Hmmm... ik doelde meer op je visie over de exacte locatie, herkomst van het bewonersgeslacht, verwachtingen van archeologisch onderzoek, etc. etc.
Maar aangezien je de exacte periode al niet weet denk ik dat je me over de rest ook weinig nieuws kunt vertellen...
Ontstaansgeschiedenis Enschede
-
Gast
-
Errik
- Member
- Berichten: 2355
- Lid geworden op: ma mar 15, 2004 1:24 pm
- Locatie: Amsterdam
- Contacteer:
Niks... Althans niet boven de grond. 
Toch is de ervenis van onze oude stadsrecht juist heel karakterestiek. Het bochtige stratenpatroon onderscheidt Enschede van andere industriesteden als Hengelo en Tilburg, die het daardoor, ondanks indrukwekkende bebouwing, met een veel minder sfeervol centrum moet doen.
Kijk dat ei dan liggen, da's toch schitterend?
~Fotos/Luchtfotos/09.jpg
Toch is de ervenis van onze oude stadsrecht juist heel karakterestiek. Het bochtige stratenpatroon onderscheidt Enschede van andere industriesteden als Hengelo en Tilburg, die het daardoor, ondanks indrukwekkende bebouwing, met een veel minder sfeervol centrum moet doen.
Kijk dat ei dan liggen, da's toch schitterend?
~Fotos/Luchtfotos/09.jpg
From feudal serf to spender
This wonderful world of purchase power
This wonderful world of purchase power
:lol:
-
Robert
-
Bjorn
-
Robert
1325 Dec. 15 op ons huis te Ghore … des Sondaghes na S. Lucien dach.
Bs. geeft in overleg met prelaten en goede lieden van het land aan de stad Enscede de volgende rechten:
1. een moordenaar, binnen de vrijheid op heeterdaad betrapt, wordt gedood – ontsnapt hij, dan krijgt bs. 12 * van zijn goed en wordt hij berecht naar het landrecht;
2. verminking aan ledematen of oogen wordt op heeterdaad gestraft met oog om oog – ontsnapt de dader, dan krijgt bs. 5 * van zijn goed en wordt hij berecht naar het landrecht;
3. verdere verminkingen worden beboet met 3 * en berecht naar het landrecht;
4. vechten of weigeren zijn naam op te geven wordt op klacht van twee poorters door de zes schepenen gestraft met 1 * en slaan met een stok met 2 *, terwijl een vechtende vrouw of beboet wordt of de steenen van poort tot poort moet dragen;
5. huisvredebreuk bij dag wordt beboet met 5 *;
6. weigeren van vrede, geëischt door twee schepenen of poorters of door één schepen en één poorter van ’s heeren wege, wordt tot driemaal toe beboet met 5 *, terwijl het gerecht hem, die den vrede wil nemen, zal beschermen;
7. vrede geldt voor familie binnen de vrijheid gedurende 14 dagen en kan één dag voor het einde worden verlengd;
8. wordt iemand gewond en sterft hij binnen vrede, dan moet dit den schepenen worden bericht; de vrede loopt dan nog drie dagen, behalve voor den dader;
9. een poorter, die voor bs. Wil terechtstaan, zal door schepenen worden beschermd en door bs. Berecht;
10. een poorter, die voor boete borgen stelt, blijft vrij;
11. misdaden bij nacht worden de helft zwaarder beboet; een poorter met twee schepenen of met twee poorters moet hierover getuigen;
12. bij brand geldt algemeene vrede;
13. de rechter moet binnen de stad wonen;
14. wie den eed der schepenen bestrijdt, verbeurt iederen schepen 2 * en bs. 12 *;
15. de schepenen mogen keuren maken, behoudens het recht van bs., en personen toelaten als poorter; deze mogen na zes weken in de stad komen wonen;
16. wie de stad uitgaat om een ander gevangen te nemen buiten de schepenen om, verbeurt 5 * en zijn poortrecht;
17. wordt een poorter buiten de stad overvallen, dan moet de burgerij op last der zes schepenen hem ontzetten tenzij het tegen bs. Gaat;
18. wordt een poorter buiten de stad gedood, dan mogen zijn vrienden het lijk binnen de stad brengen en klagen bij de schepenen.
