Welkom op het forum van Enschedeinansichten.

Oorlogs Monumenten in Enschede

Over de rijke historie van de stad.
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21387
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Oorlogs Monumenten in Enschede

Bericht door Arie »

Neerstorten Halifax herdacht in Boekelo
Gepubliceerd: Maandag 24 september 2018

Neerstorten Halifax herdacht in Boekelo
Het is aankomende zaterdag 29 september precies precies 75 jaar geleden dat een Canadese bommenwerper neerstortte bij Boekelo. Om dat te gedenken is van 27 tot en met 30 september een tentoonstelling in de Zouttoren in Boekelo.

Bombardementsvlucht
De Halifax DK-259 vertrok 29 september 1943 vanuit Engeland voor een bombardementsvlucht op het Duitse Bochum. Boven Hengelo werd de Halifax aangeschoten door een Duitse nachtjager. Het toestel stortte neer aan de Kwinkelerweg in Boekelo. Twee van de zeven bemanningsleden kwamen om.

Zouttoren
De Zouttoren is aan de Beckumerstraat 2. Toegang tot de tentoonstelling is gratis.

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede
bron: http://enschede.1twente.nl/neerstorten- ... em?1100896
Bijlagen
Neerstorten Halifax herdacht in Boekelo.jpeg
Neerstorten Halifax herdacht in Boekelo.jpeg (40.19 KiB) 11716 keer bekeken
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21387
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Oorlogs Monumenten in Enschede

Bericht door Arie »

Oorlogsmonument op de Joodse begraafplaats aan de Noord Esmarkerrondweg.

Herdachte groepen: Vervolgden Nederland
Dit monument is in schooljaar 2016-2017 geadopteerd door OBS De Esmarke.

Het monument
Vorm en materiaal
Het monument op de Joodse begraafplaats in Enschede is een natuurstenen ronde zuil, geplaatst op een zeshoekige sokkel. Hierop is een gestileerde band met opschrift aangebracht.

Tekst
De tekst in de band luidt:
'TER HERINNERING AAN DE MEER DAN 700 ZUSTERS EN BROEDERS ONS IN DE RAMPJAREN 1941-1945 ONTVALLEN.'
Deze tekst is tevens in het Hebreeuws aangebracht.
.
De geschiedenis
Het monument op de Joodse begraafplaats in Enschede is opgericht ter nagedachtenis aan meer dan 700 joodse medeburgers die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de bezetter zijn gedeporteerd en omgebracht.

Onthulling
Het monument is onthuld in 1950.

Locatie
Het monument bevindt zich op de Nieuwe Joodse begraafplaats nabij de ingang aan de Noord Esmarkerrondweg in Enschede.

Bron
Joodse oorlogsmonumenten in de provincie Overijssel van H. Hamburger en J.C Regtien, met medewerking van Fr. van Echten (Bedum, Uitgeverij Profiel, 2002). ISBN 90 5294 294 8.
zie: https://www.4en5mei.nl/oorlogsmonumente ... raafplaats
Bijlagen
Noord Esmarkerrondweg Oorlogsmonument op de Joodse begraafplaats.jpg
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21387
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Oorlogs Monumenten in Enschede

Bericht door Arie »

gedenkplaten in de voormalige Hogere Textielschool aan het Ariensplein.

Het monument
Vorm en materiaal
De twee gedenkplaten in de voormalige Hogere Textielschool te Enschede zijn uitgevoerd in brons.

Teksten
De tekst op de eerste gedenkplaat luidt:
'IN MEMORIAM
1940 - 1945.

H.T.S. AVONDSCHOOL:
DR J. POSTMA _ IR J.W.H. PENNING _
J.M. TEN ASBROEK _ H. RÖTH _
H. WENSINK.

H.T.S. DAGSCHOOL:
J. SERPHOS _ L. KAN _ L.I. PRINS _
G. ZAALBERG _ D. v. COEVORDEN _
W.D. EPSTEIN.'

