Erve Stokhorst

[Winus]

Vogelhorst?

[chapter42]

da's een duitse luchtmacht basis dicht bij cochem.

maar goed, ik doelde dus op duitse horsten

[Errik]

Komisch. Zou er ook nog een taalkundig verband zijn tussen horst als nest en als verhoging?

[Robert]

Lijkt wel waarschijnlijk zou ik zeggen, ik pak z.s.m. nog een keer een Middeleeuws Woordenboek ter hand...

[Robert]

@Robert: Ik ken het Stokhorst ook niet als boerderij.

Hier komt het erve Horst wel voor... Waar lag deze / zou het mogelijk verband hebben met Stokhorst?
No. 327 is de oudste leenlijst, later is het erve gesplitst. Even goed lezen is met die registers wel belangrijk, al die halve leenen, help.
Onder no. 332 wordt gezegd:

* Het erve ende goed de Horst in de Laaresch, gerigte Endschede, gelegen.
** 1764 heeft "geleegen aan de Laeresch".

Theorietje: [onzin-theorie][/i]

[Errik]

Ik denk dat dit over een ander erve gaat. De Laares ligt namelijk een stuk zuidelijker dan het Stokhorst. Minkmaat is een afspliting van Horst, de Minkmaatstraat loopt vanaf de Oldenzaalsestraat naar de Laaressingel.

[Errik]

Theorietje: Mogelijk dat Albert Lasonder zich vrij heeft gekocht na 1764(was hij fabrikant?) en via vererving kwam e.e.a. bij de Janninks?

Waar zie je dat Albert Lasonder een horige is?

[Winus]

de Minkmaatstraat loopt vanaf de Oldenzaalsestraat naar de Laaressingel.

Een verder tot aan Stokhorst (Kotkampweg)

[Robert]

Bij leen no. 332 wordt hij gemeld:
1728 sep 1 (OK fol 12)

Albert Lasonder na de dood van Hendrik Steenbergen.

* Het erve ende goed de Horst in de Laaresch, gerigte Endschede, gelegen.

** 1764 heeft "geleegen aan de Laeresch".

1764 mei 26 (OQ fol 19)

Hermen op de Horst Hermenzoon na de dood van Albert Lasonder, die leendrager van dit goed was geweest.

[Errik]

Maar leendrager wil toch alleen maar zeggen dat hij voor iemand inviel?

[Robert]

Ja, net als Hendrik Steenbergen "als gemachtigde van Herman ter Horst, Jurrien Helmich, Lucas Nijenhuis, Jan Terwelle, de weduwe Rodink, Jan Willemsen ter Welle, Jan Spile, Jan Velve, Gerrit Spile, Jan Ickink, Jan Steenberg, Gerrit Cromhoff, Jan Hul, Engbert Cromhoff en Jan Rodink als erfgenamen van Albert Rodink, zoals Albert Rodink daar in 1688 mee was beleend."

Hij wordt natuurlijk niet voor niets genoemd, hij zal vast een band met Hendrik Steenbergen gehad hebben.

Onder 231: 1770 dec 15 (OR fol 56v)

Henrik Zwiers, burgemeester van Enscheide, namens de stad Enscheide als koper na opdracht door Lucas Becker.

* Het erve en goed Luttike Weldinck off soogenaamde Halve Horst, geleegen in de Eschmarcke gerigts Enschede.

Volgens mij is het erf wel héél erg versplitterd geraakt... Er is dus ook een Halve Horst geweest (zoals wel vaker voorkwam trouwens, dat boerderijen gesplitst werden).

[Errik]

Maar ik snap nog niet waarom je zei dat Lasonder onvrij is.

[Robert]

Lasonder was enkel een Leenman (in dit geval trad hij enkel op voor een hele rits anderen), net als alle andere namen die zijn genoemd. Hier wordt wel meer genoemd over de beïndiging van Leengoederen. Albert Lasonder was volgens mij (als ik 't goed lees) één van de laatste leenmannen (hij verpachtte 't natuurlijk weer aan 'n horige). Zo na 1750 werd begonnen met 't beïndigen van de oude tradities. Vaak gebeurde er (in mijn dorp) het volgende: a.) als leenman trad opeens de bewoner van de boerderij op, of b.) de laatste leenman was een hooggeplaatst figuur in de directe omgeving van de boer. Deze verkocht dan direct daarna zijn tijdelijke 'bezit' aan de horige.

Nadat ik dit allemaal heb doorgespit een tijd terug moet ik 't toch wel snappen.

Of snap ik nog steeds het hele feodale stelsel niet?

Als jij 't beter weet mag je 't zeggen hoor, ik ben nooit te oud om te leren.

[Errik]

Of het bezit ook aan de voormalige horige verkocht wordt, lijkt me onwaarschijnlijk. In de 18e eeuw kon een horige zichzelf vrijkopen. Daarna ging hij met zijn voormalige heer een pachtcontract aan. Dat was vaak voor de heer voordeliger omdat horigendiensten al eeuwen vastlagen en vaak niet veel opleverden, terwijl men van een pachter steeds nieuwe dingen (geld!) kon eisen. De bereidheid onder horigen om zichzelf vrij te kopen was dan ook niet erg hoog. De vooroordelen die wij hebben over horigen kloppen wat betreft Twente voor geen meter. Zo waren de horige boerderijen meestal groter dan die van vrije boeren en al hadden horigen niet dezelfde juridische status als vrijen, tot de arme onderlaag van keuters behoorden ze zeker niet.

[Robert]

Oude poort van landgoed weer in gebruik

ENSCHEDE - Onder grote belangstelling is zondag de in originele staat herstelde poort aan de Driehoeksweg in de wijk Stokhorst weer in gebruik genomen. De restauratie van deze poort die toegang geeft tot het achterliggende landgoed, is een zogeheten ‘burgerinitiatief’ dat enkele maanden geleden ontstond in een vergadering van het staddeel Oost.

Bewoners van Stokhorst, kinderen uit de omliggende wijken en leerlingen van het Opleidingscentrum voor de Bouw en het stadsdeel Oost sloten de handen ineen en zorgden er voor dat de monumentale poort de oude uitstraling terugkreeg. Na de openingshandeling gaf kunstenaar Helga Kock am Brink haar visie op ‘de poort in het landschap’. Het draaiorgel De Laplander zorgde voor de muzikale omlijsting. Na afloop maakten de aanwezigen een korte wandeling over het landgoed.
Bron: Bans

Welke poort wordt hier bedoeld?

[Waeske]

Zo uit mijn hoofd... vanaf de noord esmarkerrondweg richting de snippert en dan aan de linkerkant. Heb er nog eens de 'lange' wandelroute gelopen.

Vroeger.  :party:


edit: klik

[Robert]

He ja leuk, 'k zie het op een van de topografische kaarten ook. Als je de weg rechtdoor trekt in zuidoostelijke richting kom je precies uit op de rechte hoek in de floraparkstraat.

[Winus]

He ja leuk, 'k zie het op een van de topografische kaarten ook. Als je de weg rechtdoor trekt in zuidoostelijke richting kom je precies uit op de rechte hoek in de floraparkstraat.

Ik kom daar iets ten noorden van uit.

[Robert]

Ja, klopt. 'k Keek nogal vluchtig op 'n digitaal kaartje zonder te meten. Heb je geen kaart van ca. 1930 uit dat gebied? Best benieuwd hoe die lanenstructuren liepen.

[Winus]

Zo: