld Bartender Dag’
We treffen hier heel opvallend een merkeldag waar we een duidelijk breekpunt van de winter kunnen zien.
De mens raakte vreugdevol gestemd. Het is ook een dag die er aan herinnert dat we in het verleden winters hebben gekend
die met vriezen ver over deze datum heen stapten.
In devorige eeuw zijn er omstreeks deze datum zeker drie elfstedentochten verreden (14 febr. 1956, 21 febr. 1985 en 26 febr. 1986).
Februari, de ene wintert bij het leven, de andere speelt al lente.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Zo greuts as ’n dreestuvershaantje/zo greuts as nen pauwhaann. Zo trots als een pauw.
Men ziet de trotse haan, die zelf niets doet dan eten en kraaien al over de deel schrijden.



Vergissen is menseluk, zea de kearl, van deers heur i 'j 't nich van.



25 feb Walburgis van Heidenheim. Zij is patrones van het bisdom Eichstätt; van zeevarenden en schippers,
van vee en huisdieren. Haar voorspraak wordt ingeroepen tegen beten van hondsdolle dieren,
pest en oogkwalen haar voorspraak werd ook ingeroepen tegen de pest en voor de groei van het gewas.
Vastenavond
Pannenkoekdag
Internationale CI-dag
Regen in Sinte Walburgisnacht, heeft de kelder steeds vol gebracht.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Gemood. Gemoed; innerlijk gevoel; het voorkomen van een vrouw.
Oet ‘t deepst van zien gemood. uit de grond van zijn hart. in hart en nieren.
Hoog van gemoed,
Leeg van goed.
Vlaamse rijmspreuk: Menigeen, die zich heel trots voordoet, is maar arm (laag) van goed.


WICHTER
Zeent de wichter non toch earlke
Sléchter dan ze vrooger warn;
Is 't non ech zoo det de oolders
Vrooger bettre wichter harn?
Warre wiej dan zukke bessen.
Deere wiej non nooit ees wat
Dat neet good was; leupe wiejleu
Aaltied op het rechte pad?
Nee, wiej harn toen nog gin buere,
Ook neet van det lange hoar.
Zoo te zeen warre wiej netter,
Zoo te zeen, joa det is woar.
Zoo op 't ooge warn de wichter
Toch van een heel aander slag.
Jao op 't ooge heel wat aanders
Dan dee van vandaag' an 'n dag.
Ik geleuwe det de wichter
Ech mekoar neet vûlle doot.
Goonn en slimn dee hej vandaage,
Mear haj vrooger net zoo good.

Jan Rozendom.


26 feb Porphyrius; Edigna van Puch. Daar wordt ze vereerd als patrones van het dorp; zij wordt ook aangeroepen tegen diefstal en om verloren voorwerpen terug te vinden en tegen veeziekten.
Aswoensdag.
Pistachenoten Dag
Vertel een Sprookje-dag
Kriewe now snee en règen, dat brèch 'n boer wa zègen.
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21421
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Arie »

GerritHondelink schreef: wo feb 26, 2020 8:53 am
Aswoensdag.
Op Aswoensdag laten rooms-katholieken en sommige protestantse gelovigen in de kerk een kruis met as op hun voorhoofd tekenen, het zogenoemde askruisje.
Aswoensdag is het begin van de veertig dagen durende vastentijd. In deze veertig dagen leven gelovigen christenen heel sober en wordt er tot Pasen alleen het hoogstnoodzakelijke gegeten. Haring zou veel voedingsstoffen bevatten en door het eten van deze vis zou je gemakkelijker de vastentijd doorkomen.
Ik kan me nog herinneren dat vroeger bij hotel Avion aan de Deurningerstraat op aswoensdag een haringkar stond waarbij dan traditioneel het haringhappen werd gedaan. Is deze traditie nu ook verdwenen?
hans
Member
Member
Berichten: 2733
Lid geworden op: ma sep 24, 2012 11:45 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door hans »

ik heb diverse mensen gevraagd , maar niemand heeft een kruisje gehaald..
Gebruikersavatar
Veteraan
Member
Member
Berichten: 4796
Lid geworden op: ma jan 02, 2012 10:10 am
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Veteraan »

Wel een haring gehapt?
hans
Member
Member
Berichten: 2733
Lid geworden op: ma sep 24, 2012 11:45 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door hans »

ik ben tegen dierenmishandeling , voor het zelfde geld bijt die terug !
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Ik weet wel dat Katholieken op as woensdag naar de kerk gaan en een askruisje halen.
Toevallig begin van de avond de klok van de St. Janskerk horen luiden.
Van haring happen heb ik nooit gehoord.

