Spreek je dialect

[GerritHondelink]

Iets dat onmogelijk is moeten/willen doen.!

[enschedeinansichten]

Schoenmaker hou je bij je leest ?

[GerritHondelink]

Zik groot rekn. Zichzelf als volwassen beschouwen.


Ie’ j bint en bliewt nen tukker,woa’j ok bint of wa’j ok doot.


10 jan Guillaume van Bourges.
Het wordt vandaag geleidelijk bewolkter en de kans op neerslag neemt toe in Enschede, met vanochtend en vanavond kans op mist. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 2 °C.
`n Milde januari maakt de lente guur
mar de zommer heet en van lange duur!
Echt vies koald is ’t pas,
as de iesbeern bie’n kachel vroagt um ne jas.

[GerritHondelink]

Schoenmaker hou je bij je leest ?

Dit zeg je tegen iemand die praat over dingen waar hij geen verstand van heeft of dingen doet die hij niet kan,
terwijl hij doet alsof hij er wel alles vanaf weet.

[GerritHondelink]

Hee kleurn as ne gebakn stoofpeer of hee hef ‘n kleurke as n legnd henneke. Hij begon erg te blozen.


Bloomn
In n knop
In n hof
Veur de roetn
Op de roetn
Op n vaalt
Gerrit Klaassen.


11 jan Salvius van Amiens.
Het blijft vandaag bewolkt en de kans op neerslag neemt toe in Enschede, met vanavond kans op motregen.
Zal Sunt Jaopik ’t good met oons maken
dan mot Jannewari van kaölte kraken.

[GerritHondelink]

Slaopn, ettn en veur de weend oet fietsen. Dat is de gemakkelijkste manier.


Hagel
Het meldt zich nich al te vaak,
mer as 't d'r is-dan zul wie' 't weet'n.
Het maakt onwies völ kabaal,
op 't dak van, schuurtjes en bouwkeet'n.
Het sput, het spat en het spettert
net als holt in 'n open heard.
Doar kriew 't wà hearlijk woarm van,
Hier is 't precies umgekeard.
Plotseling trekt 't ouwer,
van 'teen op 't ander moment.
De aartsvijand van de kassen,
de schrik van de iglotent.
Ik veur in mien splinternei’n auto,
Het begint mie noe wa te jökk’n,
As ze as tennisball’n valt,
Het lak telt wa tweehonderd dökk’n.
Niks annes dan bevrör’n snee,
Oreart alle wearprofeet’n.
Maak dat de kat mer wies,
Ze zit doar boav’n en pröpkes scheetn.
Peter Weusthof.


12 jan Bernardus van Corleone.
Miezerig weertje: het is bewolkt met een spatje motregen.
Regen in januari is voor de mensen ongezond, maar goed voor de doodgravers.

[GerritHondelink]

Oor,oarn, öörkn,uerkn. Oor
Do de oorn dan ok better los! Luister dan ook!


Mirreweentermöalke.
n Strik in n kroedhof
nen haazn in t moos
datvret wa
Haazn in ‘t strik
ofstreupn
terecht maakn
moos in de pan
Moos-duur-mekaar
haazn der an too
dat vret wa.
Gerrit Klaassen.


13 jan Hilarius van Poitiers.
Wisselvallig weertje vandaag.
Een zonnetje op St-Hilariusdag
haal het hout voor de winter maar voor de dag.

Gef Sint Hilarius zunneschien
rap zal ’t dan koalder wean.

Als het op Sint Hilarius vriest,
zes weken winter aan een stuk.

Als het op St. Hilarius (13 januari) vriest,
de boer zes weken niest.

[GerritHondelink]

“t Vel oawer de oorn haaln. Dit betekent: in financieel opzicht het uiterste van iemand eisen. Iemand extreem veel laten betalen. Deze uitdrukking verwijst naar de stroperij: Van gevangen hazen en konijnen wordt de huid (vel) van onderaf afgestroopt. Wanneer men het laatste stukje over de kop, over de oren trekt, is men klaar. Letterlijk betekent de uitdrukking dus hem geheel gevild hebben.



Niejaor
Het nieje jaor dat is ter weer, met nattigheid en kolde,
en wieters is ter gin verschel, 't geet net as in het olde,
'k bun zelf zoo schoeverig in de hoed, het wil maor neet bes vlotten,
de griep dee zit mie in de neu,daor völt neet met te spotten,
as 'teers maor is wêêr veurjaor is, zoo zit ik noo te denken,
met zunne blomen, voggels, dat kan geen mense krenken.
T. Wansink-Lammers.


