Bevrijding Enschede

[enschedeinansichten]

bevrijding ariens.JPG (30.17 KiB) 9542 keer bekeken

[Veteraan]

Voorafgaand aan de bevrijding....
https://www.parool.nl/nederland/een-and ... gle.com%2F

Wie durft? Op de stoep voor de voordeur gaan staan, of op het balkon, en om twee over acht vanavond het eerste couplet van het Wilhelmus aanheffen? Het Nationaal Comité 4 en 5 mei hoopt dat we over onze schroom heen stappen, en de twee minuten stilte die daarvoor worden gehouden massaal doorbreken met het zingen van het Nederlandse volkslied.

[enschedeinansichten]

Ben in het techniekmuseum in Wolfsburg geweest daar hadden ze een test waarbij je je vinger in een apparaatje moest steken en dan moest je hardop een liedje zingen, uit schaamte ging je vinger iets zweten en dat gaf dat apparaat aan. Onbewust gebeurd er iets met je lichaam.
Hans weet waarom ik niet ga zingen.
Ik ben wel 2 minuten stil. En ook bij mij hangt de vlag halfstok.

[enschedeinansichten]

Vandaag de reportage over Leendert Overduin gezien, indrukwekkend en mooi gemaakt.
Het boek is opnieuw uitgegeven en gaat vooral naar de scholen.
Toevallig heb ik het originele boek dubbel en wil daar iemand blij mee maken. Wie ?

[Veteraan]

Hij is terug te kijken op: https://www.rtvoost.nl/nieuws/330060/Be ... n-Enschede

[Arie]

Inderdaad een indrukwekkende documentaire. Ik heb het boek ook en ook nog vorige week het nieuwe boek "Het geweten van een stad" gekocht.

[Arie]

In de Grote Kerk op de Oude Markt is een gedenkplaat van dominee Overduin te ze zien

[Arie]

Ook op You Tube is de documentaire van Ds Overduin te zie op: https://www.youtube.com/watch?v=V3W2e_Iunow

[Veteraan]

.

[Arie]

Vandaag 5 mei 2020 de vlag opgehangen omdat het Nationale Bevrijdingsdag is. We vieren dit jaar dat het 75 jaar geleden is dat Nederland werd bevrijd. Het is ook het jaar waarin ik mijn 75e verjaardag nog hoop te vieren.

[hans]

https://youtu.be/h-RnUuskNSo

[Arie]

De tentoonstelling Enschede in oorlogstijd is nu te zien in de Synagoge aan de Prinsestraat 12 vanaf 24 februarie t/m 7 april 2022. zie: https://www.synagogeenschede.nl/activiteiten/

[Arie]

Enschede in de Tweede Wereldoorlog. Bombardement op 22 maart 1945

Ook in 1945 heeft Enschede last gehad van een aantal bombardementen. In zowel januari, februari en maart was het raak, zelfs in de maand april na de bevrijding vielen er nog bommen op Enschede. De grootste verwoesting in 1945 was het bombardement van donderdagmiddag 22 maart, waarbij 65 doden, 32 zwaargewonden en 100 lichtgewonden vielen. Verder werden ook nog eens 96 woningen verwoest en 138 andere huizen waren zwaar beschadigd. Aan de hand van een verhaal van blokploeg 43 wordt vertelt wat er allemaal gebeurd is voor, tijdens en na dit zware bombardement.

Om de Luchtbeschermingsdienst goed te laten functioneren werd de stad verdeel in een aantal blokken. Ieder blok had dan zijn eigen blokhoofd en blokploeg, die kwam in actie bij de gevolgen van een luchtaanval.
Één van die blokken was blok 43, deze lag ongeveer op de plaats waar nu de Boulevard 1945 loopt, tussen waar nu de Beltstraat en de Brinkstraat liggen. In 1945 waren daar toen nog de Mooienhofstraat, Alsteedestraat, Diezerstraat, Willemstraat, Oranjestraat, Nassaustraat, Berkenkamp en de Beukinkstraat.