19. wie weigert op last der schepenen de rechten van bs. ten uitvoer te leggen, verbeurt 3 *;
20. de poorters moeten bs. dienen;
21. wie bij krijsgerucht niet opkomt, verbeurt 3 *;
22. een niet erkende misdaad mag men met twee poorters voor schepenen brengen en dan is geen zuiveringseed toegelaten;
23. van alle boeten ouder dan 24 uur krijgt bs. een derde, schepenen een derde en de stad een derde; dat laatste zal door twee schepenen worden ontvangen en door allen beheerd, terwijl zij eenmaal ’s jaars rekening zullen afleggen;
24. schepenen worden jaarlijks benoemd door bs.;
25. wie een misdaad niet geboet heeft, wordt door bs. geweerd uit zijn huizen en landen.
Voor de liefhebber. :)
Bs. geeft in overleg met prelaten en goede lieden van het land aan de stad Enscede de volgende rechten:
1. een moordenaar, binnen de vrijheid op heeterdaad betrapt, wordt gedood – ontsnapt hij, dan krijgt bs. 12 * van zijn goed en wordt hij berecht naar het landrecht;
2. verminking aan ledematen of oogen wordt op heeterdaad gestraft met oog om oog – ontsnapt de dader, dan krijgt bs. 5 * van zijn goed en wordt hij berecht naar het landrecht;
3. verdere verminkingen worden beboet met 3 * en berecht naar het landrecht;
4. vechten of weigeren zijn naam op te geven wordt op klacht van twee poorters door de zes schepenen gestraft met 1 * en slaan met een stok met 2 *, terwijl een vechtende vrouw of beboet wordt of de steenen van poort tot poort moet dragen;
5. huisvredebreuk bij dag wordt beboet met 5 *;
6. weigeren van vrede, geëischt door twee schepenen of poorters of door één schepen en één poorter van ’s heeren wege, wordt tot driemaal toe beboet met 5 *, terwijl het gerecht hem, die den vrede wil nemen, zal beschermen;
7. vrede geldt voor familie binnen de vrijheid gedurende 14 dagen en kan één dag voor het einde worden verlengd;
8. wordt iemand gewond en sterft hij binnen vrede, dan moet dit den schepenen worden bericht; de vrede loopt dan nog drie dagen, behalve voor den dader;
9. een poorter, die voor bs. Wil terechtstaan, zal door schepenen worden beschermd en door bs. Berecht;
10. een poorter, die voor boete borgen stelt, blijft vrij;
11. misdaden bij nacht worden de helft zwaarder beboet; een poorter met twee schepenen of met twee poorters moet hierover getuigen;
12. bij brand geldt algemeene vrede;
13. de rechter moet binnen de stad wonen;
14. wie den eed der schepenen bestrijdt, verbeurt iederen schepen 2 * en bs. 12 *;
15. de schepenen mogen keuren maken, behoudens het recht van bs., en personen toelaten als poorter; deze mogen na zes weken in de stad komen wonen;
16. wie de stad uitgaat om een ander gevangen te nemen buiten de schepenen om, verbeurt 5 * en zijn poortrecht;
17. wordt een poorter buiten de stad overvallen, dan moet de burgerij op last der zes schepenen hem ontzetten tenzij het tegen bs. Gaat;
18. wordt een poorter buiten de stad gedood, dan mogen zijn vrienden het lijk binnen de stad brengen en klagen bij de schepenen.
19. wie weigert op last der schepenen de rechten van bs. ten uitvoer te leggen, verbeurt 3 *;
20. de poorters moeten bs. dienen;
21. wie bij krijsgerucht niet opkomt, verbeurt 3 *;
22. een niet erkende misdaad mag men met twee poorters voor schepenen brengen en dan is geen zuiveringseed toegelaten;
23. van alle boeten ouder dan 24 uur krijgt bs. een derde, schepenen een derde en de stad een derde; dat laatste zal door twee schepenen worden ontvangen en door allen beheerd, terwijl zij eenmaal ’s jaars rekening zullen afleggen;
24. schepenen worden jaarlijks benoemd door bs.;
25. wie een misdaad niet geboet heeft, wordt door bs. geweerd uit zijn huizen en landen.