Ook fam. gevraagd 1x Rotterdam en 1x Limburg hieronder hun antwoorden.
Het askruisje wordt inderdaad nog elk jaar gegeven.
Haring eten hebben wij nooit zo gedaan.
Vasten vroeger was echt sober leven, geen snoep etc. Een maaltijd of zo per dag, behalve zwangere vrouwen en kinderen.
Vandaag de dag ligt de nadruk meer op je iets ontzeggen wat je fijn vindt, en het bespaarde geld aan een vastenactiedoel te schenken.

. In Limburg is dat askruisje halen nog steeds in gebruik bij de Katholieke kerk. Het haringhappen is ook nog steeds traditie op Aswoensdag in de cafe’s bij een pot bier.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Wie gaot ter greuts op da’w oet Twente bint. Wij zijn er trots op dat wij uit Twente zijn.
Elken boer is greuts op zienen stal.



Oonder de getrouwden zea de kearl hei ‘j de meeste martelaars.


27 feb Gabriele Possenti van onze lieve vrouwen van Smarten. In 1920 werd hij heilig verklaard en uitgeroepen tot patroon van de Italiaanse jeugd.
Internationale Dag van de IJsbeer
Chili dag
Wereld NGO Dag
In Febrewari snee en reagn dat brech ’n boer wa zeagn.
Gebruikersavatar
enschedeinansichten
Member
Member
Berichten: 4166
Lid geworden op: do jan 08, 2009 9:24 pm
Locatie: Enschede
Contacteer:

Re: Spreek je dialect

Bericht door enschedeinansichten »

Het haring happen wordt nog gedaan in plaatsen waar carnaval wordt gevierd, dat is dan het einde van het carnavals gebeuren.
Schat iedereen op waarde maar laat daarbij wel iedereen in zijn waarde.
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21421
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Arie »

Haringhappen tijdens Aswoensdag

Carnaval is voorbij. Met Aswoensdag start de Veertigdagentijd. Na het
volksfeest, met veel vrolijkheid en drank, is het tijd voor bezinning en
zoeken naar diepgang. Veel katholieken laten op Aswoensdag in de kerk
een kruisje met as op hun voorhoofd tekenen, het ‘askruisje’. Die as is
afkomstig van verbrande palmtakjes (meestal buxustakken), die het jaar
daarvoor gebruikt werden voor de viering van Palmpasen, op Palmzondag.
Door dat askruisje geef je aan dat je verlangt om je af te keren van alles
waar je (teveel) aan vastzit, wat dat ook is. Juist om het Paasfeest, het
grootste feest van het kerkelijk jaar, des te ‘’opgeruimder’ te kunnen
vieren!

Betrekkelijkheid
Als de priester dat askruisje aanbrengt, zegt hij meestal: “Gedenk, mens, dat je stof bent en tot stof zult
wederkeren”. Dit verwijst naar een uitspraak van God na de zondeval en helpt je bewust te worden van de
betrekkelijkheid van wat deze aarde te bieden heeft en om God (meer) te gaan zoeken. Een andere tekst die ook wel
gebruikt wordt is “Bekeer je en geloof in het Evangelie”.

In zak en as
Het gebruik van as als teken van berouw en vasten komt in de bijbel vaak voor. Degene die spijt had van zijn
verkeerde daden en anders wilde gaan leven, strooide zich as over het hoofd. Vaak droeg hij een zak, die als
boetekleed werd gedragen. Hier komt de uitdrukking ‘in zak en as zitten’ vandaan.

Op zoek naar diepgang
Op Aswoensdag begint dus de vastentijd. Een tijd die is bedoeld om je het ene te ontzeggen om je op het andere te
kunnen richten. Er zijn mensen die minder eten of drinken; anderen drinken geen alcohol of minderen hun gebruik
van bijvoorbeeld tv of sociale media. Dit om intenser dan anders op zoek te gaan naar God en zichzelf. In deze
periode nemen gelovigen meer tijd om God te ontmoeten door de bijbel te lezen, stil te zijn en te bidden. Door
minder drukte, afleiding en bezig-zijn met lekker eten kun je je leven meer diepgang geven en is er meer ruimte en
tijd voor gebed. Je onthoudt je van iets, waardoor je innerlijk ‘leeg’ wordt en meer open bent voor iets nieuws, dat
je ziel méér voedt.

Haring happen
Aswoensdag valt na de Vastenavond, de laatste avond van carnaval. Carnaval komt van het Latijnse ‘carnem levare’
wat staat voor het wegnemen van het vlees. Op die woensdag werd vroeger nog wel gezellig teruggeblikt op
het carnavalsfeest, soms met een haring in de hand (het ‘haring happen’). Tijdens de vastentijd was het namelijk de
gewoonte om geen vlees te eten, maar wel vis. Vlees was vroeger duurder dan vis; daarom werd er dus vis gegeten.
Veel katholieken doen dit nog steeds op vrijdagen. Daarnaast bevat vis verschillende voedingsstoffen die het vasten
makkelijker zouden moeten maken.
Verplichting
Aswoensdag is, net als Goede Vrijdag, in de katholieke Kerk een verplichte vasten- en onthoudingsdag. Dat betekent
dat van alle gedoopten tussen 18 en 60 jaar verwacht wordt dat zij op die dagen, naast twee sobere ‘halve’
maaltijden, slechts één volledige maaltijd nemen, waarbij geen vlees mag worden gegeten. Dit helpt om de vasten
met een stevig signaal aan jezelf en met een goed voornemen te beginnen.
bron: https://www.stefanus.nl/images/Maria-Ge ... NITIEF.pdf
Bijlagen
Kerkgangers haring happen.jpg
Kerkgangers haring happen.jpg (12.26 KiB) 5860 keer bekeken
Gebruikersavatar
Veteraan
Member
Member
Berichten: 4796
Lid geworden op: ma jan 02, 2012 10:10 am
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Veteraan »

Mooie schoentjes!
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Met ‘n greuts gedoo. Met veel drukte, franje, gedoe, heisa; met veel poespas.



Wee hebt ons possie wa!,zea de va teagn de moo, dow was ’n twelfden joonk wödden.


28 feb Romanus en Lipicinus van Condat
Dag Diversiteit in het Jeugdwerk
Sta-op-tegen-Pesten dag
'Sint Romanus heel en klaar, wijst op een vruchtbaar jaar.'
As in februari de katte in de zun lig,
dan lig e in meert bi-j ’t vuur.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Wat op ’t gemood hebben. Over iets willen praten. Deze enigszins ouderwetse uitdrukking wordt gebruikt als je een probleem hebt
en erover zou willen praten. Een gebruikelijker uitdrukking met min of meer dezelfde betekenis is iets op het hart hebben.
In beide uitdrukkingen wordt een probleem voorgesteld als iets wat als een last op je ligt.
Zeg mar wa ‘j op ’t hat / de leawr hebt.



Dan ist mis
Ik loop doar bie de Masjesees kezerne en doar schuun tengn oawer ne bank an de straat bien Mölnkamp.
Ik kom der kot bie en zee dat tern oald menneke opzit met de haan op nen stok um oet te rösten, zölf wok ook wá èamn zitm en zet mie der nööst.
Mo'jn zei ik, 't geet wá mett weer ist nich? Joawá zeg 'n betke lusteloos.
Too dach ik dat oale heft ook nich zoát wean mot. Ik vroog hem woo ist ter met, bi'j nich goot terecht?
Het kik mie an en vrög woo meen ie dat? Och zei ik, ie könt zo gou zeen at ter een wat hef.
Too begönt te proaten watt de laatste tied met har maakt.
Zeekte hek nooit kend, wi hebt zömn kinder had, ze zind al á trouwd.
Miene vrouw kon de laatste tied nich mear zo goot, too biw hier meer henne goan, wat waw toch tevrear!
Mear net oft zo mos; veurn wek of dree is ze mie ofstormn, noe hek niks meer, alles is vöt.
Ik bin nog efkes bliemn zitn, wat mos ik zegn.
Dat oale rnenneke staarn veur zich hen en zeg: as ear kwiet bis dan ist miss.