De tekst op de tweede gedenkplaat luidt:
'IN MEMORIAM
1940 - 1945.'

Hieronder zijn de namen vermeld van 43 leraren, leerlingen en oud-leerlingen van de HTS in Enschede.

Twee namen worden op beide gedenkplaten genoemd.

Digitaal Joods Monument
De joodse oorlogsslachtoffers die op dit gedenkteken vermeld staan, zijn tevens opgenomen in het 'Digitaal Monument Joodse Gemeenschap in Nederland'. Hierin vindt u meer informatie over deze personen met waar mogelijk een korte biografie, familierelaties en adresgegevens.

De geschiedenis
De gedenkplaten in de voormalige Hogere Textielschool te Enschede zijn opgericht ter nagedachtenis aan 50 leraren, leerlingen en oud-leerlingen van de school die tijdens de bezettingsjaren door oorlogshandelingen om het leven zijn gekomen.

De namen van de 50 oorlogsslachtoffers luiden:
J.M. ten Asbroek, G.J.A. Bickel, E. Cats, D. v. Coevorden, H. van Dam, J.L. Dercks, W.D. Epstein, J. Elsdijk, L. Frankenhuis, J.A.R. van Gelderen, M.L. van Gelderen, B.H. Grotendijk, J. Hedeman, J.J. v.d. Heyden, Th. Heymans, Ir. S. Isaäcson, H.E. Jannink, J.C. de Jongh, L. Kan, F.D. Koetser, R.J. de Lange, A. Ledeboer, F. de Leve, J. Leverpoll, Y. v.d. Linden, P.J. Loyens, E. Menko, S.I. Milgram, N.G. Neurdenburg, Ir. J.W.H. Penning, S. Polak, Dr. J. Postma, B.H.C. van Raalte, A. Rosenberg, H. Röth, F. Ruthers, H. Schaap, J. Serphos, S. Snelleman, M. Soendaroe, B. Soep, D.J. Spanjaard, J. Trompetter, H.W. Varvik, S. Vos, J. v.d. Wal, H. Wensink, J. Woudstra, I. Zilversmit en I. Zwartz.

De naam 'D. van Coevorden' is foutief weergegeven. Dit moet zijn: 'A. van Coevorden'.

Locatie
De gedenkplaten bevinden zich in het trappenhuis van de voormalige Hogere Textielschool aan het Ariënsplein in Enschede.

Bron
Joodse oorlogsmonumenten in de provincie Overijssel van H. Hamburger en J.C Regtien, met medewerking van Fr. van Echten (Bedum, Uitgeverij Profiel, 2002). ISBN 90 5294 294 8.
zie: https://www.4en5mei.nl/oorlogsmonumente ... ument/3195
Bijlagen
H. Roth Ariensplein 3 gedenkplaat in de voormalige Hogere Textielschool.jpg
H. Roth Ariensplein 3 gedenkplaat in de voormalige Hogere Textielschool.jpg (68.47 KiB) 11606 keer bekeken
Ariensplein gedenkplaat in de voormalige Hogere Textielschool uitgevoerd in brons..jpg
Ariensplein gedenkplaat in de voormalige Hogere Textielschool uitgevoerd in brons..jpg (343.07 KiB) 11606 keer bekeken
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21387
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Oorlogs Monumenten in Enschede

Bericht door Arie »

Op 1 van de gedenkplaten in de voormalige HTS aan het Arienspplein komt ook de naam H. Röth voor.
Henni Röth was de zwager van mijn vader, dus een oom van mij die ik helaas niet heb leren kennen. Henni Röth was een verzetstrijder en was getrouwd met mijn tante A.H. Nieterink