Voor de liefhebber. :)
-
Errik
- Member
- Berichten: 2355
- Lid geworden op: ma mar 15, 2004 1:24 pm
- Locatie: Amsterdam
- Contacteer:
4. vechten of weigeren zijn naam op te geven wordt op klacht van twee poorters door de zes schepenen gestraft met 1 * en slaan met een stok met 2 *, terwijl een vechtende vrouw of beboet wordt of de steenen van poort tot poort moet dragen.
The stones of shame!!!
The stones of shame!!!
From feudal serf to spender
This wonderful world of purchase power
This wonderful world of purchase power
-
Robert
-
Robert
Origineel gedoogbeleid... ;)
Eind 17e eeuw kwam 't nog voor, in een andere situatie.
Hoffdag geholden op Midvasten den 29e Marty 1690.
Hoffmeyer : Joh. Gerl.Veldtcamp
Assessoren: Herman ten Grootenhuys, Berent Woesthof.
Absenten : Maegelt, Olbeek, Breukinck, Ilgerinck en Weerninck.
Is voorgekomen hoe dat Ilgerinck, Hoffhoorigh onder deeze Hoff, in verscheiden Hoffgerigte persoonlyck niet is gecompareert maar alleen door een derselfs soon, welcke door die samentlyke Huisgenoten ingevolgh Hoffregte is gecondemneert in een amende van een halve tonne bier, tot welcken betalinge de soon van Ilgerinck op die naasten daaraan volgende Hoffdagh is aangemaand.
Welcke betaelinge de soon van Ilgerinck declineerde onder voorgewende dat hij aan deeze Hoff niet gebonden war, waarop de Hoffmeyer in deze die voorzeide halve tonne biers aan Frans Aubel betaelende en oordeel heeft gevragd wat in deze saecke te doen stande.
Oordeel.
Die samentlyke presente Huisgenoten oordeelen dat Ilgerinck sijne begaene belmundigheyt zal hebben van den Hoffmeyer af te koopen mits de Huisgenoten eisende een halve tonne biers tot welcke van den Hoffmeyer wordt geaccordeert
Eind 17e eeuw kwam 't nog voor, in een andere situatie.
Hoffdag geholden op Midvasten den 29e Marty 1690.
Hoffmeyer : Joh. Gerl.Veldtcamp
Assessoren: Herman ten Grootenhuys, Berent Woesthof.
Absenten : Maegelt, Olbeek, Breukinck, Ilgerinck en Weerninck.
Is voorgekomen hoe dat Ilgerinck, Hoffhoorigh onder deeze Hoff, in verscheiden Hoffgerigte persoonlyck niet is gecompareert maar alleen door een derselfs soon, welcke door die samentlyke Huisgenoten ingevolgh Hoffregte is gecondemneert in een amende van een halve tonne bier, tot welcken betalinge de soon van Ilgerinck op die naasten daaraan volgende Hoffdagh is aangemaand.
Welcke betaelinge de soon van Ilgerinck declineerde onder voorgewende dat hij aan deeze Hoff niet gebonden war, waarop de Hoffmeyer in deze die voorzeide halve tonne biers aan Frans Aubel betaelende en oordeel heeft gevragd wat in deze saecke te doen stande.
Oordeel.
Die samentlyke presente Huisgenoten oordeelen dat Ilgerinck sijne begaene belmundigheyt zal hebben van den Hoffmeyer af te koopen mits de Huisgenoten eisende een halve tonne biers tot welcke van den Hoffmeyer wordt geaccordeert
-
Errik
- Member
- Berichten: 2355
- Lid geworden op: ma mar 15, 2004 1:24 pm
- Locatie: Amsterdam
- Contacteer:
Het gebeurde zeker, maar niemand, zeker het stadsbestuur niet, had behoefte aan een slepende bloedwraak.
