Welkom op het forum van Enschedeinansichten.

Spreek je dialect

Omdat de wereld niet alleen om Enschede draait.
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Arie »

Glint is het latwerk om bomen te ondersteunen. Zie voor een afbeelding op:
http://www.joostdevree.nl/shtmls/glint.shtml
Gebruikersavatar
enschedeinansichten
Member
Member
Berichten: 4166
Lid geworden op: do jan 08, 2009 9:24 pm
Locatie: Enschede
Contacteer:

Re: Spreek je dialect

Bericht door enschedeinansichten »

Een goastok ken ik wel, wandelstok.
Maar wat ze nu precies bedoelen met tekst ?
Schat iedereen op waarde maar laat daarbij wel iedereen in zijn waarde.
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Arie »

enschedeinansichten schreef:Een goastok ken ik wel, wandelstok.
Maar wat ze nu precies bedoelen met tekst ?
Zie hiervoor de site van het 24-uursmuseum. Het verwijst naar de gewoonte om bij het kappen en snoeien van houtwallen allerhande gebruiksvoorwerpen te maken van dit zogenaamde ’hakhout’.
http://www.24-uursmuseum.nl/zoek.php?di ... stenaar=89
De 5 namen verwijzen dus naar gebruiksvoorwerpen in het Twents geschreven. Stel lijkt mij steel. Eek is volgens mij eiken. Wat een rebbel is weet ik niet. Misschien in een Twents woordenboek te vinden?
Gebruikersavatar
enschedeinansichten
Member
Member
Berichten: 4166
Lid geworden op: do jan 08, 2009 9:24 pm
Locatie: Enschede
Contacteer:

Re: Spreek je dialect

Bericht door enschedeinansichten »

Ja het blijken dus losse woorden te zijn. Ik dacht altijd dat een een zin was, maar dat klopt dus niet.
Enkele woorden zijn mij ook niet duidelijk.
Schat iedereen op waarde maar laat daarbij wel iedereen in zijn waarde.
Gebruikersavatar
enschedeinansichten
Member
Member
Berichten: 4166
Lid geworden op: do jan 08, 2009 9:24 pm
Locatie: Enschede
Contacteer:

Re: Spreek je dialect

Bericht door enschedeinansichten »

Zondag is het Palmpasen.

Op dit moment wordt de palmpasen (volgens mij) ineen een palmpaas genoemd (zie ook tubantia van vandaag)
Weet iemand waarom dat is ?

Of is dit nederlands en een palmpaosen twents ?

Palm palm paosen laot de koeken roasen loat de koekoek zingen kriegt wie lekkre dingen.
-----------
Palm palm Pasen, ei, koerei. Over ene zondag, dan hebben wij een ei.
Eén ei is geen ei, Twee ei is een half ei, Drie ei is een paasei.
-------
PALM PASEN
Dag Palm-Palm- Pasen
dag kippetje tok-tok-tok
dag haantje met je krentenoog
dag haantje op een stok

Wat ben ik blij met al dat moois
wat ben ik in mijn schik
zie je die mooie rode bloem?
zie je die blauwe strik?

Dag Palm-Palm-Pasen
dag slingers van papier
dag blozende ronde appeltjes
dag Palm-Palm-Paasplezier
------------------------------
-Pallem, pallem, poaschen
De hoonder begint te kroaschen
Ei-koerei, ei-koerei
`t Duurt mer enen zundag meer
Dan krie`j wiej `n ei
Eén ei is niks
Twee eier is wat, Dree eier is `n Poasche-ei
Veer eier bin `k zat
--------------------------
Schat iedereen op waarde maar laat daarbij wel iedereen in zijn waarde.
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Arie »

Voor de beschrijving van de traditie van de palmpaas zie ook de volgende link:
http://community.compuserve.com/n/docs/ ... 36502d7709
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Arie »

Reddings-operatie Twents
dinsdag 31 augustus 2010

ENSCHEDE - Twente krijgt woensdag de eerste taalbank van Nederland, die alle uitingen van de eigen streektaal in kaart gaat brengen, beschrijven en waar nodig verzamelen. De provincie subsidieert het initiatief. Het plan van streektaaldeskundige en uitgever Goaitsen van der Vliet en de Oudheidkamer Twente (OKT) voor een Twentse Taalbank heeft voor de komende vier jaar voldoende subsidies gekregen.

Grootste geldschieter is de provincie Overijssel, die twee ton bijdraagt. De Mondriaanstichting geeft 60 mille. Volgens Overijssels gedeputeerde Dick Buursink gaat het om een ‘voor Nederland uniek project, dat elders als voorbeeld kan fungeren’.

De Twentse Taalbank wordt ondergebracht in het gebouw van de Oudheidkamer in Enschede. Conservator wordt Goaitsen van der Vliet. De gemeente Enschede levert een bureaumedewerker. Voor het archiveren en exposeren van materiaal wordt nauw samengewerkt met Museum TwentseWelle, dat al een Taalkamer heeft.

Van der Vliet en OKT-voorzitter Jan van Alsté zeggen heel blij te zijn dat hun plan van de grond is gekomen. „Het bewijst dat als je een goed idee hebt en er in gelooft, je ook in moeilijke tijden nog fondsen kunt krijgen.”

Van Alsté ziet de Taalbank als een ‘reddingsoperatie’ voor de kennis over de streektaal, nu het dagelijks gebruik van het Twents langzaam terugloopt.

Van der Vliet verwacht dat het mogelijk is de komende vier jaar het gros van alle Twentse teksten, die ooit zijn verschenen in boeken, kranten, reclames, op cd’s, geluids- of filmbanden te inventariseren en te beschrijven in een grote database.

Of de Taalbank daarna doorgaat is afhankelijk van eventuele nieuwe subsidies.

De Taalbank wil, met behulp van vrijwilligers, allereerst in kaart brengen waar Twentse teksten zich bevinden en wat hun betekenis en achtergrond is. De instelling gaat alleen actief materiaal verzamelen als dat anders verloren dreigt te gaan. Er valt een grote schat te redden.
zie: http://www.tctubantia.nl/regio/7210513/ ... Twents.ece
Robert

Re: Spreek je dialect

Bericht door Robert »

Er gaat heel wat moois gebeuren! De OKT is vanzelfsprekend overenthousiast. TwentseWelle is minder blij.
Gebruikersavatar
enschedeinansichten
Member
Member
Berichten: 4166
Lid geworden op: do jan 08, 2009 9:24 pm
Locatie: Enschede
Contacteer:

Re: Spreek je dialect

Bericht door enschedeinansichten »

Ik mot't eerst nog seen. 't Zal wa. 't Zal mie tied wal duurn. Dee hoge heer'n doot ma. :D
Schat iedereen op waarde maar laat daarbij wel iedereen in zijn waarde.
Rene
Member
Member
Berichten: 590
Lid geworden op: wo nov 11, 2009 1:02 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door Rene »

Enkele Twentse spreuken. Als je er enkele kent, ervaring mee hebt, er zelf nog enkele weet laat maar horen.


Twentse spreuken over alle mogelijke onderwerpen

1.Wel geern in het tweeduuster steet krig het koald.
2.‘n kötst’n weg um völ te doon is één ding tegeliek anpakk’n.
3.A’j groot wilt liek’n m’oj näost klèène leu gaon staon.
4.Ie mut nich gleum’n in ‘n haan’nei. Hogerop kom ie ‘t best deur met bèède been op de grond te bliev’n.
5.‘k Gao veur oe deur ‘t vuur, mer as ‘t reagnt kom ik nich.
6.Woar staank is, is rechtevoort water.
7.Met de tied metgoan is makkelk. Ie hooft allenig mer elkn dag te leavn.
8.Slimmer as aold wodd’n is aait keend bliev’n.
9.Gineen zo bleend as wel nich zeen wil.
10.700.000 wéérklooz’n en de leu knooit mer an.
11.‘t Leamn is as ‘n keenderhèèmd, meestieds te kot.
12.Ok ‘t pottn van moos he’w van nen aander’n leert.
13.Better geern te will’n wa’j doot, as doon wa’j geern wilt.
14.Ik haol van kloar, zeer ‘t vrommes en keer’n de hoond’nköttel van taofel.
15.Wel op teen geet stoan blif nich laank op de been.
16.Gin twee bees an ‘n reppel, mer wal de titel: boer.
17.Wel tevöl naodeankt krig weinig heuj op de greep.
18.Niks weerd nen hoond vuur de koar; aait n stet tusken het rad.
19.As nen snieder nich lög hef he gin weark.
20.As ‘t bie ‘n naober reangt, krie’j zölf ok wa ‘n paar droppel met.
21.Slapp’n wien gef good’n azien.
22.A’j allns tweemaol doon mocht’n gung d’r nich völ mer mis.
23.Wèès wieser as aandern, mer vetel ‘t ze nich.
24.Wien is water met ‘n spraokmiddel.
25.Wat leu bliewt aait keend, allenig ‘t spölgood veraandert.
26.Better niks as iets wat d’r op lik.
27.Nen döl döt wat he nich laot’n kan; nen wiez’n löt wat he nich doon kan.
28.Deank’n is good as de haan mer nich stil staot.
29.Better doar praot’n as doar doon.
30.Leewer pap in ‘t hoes as scheenk’n in ‘t zeek’nhoes.
31.Wat leu mut proat’n um te könn’n deank’n.
32.Genog is a’n feestmaol.
33.Ie mot nich in nen kaorf melk’n.
34.Tien leu wet weer as hoonderd beuk.
35.Ie könt ‘n koekoeksklok gin bim-bam leer’n zegg’n.
36.‘t Zweit van ‘t peerd is de beste mest.
37.Wocht’n is de beste medicien tegg’n kwaodheid.
38.‘k Wil wa veur oe stèèrv’n, a’k d’r mer nich an dood gao.
39.Van reag’n en lach’n krie’j de boks mangs nat.
40.As nen snieder nich lög hef he gin weark.
41.‘n Best’n woarzegger is ‘n dag van gister.
42.Bie oons Leem’n Heer mo’j nich in ‘t kriet staon; mer ok nich bie de leu.
43.Ie vermaakt de leu ‘t best deur ze an ‘t woard te laot’n.
44.Wel ‘t lest lacht, lacht te laat.
45.Woar heide bleujt en eek’n wast, woont ok leu dee doar bie past.
46.Wat leu bint op de ceantn as ‘n duuvel op de zeel.
47.Better hellig as dretterig.
48.As nen haan’n krèèjt, slöp de hen nog.
49.Ie könt deur nen grootn moond makkelk ‘n kop verleezn.
50.Doo wat daon mot wodd’n en laot komm’n wat wil.
51.Wat weerd is daon te wodd’n, is weerd good daon te wodd’n.
52.A’j better wilt wördn bi’j al half gezoond.
53.Niks is der zo slecht of der zit wat goods an.
54.As ‘n foezel zeenkt komt de weur boavndrievn
55.Wel nich zeen wil helpt gennen bril
56.As ‘t kismenneke vezopp’n is huult de koo.
57.Alleen met de oogn van n aander zee’j oe eagn gebrek ‘t best.
58.A’j van oezölf hönning maakt wo’j deur de vleegn opgetn.
59.Wat leu steet ‘n hood better as ‘n kop.
60.As de tied kump dan kump de ploag.
61.‘t Zal wa komn, zeer ‘n gek en hee zeain zaagmel op ‘t laand.
62.Wel zich met nen birman ofgif, krig luus.
63.Wat leu hebt aait wat aans, mer nooit wat goods.
64.‘t Is met Hennek nich zo best, hee kan der gen draank mer inhoaln.
65.Wel de dekn te kort hef krig koale veut.
66.Tevöl naodeank’n is eem’n slecht as te weinig
67.Hen kuiern goan mot blievn bestoan
68.Wiese leu hebt leewer geluk as geliek
69.De jaor’n leert wat de daag’n nich weet
70.Tusken vestaand en geveul spölt ‘n duuvel
71.Ie wodt oew geluk vaak pas gewaar a’j ‘n ofgeunst van aander zeet
72.Met wearkn verdrief ie zoargn
73.Oons leemn Heer is de beste boer
74.Den is zoo zuunig: den löt zich veur nen dubbeltje deur de knee boor’n
75.Ie könt nich wetn, zearn boer en hee bond ‘n dooin hoond ‘n bek too
76.Der goat der meer dood van ‘n draank as van ‘n dörst
77.Droonkn zundigd, nöchter berouwd
78.Domheid en greutsigheid greuit op dezölfde stam
79.Niks zo lekker en gezoond as wa’j verbouwd op eagn groond
80.Wa’j geern doot vaalt nich zoer
81.Bie nen boer möt ‘t van de del komn
82.Weend en weer wilt earn gaank hebn
83.In noabershoes köj wa pankoon etn, mer nich komdeern
84.Better ‘n birman an de kleenk as ‘n luusterveenk
85.‘t Hoof aait nich op, ok al is ‘t lekker
86.Te heet getn is te laat gebloazn
87.As de peerde zat zint, smiet ze de krub om.
88.Goat klook en kloar in ‘t ni-je joar
89.As ‘t reangt in november wodt ‘t kesmis in december
90.Vleuj spreengt umdat ze de kriebel van de leu kriejt
91.Aole leu gaot dood, jonge leu könt doodgoan
92.‘n Gleasken op zien tied hoalt de mot oet ‘t lief
93.Nen goodn boer verdeent almans kost
94.Ie könt better aower de veut struukel’n as aower ‘n tong
95.Wat doan is doert ‘t langst
96.Wel rap döt, döt ‘t good, wel meteen döt, döt ‘t better
97.Nen luien hoond weajt gin stoet in ‘n moond
98.Wa’j hebt waardeer ie ‘t best a’j ‘t kwiet bint
99.Wel gal in ‘n moond hef, kan gin hönning spi’jn
Gebruikersavatar
enschedeinansichten
Member
Member
Berichten: 4166
Lid geworden op: do jan 08, 2009 9:24 pm
Locatie: Enschede
Contacteer:

Re: Spreek je dialect

Bericht door enschedeinansichten »

Ik krijg elke dag een spreuk toegestuurd door een kennis. (Gerrit)
Hierbij een overzichtje.
Twentse spreuken 1.jpg
Twentse spreuken 1.jpg (71.04 KiB) 19819 keer bekeken
Twentse spreuken 2.jpg
Twentse spreuken 2.jpg (64.6 KiB) 19818 keer bekeken
Schat iedereen op waarde maar laat daarbij wel iedereen in zijn waarde.
Gebruikersavatar
enschedeinansichten
Member
Member
Berichten: 4166
Lid geworden op: do jan 08, 2009 9:24 pm
Locatie: Enschede
Contacteer:

Re: Spreek je dialect

Bericht door enschedeinansichten »

Met dank aan Gerrit.

Eargens woar in de buske in Twekkel,
Doar löp nen roodbroen’n tekkel.
Zoas heunde mangs doot,
Licht’n e stöarig zien’n poot,
Ja, zo döt noe eenmoal n’n rekkel.
Schat iedereen op waarde maar laat daarbij wel iedereen in zijn waarde.
Gebruikersavatar
Fir
Member
Member
Berichten: 495
Lid geworden op: do jul 01, 2004 9:52 pm
Locatie: Enschede
Contacteer:

Re: Spreek je dialect

Bericht door Fir »

Reis momenteel veel naar Amsterdam voor werk, soms heb ik echt wel plaatsvervangende schaamte hoor. Vooral van die echte boerinnen die een dagje Amsterdam gedaan hebben jawel in een skipak met bijpassende bergschoenen uit de jaren 90 en dan plat praten in de trein richting Hilversum.
It's Ok love
Gebruikersavatar
enschedeinansichten
Member
Member
Berichten: 4166
Lid geworden op: do jan 08, 2009 9:24 pm
Locatie: Enschede
Contacteer:

Re: Spreek je dialect

Bericht door enschedeinansichten »

Volgens mij is dat niet iets waar jij je voor zou moeten schamen.
Dit soort mensen kom je in alle windstreken tegen en je mag toch aannemen dat de overigen
weten dat dat niet de stereotype Twentenaar is.
Praten in het dialect is toch niet iets om je voor te schamen en dat bedoel je waarschijnlijk ook
niet, het is meer het gedrag van deze mensen en zelfs dat wil ik niet veroordelen. Het komt duidelijk voort uit een stukje
achtergrond en (geen) ontwikkeling. Dat is van alle tijden en alle gebieden.
Ik ken echte Tukkers die goed opgeleid zijn en mooi Twents praten (en natuurlijk ook fatsoenlijk nederlands).
Met een aantal mensen praat ik plat maar als die mensen dat niet gewoon zijn hoor je natuurlijk gewoon Nederlands zonder accent te kunnen
spreken. Dat kun je van veel Nederlanders niet meer zeggen, denk aan de zuiderlingen, westerlingen en ook turken, marokkanen en ander import, ook kinderen van ouders uit onze kolonies kun je generatie's later nog traceren.
Geboren en getogen in Nederland maar geen accentloos Nederlands en dat zelfs in combinatie met een hogere opleiding.
Dialect kunnen spreken is iets om trotst op te zijn, maar misschien dat het met een bepaald gedrag wel bepaalde vooroordelen versterkt.

I'm proud to be a Tukker. :D
Schat iedereen op waarde maar laat daarbij wel iedereen in zijn waarde.
Gebruikersavatar
Fir
Member
Member
Berichten: 495
Lid geworden op: do jul 01, 2004 9:52 pm
Locatie: Enschede
Contacteer:

Re: Spreek je dialect

Bericht door Fir »

@EA, ach ja laat ik het zo zeggen dat mijn Amsterdamse collega's altijd wel moeten lachen om mensen uit het oosten, het komt wat naief over soms, niet erg stedelijk. Nou is de randstad ook echt drukker dan bv. Twente, vind Enschede echt vrij dorps, qua infrastructuur helemaal.
It's Ok love
Gebruikersavatar
enschedeinansichten
Member
Member
Berichten: 4166
Lid geworden op: do jan 08, 2009 9:24 pm
Locatie: Enschede
Contacteer:

Re: Spreek je dialect

Bericht door enschedeinansichten »

@Fir

Ik heb dagelijks te doen met mensen uit het westen ik weet dat ze meer waarde aan een afspraak met een Oosterling hechten dan aan een afspraak met mensen van over de rivieren. Daar is het veel gespin en weinig wol. Hier geld nog een man een man een woord een woord.
Ik werk al 35 veel samen met westerlingen (vanuit het oosten) maar ken dat probleem niet.
Wel heb ik van die Oosterlingen meegemaakt die denken dat ze ook in westen plat moeten praten omdat dat stoer of grappig is, nu die kunnen ze volgens mij dan ook gelijk opsluiten want die sporen niet. Die vallen onder de rubriek Finkers. :(
Wat de infrastructuur betreft die was redelijk aangepast bij de activiteiten in het Oosten maar we zijn niet meer het platteland dat alleen nog leeft van wat de boeren maken we moeten veel mobiele zijn alles wat ik maak gaat buiten de regio en de wijde wereld in. Ik kreeg zondag gelijk van de directeur van Prorail die zei ook we verwachten teveel van ons spoornet dat nog stamt uit eind achttienhonderd daar kun je geen supermodern toekomstgericht vervoersmiddel van maken en vergelijkingen met Duitsland en Frankrijk gaan niet op daar zijn de afstanden en ruimte veel groter en daar wordt het een stuk gemakkelijker van.
Ook het onbeperkt uitbreiden van de autobanen zal op langere termijn geen oplossing zijn er moet iets ander voor in de plaats komen. Busbanen van Gronau, Enschede naar Hengelo en Almelo e.d. zijn nu al ouderwets dat hadden ondergrondse metro's moeten zijn kijk ook eens naar de bussen in binnenstad (vooroorlogs). Verder maken we nog veel te weinig gebruik van vervoer over water en het waternetwerk in het oosten is onderontwikkeld en mist internationale aansluitingen.
Ik ben benieuwd of het zakelijke vliegen vanaf Twente zich goed gaat ontwikkelen (met kleine vliegtuigen snel alle richtingen op).
Misschien komt er straks door de grote vergrijzing en geringe aanwas meer ruimte in onze openbare ruimte ook een andere manier van werken (minder en thuis) kan hier verandering in brengen.
Schat iedereen op waarde maar laat daarbij wel iedereen in zijn waarde.
Femmefatale

