Welkom op het forum van Enschedeinansichten.

Spreek je dialect

Omdat de wereld niet alleen om Enschede draait.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Ik heb oe in ’n kiekerd. Ik heb je in de gaten.
De gaten zijn hier misschien de openingen van een vuurwapen waardoor de schutter goed in staat is het wapen goed te richten maar natuurlijk kunnen ook de ogen bedoeld zijn. In het vizier hebben.
Met deze uitdrukking bedoel je in ieder geval dat je iemands bedoelingen doorziet. De kommiezen hadden oe n luk op n kiekerd. De kommiezen hadden je in de gaten.


Ballon
Een peerd waormet ik praoten konne
en doezend knikkers in ne pot,
ne toverstok, ne lochballonne,
waormet ik vlegen kon naor God.

Het is nog maor zo kot geleden.
Soms lik 't of 't nog beginnen mot.
Het laeven is veurbiej-egleden
en mienen lochballon is vot.

Gelukkig da'k op mienen zolder
mien aole spollegrei weer von
en haeneg, want ik word wat older,
blaos ik weer loch in den ballon.

Derk Jan ten Hoopen.




21 mei Isberga van Isbergues. Zij is patrones van Artois
Europese Natura2000 Dag
Nationale Horecadag
Dag van de Groene Kinderopvang
Internationale Dag van de Culturele Diversiteit.
Wie kaboes pot in mei,
krig keule as ’n ei. ( kaboes = boeskool,buiskool,witte kool)
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Lulmeier. Kletsmajoor. (een grappige vervorming van kletsmeier) iemand die voortdurend aan het woord is maar eigenlijk niet veel zinnigs te vertellen heeft.
Zo’n nen lulmeier, mar ik zal um wa krieg’n. zon kletsmajoor, maar ik zal hem wel krijgen.
Mo’j dat kearlke is heurn, hee pröt steurig deur, ’t is mie ok zon lulmeier. Moet je dat ventje is horen, hij praat aan één stuk door ‘tis me ook een kletsmajoor.



Nen zak met geat, is lastig voldoon.


22 mei Rita van Cascia. Ze is patrones van de Rita-zusters en van de katholieke ziekenzorg; van slagers, slachters en vleeswarenverkopers; van hopeloze en onmogelijke zaken.
Dag van de Digitale Overheid.
Dag van de Praktijkondersteuner.
Internationale Dag van de Biodiversiteit.
De bie’j’n zint met de bloom’n an’t vriej’n .
Joa dan is Mei in’t laand en goat de zoarg’n wier eff’n an de kaant.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Maondagsmaon. Vroeger zei men dat het een week slecht weer bleef als het op maandag nieuwe maan was geweest.
Maondagsmaon is nog slimmer as ne klipse. Nieuwe maan op maandag brengt een regenperiode die nog erger is dan na een zons of maansverduistering.
Als de maan ongeveer tussen de aarde en de zon staat, is alleen de schaduwkant van de maan waar te nemen. De maan is dan niet te zien. Zonsverduisteringen treden alleen op tijdens nieuwe maan. De maan staat dan precies tussen de aarde en de zon.




Ne helpende haand, koom zelden alleen.



23 mei Guibert van Gembloux
Dag van de Praktijkmanager.
Fiets-naar-je-Werk-Dag.
Internationale Dag tegen Obstetric Fistula.
Internationale Dag van de Schildpad.
Boomen moeten op 23 Mei gepoot worden.
Now komt de mooie dage,
meimaond is weer in 't laand!
Zeet ees de bloomn bleui'jn
De keulte is now an de kant!
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Neugkumke. Het tweede kopje koffie, dat geschonken wordt na de vraag wil je nog een kopje?
Als u een Twentenaar vraagt: nog een kopje koffie? Dan bedankt hij.
Maar houdt u vol, dan spoelt hij nog diverse neugkumkes met koffie naar binnen.
Een twentenaar wil geneugd (uitgenodigd) worden.



Geluk ??
At het geluk oe hef verloaten
En ie stopt met het zeuk’n
Aj met gen eene wilt proat’n
En ie zit zielig in ‘n heuk’n
As het geluk van de aander’n
Oe nog ongelukkiger maakt
Dan moj ech oppassen
Daj neet van oe pad of raakt
Ie mön de mood neet opgiew’n
Ie mön toch aaltied wier vedan
Ni’je ronde , ni’je kaansen
Pakt ‘t met beide haane an
Deenkt terugge wat aj deen
En woer aj allemoal a wan
En an de völle wille
Die aj eerder ok wa han!
B v/d B.



24 mei Dagmar; Herman Joseph van Steinfeld. Hij is beschermheiligen van moeders en kinderen, en van klokkenmakers.
Nationale Dag van Aandacht voor Sterven.
Dag van het Werkplezier.
Europese Dag van de Buren.
Grootvaar op ’n stool in de zun vuer ’n nienduur.
In de wei ’t peerd met ’n vulke, de koo met ’n kälfke de hen met eer kuuk’n.

Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Inneugen. Uitnodigen om binnen te komen.
Neugn ze der oe nog in?. Werd je nog gevraagd binnen te komen.


Ok hoogvleegers möt mangs an de groond.




25 mei Maria Magdalena de Pazzi. Zij is patrones van Florence en Napels; en van de ongeschoeide karmelietessen. Urbanus I Paus hij patroon is van wijnbouwers en kuipers,
Dag van de Handdoek.
Dag van de Muziek.
Internationale Dag van Afrika.
Internationale Dag van de Vermiste Kinderen.
Nationale Bunkerdag
Seizoenen waren in de Middeleeuwen veel onduidelijker gedefinieerd dan tegenwoordig. Gebruikelijk was dat de zomer op 25 mei begon.
St. Urbanis in de zon,wijn in de ton.
Regent het op St. Urbijn,zo is er weinig wijn.
Schijnt de zon St. Urbaan,dan wordt de wijnstok zwaar belaân.
Zonnig in Urbanustijd, zorgt voor een goede kwaliteit.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Neugn. Uitnodigen. De brulftgangers wörden vrogger neugd deur de brulfteneugers.
Loat oe ni neugn. Wordt bij een maaltijd tegen gasten gezegd, men bedoelt ermee tast toe / pak maar gerust iets en wacht niet af tot je wat gepresenteerd wordt. Tootasten = zich bedienen. Tast too (Gezegd bij het aanbieden van etenswaren).
Now tast too en laot oe nich neugn. Der steet genog op taofel.




Greadske
Kipske op en kleumpkes an, streepkes-boezeroen,
bokse van mesjester en blauw kielke van ketoen,
zo löp Greadske oawer 't èèrf, knooit wat in 'n hof,
hee is kottens neegn'tig wes, 't wèèrk dat is d'r of!
Piepke an en brilke op, goastok in de voes,
slept wat met de been'e meer hee klöttert nog um 't hoes.
's-Aoms dreenkt 'e 'nen kloar'n en dan zeg e: loster good,
dreenk'n köj dat grei hoast nig, meer 't is bès vuur 't blood!
Kipske of en kleumpkes oet, 't orlozie op de plaank,
bokse lig nog op 'n stool, Greadske is slim kraank.
Dokter bi-j de bèrrestee zee: het is zo wied,
Greadske sleup heel röstig vot, hee is oet de tied!
Hennik van ’n Scheenken.


26 mei Filippus Neri. Hij is patroon van Rome, Napels en Mantua; van verenigingen voor kinder- en in het bijzonder meisjesbescherming; ook van humoristen.
Dag van de Hond
Dag van het Park.
Met mei is ter wat of dan koomp ter wat.

Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Arie »

GerritHondelink schreef: zo mei 26, 2019 8:00 am [b
Brulfteneugers in Twente
Bijlagen
Bruna,_L.J._(1865)_-_Brulfteneugers.jpg
Brulftenneugen.jpg
Brulftenneugen.jpg (116.1 KiB) 6254 keer bekeken
TWENTE - BRULFTENNEUGERS vooraan de Bruiloftsstoet.jpg
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Wat een grote/lange lökke; ne lökke van ’n wicht. Een slungelig meisje. Een lange lijs.( Lijs = iemand waarin niet veel leven zit, die met geen stok vooruit te branden is; suffe, trage saaie man of vrouw Het woord was verwant met het duitse leise zacht).
Wat mags doe wa meenn, lökke van n deern, ’t is niks as greutsigheid. Wat denk je wel, nare meid, het is niets anders dan grootdoenerij.




Ne vrouw dee veur leefde löt betaaln, verkof wat ze nich hef.


27 mei Augustinus van Canterburry Deze Benedictijner monnik wordt als de apostel van de Angelsaksen en als de stichter van de Kerk van Engeland beschouwd.
Dag van de Zonnebrand.
Dag van de FG. Functionaris Gegevensbescherming.
Dag van de BOA Buitengewoon Opsporingsambtenaar.
Op Sint Augustijn, zullen de winters over zijn.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Waor gao'j hen?
Naor Opstrop pispotjes bakken (Opstrop = Ochtrup). Een soort spotrijm op de vraag van een kind waar iemand naar toe gaat. . met andere woorden. Dat vertel ik je niet. Ochtrup was een bekende pottenbakkersplaats.


Plastische chirurgie
Ze begon ontzettend van al die rimpels te balen.
Deurum hef ze die vakkundig weg loaten halen.
Moar toen ze uuteindelijk mos betalen,
Blek dat ze heur nog een keer ut vel oaver de oarne halen.
Erik Knoef



28 mei Germanus van Parijs. Hij is patroon van de gevangenen en van de muziek
Internationale Dag van de Hamburger
Internationale Dag van de Vrouwelijke Hygiëne.
Meireagn met onweer koomp vaak vuur,
meestntieds zit d'r nog wa luk hagel duur.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Lees. lendenen middel (lichaamsdeel)
Lees / allees. Gelijk. Al - eens. Net wa’j wilt et is mie allees. Net wat je wilt het is allemaal hetzelfde.
‘n boek döanig op n lees zetten. Schransen, het er eens goed van nemen (van eten). veel eten en drinken.
Op de lees sloan. Het met het eten er eens goed van nemen.

(Uit wat nog niet in Dijkhuis staat van Hottenhuis). Op 'n Leest zetten, - wijder maken.
Biej dee brulft har hee 's middagns met de moaltied 'n boek good op 'n leest zet en door mos hee 's anderdaagns good veur betalen.
Hij had op die bruiloft veel te veel gegeten bij het middagmaal en dat kwam hem de volgende dag duur te staan.
Oorspronkelijk is de leest een houten model van een voet waarom heen de schoenmaker een schoen maakt. Later waren die leesten ook van metaal maar dan ging het vooral om de schoen op te lappen. Dat woord leest komt in de Germaanse talen voor: Duits Leist, Engels last, Noors leistr. Het woord leest is verwant met het Duitse G (e) leise, spoor, een bepaald spoor volgend. Het heeft een ingewikkelde betekenisontwikkeling. De leest was vroeger in de stad het uithangbord van de schoenmaker.
We kennen allen de uitdrukking: `schoenmaker blijf bij je leest', die gebruikt wordt als iemand zich bemoeit met iets waar hij geen verstand van heeft. Hier in de streek wordt er wel achteraan gezegd: ..... en boer, blief biej de beest. Heb je schoenen die toch wat nauw zijn, dan kan de schoenmaker die op de leest zetten, zodat ze beter passen. Op een of andere wijze wordt het leer dan opgerekt, ruimer gemaakt.
De uitdrukking van de voorbeeldzin: 'n boek op 'n leest zetten is dus direct ontleend aan de vaktaal van de schoenmaker. In het oudere Nederlands komen we hem al in die overdrachtelijke zin tegen, zo bij voorbeeld bij Bredero. Hee har 'n boek good op 'n leest kreggen umdat ziene oagen grötter warren as ziene maag.
Bij een feest in het vooruitzicht wordt nog wel eens gezegd: ik dachen da'w temet met de brulft van Jehan en Miejke oonzen boek nog wal good op ’n leest kriegt.