Bij de komst van de geallieerde legers in het voorjaar van 1945, werd al het vervoer op en de weg en op het spoor door de Engels-Amerikaanse jachtbommenwerpers aangevallen. Steeds meer voertuigen, vooral legerauto’s, waren niet meer in goede staat en kwamen allemaal bij elkaar te staan in het hart van Enschede. Daar werden de auto’s gerepareerd in een werkplaats, die in blok 43 te vinden was. Er kwamen zoveel auto’s in de straten te staan dat de mensen nauwelijks door de smalle straten konden. De werkplaats kon al die kapotte legerauto’s niet aan en er kwamen iedere dag weer nieuwe te staan in die smalle straten. De buurtbewoners waren daar niet blij mee. Ze waren zelfs bang dat de bommenwerpers al die auto’s aan zouden zien voor een autopark en dat hun buurt daarom gebombardeerd zou worden.

August Seckel, lid van de blokploeg van blok nummer 43, vertelde hier het volgende over:

“ We waren blij dat er af en toe ’s avonds zware mist kwam opzetten. Over het algemeen kwamen er dan geen vliegtuigen over. Dat gebeurde ook in de nacht van 20 op 21 maart, er hing een zware mist ’s avonds, en we rekenden op een bij uitzondering ongestoorde nachtrust. Maar helaas mocht dit niet zo zijn. In het holst van de nacht ontwikkelde zich opeens een hels lawaai op straat. Een geschreeuw in het Duits, rammelende kettingen en startende motoren. Dit ging de hele nacht door, soms dichtbij, dan weer wat verder weg. De volgende morgen waren de straten leeg. Er was geen auto meer te zien. Dat was te mooi om waar te zij. Zouden we ons al die tijd voor niks druk hebben gemaakt tussen al die auto’s? Of waren de Duitsers op de hoogte van de plannen van de geallieerden door spionage?

Het was voor de blokploeg een reden om extra op te passen. De deur van de schuilkelder bleef de hele dag open. Alles wat mee moest werd klaar gezet om mee te nemen naar de schuilkelder. Maar 21 maart ging voorbij, het bleef rustig, abnormaal rustig, geen Duitser of Duitse auto te bekennen.”

Uit: Wiegman, T (1985), "Enschede 1940-1945", hieruit: Verhaal August Seckel pp.372, Enschede: Van de Berg

Een dag later, op donderdag 22 maart, vlogen er rond 15.50 uur zes bommenwerpers boven de stad. Die lieten hun lading van 36 brisantbommen en 30 splinterbommen op het gebied van blok 43 vallen. De bommen kwamen onder andere terecht in de Beukinkstraat, Brinkstraat, Kalanderstraat, Soedanstraat en ook de R.K. Kerk aan de Oldenzaalsestraat werd geraakt. Het was een zwaar bombardement voor blok 43. Er vielen 65 doden, 32 zwaargewonden en 100 lichtgewonden. Ook waren er veel gebouwen en huizen beschadigd, 96 huizen waren helemaal vernield, 138 woningen zwaar beschadigd en ook nog eens 467 woningen kregen glas- en dakschade. Over dit bombardendement vertelde August Seckel het volgende:
Op het ogenblik, dat we laag overvliegende vliegtuigen hoorden, sloegen de eerste bommen in. Ruiten vlogen eruit en de vloer golfde onder onze voeten. Plafonds vielen naar beneden. Tijd om naar de schuilkelder te gaan was er niet meer, dus kropen we in de gang onder de trap, de veiligste plaats in huis. Toen het even wat stiller werd, keek ik even naar buiten, en zag door rook en stof heen, mensen de schuilkelder in vluchten. Opnieuw kwamen bommen fluitend omlaag. Terug in de schuilplaats onder de trap golfde opnieuw de grond toen de bommen insloegen. De vliegtuigen waren even snel verdwenen als ze gekomen waren. Tussen het lawaai door ging het luchtalarm. Het was tegen 4 uur in de middag, alles heeft een paar minuten geduurd, maar de verwoesting was compleet.
Uit: Wiegman, T (1985), "Enschede 1940-1945", hieruit: Verhaal August Seckel pp.372-373, Enschede: Van de Berg

Tijdens het bombardement had het blokhoofd van blok 43 een hartaanval gehad. August Seckel nam zijn werk over. Er lagen overal mensen onder het puin, het water liep door de straten en de vernielde woningen werden leeggeroofd. Het kwam na elk bombardement voor dat mensen de vernielde bedrijven en woningen leegroofden, ook al waren de mensen van die vernielde huizen al zo zwaar getroffen.