14 jan Engelmar van Passau.
Het wordt vandaag geleidelijk bewolkter maar het blijft droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 1 °C
Beter een dief op zolder dan mooi weer in januari.

[GerritHondelink]

Op ‘t ééne oor goan lign. Gaan slapen. De uitdrukking gaat ervan uit dat mensen op hun zijkant slapen. Dat is in de meeste gevallen ook zo.



Bonje?
"Va, kom es gauw kieken",
Reep de ooldste zönne rap,
'Zee sloat mekaar de köppe in",
Va was buutn met één grooten stap,
Twee bössels haddn, zoos gewoonlijk,
Metvoetballn mot ekreegn met mekaar,
Keump bes wal es vaker vuur,
Des op zich ech neet zo raar,
Ma den eent was VA ziene Jonge,
Det kon den ooln ma na slech hebbn,
Van ziene zönne mossen ze ofbliemn,
Hee grep den aandern det e't good kon vernemmn!
Ma ... den zien va kwam ok angesteuven,
"Wat hef den van oe naw wier edoan?"
Grommn den zien buurman lilluk toa,
Naw haj de vaders teegnoaver mekaar staan,
Zee foetern en bektn en gungn tekear,
"Den van oe deugt vuur gin zier",
Ma de jungkes .... die haaldn de schoolders op,
Greppn 'n voetbal en .... spölln awier!



15 jan Maurus (ook Mort) van Huy (ook van Andenne).
Het blijft vandaag bewolkt maar droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 1 °C
Leg jannewari een sneetapijt,
dan bin wie’j de winter gauw weer kwiet,
mar hef januari koale en dreuge dagen,
dan zal in februari de snee oe lilluk plagen.

[GerritHondelink]

Wat um de oorn kriegn. Iemand fel proberen te overtuigen. Iemand die ergens mee om de oren geslagen wordt, wordt overladen met argumenten waar hij op dat moment vaak weinig tegenin kan brengen dat kan worden ervaren als een draai om de oren.


OH, Mieneken….
Bi-j Huuskers-Jan-Aolbert daar heb ze ne meid 'n
Deernken zo mooi en zo net ....Ik bun der al waekenlang gek op, maar jah
Zee wil neet dat is 't 'm net
Daor is der maar ene, dee zo is as zee
Oh, ik wol der zo gaerne met gaon
Maar hoo ik ok draeje of miere of doo
Zee zuut mi-j, gleuf ik, gaarneet staon .
Oh, Mieneken, Mieneken, Mieneken Ik holle zovölle van di-j
Oh, Mieneken, Mieneken, Mieneken Oh, gef i-j noo niks umme mi-j??
Ik bun toch zo gek op ow, kö'] dat neet zeen?
Maar ow hart' is zo hard as ne perzikensteen
Oh, Mieneken, Mieneken, Mieneken ....
Ik holle zo völle van di-j..... !!
Ins kwam ze der langs en ik zae ton direct
Oh, Mieneken, stao hier neet umsuns
Maar zee lachen mi-j oet en ze zae: Gao toch weg
Want Willem ik vin ow ne kluns
Hoo mo'k der met an, zeg, ik weet 't neet meer
As kaerl hol i-j toch ow fatsoen
Maar zo lang a'k gin ander heb, zing ik van äör
Misschien wal tot an mien pensioen .....
Oh, Mieneken ..... enz

Willem Wilterink.


16 jan Tillo van Solignac.
Het blijft vandaag bewolkt en de kans op neerslag neemt toe in Enschede, met vanavond sneeuw. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 0 °C.
Keert de kat heur aers naor het vuur,
daor komt sneeuw van op de duur.

[GerritHondelink]

Hij’j de oorn naor oom Willm loatn hangn. Heb je je door oom Willem laten overreden? luisteren naar (gehoorzamend).
De uitdrukking wordt gebruikt om aan te geven dat iemand zich te veel door iemand of iets anders laat beïnvloeden.


Stille hoppe
Kö'j nog aeven bie miej blieven,
ik veul miej zo allene.
Maar a'j gin tied hebt,
is 't neet arg, ik vraag 't maar.
Maar 'k veul miej zo allene.

Derk Jan ten Hoopen.


17 jan Antonius de Grote of Antonius van Egypte.
Het wordt vandaag geleidelijk minder bewolkt en de kans op neerslag neemt af in Enschede, met vanochtend nog wel kans op sneeuw. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 3 °C.
Van Sint Antoon tot Sint Amand (6 febr) doet de winter al wat hij kan.
Sint Anton voorbij met een watertje hoog,
volgt een voorjaartje vroeg en droog.