Enschede, Zwolle, Deventer en Kampen waren de enige steden in het Oversticht die zelf de hoge rechtspraak (dood- en liefstraffen) in handen hadden. Dat maakt het Enscheder stadsrecht ook zo bijzonder. Overigens werden wel weer alle schepenen door de bisschop benoemd, dus in de praktijk was Enschede toch weer niet zo zelfstandig.
Enschede, Zwolle, Deventer en Kampen waren de enige steden in het Oversticht die zelf de hoge rechtspraak (dood- en liefstraffen) in handen hadden. Dat maakt het Enscheder stadsrecht ook zo bijzonder. Overigens werden wel weer alle schepenen door de bisschop benoemd, dus in de praktijk was Enschede toch weer niet zo zelfstandig.
From feudal serf to spender
This wonderful world of purchase power
This wonderful world of purchase power
-
Robert
Vervolg op 't bovende verhaal:
Gerrit zal hier niet zo blij mee geweest zijn. Ook lag hij zelf nog op sterven, dus gaf hij het hofrecht door aan zijn zoon:
Gerrit Janz ...heeft ter praesentie van Jan Harms op ’t .. ende Helmigh ... sijn Hoffreght verwaert. Onder sijnen heerdt met silver ad twee en een halve gulds gout ad vier en een halve guld, bekent den 27 April 1690.
Aldus de notulen van het hofboek. De volgende situatie heeft zich afgespeeld en is afgeleid uit het Rechterlijk Archief van het schoutambt ....
Rutger Tonnis verklaarde voor de schout, dat hij op verzoek van Gerrit Jansen ..., drie of vier dagen voordat deze kwam te overlijden, naar de amptman van Oldenzaal is gegaan, met het verzoek naar ... te komen, omdat Gerrit zijn testament wilde opmaken.
De amptman verklaarde daarop, dat hij ’s woensdags of donderdags daarop in ... zou verschijnen, hij kwam niet op tijd aan op het erve ... en Gerrit had dan ook al maatregelen genomen om zijn testament op een andere wijze kenbaar te maken.
In een akte verklaren Jan Harms op ... en Helmig ... hoe dat in z’n werk was gegaan. Beide heren waren naar het erve ... geroepen, waar ze, zo getuigen ze, Gerrit .. hadden zien staan, slechts gekleed in zijn doodskleed met een bijl in zijn handen. In hun aanwezigheid heeft hij drie maal met de bijl gehouwen in een eikenboom, waarna hij hen zijn laatste wil heeft verkondigd .
Gerrit zal hier niet zo blij mee geweest zijn. Ook lag hij zelf nog op sterven, dus gaf hij het hofrecht door aan zijn zoon:
Gerrit Janz ...heeft ter praesentie van Jan Harms op ’t .. ende Helmigh ... sijn Hoffreght verwaert. Onder sijnen heerdt met silver ad twee en een halve gulds gout ad vier en een halve guld, bekent den 27 April 1690.
Aldus de notulen van het hofboek. De volgende situatie heeft zich afgespeeld en is afgeleid uit het Rechterlijk Archief van het schoutambt ....
Rutger Tonnis verklaarde voor de schout, dat hij op verzoek van Gerrit Jansen ..., drie of vier dagen voordat deze kwam te overlijden, naar de amptman van Oldenzaal is gegaan, met het verzoek naar ... te komen, omdat Gerrit zijn testament wilde opmaken.
De amptman verklaarde daarop, dat hij ’s woensdags of donderdags daarop in ... zou verschijnen, hij kwam niet op tijd aan op het erve ... en Gerrit had dan ook al maatregelen genomen om zijn testament op een andere wijze kenbaar te maken.
In een akte verklaren Jan Harms op ... en Helmig ... hoe dat in z’n werk was gegaan. Beide heren waren naar het erve ... geroepen, waar ze, zo getuigen ze, Gerrit .. hadden zien staan, slechts gekleed in zijn doodskleed met een bijl in zijn handen. In hun aanwezigheid heeft hij drie maal met de bijl gehouwen in een eikenboom, waarna hij hen zijn laatste wil heeft verkondigd .
Laatst gewijzigd door Robert op ma apr 11, 2005 10:04 pm, 3 keer totaal gewijzigd.