Zoon van Johan Karl Roth en Julia Hendrika Verweyen. Gehuwd met Anna Hermine Nieterink. Textieltechnicus. Nederlands Hervormd. Lid verzet onder de schuilnamen Wim Bakker en Hendrik van Veen en behorend tot de KP-Scharnegoutum. De in Nederland opgegroeide Roth was een fel tegenstander van de nationaal-socialisten. Toen hij door de Duitsers als militair werd opgeroepen, dook hij onder op de boerderij van Hessel Bouma in Scharnegoutum. Hij deed mee aan overvallen, zoals op het gemeentehuis in Mantgum op 4 december 1944, sabotage, vervalsing van persoonsbewijzen, hulp aan onderduikers en wapendroppings. Op 8 februari 1945 vond op de boerderij een overval plaats door de SD en een peloton Duitse Wehrmachtmilitairen. Bouma, zijn beide zonen en onderduiker Jan Mensonides werden gearresteerd (Bouma sr. en Mensonides werden op 12 februari 1945 uit het politiebureau in Sneek bevrijd; Bouma's zoons maakten de bevrijding in de gevangenis in Groningen mee). Roth en zijn medestrijder Pieter Ane Glastra van Loon (29 januari 1913 Rinsumageest) konden ontkomen door een nooduitgang over de zolder. Zij werden niet gevonden. Uiteindelijk gaven de Duitsers het zoeken op. Wel bleef in opdracht van de SD een aantal landwachters de boerderij bezet houden. Tot 12 februari 1945 konden beide mannen het uithouden zonder voedsel, licht en sanitaire voorzieningen. Ten gevolge van uitputting verloor Roth het bewustzijn, waarna zijn makker besloot medische hulp in te roepen. Toen hij uit zijn schuilplaats tevoorschijn kwam, volgde meteen zijn arrestatie. Ook Roth werd opgepakt. De twee werden overgebracht naar het SD-bolwerk Crackstate in Heerenveen. Met Jacob Hijlkema, Bauke van der Pal en George Christiaan Tinkelenberg zijn Roth en Glastra van Loon gefusilleerd als represaille voor de aanslag op de NSB-tolk en SD-handlangster Grietje Sinnema (Joelke) op 3 maart 1945 bij Dongjum. De lichamen van de slachtoffers bleven een etmaal onder politiebegeleiding ter afschrikking op de executieplek liggen. Roths naam staat op een gedenkteken tussen Dongjum en Boer en een witte plaquette in de Nederlands Hervormde kerk in Dongjum. bron: https://www.tracesofwar.nl/persons/5640 ... inrich.htm

Henni Röth is op 28-6-1945 begraven op de Oosterbegraafplaats aan de Gronausestraat en later herbegraven op het Nederlands Ereveld in Loenen.
zie ook: http://www.secondworldwar.nl/enschede/s ... 8cjtHtLimx
Bijlagen
Henni Röth Advertentie. Het parool. Enschede, 17-04-1945.jpg
Henni Röth Advertentie. Het parool. Enschede, 17-04-1945.jpg (113.77 KiB) 11603 keer bekeken
H. Röth Leeuwarder courant  hoofdblad van Friesland. Leeuwarden, 06-05-1965.jpg
H. Röth Dongjum Executie monument Riedsterweg.JPG
H. Röth Dongjum Executie monument Riedsterweg.JPG (157.52 KiB) 11603 keer bekeken
H. Röth Dongjum, oorlogsmonument (foto Verzetsmuseum Friesland).jpg
H. Röth Dongjum, oorlogsmonument (foto Verzetsmuseum Friesland).jpg (162.09 KiB) 11648 keer bekeken
H. Roth Nationaal Ereveld Loenen.jpg
H. Roth Nationaal Ereveld Loenen.jpg (48.3 KiB) 11603 keer bekeken
Gebruikersavatar
enschedeinansichten
Member
Member
Berichten: 4149
Lid geworden op: do jan 08, 2009 9:24 pm
Locatie: Enschede
Contacteer:

Re: Oorlogs Monumenten in Enschede

Bericht door enschedeinansichten »