Heinz Hulsink.



29 feb Hilarius
Schrikkelmaand. Om de vier jaar, uitgezonderd in de volle eeuwjaren die niet deelbaar zijn door vierhonderd, krijgt deze maand een dag ex¬tra. Dit volgens de kalenderhervorming door Paus Gregorius XIII in het jaar 1582.
De naam 'schrikkel' is terug te brengen naar verspringen. In oude literatuur treft men voor schrikkeldag de benaming verspringdag aan.
Schrikkeldag
Nationale Zeldzame-Ziektendag
Wereld RSI-Dag
Van februari is nich völle goods te praoten, nen goo'n Vasselaovend d'r boeten gelaoten.
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21421
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Arie »

GerritHondelink schreef: za feb 29, 2020 8:11 am



29 feb Hilarius
Schrikkelmaand. Om de vier jaar, uitgezonderd in de volle eeuwjaren die niet deelbaar zijn door vierhonderd, krijgt deze maand een dag ex¬tra. Dit volgens de kalenderhervorming door Paus Gregorius XIII in het jaar 1582.
De naam 'schrikkel' is terug te brengen naar verspringen. In oude literatuur treft men voor schrikkeldag de benaming verspringdag aan.
Schrikkeldag
Misschien een beetje laat, maar vandaag is er nog een schrikkelfestival in het Roombeek. zie op: https://www.uitinenschede.nl/evenemente ... ent-anchor
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Lag um zwoar op ‘t gemood. het lag hem zwaar op de maag. Dat zeg je van voedsel dat niet makkelijk verteert.
Overdrachtelijk gaat het om problemen waarvoor je niet snel een oplossing weet te bedenken,
of waaraan je niet meteen iets kunt doen.


WOERUMME?
Zoo vaake deanke wiej woerumme,
Woerumme toch det groot verdreet,
Woerumme mos det zoo, woerumme?
Wiej zeukt en vroangnt, wiej weet het neet.
Woerumme mut hee alle daage
Oonder zon kruus gebukt bliewn goan,
Woerumme mos den keal de vrouwe,
Woerumme zee eurn man of stoan?
Woerumme toch wordt mennegeene
Zoo vulle lassen op eleg,
Woerumme toch veendt menneg meanske
Zoo vulle teengstaand op zin weg?
Woerumme toch zoo vulle müejte,
Woerumme toch zoo vulle leed,
Woerumme toch dee slimme zeekte
Woer ginnen dokter road vuur weet?
Mear ook al blif vuur oons verburgen,
Woerumme of het zoo mut goan.
Al blif dr achter elk woerumme
Vuur oons ook aajt een vroagteekn stoan.
Toch is ook achter elk woerumme
Woer wiej gin antwoord op kuent geewn,
Duur Eene, met heel dikke letters,
Een kloar 'doarumme' ( ! ) op eskreewn.

Jan Rozendom.


MAART Lentemaand ook wel, buienmaand, guldenmaand, dorremaand.
Maart is de maand waarin de lente begint. De Romeinen hadden de eerste lentemaand aan hun god Mars gewijd.
Hij was de god van de natuur en van het weer. En hij was ook de oorlogsgod.
Misschien werd de maand aan hem gewijd omdat vijandige troepen 's winters de oorlog onderbraken en in het voorjaar de wapens weer opnamen.
Of moest Mars toezien op de strijd die de lente voerde om koning Winter van zijn troon te stoten?
1 maart Albinus van Angers, hij de patroonheilige van de Bretonse stad Guérandetad.
Internationale Dag voor Vrouwen van Kleur
Internationale Dag tegen Discriminatie
Dag van de Zelfverwonding
Burgerbeschermingsdag
Nationale Complimentendag
De 1ste maart, of het moet wel uitzonderlijk zijn, is een mooie dag om te zeggen dat het met de winter afgelopen is.
Sint Albijn verandert suiker in azijn. (Maart kan veranderlijk zijn).
Regent het op Sint Albinus dat het giet, dan doet de boer dat veel verdriet.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Greuts. Trots, verwaand, trots, fier.
’n Greutse kakmadam. Een heel erg verwaande vrouw, dikdoenerij.
’n Greutse strotte. Een verwaande, hoogmoedige gek.


't Ziew (zeef) zeg teegn nen noald: "Iej hebt 'n gat in 'n stet".



2 maart . Joavan van Bretange. Karel de Goede Hij is patroon van bisdom Brugge
Dag van de Brandweergeschiedenis.
Wereld Tiener Mentale Gezondheidsdag
De zon krijgt nu duidelijk meer kracht, de natuur komt weer tot leven. Wanneer kan er gezaaid worden? Krijgen we wat warmere dagen of kan het nog koud worden? Gaat het nog regenen en sneeuwen of blijft het droog? Allemaal vragen die voor de landman van vroeger van cruciaal belang zijn.
Het kwetsbare pas ontkiemde zaaigoed kan door zware nachtvorst bevriezen. Dat betekent niet alleen opnieuw zaaien, maar ook een aanslag op de voorraden.
Meert dreug en april nat mei koald en van beidn wat
Brengt koorn in nen zak en wien in ’t vat.
Op Sint Joavan maken alle eksters hun nest.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Sekreet. Naar mens, Naarling, Secreet, Geheim gemak , plee, toilet, ’t huuske. Scheldwoord.
Laot oe toch nich in met dat sekreet! Ga toch niet om met dat nare mens; onaangenaam persoon, mispunt, ellendeling.
Ie könt mie nog meer vertealn, oald sekreet. Je kunt me nog meer vertellen ik geloof je niet akelig naar mens.


As 't grote lech oetgeet, zea de besmoor, dan is 't gauw berregaonstied.



3 maart Kunigondis van Bamberg
Werelddag Geboorteafwijkingen
Schrijvers Dag
Internationale Dag van de Muziekvrijheid
Internationale Dag van Dieren in het Wild
Internationale Dag van het Gehoor
Een lachende Kunigoende brengt de boodschap van het goede.
Als het dondert op Sint Cunegond, einde van de winter in de grond.
Meerts grös krie`j niet op de balken en septembergrös nich dreug!
(Al te vroeg voorjaarsweer belooft nog geen goede zomer).
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Den boer har ’n net sekreet. Die boer had een keurige W.C.
Ik mot naor ’t sekreet. Ik moet naar de W.C.


Ne dreugn kost brood is aait nog better as nen dreugn preek.


4 maart Casimir van Wilna. Hij is patroon van Polen en van Litauwen, Zijn voorspraak wordt ingeroepen in de strijd tegen vijanden van het geloof en van het vaderland; tegen de pest en andere besmettelijke ziekten.
Wereldobesitasdag
Luizendag
Engineering Dag voor Duurzame Ontwikkeling
Dag van de Ingenieur
Dag van het Plakboek
GM Dag
Dag van de Strijd tegen Seksuele Uitbuiting
Werelddagen DuurzameEnergie
Maart = Dorremaand. De dorheid waarin bomen en struiken nog altijd zijn gehuld is zeer waarschijnlijk niet de reden om te spreken van Dorremaand.
De vier voorafgaande maanden zouden immers eveneens deze benaming verdienen.
Zeer waarschijnlijk is hier sprake van de verbuiging van de naam Thormaand.
Thor was voor de Germanen de god van de oorlog. Deze Germaanse god van strijd en bescherming staat zo naast de Romeinse god Mars.
In beide gevallen symboliseert het prachtig de kracht die de natuur in de lente in het ontwakende nieuwe leven legt.
Plaats reactie