Arie schreef: ↑ma dec 17, 2018 11:15 am
enschedeinansichten schreef: ↑ma dec 17, 2018 10:43 am
Zou dit Enschede zijn ? Vrijzinnig weeshuis 1910.vrijzinnig weeshuis 1910.JPG
Ja die foto had ik ook in mijn archief. Het is de Oldenzaalsestraat achterzijde van het Ned. Hervormd weeshuis (bij de Hondekolk).
Onderstaande is afkomstig van FB
Hervormd diaconaal WEESHUIS de Heurne
Dit Pinksterweekeinde willen we diegene die dit verhaal eens gemist heeft, deze als herhaling onder de aandacht brengen. We hebben van dit pand op meerdere kiekjes eens een stukje kunnen aanschouwen. Een pand die bij meerdere onder ons een soort van nieuwsgierigheid wekte. Met een aantal kinderen boven uit het raam en beneden bij de ingang van het pand, staan we hier voor het oude weeshuis van Enschede aan de toenmalige Oldenzaalschestraat, nu De Heurne, op de plek waar sportzaak InterSport eens was gevestigd.
Op deze plek kunnen we ver terug in de tijd. Het toenmalige pand van rond de eindjaren 1700 heeft een lange geschiedenis te vertellen, heeft bij de grote stadbrand van 1862 het onderspit moeten delven, maar is nadien weer herbouwd. Maar ik wil het gaarne 'kort' houden, wat moeilijk is, en datgene belichten, wat er in en om dit pand zich een beetje heeft afgespeeld. Dit om jou een beeld te kunnen geven over het wel en wee van het pand en de bewoners cq bewonertjes, die hier als wees dit pand hebben bewoond om er een nieuwe toekomst op te bouwen.
De eerste keer dat dit pand een tijdelijke dienst deed om weeskinderen op te vangen moeten we terug naar begin 1800. Jacob Hendrik Floh was predikant van Enschede in de periode 1782-1829, en kocht dit pand met het geld van de Verenigde doopsgezinde gemeente te Amsterdam. Dat geld zal niet voor niets zijn geweest, want niet veel later werden vanuit de overvolle weeshuizen uit Amsterdam de eerste 'gastjes' verwelkomt in Enschede en waar mogelijk in de textiel te werk gesteld. In het begin werden ze opgevangen in dit pand aan de Oldenzaalschestraat, maar deze opvang duurde maar een paar jaren. Het pand als weeshuis hield het in die periode niet lang stand, de nog aanwezige kinderen werden ondergebracht bij particulieren. Floh kocht het huis later voor zichzelf op, woonde er met zijn gezin, en overleed er op 72 jarige leeftijd in 1830. Het huis werd later, na het overlijden van zijn vrouw en een zoon, die jong overleden is, geveild door een andere zoon, die zich als fabrikant in Veere had gevestigd.
Met een tussentijdse verkoop in 1839 aan particulieren kwam het pand nadien in 1846 nogmaals onder de veilinghamer. Door mislukte aardappel en roggeoogsten rond deze periode liep de werkloosheid op in de textiel, en dat leidde tot lage huizenprijzen binnen Enschede en omgeving. Zo was het mogelijk dat een aantal diacenen van de Hervormde Gemeente dit pand voor de helft van de waarde van 1839 konden kopen. Zij werden voor een luttele prijs van 2250 gulden de nieuwe eigenaars van dit pand. De namen van de diakenen waren o.a. de Jan Frederik Scholten, Wijnandus Roessingh, Marten Schophaus en Peter Jennes. Zij hebben het huis gekocht om te voldoen aan de wens die op hun vergadering zo dikwijls geuit werd, namelijk:
"Het daarstellen van een Inrichting door de Kerkeraad, om daarin wezen onze gemeente, die meestal in de buitengemeentes besteed worden, op te nemen, teneinde niet alleen voor de christelijke opleiding van deze ongelukkigen, die bij voorkeur voorwerp moeten zijn van christelijke weldadidigheid, beter te kunnen zorgen."
En zo klonk hier aan de Oldenzaalschestraat op 1 oktober 1846 het startsein met de oprichting van een Hervormd Diaconaal Weeshuis binnen Enschede, dat zich staande hield tot 1923. Begin jaren 1960 werd dit pand in opdracht van toenmalige eigenaar Melching van Ulzen afgebroken, om plaats te maken voor de bouw van een nieuwe sportzaak.
Dit was ongeveer het verhaal van het ontstaan van het weeshuis binnen Enschede. Ik zie al dat ik hier buiten proporties aan het typen ben, als je het goed vindt, gaan we morgenvroeg verder met een vervolgverhaal, over het wel en wee van de weeskinderen in de genoemde periode binnen het weeshuis, ik hoop dat je dit interessant vond, dan zien we elkaar morgen weer, bedankt voor je tijd en een fijne pinksterdag ....
Het pand bood (vanaf ?) tot 1940 ook nog onderdak aan de Belastingdienst voordat die het kantoor aan de Hengelosestraat in gebruik nam waar men tegenwoordig nog zit