Wie kan iets zeggen over de lazaretten in de oorlog betreffende Enschede. Ik weet dat de textielschool, klooster bij Dolphia en het Memphis hotel lazaretten waren.
Schat iedereen op waarde maar laat daarbij wel iedereen in zijn waarde.
Gebruikersavatar
enschedeinansichten
Member
Member
Berichten: 4149
Lid geworden op: do jan 08, 2009 9:24 pm
Locatie: Enschede
Contacteer:

Re: Oorlogs Monumenten in Enschede

Bericht door enschedeinansichten »

Het Amelink. In 1942 werd de villa gevorderd en ingericht als lazaret.
Schat iedereen op waarde maar laat daarbij wel iedereen in zijn waarde.
Hendrik
Member
Member
Berichten: 2290
Lid geworden op: di nov 28, 2006 7:20 pm

Re: Oorlogs Monumenten in Enschede

Bericht door Hendrik »

Ik weet nog dat er vrij lang een rood kruis zichtbaar was op de dakpannen van de Hoogere Textielschool.
Wat sas as dós was kaans.
Gebruikersavatar
enschedeinansichten
Member
Member
Berichten: 4149
Lid geworden op: do jan 08, 2009 9:24 pm
Locatie: Enschede
Contacteer:

Re: Oorlogs Monumenten in Enschede

Bericht door enschedeinansichten »

Tja Hendrik, putten uit het geheugen. Het was echt wit.
Hoogere textielschool.jpg
Schat iedereen op waarde maar laat daarbij wel iedereen in zijn waarde.
Gebruikersavatar
enschedeinansichten
Member
Member
Berichten: 4149
Lid geworden op: do jan 08, 2009 9:24 pm
Locatie: Enschede
Contacteer:

Re: Oorlogs Monumenten in Enschede

Bericht door enschedeinansichten »

Verder geen info ?
Schat iedereen op waarde maar laat daarbij wel iedereen in zijn waarde.
Gebruikersavatar
Veteraan
Member
Member
Berichten: 4788
Lid geworden op: ma jan 02, 2012 10:10 am
Locatie: Enschede

Re: Oorlogs Monumenten in Enschede

Bericht door Veteraan »

Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21387
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Oorlogs Monumenten in Enschede

Bericht door Arie »

Oorlogsgraven in het licht gezet in Enschede om soldaten te eren
Gepubliceerd: Dinsdag 25 december 2018

Oorlogsgraven in het licht gezet in Enschede om soldaten te eren
Op kerstavond werden op de Oosterbegraafplaats in Enschede, kaarsen geplaatst bij geallieerde oorlogsgraven. Op de Ooster liggen vijftig graven uit de tweede wereldoorlog.

Midwinterhoorn
Om 16:30 uur verzamelde zich een groep belangstellenden bij de ingang aan de Noord Esmarkerrondweg. Gezamenlijk liep men langs de met fakkels verlichte paden naar de graven. De klanken van de midwinterhoorns van de Vanekerblazers wezen de bezoekers op hun wandeling de weg. Bij de graven aangekomen werden de bezoekers begroet met een korte toespraak van André van Aarsen die de actie in Enschede heeft opgepakt.

Plechtigheid
Na de “pledge of rememberance” werden de kaarsen geplaatst. Op datzelfde moment werden ook op meer dan 310 plaatsen over heel Nederland eveneens kaarsen geplaatst. Na een korte afsluiting, ging ieder op weg naar zijn eigen kerstviering.

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Angelique Pot
bron:
http://enschede.1twente.nl/oorlogsgrave ... em?1114607
Bijlagen
Noord Esmarkerrondweg Oosterbegraafplaats Oorlogsgraven in het licht gezet in Enschede om soldaten te eren 24-12-2018.jpg
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21387
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Oorlogs Monumenten in Enschede

Bericht door Arie »

Restanten Duits Mitrailleursnest
Tweede Wereldoorlog (1939-1945)
Veendijk, Lonneker

Ter plaatse van de Veendijk in Lonneker (Enschede) bevindt zich een Duits mitrailleursnest, dat is aangelegd in 1943 ter verdediging van het vliegveld tegen Engelse parachutisten.