Het kleine groepje van de blokploeg dat over was gebleven wilde het roven tegen gaan. Dat deden ze door bewakers op te stellen bij elke straat die aan het einde overging naar een ander blok. De bewakers werkten dag en nacht door en schreven alles op wat de mensen meenamen. Er was dus ook bewaking na 20.00 uur en dan mocht er eigenlijk niemand meer op straat zijn, dus het was heel moedig wat de bewakers deden. Ze moesten nog een paar dagen volhouden, de bevrijders waren vlakbij op een paar kilometer afstand. De Boulevard 1945 zal altijd een herinnering blijven aan de rampzalige dag 22 maart 1945.

Foto: Stadsarchief Enschede, 004857. Beukinkstraat
bron:
https://collecties.erfgoedenschede.nl/v ... d=71464657

[Arie]

Herdenking bevrijding Enschede 1 april 1945
zaterdag 30 maart 2024
Op 1 april 1945 werd Enschede bevrijd na 5 jaar bezetting. In deze bevrijdingsceremonie gedenken wij de gevallenen als gevolg van militaire inzet of verzetsactiviteiten gedurende de 2e Wereldoorlog, die hun leven hebben gelaten voor vrede en veiligheid.

De herdenkingsceremonie vond plaats op zaterdag 30 maart 2024, op de “Oosterbegraafplaats en gedenkpark”, Noord Esmarkerrondweg 407, 7533 BL Enschede. zie: https://www.huisaanhuisenschede.nl/agen ... 945-114721

[Arie]

Vandaag de reportage over Leendert Overduin gezien, indrukwekkend en mooi gemaakt.
Het boek is opnieuw uitgegeven en gaat vooral naar de scholen.
Toevallig heb ik het originele boek dubbel en wil daar iemand blij mee maken. Wie ?
Overduin v.jpeg

‘Dit is belangrijk voor de Tiktok-generatie.’ Emoties bij familie van de Enschedese jodenredder Overduin
In de oorlog redde dominee Leendert Overduin meer dan duizend Enschedese Joden. En na de oorlog bekommerde hij zich weer om de verstoten kinderen van NSB’ers. Mensen moeten naar elkaar omkijken was zijn overtuiging. „En die les is meer dan ooit nodig”, zegt zijn nicht Ellen Koopmans nu.

Lucien Baard 07-07-24, 1
Zaterdag vond in theater Concordia te Enschede de Amerikaanse première van de film Het geweten van een stad plaats. Hier was voor het eerst de vertaalde versie te zien. Omdat er nog geen Amerikaanse zender bereid is gevonden het uit te zenden, wordt de Engelse versie nu op YouTube vrijgegeven.

Niet meer wachten
Filmmaker Willy Berends: „De actualiteit is er. We moeten niet meer wachten. Dit verhaal moet gewoon een groter internationaal publiek kunnen vinden. Het verhaal is er te belangrijk voor.” Op zondagmiddag 21 juli is in Concordia een extra éénmalige vertoning van de film. Berends is dan aanwezig voor een nabespreking.

Drie keer gearresteerd
Overduin redde - met hulp van mensen uit zijn kerk en de Enschedese Joodse Raad - een ongekend aantal Joden. De Joodse Raad zette in Enschede mensen actief aan tot onderduiken, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de raad in Amsterdam. Overduin hielp. Hoewel hij drie keer door de Duitsers werd gearresteerd, wist hij van geen wijken.

Bij de première zaterdag was de Amerikaan Uri Elzur uit Palo Alto per videoverbinding aanwezig in Concordia. Zonder Overduin was hij er niet geweest, vertelde hij de volle zaal. Zijn Nederlandse familie heeft het leven aan de dominee en zijn helpers te danken. En dat weet hij pas vier jaar. Elzur speelde daarna uit dankbaarheid ook een belangrijke rol bij de vertaling en nasynchronisatie van de film voor de VS.

Ik leef dankzij Overduin
„Ik vroeg me af: wie waren toch die mensen, die aan de andere kant van de wereld meer dan duizend Joden hebben gered: wildvreemden voor hen in feite. Ik was er niet geweest zonder hen. Niet zonder Overduin. Geen twijfel mogelijk. Dit is een verhaal dat de Tiktok-generatie ook moet kennen. Die moeten dit weten. Er is veel van te leren.” Daarom spande hij zich in voor een Engelstalige versie.

Sterke emoties
In de zaal zaten zo’n 20 familieleden van wijlen Overduin, onder wie Koopmans. Ze werkte ook mee aan de film. De Amsterdamse had de Nederlandse versie al ontelbare keren gezien. Toch maakte de nagesynchroniseerde versie weer indruk. „Ik voel echt sterke emoties, meer dan ik had verwacht. Ik hoop zo dat dit verhaal van hoop en liefde een veel groter publiek gaat vinden.”

Ook Overduins nicht Koopmans voelt die urgentie. „Het is vooral nu nodig om de jongere generatie te herinneren aan het verband tussen oorlog, en wat er nu om hen heen gebeurt. Ook nu worden mensen vervolgd, buitengesloten of zelfs vermoord om afkomst, huidskleur, godsdienst… Als het moet: kijk elkaar in de ogen en praat met elkaar. Kijk nooit weg. Dat is wat mijn oom ook niet deed.”

Na de film werd ook de Duitse uitgave gepresenteerd van de biografie van Leendert Overduin. zie: https://www.ad.nl/enschede/br-dit-is-be ... ~a19ef9e7/

[enschedeinansichten]

Mooi eerbetoon. Geweldig werk verricht.

[enschedeinansichten]

Gelijk een vraag. Iemand die op zoek is naar zijn afkomst zegt in een brief dat de fabriek Rozendaal door de Duitsers is gebruikt in de oorlog en na de bevrijding door de Engelsen en dat er na de oorlog grote feesten werden gegeven.
Ik heb er nooit is van gehoord, iets bekend ?

[Arie]

Enschedese verzetsheld krijgt mogelijk eigen film
De meervoudig bekroonde documentairemaker Geertjan Lassche heeft plannen om een speelfilm te maken over de Enschedese dominee Leendert Overduin. Overduin hielp in de Tweede Wereldoorlog zeker 1100 joden onderduiken en redde hen uit de handen van de nazi’s. Lassche is gefascineerd door het verhaal van de Enschedeër. Het zou dan zijn eerste speelfilm worden.

Lucien Baard 16-08-24,
In theater Concordia in Enschede is zondag (13.15 uur) een laatste vertoning van de documentaire ‘Het geweten van een stad’. Lasssche is gepakt door dat verhaal. Een ongekend hoog percentage joden overleefden in Enschede de oorlog.

Diepe wens
„Overduin is een verhaal dat ik heel graag zou willen verfilmen. Echt een diepe wens, eigenlijk. Maar dat is niet even zo gefikst. Het is ook niet zo heel simpel, om als documentairemaker en journalist een overstap te maken naar een totaal ander genre. Het zal wel een lang traject worden.”

Lassche, afkomstig uit Rouveen, maakte eerder al documentaires over FC Twente en het leven op het platteland, met name in Twente. Maar maakte ook documentaires over de Molukse kwestie, MH17 en Louis van Gaal. Hij won meerdere prijzen. In 2021 werd hij uitgeroepen tot journalist van het jaar. Lassche denkt dat de tijd rijp is voor zo’n Overduinfilm. Er is momenteel ook al een opera in de maak over de dominee.

Interesssante wending
Lassche wil het verhaal dan breder trekken dan alleen de Tweede Wereldoorlog, zegt hij. „Wat ik heel erg interessant vind aan Overduin, is de wending in zijn leven. Nadat hij in de oorlog de Joden helpt, komt hij meteen na de bevrijding al weer de kinderen van NSB’ers te hulp die het in die tijd ook zwaar hadden. In die zin is hij een mensenredder. Dus er zitten allerlei interessante wendingen in dit verhaal, maar ook wel nooit opgehelderde momenten.”

Het verhaal Overduin is tot de documentaire ‘Het geweten van een stad’ een redelijk onbekend verhaal gebleven. Deels doordat de dominee er zelf niet te koop mee liep. Hij weigerde onderscheidingen. „Ik ga niet met een onderscheiding op mijn borst lopen vanwege het leed van anderen.”

Leendert Overduin
Leendert Overduin © Nederlandse Reisopera
bron: https://www.destentor.nl/enschede/ensch ... ~a62656e1/

[Arie]

Markt 5-6-7 Optocht koetsen bij festiviteiten bevrijdingsdag 5-5-1980

[Arie]

Nog enkele foto´s van de koetsenkeerls op weg naar de optocht bevrijdingsdag op 5-5-1980

Langestraat 37 C en A pand Koetsen in het centrum tijdens de optocht op bevrijdingsdag 5-5-1980.jpeg (132.8 KiB) 638 keer bekeken