Sint Antonius schoon en helder,
vult het vat en ook de kelder.
St. Antoon (17 januari) is een ijsmaker of een ijsbreker
Als het vriest op Sint Antonius, dan dooit het op Sint Sabastiaan. (Sint-Sebastiaan is op 20 januari).
Maakt Sint Theunis de ijsbrug,
Sint Sebastiaan slaat ze stuk. (Met de brug wordt het ijs bedoeld).

[GerritHondelink]

Denk ter an wa’j zegt: kleine pötkes hebt mangs grote oorn. Als er kinderen in de buurt zijn moet je voorzichtig zijn met wat je zegt ze horen alles. De uitdrukking wordt gebruikt als kinderen meeluisteren met een gesprek, of als rechtvaardiging om ze weg te sturen.


De democratie
De democratie steet in Nederland bie mennigeen hoog in 't vaandel
Wie könt vaak schrieven wat wie wilt d'r is vri'jheid van menning en haandel
Ook bin wie oarig tolerant in völ polletieke kwesties
't Drugsbeleid steet doarveur bekeand zie hadden 't d'r drok met lesttieds
En dan de criminaliteit ie könt wal op 't devenpad goan
Mear in de bak kommen, niks doarvan doar mö-j ne moord veur doon
De abortuswet, de euthanasie daarmet steet ons land veuran
En de schaalvergroting in dit kleine laand doar hef mennigen boer nare dreumen van
Wie mait met doon in de verkiezingsstried van 'n Road en 't Kabinet
Al heb wie ook onze zinnen op de centrumpartijen zet
Dat ie oew menning zeggen mait dat is toch wal 'n groot recht
Het gef eigenwearde an de means en maakt hem nich tot knecht
Het liberale stelsel met ziene vri 'jheid en ziene rechten
Dat mag van mie nog lang met goan Lever, as onder dictatuur te knechten.

Christien Grunder-Olde Nordkamp.


18 jan. Petrus werd de eerste bisschop van Rome en de eerste paus. (Hij was de eerste die dit ambt - of deze 'stoel' – bekleedde).
Het blijft vandaag bewolkt maar droog in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 5 °C.
Petrus stoel te Rome, in de sneeuw of in het nat,
d'r staat een vochtig jaar te komen; het kan niet missen dat.

Sint-Petrus stoeltje koud, wordt veertien dagen oud.

Sint Petrus stoel bevroren, een droog jaar geboren.

[GerritHondelink]

De oorn laotn hangn. Hij geeft de strijd op. De moed opgeven.
Als een dier, bijv. een hond, afdruipt, laat het de oren hangen. Het tegenovergestelde van de oren spitsen; het aandachtig luisteren, opletten, omdat men iets niet wil missen. Paarden, honden of katten spitsen hun oren als ze een verdacht geluid horen.


Den tango
Ik wazze knech bi-j Huuskers-Henderlk, dee dage
En miene Mientjen was der tondertied as meid
Wi-j hadden bi-] dén Hendrik vaste niks te klagen
Der was altied plezaer en dus gezelligheid.
Wi-j wazzen ton 's met de dael' an 't schone-maken
Met al dat wark wat der te doone wezzen kan
I-j weet wal, schrobben, dweilen, witten, wasken, spuiten
En daar hadde wi-j de radio bie an ....
En oet dee radio kwam ne tango van Marlando
En beide fluitten wi-j ton heel gezellig met
En zoetjes-an kwamme wi-j luk dichter bi-j mekare
En gracieus nam 'k Mientjen an de hande met
En Mientjen met den witte kwast nog in de hande
En heel de daele vol met water, net ne zee
Maar toch dansten wi-j gezellig met mekare
Met Marlando ton ne tango met uns twee.
Aerste leek 't maar gewoon ouhoerderi-je
Maar onder 't dansen keke wi-j mekaar ’s an
En dachten beide: dat ha'w slechter können treffen
En van ton af an was 't met uns beiden an
Wi-j bunt etrouwd, bunt boer ewordene en heb kind're
En drogen jaornlank met mekaar' uns wel en wee
En denkt der vake an hoo 't eig'lijk is begonne
Met ne tango van Marlando en uns twee.
Willem Wilterdink.



19 jan Henry van Uppsala.
Het blijft vandaag bewolkt maar het wordt geleidelijk droger in Enschede. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 9 °C.

In januari völ raegen en weinig snee,
dut 't land en de boeren wee.

Geeft Sint Sulpitus schoon ijs
dan is de lente goed en wijs.

[hans]

Malando , zou onze arie ook zo bekwaam een tango op het parket kunnen brengen ?

[Arie]

Malando , zou onze arie ook zo bekwaam een tango op het parket kunnen brengen ?

Ik heb vroeger dansles gehad bij dansschool Peters aan de Noorderhagen 19 en daarbij ook getracht de tango te leren, maar het bleef bij enkele stuntelige danspasjes.

[GerritHondelink]

Mij is dat Tango dansen ook niet gelukt; terwijl Marijke Peters ( dochter van de dansleraar en ook vriendin van mijn vrouw)
bij mij in de klas ( U.L.O) heeft gezeten.

[hans]

Malando's burgelijke naam was ook arie vandaar , ik heb nog een singeltje van hem en zijn orkest , olé guapa !

[GerritHondelink]

Dat za ‘k oe nich an de oorn hangn. Dat zal ik jou niet vertellen.


Hen egaon.
Stille kamer,wit gezichte,
gedienen toa, de ogen dichte.
Ik zitte hier en zeuke naor
het lichaam da'k zo net verloor.
Dan zee'k miejzelf in't halve duuster
en um miej hen heur ik gefluuster.
Ik kieke miej nog een keer an.
Dan vleeg ik vot, wied hier vandan.

Derk Jan ten Hoopen.


20 jan Sebastianus van Rome.
Het wordt morgen bewolkt maar zo goed als droog in Enschede, met morgenochtend kans op motregen. Morgenmiddag stijgt de temperatuur tot 9 °C.
Met Sebastiaan komt de winter aan,
of hij is gedaan.
St. Fabian en St. Sebastian zet ’t sap in de beume an.
Sebastiaan was geen kniezer,
maar blijft een grote vriezer.
Als het vriest op Sint Sebastiaan dan is het op Lichtmis (2 febr.) met de vorst gedaan.

In januari veel westenwinden en avondrood, maakt de kou dood.

[GerritHondelink]

Laot oe gin oor anneain. Zich een oor laten aannaaien; zich wat laten wijsmaken. Van alns wiesmaakn. Hij heeft een eigen wil; hij laat zich niet dwingen.
Over het algemeen wordt aangenomen dat de uitdrukking afkomstig is uit het onderwijs. Kinderen die iets doms of vervelends hadden gedaan, kregen bij wijze van straf vroeger namelijk soms ezelsoren uitgereikt, die men vervolgens over de echte oren moest dragen. Dit om aan iedereen duidelijk te maken dat de persoon in kwestie niet goed bezig was. De kinderen werden publiekelijk te kijk gezet als “domoor”. De ezelsoren verwezen naar de uitdrukking “zo dom zijn als een ezel”.
Oagn löwt (geloven) zikzölf, oorn vertrouwt aandern.


Het mist in mij.
As ik 't mos schrievn zol ik zegg'n;
Wee'j wat 't is; "ik misse wat"
Mar 't kan ok wean dat mien kiek op de wearld
luk daampig is, nig helder zat.
as ik doar met te doan heb kreeg'n
dan is 't nig kloar in mien vizier ....
"het mist in mij'; as Tweànt zol 'k zegg'n;
"Mist is water, dreugt ok wier!".
Gerrit Rensink


21 jan Agnes van Rome.
Het blijft vandaag bewolkt en wisselvallig in Enschede, met vanochtend en vanavond regen. Vanmiddag stijgt de temperatuur tot 8 °C
As sunt agnes is in ’t laand,
dan koomp ter sap in de plaant
Als Agnes en Vincentius (22 jan.) komen, begint de winter te schromen
Dan is er nieuw sap in de bomen.

[GerritHondelink]

Daor he’k gin oorn noar. Geen zin hebben in iets, er niet voor voelen. De uitdrukking betekent letterlijk geen oren hebben die willen horen wat iemand voorstelt. Vandaar is de betekenis geworden iets niet willen, ergens niet enthousiast over zijn.

Ik mos noar Londen, en dat was best baaln,
Um tien kilo Engels drop te halen
‘k Was gin vasten klant
Doarum mo’k kontant
Al dee kilo’s in poonden betalen.
Jan Zandbergen.

22 jan Vincentius van Zaragoza.
Vanochtend de hort op? Goed nieuws: niet zo warm, maar waarschijnlijk heb je de paraplu niet nodig.
Is 't op Sint Vincentius zonneschijn,
zo zal er in de schuren koren zijn.
Komt Vincentius dagen houdt regen op, maar komen windvlagen.
Als struikgewas druipt met Sint Vincent de wijnbouwer de gelukkigste vent, want dat geeft wijnoogst in de tent.
Met Vincent zonneschijn,
geeft veel koren en wijn;
geeft het een watervloed,
is dat voor allebei niet goed.
Vincentius met zunneschien gef völ koren en ok völ wien.