Deze locatie ligt voor de hand omdat het een groot open veld bestrijkt, dat er in de oorlog ook al was, en geschikt is om para's te laten landen.

Gebruikte bron(nen)
Tekst: Alex Ossel
Foto's: Alex Ossel
zie: https://www.tracesofwar.nl/sights/93085 ... rsnest.htm
Bijlagen
Veendijk Restanten Duits Mitrailleursnest infobord.jpg
Veendijk Restanten Duits Mitrailleursnest.jpg
Veendijk Restanten Duits Mitrailleursnest (2).jpg
Veendijk Restanten Duits Mitrailleursnest (3).jpg
Veendijk Restanten Duits Mitrailleursnest (4).jpg
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21387
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Oorlogs Monumenten in Enschede

Bericht door Arie »

Het kantoorpand op de hoek
Nijverheidstraat-Van Galenstraat. in
het centrum van Enschede, herbergt
een bijzonder monument. In de hal
is een gedenksteen in de muur
gemetseld, met daarop de namen van
tien personen die de Tweede
Wereldoorl og niet hebben overleefd.
Het gaat hier om medewerkers van
textielfabriek de Nijverheid en leden
van de familie Van Gelderen: G. H. A.
Broekhuis. S. Frankenhuis. B.F. van
Gelderen, dr. F.M. van Gelderen .
J.A.R. van Gelderen , M.J. van
Gelderen . M.L. van Gelderen. A.N.
van Goor, N . Hoek en e.B. Sanders.
De N .V. Stoomweverij Nijvcrheid
stond naast het kantoorpand, op de
plek waar tegenwoordig het
politiebureau staat. Het kantoorpand
zelf was destijds het woonhuis van de
familie Van Geldcrcn, eigenaar van
de Nijverheid. zie verder het artikel in 'n Sliepsteen nr. 81 jaar 2005 op: http://cultuurtijdschriften.nl/download ... cid=514511
zie ook bericht van 17-10-1914 in deze topic.
Bijlagen
Nijverheidstraat 2 gedenksteen medewerkers textielfabriek De Nijverheid in vm woonhuis Fam, van Gelderen.jpg
Gebruikersavatar
Veteraan
Member
Member
Berichten: 4788
Lid geworden op: ma jan 02, 2012 10:10 am
Locatie: Enschede

Re: Oorlogs Monumenten in Enschede

Bericht door Veteraan »

4 mei - Dodenherdenking

Van Henny Brugge ontving ik onderstaand verhaal. Het komt uit het boek De fatale aanval 22 februari 1944. De schrijver heet Alfons E. BRINKHUIS. Het gaat over Nijmegen, Arnhem, Enschede en Deventer.
De trouwfoto is van haar vader met zijn eerste vrouw. Dat is dus niet Henny's moeder, maar ze is er wel naar haar vernoemd.

Ik heb het artikel in stukjes moeten scannen anders wordt het onleesbaar.
Bijlagen
1.jpg
2.jpg
3.jpg
4.jpg
Huwelijk Hennie Brugge 28 april 1940 (3).jpg
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21387
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Oorlogs Monumenten in Enschede

Bericht door Arie »

Zeer heftig en triest is het vorig verhaal van het door een bombardement getroffen Hennie Brugge-Tuender aan de Haaksbergerstraat.
Bijlagen
H. Brugge-Tuender overlijdensadvertentie Twentsch nieuwsblad 24-2-1944.jpg
H. Brugge-Tuender overlijdensadvertentie Twentsch nieuwsblad 24-2-1944.jpg (90.73 KiB) 10890 keer bekeken
H. Brugge-Tuender krantenbericht Twentsch nieuwsblad 28-2-1944.jpg
H. Brugge-Tuender krantenbericht Twentsch nieuwsblad 28-2-1944.jpg (18.29 KiB) 10890 keer bekeken
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21387
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Oorlogs Monumenten in Enschede

Bericht door Arie »

Grafmonument verzetsman Gerard L. Rutgers krantenfoto Vrije Volk 1-4-1946.
zie ook: https://oorlogsgravenstichting.nl/perso ... us-rutgers#
Bijlagen
Grafmonument verzetsman Gerard L. Rutgers krantenfoto Vrije Volk 1-4-1946.jpg
Gerard L. Rutgers 1912-1945.jpg
Gerard L. Rutgers 1912-1945.jpg (44.35 KiB) 10937 keer bekeken
Hengelosestraat 75 Belastingkantoor gedenkplaat collega's 2e wereldoorlog J.H. Bosch en G.L. Rutgers.JPG
Gebruikersavatar
Veteraan
Member
Member
Berichten: 4788
Lid geworden op: ma jan 02, 2012 10:10 am
Locatie: Enschede

Re: Oorlogs Monumenten in Enschede

Bericht door Veteraan »

Arie schreef: za mei 04, 2019 6:42 pm Zeer heftig en triest is het vorig verhaal van het door een bombardement getroffen Hennie Brugge-Tuender aan de Haaksbergerstraat.
Mooi Arie. Dank je wel. Deze informatie stuur ik door naar Henny.
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21387
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Oorlogs Monumenten in Enschede

Bericht door Arie »

Acht graven in Enschede verbinden Twente met de Slag om Arnhem
Gepubliceerd: Donderdag 19 september 2019 12:04

Acht graven in Enschede verbinden Twente met de Slag om Arnhem
Op de Oosterbegraafplaats in Enschede liggen acht dode soldaten van de Slag om Arnhem. Slachtoffers van een oorlogsmisdaad, maandag precies 75 jaar geleden. Enschedeër Ton Wientjen ontfermt zich over hun graven. De zwarte bladzijde van Market Garden.

Het is mooi weer, die zaterdag. Een Duitse legertruck met in de laadbak een groot aantal Engelse krijgsgevangenen rijdt vanuit Arnhem richting Oost-Nederland. Nederlandse burgers juichen als ze voorbij komen. De Engelsen roepen terug, zwaaien en maken het V-teken. Het is 23 september 1944. De slag waarvan ze worden weggevoerd, is nog in volle gang. Dat de brug bij Arnhem een brug te ver zal zijn, is al duidelijk. De Duitsers staan op het punt hun laatste overwinning uit de Tweede Wereldoorlog te boeken.

In het drukke centrum van Brummen gaat het mis. Twee Engelse officieren proberen te ontkomen. De Duitse SS-bewakers, toch al geïrriteerd door het gejuich, beginnen in het wilde weg te schieten. Vier Engelsen in de laadbak worden dodelijk getroffen. Vier anderen worden naar een villa in Zutphen gebracht en, een dag later, naar Enschede. Daar sterven ze, de laatste op 7 oktober. Op de begraafplaats liggen dan al hun vier dode kameraden. Al op 23 september worden hun lichamen afgevoerd naar Enschede.

Oorlogsmisdaad
"De Duitsers waren in blinde paniek", zegt Ton Wientjen. "Wat ze gedaan hadden, was een oorlogsmisdaad, nota bene onder de ogen van het publiek. Volgens de Conventie van Genéve mag er niet worden geschoten op krijgsgevangenen. Dat wisten ze drommels goed. De daders waren SS-ers. Na de schietpartij stonden ze op het punt alle Engelsen te executeren. Ze lagen al op de grond. Een toevallig passerende hoge officier wist dat op het laatste moment te voorkomen. Maar de sporen van die eerdere moordpartij moesten natuurlijk worden uitgewist."

Wientjen (77) is een specialist als het gaat om de Slag om Arnhem. Hij groeide op in de schaduw van de beroemde brug, maar woont sinds 1954 in Enschede. De herinnering aan de verwoesting van zijn geboortestad heeft hem nooit meer losgelaten. "Mijn ouders hebben, net als alle Arnhemmers, na de slag hun huis moeten verlaten. Arnhem was een spookstad geworden. Als kind zong ik mee in de aubade bij de ruïne van de Eusebiuskerk. Tussen de puinhopen door zag je de brug."

Rondleiding op slagveld
Vanuit Enschede leidt hij met enige regelmaat groepen en gezelschappen rond op het voormalige slagveld. Het drama van de acht Engelse soldaten op de Oosterbegraafplaats in zijn eigen stad Enschede behoort tijdens deze 'battlefield tours' tot het vaste repertoire van verhalen die hij vertelt.

"Het is een zwarte bladzijde in de geschiedenis van Market Garden. Een vergeten bladzijde ook. Deze jongens liggen hier, de rest in Oosterbeek. Daar vindt elk jaar de grote herdenking plaats. Arnhem wordt over het algemeen gezien als een redelijk eerlijke strijd. Een drama voor de Britten, maar wel een strijd waarbij de partijen elkaar over en weer respecteerden. Op het hoogtepunt werd er zelfs een staakt-het-vuren ingelast om de Engelse gewonden naar het ziekenhuis te brengen. Duitsers en Engelsen werkten daarbij samen. De moord op die acht weerloze krijgsgevangen, gepleegd door SS-ers, past absoluut niet in dat beeld."

Het herkenningspunt
Het drama maakt hem nog altijd emotioneel. Ook op deze grijze maandag, als hij via de grote poort de Oosterbegraafplaats oploopt. Wientjen vindt er blind de weg. Tussen de graven links en rechts loopt hij over het lange pad naar het deel waar de militaire slachtoffers uit de oorlog liggen. Een hoog marmeren kruis, vast herkenningspunt van alle Britse begraafplaatsen, staat aan de voet van een dubbele rij oorlogsgraven.

De namen uit het hoofd
Ergens in midden blijft hij staan. Voor hem, naast elkaar, liggen de acht van wie hij de namen al heel lang uit het hoofd kent: Platt, Mills, McCracken, Allen, McNabb, Huard, Purves en Coterell. Parachutisten, een glider-piloot, een verkenner. Platt, de oudste en kapitein, is dertig jaar. Purves, de jongste, nog maar twintig.

"Ik kom hier veel. Ik woon in de buurt. Bij elke wandeling brengt een ondefinieerbare drang mij hiernaartoe. De werkers op de begraafplaats kennen me ook. Ik heb ze een keer meegenomen voor een rondleiding in Arnhem. Grafstenen gaan pas echt leven als je het verhaal erachter kent. Deze jongens, slachtoffers van een absoluut zinloze daad, vormen zo'n verhaal."

Toeval
Veel aandacht voor het lot van de acht is er niet geweest. "De Duitsers hebben in zekere zin succes gehad met hun poging dit in de doofpot te stoppen." Het was in zekere zin ook toeval dat hij hun bestaan ontdekte. "Gemeentearchivaris Adrie Rodink attendeerde mij op de graven. Hij kende mijn fascinatie voor Market Garden en wist dat ik uit Arnhem kwam." Samen met historicus Dick Schluter, destijds directeur van het Airborne Museum in Oosterbeek, organiseerde hij zelfs een paar keer een herdenking op 23 september. "Dan kocht ik zonnebloemen. Leerlingen van de Prinsenschool zetten die vervolgens op de graven. Maar een traditie is dat nooit geworden.”

Nu, zoveel jaar later, houdt hij op 23 september zijn eigen herdenking. Om 11.00 uur vertelt hij op de Oosterbegraafplaats het verhaal van de acht Engelsen aan iedereen die het horen wil. "De Amerikanen verzamelen al hun doden op één plek, de Engelsen laten ze achter op de plek waar ze gestorven zijn. Voor de meeste van hun kameraden was dat Arnhem, voor deze jongens Enschede. Als wij ze vergeten, sterven ze voor de tweede keer.”

