Welkom op het forum van Enschedeinansichten.

Spreek je dialect

Omdat de wereld niet alleen om Enschede draait.
Gebruikersavatar
enschedeinansichten
Member
Member
Berichten: 4167
Lid geworden op: do jan 08, 2009 9:24 pm
Locatie: Enschede
Contacteer:

Re: Spreek je dialect

Bericht door enschedeinansichten »

Willem Wilmink.

Heftan Hattat
Zundag weer verjöarsviseet
en iej weet wa hoo dat geet:
Herman hef zoo zeek ewes,
Graads mut ok weer oonder t mes,
Kloas is oet de tied ekomn,
Leida hef zon pien in t lief,
oo, dat aarme, aarme wief.
En hoo is t dan noe met Bernard?
Heftan tattat! Heftan tattat!
Hee har völs te völ patat had
en doo hef e t dus an t hart had.

Dat genöal, oo man oo man,
doodzeek goa’j op hoes op an.
Schat iedereen op waarde maar laat daarbij wel iedereen in zijn waarde.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Pas op jong, 't peerd löp oew vot. Pas op jongen het paard loopt je weg. (Waarschuwing aan iemand die zijn gulp open heeft)


ZUNN
Ton dee grote weg, A 15 of woo het dat ding, anelegd wördn, was der onmeunig völ zaand neudig. Oaweral in de boerschop waart es zich mer veur leenn ha'j dan ok van dee onmeunig depe gate zitn noa verloop van tied.
Zoo ok half weg Bokel - Hoksebarge midn tusn n hoogn mais ha'j zon gat. En of der non n brudjen "Verboden toegang" - verboden te vissen en/of zwemmen" bie stond, veur wat leu geeldt dat nich. Zoo ok hier. t Was nen mooin zommerdag en n mais was ar aardig oppeschötn, ton de boer zundags 's middags n hoondersoep achter de kneupe har, zeer grotvaa: Ik wil mie nog efn vertrean, en hee slofn langs n mais tot e bie’t water kwam en ja doar ha'j zon stel lign in de zunne nich na völle, wat zeg ik na völle... niks an!
Den keerl lelk, sprong op. "Wat wo'j hier, ie ooln Bram, oons door stoan te beloern; wil ie maakn da'j noa t hoes hen komt".
Opa doodverschrikt op t hoes an. (Hee har de leste 25 joar de honderd meter nich mer in zonne tied eloopn). Nog helemaal achter oadem en wit um de neus veul e in de kökn op n stoel daal.
"Goh, vaa, wat hesse toch, bus der non a wier, doe veuls die toch wa good? vroeg de boer.
Bie hotn en stootn kwam t verhaal der oet.
Wocht mer, zeer Jaan, ik zal der wal is efkes hen goan.
Mer ja, met leuge haann durfn hee t ok nich. Dan mer op n trekker, n meaibalkn der an, net of ene legge gräs wol meain.
Eenmaal an ekomn sprong den keerl weer op, dit keer was de boer um veur.
"Wat hier en doar wi-j opsotemietern - van de groond of - en hee zetn spul in t wark en meain der zoo op an. En of ze loopn wöln, de deerne nog harder as n keerl. Tied veur klere pakn kreegn ze nich. En n boer, van de wieze as e was, meain al ns kort en klein.
Zoo ik zal oe helpn oonze vaa de schrik op de hoed te jaagn.
Hoo of et wieder goan is, weet ik nich, mer ik heb der niks van eheurd, dat ze in de bus naor Eanske bunt stapt.

Haajeel oet Hoksebarge.


20 juni Silverius.
Het wordt vandaag geleidelijk zonniger en het blijft zo goed als droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 21 °C.

Voor de boer moet juni zonnig en warm zijn; af en toe moet er zachte regen vallen.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Rap löp zich vaste in ‘skoefkoarnrad. Wie haast heeft, loopt zich vast in het wiel van de hankar, of:
Haastige spoed is zelden goed.


Völ is te bewiezen, vaak ok het teagndeel.



21 juni Aloisius.
Het wordt vandaag geleidelijk minder zonnig en het blijft droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 24 °C en is de wind zwak,
21 juni begint de zomer.

Dan hew, Midzommer, de langsten dag en de kotsten nacht van ’ t jaor.

Noor’n weend op nen langsten dag, ze zes wek oet den hook dan jach.


Het is de langste dag en de kortste nacht van het jaar ofwel midzomer.
Voor de langste dag is de temperatuur van het Noordzeewater doorgaans nog niet zover opgelopen dat er zich overvloedig buien gaan vormen. Pas als we de langste dag gepasseerd zijn en de grootste hitte van de zomer gaat komen, kunnen er boven zee flinke buienactiviteiten gaan ontstaan.
We belanden dan in een periode dat de regen meer en meer kansen gaat krijgen.
We spreken van kansen, want het is geen vaste regelmaat dat de bekende 'regenheiligen' van onze voorouders het bij het juiste eind hebben.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Dan löp oe gin haan meer veur de veut. Gezegd als iemand laat aan het werk gaat.


Nen oalden hazen keant elken strik.



22 juni Paulinus van Nola.
Het is zonnig en het blijft droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 26 °C.

Juni meer droog dan nat,
vult met goede wijn het vat.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

De gal löp em oawer. Hij wordt boos / kwaad.
Wie zijn gal uitspuwt, laat zijn drift of ergernis blijken door alles van iemand te zeggen wat maar lelijk is.
De gal is een bittere gele vloeistof die in de lever wordt gemaakt en vooral bij de vertering van de vetten van belang is.
Reeds de Grieken schreven aan de gal een grote invloed toe op iemands aard en stemming.
De gal bewerkte drift en wrok. Aan overvloed van gal was een bepaald temperament te wijten,
naar ’t Griekse woord voor gal het cholerisch temperament genoemd.
Men dacht bij zo iemand die driftig en opvliegend en boos is, dat hij te veel gal had, zodat deze overliep.


Het oetstellen hef de duuvel bedach.



23 juni Etheldreda van Ely.
Het wordt vandaag geleidelijk bewolkter maar het blijft zo goed als droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 32 °C.

Voor de boer moet juni zonnig en warm zijn;
af en toe moet er zachte regen vallen.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

De buurman löp biej de deur. Geen vaste baan hebben. Heeft ontslagen gekregen.


Ofgunst breg verdeeldheid teweeg.


24 juni Johannes de Doper,
Een belangrijke volksheilige in de Achterhoek is Sint-Jan, Johannes de Doper, die 24 juni zijn feestdag heeft. Hij luidt het begin van de hooioogst in.

Tot vanavond kans op onweersbuien met veel regen en windstoten

At de linde lös is met Sint-Jan (bloeit),
is de rogge met Sint-Jaopik riepe (25 juli).

As 't raegent op Sint-Jan,
raegent 't veertig dagen vedan;
maor is 't dreug op Sint-Jan,
dan slöt den eersten maejer an.

A’j andievie wilt aeten ,
mo ’j Sint-Jan niet vergaeten.

Veur Seent Jan wodt bidt um reagn,
noa den dag koom ’t ongeleagn.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

‘t Löp de spuigaatn oet. Het wordt te erg. Het gaat om een negatieve ontwikkeling die al enige tijd aan de gang is, maar die op een gegeven moment te zeer uit de hand loopt.
Een spuigat is een gat waarmee water dat op het dek van een schip staat, geloosd kan worden.
Als het water de spuigaten uitloopt, is dat dus een teken dat het dek blank staat; dit is een onwenselijke situatie.


De zun kan nich altied in ’t zuuden stoan.



25 juni Wilhelmus van Vercelli.
Er zijn perioden met zon en is het op de meeste plaatsen droog. De temperatuur stijgt tot 25 C.

Now wödt de boer’n drok, de heutied brek an.
Van lech wöd’n tot ’n duuster geet ’t d’r now van.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Hee löp met mölkes. Hij loopt met molentjes. Hij heeft ze niet allemaal op een rijtje. Hij is niet goed bij zijn verstand. Iemands gedachten zijn als wieken van een molen die in z’n hoofd ronddraaien, zich niet bij een punt kunnen bepalen.


’ t Leaven besteet oet schaa en oet lech.



26 juni Josemaria Escriva;
Het blijft vandaag bewolkt maar zo goed als droog in Enschede, met vanavond kans op een regenbui. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 22 °C.

Juni vochtig en warm,
dan maakt ze de boeren niet arm.

Nen doonderschoer geet heur eagn gang,
bie ’n mensche duurt dat zien leawn lang.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

As’t löp, löp ’t met of teggen.


Minister Loudonlaan
Tot in ‘n Oorlog
har de straat de aarmn
welkomwied oet mekaar.
Dan kwamn de greunn
en gungn de leu
met de geile steerne.
Noe löp der n wich
- jonger as ‘t daalgoan van de muur –
in blauw retro met in wit: DDR.


Oet: Oaver stroatn en weagn van Gerrit Lansink.


27 juni Cyrillus van Alexandië. betiteld als 'Verdediger van Katholieke Geloof'.
Het wordt vandaag geleidelijk minder bewolkt maar het blijft zo goed als droog in Enschede, met vanmiddag nog wel kans op een regenbui. De temperatuur stijgt tot 22 °C.

