Welkom op het forum van Enschedeinansichten.

Spreek je dialect

Omdat de wereld niet alleen om Enschede draait.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Opkalefatern. Opkalefateren ook wel opkalfateren, betekent herstellen, opknappen of oplappen.
De term komt uit de scheepvaart en heeft betrekking op het dichtmaken van naden om schepen waterdicht te maken.
Ze hebt den oale waagn opkalefaterd ie weet nich wa’j zeet. Ze hebben die oude wagen opgeknapt je weet niet wat je ziet.



Welk soort leu zoldn d’r ’t meest wean:
Leu dee völ denkt, weinig zegt en völ doot
Of leu dee weinig denkt, völ zegt en weinig doot?



Oktober: Wijnmaand
De voorbereidingen voor de winter worden gedaan. Kille regens en stormen kondigen het donkere jaargetijde aan.
Toch doet de zomer nog wel eens een uitval of laat een vroege winter al van zich spreken.
Verdwijnt de boer van de akker dan worden hond en jager wakker.
02 okt Engelbewaarders.
Dag van de Openbare Ruimte
Internationale Dag van het Gekweekte Dier
Internationale Dag van het Geweldloos Verzet
Wereld dag voor Boerderijdieren
Engelbewaarder ( 2okt) sta mij bij, dan is de winter is gauw voorbij.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

As der één zöp is dat zat. Wanneer van een echtpaar één van beiden drinkt, is dat genoeg.
Zat en verzadigen hebben dezelfde oorsprong, en zat komt overeen met het Engelse sad.
Bij een droeve dronk is een zatlap nogal eens sad.
Maar hij houdt van zuipen. Vroeger in het Middelnederlands betekende supen, slurpen, met kleine slokjes drinken.
Het Engels to sup is nog steeds nippen.
Pas in de 16de eeuw kwam er in het Nederlands en het Duitse saufen een betekenis verandering:
zupen / zuipen werd haastig en veel drinken en wel vooral alcohol.
Uit : Over eten en seks in taal van M. Philippa.


De smerigste vearkn, wilt ’t beste stroo.



03 okt.Gerardus van Brogne. Hij wordt vereerd als patroon tegen koorts, geelzucht en kliergezwellen.
Wereld MSA (Meervoudig systeem atrofie)
Dag van de Openbare Ruimte.
Oktober zet het blad in ’t goold,
’t joar sökkelt hen, ’t wödt zeutkes oold.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Buizn. Zuipen, op kroegentocht gaan.
Hee döt niks leewer as buizen. Veel (alcoholische drank) drinken. Zich uitleven. (Duits: busen zwellen, zwelgen,feestvieren. Engels booze, boose zuipen).


ZOEP’N. Zoepen.
Ze proat ‘r wal oawer da’k zoep, mear ze hebt et nooit oawer mienen groten döst. Ze hebben wel aanmerkingen over mijn drinken, maar ze hebben het nooit over hoeveel dorst ik heb..
Oe’n hond kö’j nen steen an ’n hals doon en verzoep’n, mer an oe vrouw zit ié’j vuur ’t leav’n vaste. (Toen deze zegswijze ontstond, dacht men nog niet aan echtscheiding in Twente).
Ie könt better n’n dreestuuver hanen ’t kraeien ofnemmen as ne zoeplap het preuven.
Iej kunt nen hond nog better 't blaffen ofleren, as nen preuverd 't zoepen
.
Zeunig wean en ’t geald verzoepen. Wordt wel eens gezegd bij het drinken van een borrel. Als iemand in bepaalde opzichten zuinig is, maar soms erg royaal leeft.
Nen vis loatn verzoepn en nen boer loatn verhongern lukt nich!
Wat nen nöchtern dèènkt zeg nen zoeplap.
Wat een nuchter persoon denkt zegt de zuiplap. Wanneer men in een onbezonnen bui iets verkeerds doet, zal men daar later de onaangename gevolgen van ondervinden.
Zoeperd= dronkenlap
Zoeplap.= dronkelap = Zoeplap lik miej in dialect nog meer n scheal¬dweurdke dan in het Nederlaans.
Zoepschuut= dronkenlap
Zoepzak= dronkelap


04 okt FRANSISCUS VAN ASSISI hij is patroon van de franciscanen, van de armen, van de Katholieke Actie en van de sociale arbeid; van kooplieden, stoffen- en lakenhandelaren, vlashandelaren, kleermakers en wevers; van behanghandelaren en correspondenten in vreemde talen. Sinds 1979 is hij ook patroon van het milieu, van milieubeschermers en ecologen. Zo is hij ook patroon van vogels en andere dieren.
Nationale Ouderendag
Wereld Dierendag
Vanaf Franciscusdag, de boer zaaien mag.
Krassen kraai en raaf verbolgen,
spoedig zal er regen volgen.
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Arie »

GerritHondelink schreef: vr okt 04, 2019 9:23 am
Wereld Dierendag
Bijlagen
Dierendag 4 oktober.jpg
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

An de zöp wean. Verslaafd zijn aan alcohol.
Den kearl kan ja zoepen as ’n wetterkalf. Gulzig drinken. Wetterkalf is een mestkalf.
Hee kan zoepen as bessembinder. Hij kan zuipen als een bezembinder
Zoepen as n tempelier. Tegen de klippen omhoog drinken. overmatig drinken.
Men beweert, dat deze spreekwijze haar ontstaan te danken heeft aan het overdadig en ongebonden leven van riddermonniken.
De tempeliers een geestelijke ridderorde, oorspronkelijk met de bedoeling om de tempel van Jeruzalem te beschermen
tegen de mohammedanen verwierven in Europa rijke bezittingen.
En werden daarom aangevallen door de hebzuchtige Franse koning Filips IV. die beschuldigde de Tempelieren
van allerlei slechte dingen, o. a. ook van dronkenschap, en wist zo te bewerken, dat de orde werd opgeheven (1312)
Vanaf toen werden de tempeliers vervolgd. Op aandrang van de koning had de paus de orde in de ban gedaan.
De tempeliers waren gehaat om hun trots maar hun ondeugden werden zeer breed uitgemeten om een reden te hebben voor hun vervolging.
Hun grote bezittingen vervielen aan de koning.



Pestoor of doomnee könt wan nen kleainn deenst doon in ne grote keark.


05 okt PLACIDIUS
Internationale Dag van de Leraar
Nationale Kringloopdag
Wereld Stomadag
Dag van de Duurzame Mobiliteit
Dag van Dyslexie
Dag van de Wilsverklaring
Vergeet niet te bidden op St. Placied, of het zal regenen dat het giet.
De appeln mot noe van de beum,
’t mooie weer wödt nog beteun.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Das niks gedaon. Zo moet het niet.


Better arm an laand as riek op zee.


06 okt Bruno de Kartuize. Hij is één van de patroons tegen de pest.
Wereld CP Dag
Grootouderdag
Wereldmissiedag van de Kinderen
Wie Bruno tart, zijn koren wordt zwart.
October de moand van de wien,
maer nich veur de wilde k’nien.
De haaz’n hebt noe ok gen vrae,
’n boer geet mangs ’n es in met ’t geweer.
Loat ’t weer oe nich bedreegn
a’j de wille gaanze zeet vleegn.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

De gal löp em oawer. Hij wordt boos / kwaad.
Wie zijn gal uitspuwt, laat zijn drift of ergernis blijken door alles van iemand te zeggen wat maar lelijk is.
De gal is een bittere gele vloeistof die in de lever wordt gemaakt en vooral bij de vertering van de vetten van belang is.
Reeds de Grieken schreven aan de gal een grote invloed toe op iemands aard en stemming.
De gal bewerkte drift en wrok. Aan overvloed van gal was een bepaald temperament te wijten,
naar ’t Griekse woord voor gal het cholerisch temperament genoemd.
Men dacht bij zo iemand die driftig en opvliegend en boos is, dat hij te veel gal had, zodat deze overliep.


Der mot met de haand en nich met ’n zak worden zaeit.


07 okt Maria van de Rozenkrans. SERGIUS. Sergius en Bacchus worden in de oosterse kerk beschouwd als heilige genezers .
Dag voor Fatsoenlijk Werk
Internationale Dag van de Schoolbibliotheek.
Wereld Habitatdag
Met Sergius, de winter begint.
De zommer is now gauw bekekken,
de vöggel gaot weer an ’t trekken.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Zo bitter as gal. Zeer bitter.
Gal is een spijsverteringssap die bijdraagt aan de afbraak van vetten en de opname van belangrijke stoffen,
zoals vitamines, in het bloed. Het is een groengeel goedje, dat bitter smaakt.
Dat kunnen we proeven als we zo erg moeten overgeven dat er eigenlijk niets meer in de maag zit om eruit te gooien.
Dan komt er gal en dan proeven we de bittere smaak van sap.



’n Eénn helpt de zalf, ’n aander ’t pötke.




08 okt Metropolus van Trier, Pelagia van Antiochië
Zombiedag
St. Pelagie, zonder hagel zie je haar nie.
A’j völ beuk’n nötjes könt pellen
dan wik oe völ ies veurspellen.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Wel gal in de moond hef, kan gin honing spiejen. Wie door en door slecht is, kan zich niet beter voordoen dan hij is.
Wie boos is, kan geen vriendelijke woorden spreken.



Woar gin begin is, hoof ie gin eand te zeukn.


09 okt Dionysius (ook Denis) van St-Denis
Internationale Dag van de Post
Nationale Krokettendag.
Raegen met St. Denies
nen natten winter weinig ies.
Wind en koude op Sint Denijs
brengt er de boeren van de wijs.
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Arie »

GerritHondelink schreef: wo okt 09, 2019 8:05 am
Internationale Dag van de Post
Nationale Krokettendag.
9 oktober Nationale krokettendag en Wereld Post Dag. Vandaag ook een omkeerbare dag: 9102019
Bijlagen
9 oktober Nationale krokettendag en Wereld Post Dag.jpg
9 oktober Nationale krokettendag en Wereld Post Dag.jpg (67.66 KiB) 7404 keer bekeken
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Opgreuin veur galg en rad. Gezegd van jongelui van wie door verwaarloosde opvoeding niets terecht zal komen.



Ok nen boom dee scheef is greuit gef wa schaa.




10 okt. Ghislain (ook Geleyn, Gelinus of Gislenus) van St-Ghislain. Hij is patroon van Saint-Ghislain.
Dag van de Omgevingswet
Dag van de Payroll-professional
Internationale Dag tegen de Doodstraf
Internationale Dag van de Mentale Gezondheid
Internationale Dag van het Zicht
Wereld Daklozen dag
Dag van de Freelancer
Dag van de Content.
As de gaanze onröstig zint dan krieg ie’j reag’n en wind.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

’t Wil mie nich in de gedachten scheetn. Ik kan het niet voor de geest halen, ik kan er niet opkomen, te binnen schieten,
Wa’j mie zegt hebt za’k in gedachten hoaln. in ogenschouw nemen; in acht nemen,
deze uitdrukking wordt ook wel gebruikt als een vage belofte ik zal mijn gedachten er eens over laten gaan.


Slecht niejs koom aajt te vrog.



11 okt Gummarus (ook Goemer, Gommaar, Gommaer, Gomarus of Gommarus) van Lier
Internationale Coming-Out Dag.
Internationale Dag van het Ei.
Archeologiedagen
Obesitas Dag
Wereld Meisjesdag.
St. Gummaruszomer De nazomer, oudewijvenzomer of sint-michielszomer (soms ook wel als Été Indien of Indian Summer aangeduid) is de periode van eind september tot half november waarin het nog zomerachtig weer kan zijn. Weliswaar daalt in deze tijd van het jaar de gemiddelde middagtemperatuur in De Bilt van ongeveer 20 graden naar 9 graden, maar er zijn ook regelmatig periodes die volledig aan de zomer doen denken.
Treedt Gommarus met droogte in, de winter zal nat zijn in het begin.
Volgen op Gommarus natte dagen, de winter zal door nat mishagen.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Ik bin ‘t zo zat as gespoien spek. Ik heb er meer dan genoeg van; het zat zijn. Ik heb er een afkeer van.
Speklappenbuurt. Benaming voor een wat minder rijke buurt.


Wee te laat koomp, veendt ’n schöttel understeboavn.



12 okt Wilfridus; Herlindis (ook Gerlindis van Aldeneyk
Dag van de Onthaalouder
Dag van het Huren
Internationale Dag van de Palliatieve Zorg
Wereld Reumadag
Europese Transplantatie en Donor dag.
Wilfred kou, januari lauw.
Noe de tuffel in de koel, boer,
Aans kiek ie van ’t weenter zoer.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Galgemaol. Laatste maaltijd voor men vertrekt; ’t afscheidmaal.
As ter vrooger eene an de galg mos, dan kon e ’s aovonds van te veurn kriegn wat zien hérte begeerde.
Als er vroeger iemand aan de galg moest, dan kon hij ’s avonds van te voren krijgen wat zijn hart begeerde.
In de gevangenpoort wijst men nog het vertrek aan, waar het galgenmaal genuttigd werd.


Wa’j nich bewiezen könt, kö’j better oawer zwiegen.




13 okt.Eduardus; Coloman van Melk. Hij geldt als een van de patroonheiligen van Oostenrijk; daarnaast is hij beschermheilige van klooster Melk; en van de tot de strop veroordeelden.
Suit-Up Dag
Trombose dag
Geen BH Dag
Stiefouder dag
Dag voor Rampen risicovermindering
’t Jager met de hoond
zwaerft noe wier in ’t roond
Vuur haaz’n gef dat ja gin wil
krig nen schot hagel in de bil.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Cursus Twentebreed
In samenwerking met het Twentehoes en Kreenk vuur de Twentse Sproak (KTS) wordt op het Riessens Museum ne cursus Twentse taal, cultuur en geschiedenis geven. Cursusleiders Gerrit Kraa en Gerrit Dannenberg. Vuureerst 4 cursusoavende van 19.30 uur tot 21.15 uur. Starten moandag 21 oktober in ’n Koffiehook van het brandweermuseum, Kasteellaan 1B in Riessen. Volgende doatums 28 oktober, 4 november en 2 december. In oaverleg kan de lesriege oetbreaid worden met twee extra oavende op 9 december en 16 december. Opgeven e-mail: info@rijssensmuseum.nl oonder vermeelding van Twentebreed. Maximaal 15 cursisten. Kosten: 4 oavenden 80 euro inclusief twee keer koffie/thee. Betalen kan op ’n eersten cursus-oavend.
An bod komt: de Twentse geschiedenis, Twentse cultuurhistorische zaken, het Twents ten opzichte van ’t Nederlaands, de kwaliteit van dialectproza en dialectpoëzie en de 4e editie van de Leergang Twente (4e editie) zoonder Twents.
Gebruikersavatar
Arie
Member
Member
Berichten: 21423
Lid geworden op: di nov 27, 2007 4:31 pm
Locatie: Enschede

Re: Spreek je dialect

Bericht door Arie »

GerritHondelink schreef: zo okt 13, 2019 8:11 am
Geen BH Dag

krig nen schot hagel in de bil.[/i]
Nationale Bokbierdag Geen BH dag 13 oktober
Bijlagen
Nationale Bokbierdag Geen BH dag 13 oktober.jpg
Nationale Bokbierdag Geen BH dag 13 oktober.jpg (86.06 KiB) 7324 keer bekeken
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Hee geet achtereers naor de galg. Het loopt heel slecht met hem af.


Het weer van elf uur in de morgen is vaak het weer van heeln dag.



14 okt Calixtus. Donatianus van Brugge. Hij is patroon van de stad en het bisdom Brugge. Daarnaast van boekenschrijvers en drukkers.
Normalisatiedag.
Dag van de Grondwet
Wordt Calistes warme wind gewaar,dan wordt de zomer een droge twijfelaar.
In disse maond verspölt de beume eer kleed.
’t Is ’t leaven dat vot wier geet.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Heksentoer. Dat is een heel lastige klus.
Heksentoer betekent hekserij het is dus iets dat niet zomaar gedaan kan worden.


Heksenkreenk. Cirkel van paddenstoelen. Soms zie je in een wei een kring van heel veel paddenstoelen.
Vroeger dacht men dat zo’n kring ontstond wanneer ’s nachts op die plaatsen heksen hadden gedanst.
Telkens als hun voeten de grond raakten, schoot er op die plek een paddenstoel omhoog.
Een heksenkring is een natuurlijk voorkomende cirkel van paddenstoelen.

Heksenschot. Spit in de rug. Ischias. In het verleden had men geen idee wat de medische oorzaak van deze pijn was.
Doordat hij zo onverwachts en heftig optrad, leek het alsof men werd geraakt door een pijl of werd gestoken met een steekwapen.
Omdat het duidelijk was dat er geen menselijk handelen aan ten grondslag lag, maakte het volksgeloof ervan dat de pijn werd veroorzaakt
door een steek of pijlschot van een kwaadaardig wezen, een heks of demon. Dit geloof blijkt ook het Engelse elf-shot en het Duitse Hexenschuß, benamingen die letterlijk elfenschot en heksenschot betekenen.

15 okt. Teresa (ook Theresia) van Avila. Zij is onder meer geportretteerd door Rubens, Velasquez en Murillo, meestal als karmelietes in bruin habijt met witte mantel en zwarte sluier.
Internationale Dag van de Witte Stok
Internationale Dag van het Handen Wassen.
Internationale Dag van de Plattelandsvrouwen.
Met Sinte Treze (15 okt) , vallen de laatste bezen.(bessen)
Sint-Theresia (15 oktober) moet haar zomerke geven, vijf dagen duurt dat mooie leven.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Zwiegen en denken kan gin mens krenken. Met zwijgen en denken krenk je niemand.



Éénn rotn appel in de maand, maakt al de goodn ok te schaand.



16 okt Gallus van St-Gallen/ Majella. Hij is patroon van kleermakers; van communicantjes; van moeders en zwangere vrouwen.
Wereld Voedsel dag
Wereld dag voor Waardigheid
Wereld Kat Dag
Internationale Dag van de Ruggengraat
Internationale Reanimatie dag
Brood dag
Sint Gallen, laat al sneeuw vallen, stopt de koe in de stal, en de appel in de zak.
In oktober, nao Sint Gal, Mot de koo’n weer op stal.
Gebruikersavatar
GerritHondelink
Member
Member
Berichten: 4152
Lid geworden op: do feb 13, 2014 11:00 pm

Re: Spreek je dialect

Bericht door GerritHondelink »

Heks. Een kwaadaardige, lelijke (oude) vrouw.
Een heks is van oudsher een oude, zonderlinge vrouw met een afwijkend karakter die de toverkunst beheerst
en die anderen kwaad kan doen. Het woord heks is etymologisch ontleend aan het Middelhoogduitse hecse.

Hekse.
Dikke melige nachtvlinder. mot

Heksen. Opgejaagd worden. Ik kan nich heksen. Gezegd als men iets niet snel voor elkaar kan krijgen. Ik kan niet alles tegelijk.



Nen wiezn hoaldt zik stil; en lostert too,
nen döl neamp ’t woord en dat is vaak zo zo.




17 okt Alacogne. Ignatius van Antiochië
Internationale Dag ter Bestrijding van Extreme Armoede.
Dag van Krachtenbundeling tegen Stofwisselingsziekten
Wereld Trauma Dag
Werelddag voor Waarden.
Oktoberweer kump in meert terug.

Plaats reactie