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Cees Elzenga - hetoog.nl
bron: http://enschede.1twente.nl/acht-graven- ... em?1143128
Bijlagen
Acht graven in Enschede verbinden Twente met de Slag om Arnhem.jpg
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21387
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Oorlogs Monumenten in Enschede

Bericht door Arie »

Veertig doden krijgen na bijna 80 jaar eindelijk monument in Enschede
Lilian ten Donkelaar 04-11-20

ENSCHEDE - Veertig mensen kwamen om het leven in 1944, omdat iemand bij vergissing bommen liet vallen op de verkeerde plek. Nu, 76 jaar later, worden ook zij herdacht met een eigen monument.

Het was een februaridag in 1944. Kinderen speelden in de straatjes in Pathmos en langs de Janninksweg. Vanuit het oosten naderden tientallen geallieerde bommenwerpers. Door het slechte weer konden ze hun doelen, Gotha en Oschersleben, niet bereiken, dus namen ze op weg terug een fataal besluit.

Duizenden brandbommen
In plaats van de bommenlast mee terug te nemen, lieten ze de lading vallen boven een andere Duitse stad. Wat zij dachten dat Münster was, bleek Enschede. Duizenden brandbommen en vijf brisantbommen regenden neer. Veertig mensen kwamen om. Tot op de dag van vandaag ontbreekt een tastbaar monument voor de slachtoffers, maar daaraan komt nu een einde.

Onthulling monument
De Stichting Historische Sociëteit Enschede-Lonneker sprak de wens voor een monument vorig jaar al uit, bij de 75-jarige herdenking van het bombardement. SHSEL-lid Marcel Meijer-Hof pakte de handschoen op, met als resultaat dat er op 22 februari 2021 een monument wordt onthuld, in de tuin van de Bethelkerk aan de Jan Harm Boschstraat. Een eenvoudige zwerfkei met een plaquette erop herinnert dan aan het verlies van deze Enschedeërs en de wijk, die volledig verwoest werd.

Ambassades uitgenodigd
Bij de onthulling zijn ook vertegenwoordigers van de Britse en Amerikaanse ambassades uitgenodigd. Mocht er nog iets gezegd moeten worden over de vergissing zelf, dan is dat aan hen, aldus de SHSEL. De opmerking is niet terloops, want er doet ook nog een andere lezing over het bombardement de ronde. Het zou helemaal niet per ongeluk zijn geweest, maar gericht.

Machinefabriek als mogelijk doelwit
Het doelwit zou machinefabriek Sanders aan de Blekerstraat zijn geweest, waar onderdelen voor Duitse V1- en V2-raketten werden gemaakt. Stephan Sanders, nazaat van de eigenaren van de fabriek, is ervan overtuigd dat de fabriek het doel was, liet hij eerder in deze krant optekenen.

Ook de wijk Hogeland werd overigens getroffen door een bombardement bij vergissing. Dat gebeurde op 10 oktober 1943. Daarbij kwamen 151 mensen om en ook hier ontbreekt nog een monument. In totaal zijn in de oorlog 332 Enschedeërs omgekomen door bombardementen.
bron: https://www.tubantia.nl/enschede/veerti ... ~ac1bfa0e/
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21387
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Oorlogs Monumenten in Enschede

Bericht door Arie »

In het gemeentearchief is nog deze foto te vinden van een gedenksteen krijgsgevangenen 1914- 1919 in een zaal van de textielfabriek Richtersbleek . Een foto van 3-5-1968. Ik vraag mij af of deze gedenksteen er nog wel is.
Bijlagen
Richtersbleek, gedenksteen krijgsgevangenen 1914- 1919. foto 3-5-1968.jpg
Plaats reactie