As ’t reagnt op ’n Heilgen Zeuvenslaoper (27-6),
reagnt nog tot zeuven daagn later.
Gebruikersavatar
enschedeinansichten
Member
Member
Berichten: 4167
Lid geworden op: do jan 08, 2009 9:24 pm
Locatie: Enschede
Contacteer:

Re: Spreek je dialect

Bericht door enschedeinansichten »

Het wichtje heeft waarschijnlijk geen idee wat DDR betekend.

Gedurende haar bestaan was de DDR formeel een democratische staat met een grondwet die sterk leek op die van de Weimarrepubliek.
In werkelijkheid was de DDR echter een dictatuur die alleen kon bestaan dankzij de Russische troepen in het land.
De socialistische, Sovjetgetrouwe Sozialistische Einheitspartei Deutschlands (SED) zwaaide de scepter. En achter de schermen opereerde de geheime politie van de partij, in de volksmond de Stasi, waardoor niemand de machthebbers durfde te bekritiseren.
Vanaf eind jaren 1950 groeide de Stasi uit tot een enorm machtsapparaat dat de SED in het zadel hield door de DDR-burgers scherp in de gaten te houden en West-Duitsland en andere westerse landen te bespioneren.
De Stasi had vanaf de jaren 1970 ruim 100.000 voltijdmedewerkers en zeker 200.000 informanten. De geheime politie vergaarde inlichtingen over naar schatting een derde van de bevolking van de DDR.
Schat iedereen op waarde maar laat daarbij wel iedereen in zijn waarde.
hans
Member
Member
Berichten: 2733
Lid geworden op: ma sep 24, 2012 11:45 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door hans »

als je niet zelf in de DDR en in bijzonder het oostelijke deel van berlijn bent geweest , kun je je de tweedeling van duitsland fysiek en idiologisch niet voorstellen
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Altied zun en nooit biester weer löp op hongersnood oet.


Was sas as dös was kaans….zo zeg ne wieze sprökke.
Mèèn iej: ik bin méér maans; pas dan op veur de brökke!
Zo mennig mèènske kwam in 't lèèv'n slecht te pas,
Um dat e op zik nam, wat nét te völle was!



28 juni Irenaeus van Lyon.
Het wordt geleidelijk bewolkter maar het blijft zo goed als droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 24 °C.

Het gehalte van het gewas stijgt
als het weer naar droogte neigt.

Vuur ’t rad en ok ’t Apostelpeerd (lopend)
Maak wie noe ’n trektocht plan.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

‘t Vee is zoa good as de weai woar 't in löp.


’n Miljoen hef veur wat leu weanig weerde;
Dee met kanonn spölt op disse eerde.



29 juni Petrus en Paulus .
Vandaag veel zon en zomers warm.

Sinds de 4e eeuw vieren de christenen het feit dat de bisschop van Rome zetelt op de stoel van Petrus, de eerste der apostelen.
Als de hooioogst in volle gang is kan de boer geen regen gebruiken. Daarom ziet hij met angst en beven naar Peter en Paul uit.
De apostelen Petrus en Paulus hebben samen hun feestdag op 29 juni. Rond deze datum schiet de rogge snel omhoog.
Met St.-Petrus Macht rijpt het koren dag en nacht.

Op St.-Pieter zonneschijn,
dan drinkt de mulder wijn.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

De lapjeskoopman löp mit agosie. (Nederlands; negosie en dat is handelswaar waarmee iemand een kleine handel drijft met name bij venters en marktkooplieden).


Dreugte
Wat is 'theet.
De mens zöch verkeuling
in de schemme boeten
en in hoes.
't Vee in de weide,
zo kaal as ne loes,
brek oet in de hoppe
wat aetbaors te vinden.
De mens kik naar bovven,
vrög umme raenge,
maor de wind is verkaerd
en is elken dag 't zelfde.
En toch zal ze kommen
en brech uns 't water,
woar 'w smachtend naar oetzeet.
Maar alles op eur tied.


30 juni Otto van Bamberg.
Het wordt vandaag geleidelijk bewolkter en de kans op neerslag neemt toe in Enschede, met vanavond kans op onweer. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 29 °C.

Heur ie’j ’t in juni donderen en kraken,
dan doot de boeren goeie zaken.

Röp de koekoek nao Sint Jan,
hee kunnigt ons dan miswas an.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Te hard van stapel loopn. Iets al te voortvarend aanpakken; zonder overleg te werk gaan. Je zegt dit ook als iemand te enthousiast is.
De uitdrukking is ontleend aan het te water laten van een schip. De stapel is een stelling waarop het schip in elkaar wordt gezet.
Als een schip te hard van stapel loopt kunnen er ongelukken gebeuren. Het kan bijvoorbeeld kapseizen of andere ongelukken veroorzaken.