’t Leaven kent gin pauze.




29 mei. Bona van Pisa. Zij is patrones van Pisa, van de pelgrims en sinds 1962 ook van de stewardessen!
Dag van de Multifunctionele Landbouw.
Internationale Dag van de Otter.
Internationale Dag van de VN-Vredesmacht.
Internationale Dag van het Bedplassen.
Ho zwatter now de nach,
ho meuier de dag.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

BEUKEVERKOOP IN 'T TWENTEHOES
Op vriejdag 31 mei, noa Hemmelvoart, heuldt ’n Kreenk vuur de Twentse Sproak ne bokenmaarkt. Dizze keer gebuurt dat in ’t Twentehoes in de openbare Bibliotheek an de Beursstroat in Hengel. Komt der ok eaven achterhen kieken, tusken 14.00 uur en 16.30 uur kö’j doar terecht vuur Twentse beuke en beuke in aandere Nedersaksische talen.
Wiej hebt nog beuke oaver Twente en ’n antal plaatsen in Twente zoas Boorn en Hengel.
Ok kön iej oe den middag anmealden vuur ’n Kreenk, dan krie’j ’t beukske ‘Twents, hoo schrief iej dat’ van oons kedoo of iej zeukt oe ne Bodbreef oet. Ok heb wiej 't niejste book "de rekkenlineaal" in 'n verkoop.
De vriejwillegers en ’t bestuur van ’n Kreenk zeet oeleu geern temeut! Geerne delen.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Obsternaot /obstrenaot / opsternaot. Koppig, onhandelbaar, tegen het heil in, eigenzinnig, brutaal, opstandig, weerspannig, halsstarrig kortaangebonden.
Dat oale aos dat bleef zo obstrenaot as te too. Die oude gemene vent bleef zo stijfkoppig als het maar kon.
Bah wat bie’j toch obsternaots.

Obsternöats - opstandig, weerspannig, obstinaat. (Uit wat nog niet in Dijkhuis staat van Hottenhuis).
In het begin har hee met den leerjong nich zo völ te doon had, mer too hee hem zon halfjoar had har, kreeg hee het op de but en worden he met 'n dag obsternoatser biej alns wa' j hem vroagen. Die leerjongen was in de eerste tijd heel goed te gebruiken maar gaande-weg, zo na een half jaar, kreeg hij kuren en werd met de dag opstandiger bij alles wat je hem vroeg.
Het woord obste(r)nöats, obsternoat, obstrenoat, opsternoat komt uiteraard in Dijkhuis wel aan de orde. Het is een leenwoord dat, volgens zeggen, In het Frans is overgewaaid. In het Frans is het obstiné. In het Latijn is het woord obstinatus, een bijvoeglijk naamwoord. Het feit dat wij in onze landstalen al in de middeleeuwen het woord kenden als obstenaat wijst niet naar een Franse oorsprong maar een Latijnse, door die uitgang -naat plaats van né.
Het Latijnse obstinatio kan zowel gunstig betekenen standvastigheid, vastberadenheid, alsook ongunstig halsstarrigheid, weerbarstigheid. In feite is het een versterking, door dat ob, het woord: destinatio, dat vaststelling, bepaling, bestemming betekent. Het ligt wel erg voor de hand dat obstenöats, obstinaat, ooit van het middeleeuws kerklatijnse obstinatus afgeleid is (van de pestoar noar de köster en zoa wieder...).



Ok hoogvleegers möt mangs an de groond.



30 mei Jeanne d’Arc. Zij is patrones van Orléans en Rouen; van soldaten en van vrouwen in nood. Daarnaast is zij patrones van de radio en de telegrafie (vanwege de stemmen die ze hoorde).
Hemelvaartsdag. Op Hemelvaartsdag wordt binnen het christendom herdacht dat Jezus volgens dit geloof is opgevaren naar God.
Hemelvaartsdag valt altijd op een donderdag, tien dagen vóór Pinksteren.
Hemelvaartsdag is tevens het feest van de Christelijke Arbeidersbeweging.
Vermoedelijk stonden vroeger mensen op Hemelvaartsdag al om drie uur 's nachts op om zingend en blootsvoets op het gras te dansen. Daar zou de term dauwtrappen vandaan komen.
Wereld MS-Dag.
Zoals het weer op hemelvaart is, zal het de hele herfst zijn.
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Arie »