Re: Spreek je dialect

Bericht door Femmefatale »

Goh wat wordt er veel oost ten opzichte van west en andersom gedacht. Waar ik waarde aan hecht is aan iemand die zijn afspraken nakomt, dat gebeurt niet alleen bij mensen uit het oosten, maar ook bij mensen uit het zuiden, noorden en westen. En zo heb je ook altijd te maken met mensen die zich niet aan hun afspraken houden. Die komen ook overal vandaan: uit het westen, zuiden, noorden en oosten.

Waar ik me wel aan stoor is dat mensen -ook in het oosten- hun eigen taaltje brabbelen terwijl er mensen bij zijn die dat niet kunnen, dat is net zo onbeschoft als mensen die onderling papiamento of turks spreken terwijl jij er bij bent.

Verder ben ik het wel met Fir eens, de meeste mensen (en zeker niet alle) uit het oosten komen wat wereldvreemd over, alsof ze niet helemaal bij de tijd zijn en nog een vreselijk kenmerk: ze willen alles met de mantel der liefde bedekken. Zeg maar gewoon waar het op staat in plaats van dat bedekkende geneuzel.

Maar ook wij maken binnen de familie zeker grapjes over mensen uit het oosten en ik weet dat er bij mijn schoonfamilie ook wel grapjes worden gemaakt over mensen uit het westen. Zolang het maar bij een grapje blijft lijkt me.
Gebruikersavatar
Fir
Member
Member
Berichten: 495
Lid geworden op: do jul 01, 2004 9:52 pm
Locatie: Enschede
Contacteer:

Re: Spreek je dialect

Bericht door Fir »

Ach ja, ben toch blij in ieder geval dat mensen mij nog steeds randstedelijk vinden en accentloos praat, iets met een r misschien maar kan me overal prima redden zonder naief over te komen, moest wel lachen met mijn amsterdamse collega's die toch best veel voorbeelden hebben van mensen uit het oosten die het dan zo druk vinden in de stad, moet je nagaan dat wij nog helemaal in Nederland niet echt drukke steden hebben...
It's Ok love
Highlander
Member
Member
Berichten: 549
Lid geworden op: ma sep 01, 2008 12:02 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door Highlander »

Fir schreef:@EA, ach ja laat ik het zo zeggen dat mijn Amsterdamse collega's altijd wel moeten lachen om mensen uit het oosten, het komt wat naief over soms, niet erg stedelijk. Nou is de randstad ook echt drukker dan bv. Twente, vind Enschede echt vrij dorps, qua infrastructuur helemaal.
Ik heb bijna 10 jaar in Londen gewoond en daarnaast enkele jaren in Amsterdam. Je mag je Amsterdamse collega's vertellen dat Amsterdam in vergelijking met Londen een provinciaal dorp is. Het is allemaal relatief.
Highlander
Member
Member
Berichten: 549
Lid geworden op: ma sep 01, 2008 12:02 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door Highlander »

Femmefatale schreef:
Verder ben ik het wel met Fir eens, de meeste mensen (en zeker niet alle) uit het oosten komen wat wereldvreemd over, alsof ze niet helemaal bij de tijd zijn en nog een vreselijk kenmerk: ze willen alles met de mantel der liefde bedekken. Zeg maar gewoon waar het op staat in plaats van dat bedekkende geneuzel.

Maar ook wij maken binnen de familie zeker grapjes over mensen uit het oosten en ik weet dat er bij mijn schoonfamilie ook wel grapjes worden gemaakt over mensen uit het westen. Zolang het maar bij een grapje blijft lijkt me.
Sorry maar dit vind ik onzin. Er is een groot verschil tussen stad en platteland. In welke regio die stad of het platteland is maakt weinig uit.
Plaats reactie