Nen boom kan een buuj gebroeken, ’n gröspier hef an nen dauwdruppel genog.


JULI de maand die we ook wel hooimaand, maaimaand of dondermaand noemen.
De maand is vernoemd naar de Romeinse dictator Gaius Julius Caesar.
De oorspronkelijke Romeinse naam van de maand was Quintilis, wat 'de 5e maand' betekent; volgens de Romeinse kalender was maart de eerste maand van het jaar, en juli dus de vijfde. Later is de maand naar Julius Caesar vernoemd.
01 juli Thierry van St-Thierry. (Theodoricus).

Het wordt vandaag geleidelijk zonniger en het blijft zo goed als droog in Enschede, met vanmiddag nog wel kans op een regenbui. De temperatuur stijgt tot 22 °C.

Is ’t eersten juli reagenachtig
Dan is de hele maond twiefelachtig..
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Wel hoast hef, löp op ’n hadsten.


Alman wil nen aandern verbettern, mer gineen begeent bie zichzölf.


02 juli Monegondis van Chartres.
Hooimaand. Kijken we terug in de geschiedenis, dan zien we hoe belangrijk hooi is geweest voor de werkers aan de kost van alle dag. Termen als inkuilen en conserveren, verwerken tot brokken en koeken met de nodige chemische impulsen horen thuis in een taal die onze voorouders niet konden spreken. Inkuilen zou nog kunnen, de rest was hun vreemd. Hooi was het voer bij uitstek voor de wintertijd. Goed gedroogd door de zomerzon was het samen met het geoogste graan voor de boeren de oplossing hun levende have de winter door te krijgen.

Het blijft vandaag zonnig en zo goed als droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temp. tot 25 °C en is de wind matig, windkracht 3.

Regent het op 2 juli, dan regent het nog vele dagen.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Leu, hoo ‘t ok almoal löp, hoalt in ere de noaberschop.


Mangs is ’t zo; ie wilt wa, mar ie könt nich.


03 juli Thomas Apostel.

Het blijft vandaag zonnig en zo goed als droog in Enschede, met vanmiddag kans op een regenbui. De temperatuur stijgt tot 24 °C.

Met Sint Thomasdag
lengt de dag een hanepas.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

As oe n kop oawerlöp. Wil det zegn at ‘t oe allemoal te völ word.
Det kan inderdaad met woark wean, mer ook a'j al heel lange oewe helligheaid oonderdrukt.
Nuchtere Tukkers? Waart oe mer as oons n kop oawerlöp!

Als je het hoofd overloopt wil dat zeggen dat het je te veel wordt. Dat kan zijn met je werk (heel erg druk hebben), maar het kan ook als je heel lang je boosheid onderdrukt.
Nuchtere Tukkers?. Waar je maar als een tukker het hoofd overloopt.


Völ leu strukelt nich oawer nen bearg,
Mar wal oawer nen vreutnhoap.
(molshoop)


04 juli Elisabeth van Portugal.
Juli. Met angst en beven wordt de zomer gevolgd. Er begint een serie regenheiligen die tot in augustus voort gaat. Veel regen betekent een misoogst en dat leidt weer tot honger, hoe de winter door?

Wordt het in juli heet en droog
dan houdt de winter kwaad betoog.

Het wordt vanmorgen geleidelijk bewolkter maar het blijft zo goed als droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 24 °C.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Hee löp oonzen zul nich plat.
Zul = drempel


Één moal good doon;
is better dan twee moal beloavn.



5 juli Antonius Maria Zaccaria.
Juli- Maaimaand. Medemaand. Mede in de betekenis van maaien. Vain-manoth. Vain dat wijst naar venne, fenne, naar grasland. Alles wijst erop dat maaien verzamelen voor de lange wintertijd betekent. Ook het eerste koren komt in deze maand tot rijpheid.
Het wordt vandaag geleidelijk zonniger en het blijft zo goed als droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 22 °C en is de wind matig, windkracht 3.

Tied maakt grös, zun maakt heui.


Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Hee löp mer alverdan.
Alverdan = steeds maar; altijd maar door. alverdan verdan = voortdurend verder.


Nen dag den nog komn möt,
lik langer dan ’n joar dat veurbie is.



06 juli Godelieve van Gistel.
Het is bewolkt maar het blijft zo goed als droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 22 °C.

Als het op St. Godelieve(6) regent,
vult zij haar putje dagenlang met regen.
Plaats reactie