Het dauwtrappen in 1911 met blote voeten. zie: https://www.volkskrant.nl/mensen/hemelv ... e=facebook
Bijlagen
Dauwtrappen in 1911.jpg
Dauwtrappen in 1911.jpg (109.02 KiB) 6159 keer bekeken
hans
Member
Member
Berichten: 2733
Lid geworden op: ma sep 24, 2012 11:45 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door hans »

modieus....
Gebruikersavatar
Veteraan
Member
Member
Berichten: 4797
Lid geworden op: ma jan 02, 2012 10:10 am
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Veteraan »

...goed tegen zweetkakkies ...
hans
Member
Member
Berichten: 2733
Lid geworden op: ma sep 24, 2012 11:45 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door hans »

klompjes ook...
Gebruikersavatar
Veteraan
Member
Member
Berichten: 4797
Lid geworden op: ma jan 02, 2012 10:10 am
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Veteraan »

Aha, vandaar!
hans
Member
Member
Berichten: 2733
Lid geworden op: ma sep 24, 2012 11:45 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door hans »

en warm in de winter.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Hee is nich op zien achterheufd vallen. Hij is bij zijn volle verstand en weet echt wel wat hij doet en zegt.
Hij is niet dom; integendeel. Slim zijn, de dingen goed doorhebben.
Meestal zeg je dit als iemand laat blijken slimmer te zijn dan je aanvankelijk dacht.


Gladdegheid
Foeken in de bokse,
knötters in 't hemp,
vooln in 'n jas:
dee strikste nog wa glad.
Maor de groven in diene zele,
de glippen en de glieven:
daor is gin gladstrieken an.
SEBASTIAAN ROES


31 mei Mechtildis; Petronilla van Rome Zij is patrones van de stad Rome; van pelgrims en reizigers.
Dag van de Asperge
Internationale Dag tegen Roken en Tabak
Op St. Petronella heet of wak,het geld smelt in uw zak
Is het klaar met Petronel,dan meet men vlas met een el
Is Sinte Petronil doorweekt,de druiven zijn voor niks gekweekt.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Hij is zo link as n looien deur. Hij is erg gewiekst. linkmiegel
Waar komt de uitdrukking 'zo link als een looie(n) deur' vandaan? Ze moet ontstaan zijn als een variatie op zo zot, dwaas of gek als een deur. Deur is hier familie van duizelen en heeft de betekenis 'zot, dwaas' (Middelnederlands door of dore, Duits Tor).
Link ('leep, gevaarlijk'), ontleend aan het Bargoens, is verwant aan links (oorspronkelijk 'linkshandig', 'onhandig'). Links zijn gold als minderwaardig en het woord ontwikkelde dan ook diverse ongunstige betekenissen.
links heeft vanouds een kwade betekenis. Laat de linkerhand niet weten, wat de rechter doet.
Iemand of iets links laten liggen ook hier is links het symbool voor de slechte kant. Met die kant laat je je liever niet in.


Iets beloaven beröst op zelfkennis.



01 juni Annibale Maria di Francia ; Justinus Justinus is patroon van de filosofen en de geloofsverdedigers en apologeten.
Internationale Dag van de Kinderen.
Internationale Dag van het Bordspel.
Wereld Melkdag.
Juni is genoemd naar de Romeinse godin, Juno, de vrouw van Jupiter.
Juni is een prachtige maand, ook wel de zomermaand of rozenmaand.
De astronomische zomer begint rond 21 juni, dus behoort het grootste deel van de maand astronomisch gezien nog tot de lente.
De gemiddelde temperatuur ligt in juni doorgaans iets lager dan in de twee erop volgende zomermaanden, juli en augustus.
De gemiddelde dagduur is in juni het langst van alle maanden.
Juni met völ zun en weanig reagn,
koomp nen boer good geleagen.
Plaats reactie